Katalog

Şahdeniz’de sevkıyat Enerji devi BP, Azerbaycan’ın Şahdeniz sahasından Türkiye’ye ilk gaz sevkıyatı EKONOMİ nabaşladı. DOLAR 4.6200 3.3 kuruş AVRO 5.3660 2.7 kuruş FAİZ 19.21 0.05 puan BORSA 96.773 253 puan 10 EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ TASARIM: SERPİL ÜNAY ‘500 büyük’ istihdama ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 1241.87 6.15 lira 185.22 89 kuruş Salı 3 Temmuz 2018 değil kâra çalıştışeinrİklçkeot1k0le’edrnaievrajir Fortune 500 Türkiye listesindeki şirketlerin net kârları yüzde 52.28 artarken istihdam artışları yüzde 2.50’de kaldı. İnşaatta çalışan sayısı yüzde 30 düştü Fortune 500 Türkiye listesinde bulunan şirketlerin net satışları 2017 yılında bir önceki yıla göre yüzde 29.42 oranında artarak 1 trilyon 204 milyar 771 milyon liraya yükseldi. Şirketlerin son iki yılda olduğu gibi 2017’de de esas faaliyetlerine ağırlık verdikleri görülüyor. Esas faaliyet kârları yüzde 34 artarak 95.5 milyar liraya yükseldi. Fortune 500 şirketlerinin finansman giderlerindeki artış ise dikkat çekti. 2016’da yüzde 10.43 artışla iyileşme gösteren finansman giderleri 2017’de 22.53 artışla 61. 6 milyar liraya yükseldi. Sektörel bazda bakıldığında yüzde 42.84 oranıyla en fazla hizmet sektöründe finansman gideri artışı yaşandı. Bu yıl 11’incisi gerçekleştirilen finansal kurumlar ve holding dışındaki tüm sektörleri kapsayan Fortune 500 Türkiye araştırmasının ilk sırasında 53.9 milyar liralık net satış geliriyle Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ (TÜPRAŞ) yer aldı. Listenin ikinci sırasında 41.1 milyar lira net satışla Enerji Piyasaları İşletme AŞ ile üçüncü sırasında 40.8 milyar lira net satışla Petrol Ofisi’nin geçen yılki sıralamadaki yerlerini korudukları görülüyor. İnşaat düşüşte Zarar eden azaldı Crif Türkiye İcra Danışma Kurulu Başkanı Didem Taner ve Fortune Türkiye Yayın Direktörü Cüneyt Toros tarafından açıklanan Fortune 500 Türkiye araştırmasına göre, geçen yıl satış gelirleri 10 milyar liranın üzerinde olan şirket sayısı 20 iken, bu yıl 23 oldu. Listeye bu yıl 93 yeni şirket geldi. Listede 261 üretim, 128 ticaret, 88 hizmet, 23 inşaat şirketi bulunuyor. Geçen yıla göre zarar açıklayan şirketlerin sayısı 120’den 78’e düştü. Listedeki şirketlerin net kârları 2016’ya göre yüzde 52.28 artarak 64 milyar 792 milyon liraya yükseldi. Geçen yıllarda kur ve faizdeki yükselişle bozulan bilanço yapılarını esas faaliyet dışı gelirle telafi etmeye çalışan şirketlerin 2015 ve 2016’da olduğu gibi 2017’de de esas faaliyetlerine yöneldikleri görülüyor. Üretim şirketlerinin net satışları yüzde 33.70 artarak 513.6 milyar liraya çıkarken bu alanda istihdamda yüzde 6.6 ’lık düşüş yaşandı. Fortune 500 şirketlerinin toplam çalışan sayısı yüzde 2.5 artışla 1 milyon 144 bin 945’e çıktı. İnşaat sektörlerinde istihdam düşüşü yüzde 29.74’ü buldu. l Ekonomi Servisi BİR WALMART ETMİYOR Merkez Bankası 2017 ortalama dolar kuru 3.64 liradan baz alarak yapılan hesaplamaya göre, Fortune 500 Türkiye’nin toplam satışları 330.3 milyar doları buluyor. Buna göre, Fortune 500 Türkiye şirketlerinin tamamı Fortune 500 ABD sıralamasına ikinci sıradan girebiliyor. ABD listesinin ilk sırasında bulunan Walmart’ın net satışları 500.3 milyar doları aşıyor. Bu rakamlara göre, Türkiye’nin en büyük 500 şirketinin net satışlarının toplamı Walmart’ın yüzde 66’sı yapıyor. Fortune 500 listesinde yer alan 376 şirket ihracat yaparken, 124 şirketin satışlarının tamamını yurtiçinden elde ettiğini görülüyor. Listeye bu yıl 93 yeni şir ket girdi. 328.1 milyar lira net satış gelirine sahip Fortune 500 Türkiye’nin ilk 10 şirketinin sektörel ağırlığı geçmiş yıllarda olduğu gibi geleneği bozmayarak petrol ve enerji şirketlerinden oluştu. Listede yer alan şirketlerin 78’inin zarar açıkladığı görülüyor. 225 şirketin satış geliri 1 milyar lira sınırını aştı. İthal koyuna 119.3 milyon TL TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası’nın Türkiye İstatistik Kurumu’ndan (TÜİK) derlediği verilere göre, Türkiye’nin koyun ithalatı, 2018 OcakMayıs döneminde önceki yılın aynı dönemine göre 8 kat arttı. Buna göre 2017 OcakMayıs dönemindeki koyun ithalatı 8 bin baş iken, 2018’in aynı döneminde 225 bin başa yükseldi. Bu ithalata ödenen döviz ve TL karşılığı ise 31 kat arttı. 2017 OcakMayıs dönemindeki koyun ithalatına 3.8 milyon TL harcanmışken; 2018’in aynı dönemindeki tutar ise 119.3 milyon TL’ye yükseldi. l Ekonomi Servisi Daralmanın tescili İmalat sanayii satın alma yöneticisi endeksi (PMI) haziran ayında 46.8’e yükselmesine karşılık nisan ayından bu yana süregelen daralmanın sürdüğüne işaret etti. Yeni sipariş ve üretimdeki daralma devam ederken kurdaki yükselişe paralel olarak enflasyon baskıları güçlendi. IHS Markit tarafından İstanbul Sanayi Odası (İSO) için hazırlanan imalat PMI, mayısta 46.8 değerini almıştı. PMI’da 50’nin üzeri seviyeler büyümeye, altı daralmaya işaret ediyor. Yeni siparişler endeksi 43.8 seviyesinden 45.5’e çıktı. Şirketler ankete verdikleri cevaplarda talepteki daralmanın hem iç hem de dış talepten kaynaklandığını belirttiler. Yeni ihracat siparişleri alt endeksi 49.1’den 49’a geriledi. Üretim alt endeksi 45.1’den 45.4’e yükseldi. l Ekonomi Servisi Sani Şener Sani Şener en güçlü 5’te TAV Grubu Üst Yöneticisi (CEO) Sani Şener, Construction Week dergisi tarafından inşaat sektöründe Körfez bölgesinin en güçlü 5’inci lideri olarak gösterildi. Power 100 listesinde 2015’te 10. sırada olan Şener, 2016’da dokuzuncu, 2017’de ise yedinci sırada yer almıştı. Liste, bölgede inşaat sektöründe yer alan iş insanlarının yaptıkları işler, çalışan sayıları, yarattıkları gelirler, kazandıkları ve kazanmayı bekledikleri projeler, pazardaki genel durum ve faaliyet düzeyleri incelenerek belirlendi. l Ekonomi Servisi 294 milyarlık uyarı AB, ABD’nin Avrupa’dan ithal edilen arabalara ilave vergi uygulaması halinde 294 milyar dolarlık misilleme yapılabileceği uyarısında bulundu Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun yaşanan karşılıklı ticari anlaşmazlıklar konusunda ABD Ticaret Bakanlığı’na gönderdiği mektup basına sızdı. Mektupta, ABD tarafından araba ve yedek parçalara ilave gümrük vergisi uygulanmasının gereksiz ve ekonomik olarak anlamsız olduğu, çelik ve alüminyum deneyimleri uyarınca yapılan ön incelemelere göre, ABD’nin Avrupa arabaları ve parçalarına yüzde 25 oranında ilave gümrük vergileri uygulaması kararının 294 milyar dolara ulaşan karşı tedbirlere neden olabileceği belirtildi. Söz konusu verginin ABD ekonomisine başlangıçta 1314 milyar dolar olumsuz etki edeceğine dikkat çekilen mektupta, bunun cari dengeyi de olumsuz etkileyeceği kaydedildi. Mektupta, Avrupalı otomobil üreticilerinin geçen yıl ABD’de 2.9 milyon araç ürettiği, bunun ABD otomobil üretimin yüzde 26’sı olduğu ve yüz binlerce kişiye istihdam sağladığı ifade edildi. l Ekonomi Servisi 8 bin ton kiraz dalda kaldı Isparta’nın Uluborlu ilçesinde aşırı yağış ve dolu nedeniyle dalda hasadı bekleyen kirazlar zarar gördü. 10 bin ton kirazın 8 bin tona yakını dalda kaldı. Kilosu 5 liradan satılması beklenen kiraz zarar görünce 45 kuruşa alıcı bulamaz hale geldi. Uluborlu Belediye Başkanı Mehmet Uğur Ünverdi, kaybın 48 milyon TL olduğunu söyledi. Kiraz üreticisi Yavuz Çopur da, “Borçlarımız çok. Erteleme ve yapılandırma istiyoruz” diye konuştu. Sahip çıkma becerisi 24Haziran seçimlerinin sağlıklı değerlendirmesi henüz yapılmamışken yerel seçim üzerine “hazırız”, “şurası kaybedilir, şurası kazanılır” gibi açıklamaların, seçmen nezdinde heyecan verici olduğunu düşünen kim varsa, yanılıyor. İnsanlar umutsuz değillerse bile zihnen yorgun. İnsanlar kırgın; oylarına sahip çıkılmadığını düşünüyor. İnsanlar samimi bir özeleştiri dinlemek istiyor. Bunları bir haftadır gelen mesaj, mail ve telefonlardan anlıyorum. HHH Yeri gelmişken belirtmeliyim: Tıpkı sizler gibi ben de bu denli üst üste siyaset yazısı yazmaya alışkın değilim. Fakat 24 Haziran günü, CHP ile Muharrem İnce’ye oy vermiş okurlardan ulaşan iletiler, bu dosyanın zihinlerde hâlâ açık olduğunu gösterdiği için sürdürme ihtiyacı duyuyorum. CHP’nin seçmen profilinin sorgulayıcı nitelik taşıması dolayısıyla bu iletilerin de doğal olduğu söylenebilir. Yine de gazetecilik ilkesi fikri takip gereği, bazı önemli iletileri seçip paylaşmanın yararlı olacağını düşüncesindeyim. HHH Pazar günkü yazımda bir okur mektubuna yer vermiştim. Okurum O.K., asıl önemli olanın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kaç oy farkla birinci turda kazandığı bilgisi olduğunu bunun da küçük bir rakam olduğunu vurgulamıştı. Bir de formül vermişti: “Geçerli oy ikiye bölünür, Erdoğan’ın aldığı oydan çıkarılır. Fark budur.” İletinin sonuna, geçerli sonuçlar üzerinden bu hesabın bizi hangi rakama ulaştırdığını da eklemiştim: 1 milyon 295 bin 564. Okurum L.Ö. yazımı tamamlar nitelikte, kısacık ama çarpıcı öyle bir mail yollamış ki paylaşmadan olmaz: “Sayın Toker, bugünkü yazınızdaki 1 milyon 295 bin 564 rakamını da ikiye bölüp 1 ekleyin. Yani 647.784 oy pesine düşülecekti. Bu bile yapılmadı! Saygılarımla.” HHH Rahatsızlıkların bir diğer başlığını “veri kalitesi” oluşturuyor. A.C. adlı okurumun mailini kısaltarak aktarıyorum: “CHP ileri gelenleri, partinin sisteminde veriler ile AA’nın verilerinin örtüştüğünü söylüyor. O zaman bilgisayar çıkışlı sonuç sayfası ile AA’nın ilan ettiği neticeyi karşılaştıran mukayeseli bir tabloyu halka gösterin. Bunu yapabiliyor musunuz?” Uygulamalı matematik alanında doktora yaptığını yazan H. A. adlı okurum ise ’80 darbesinden bu yana en adaletsiz seçim yaşanmış olmasına karşın, “sonucu değiştirecek seviyede bir hile olmadığını” düşündüğünü belirtiyor. Bunu da CHP’li ilçelerdeki trendlerle karşılamalı olarak aktarıyor. Diyor ki: “Eğer sanıldığı gibi İnce’nin, muhalefetin estirdiği siyasi rüzgâr, bütün ülkeyi etkilemiş olsaydı o zaman CHP’li ilçelerde AKP’nin oyunun azalması ve belki de yüzde 15’ler seviyesine inmesi beklenirdi. Oysa hiçbir düşüş görülmemesi ülke genelinde de 7 Haziran’dan daha düşük bir sonuç beklememek için çok yeterli bir veri. AKP’li seçmen ikna edilemedi. Konunun özü bu kadar.” HHH Bu iletilerin toplamı daha genel bir mesaj veriyor: Seçim sistemine hâkimiyet, koordinasyon ve güçlü bir altyapı kadar, seçmenin kendisine sahip çıkıldığını hissetmesi hayati önemde. O nedenle 24 Haziran seçimlerinin soğukkanlı, analitik ve samimi bir değerlendirmesi yapılmadan seçmenleri öne alınacağı da söylenen 2019 yerel seçimlerine mobilize etme girişimi pek rasyonel görünmüyor. Hareket edebilmek için, önce soruların ağırlığından kurtulmalı. Turkcell gözleri açacak Turkcell, Afrika’da yaşanan sağlık sorunlarına dikkat çekmek amacıyla bir projeye imza atıyor. Doğum günlerinde, çalışanları adına Afrika’daki bir hastanın katarakt ameliyatına destek olan Turkcell, bir yılda 365 hastanın hayata gözlerini açmasını sağlayacak. Yeryüzü Doktorları’na yapılacak bağışlarla gerçekleştirilecek projeyle Nijer, Lübnan, Kenya, Somali, Yemen, Moritanya, Tanzanya, Kongo, Sudan, Uganda, Afganistan, Pakistan’da göz ameliyatı gerçekleştirilecek. Denizbank’a ‘altın’ onay Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Denizbank’ın 13.5 ton altın büyüklüğüne kadar kıymetli maden bonosu ihraç başvurusunu onayladı. Banka Kamuyu Aydınlatma Platformu’na yaptığı açıklamada, değişik vadelerde, altın cinsinden, yurtiçinde bir veya birden çok seferde nitelikli yatırımcılara satış yöntemiyle gerçekleştirilecek ihraç için 1 Mart 2018 tarihinde SPK’ye yaptığı başvurunun onaylandığını belirtti. C MY B