Katalog

Salı 10 Nisan 2018 kültür 14 EDİTÖR: EMRAH KOLUKISA TASARIM: EMİNE BİLGET 24 yıl önce kaybettiğimiz Bilge Olgaç’ın ‘İpekçe’si restore edilen Bilge Olgaç’ınkopyasıylabuakşam izleyici karşısına çıkıyor. Olgaç’ı asistanlığını yapan yönetmen Belmin Söylemez’in bir yazısıyla anıyoruz asistanı olmak KONUK YAZAR Belmin Söylemez ‘Gömlek’ filminin çekimlerinden bir kare: Bilge Olgaç en solda, hemen yanında Füsun Demirel ve en sağda da Berhan Şimşek’in arkasında yüzünün yarısı çıkmış Belmin Söylemez. (Füsun Demirel arşivinden alınmıştır) Çok gençtim. Sinemayı çok seviyordum, sinemacı olmak istiyordum ama sinema tecrübem yoktu. Arkadaşım Edremit’te çekilen İpekçe filminde set fotoğrafçısı ve kamera asistanı olarak çalışmıştı. Çekim hikâyelerini dinlemiş, yönetmen Bilge Olgaç ile tanışmak istediğimi söylemiştim. Sıcak bir yaz günü, Sultanahmet’teki Fono Film stüdyosuna gittik. Bilge Olgaç 35 mm kurgu masasında oturmuş tek başına kurgu yapıyor, sahneleri bağlıyordu. Üzerinde kot, spor mavi ekose gömlek, boynunda oyalı bir eşarp. Arada bize çekimden ham görüntüler gösterdi. Perihan Savaş’ın canlandırdığı uzun sarı saçlı esrarengiz bir kadın, Ege’de rengârenk bir köy, Kaz Dağları’nın büyüleyici manzaraları, masalsı sahneler. Kurgunun ikinci günü, film masada henüz şekillenmeye başlamış. Sohbet ettik. “Sizinle çalışmayı çok isterim” dedim. “Uzun metraj tecrübem yok ama öğrenmeyi çok istiyorum”. O da “Madem öyle, gel bana yardım et. Şu an yalnızım, istersen yarın başla,” dedi. Ne diyeceğimi şaşırdım. Bir anda onun asistanı olmuştum. Ertesi gün sahneleri sarıp, numaralandırıp raflara yerleştiriyordum. Bilge Olgaç’tan ilk öğrendiğim şey, kurgunun önemiydi. “Sinema kurguda başlar” demişti. 35 mm kurgu masasında nasıl titizlikle çalıştığını izler, çekimler hakkındaki yorumlarını zihnime not eder, sinemanın gramerine dair ipuçları yakalardım. Sinemanın bir sanat olduğu kadar aynı zamanda bir zanaat da olduğunu öğrendim. Bilge Olgaç ile arka arkaya ‘Kızın Adı Fatma’, ‘Gömlek’ ve ‘Yarın Cumartesi’ filmlerinde reji asistanı olarak çalıştım. Hepsinin hikâyeleri birbirinden farklıydı ama temelde bu ülke insanının ait olduğu kültür ile yaşadığı çelişkileri anlatıyorlardı. Bütçelerin 50 kutu film ile sınırlı olduğu günlerdi. Bilge Olgaç sete herkesten erken gelirdi. Hem disiplinli hem de çok enerjikti. Yerinde du ramazdı; yalnızca mizansenle değil, dekordan kostüme her şeyle ilgilenir, detaylara dikkat ederdi. Kâğıt üstünde kurduğu dünyanın canlandığını görmek ona büyük bir coşku veriyordu. Tekniğe hâkimdi, kamerayı ve objektifleri iyi tanırdı. Bu özelliğinden dolayı teknik ekibin ona çok saygı duyduğunu gördüm. Görüntü yönetmeninin “Keşke tüm yönetmenler senin gibi ne istediğini bilse” dediğini bizzat duydum. ‘Kızın Adı Fatma’ için Artvin’de Çoruh kıyısından geçerken Ahmet Kaya şarkılarına eşlik etmesine, ‘Gömlek’ filmi çekilirken Diyarbakır’ın bir köyünde minibüs bozulunca ekibi yalnız bırakmamak için ateş etrafında onlarla sabahlamasına, ‘Yarın Cumartesi’ için mekân ararken Sarayburnu’nda karşılaştığımız Yaşar Kemal ile samimi sohbetine tanık oldum. Öykü yazarlığından geldiği için edebiyatla güçlü bir bağı vardı. Sinemaya uyarlanabilecek yeni hikâyeler, romanlar arardı. Bana kitaplar verir, bunlardan film öyküsü çıkarmamı isterdi. Kerim Korcan’ın Tatar Ramazan’ı da bunlardan biriydi. Tatar Ramazan’dan bir tretman çıkarırken edebi bir eserin film diline nasıl çevrilebileceği konusunda kafa yormuştum. Bilge Olgaç Yunanlı yazar Dido Sotiriyu’nun Türkiye’ye geldiğini duymuş, randevu almıştı. Dido Hanım Beyazıt’ta Ramada otelde çay içmeye davet etmiş. Ben de tercümanı olarak yanında gittim. Otel lobisinde oturup çay içtik. Dido Hanım birkaç kelime Türkçe de biliyor, hatırlıyordu. Bilge Olgaç onun ‘Benden Selam Söyle Anadolu’ya’ kitabını ne kadar çok sevdiğini, okurken ağladığını anlattı. “Bir gün film yapmayı çok isterim” dedi. Dido Sotiriyu da memnun oldu ve “Neden olmasın?” diye yanıtladı. Saatler süren uzun bir sohbetten sonra telefonlar, adresler alındı, ayrıldık. O gün yanımda fotoğraf makinesi götürmemiş olmama çok üzülüyorum. Bir gün bana Fransa Creteil Kadin Filmleri Festivali’nden gönderdikleri kırmızı fuları gösterdi. Upuzun bir kırmızı fular, üzeri imzalarla dolu. ‘Kaşık Düşmanı’ filmi ile Creteil’de ‘En İyi Film’ ödülü almış ama siyasi nedenlerden dolayı yurtdışına çıkma yasağı olduğu için ödülü almaya gidememiş. O törene gidemeyince Creteil’deki kadın yönetmenler fuları tek tek imzalamışlar. Fuları gösterirken ve bunları anlatırken gözleri doldu. Yapım koşullarının zor olduğu yıl Bilge Olgaç lardı. Buna rağmen bir gün bile yakınmazdı. Mizah duygusunu yitirmedi. Enerjisi azalmadı. Kendine özgü sinema dünyasını hep korudu. Kendileriyle hesaplaşma içinde olan karakterler, onların iç dünyası, hayalleri ve mizah onun imzasıydı. Bugün Bilge Olgaç’ı, benim ona hitap ediş şeklimle Bilge Abla’yı, tanımış olduğum ve yanında sinemaya ilk adımlarımı attığım için kendimi şanslı sayıyor, onu saygıyla anıyorum. usta şair Cemal Süreya adına düzenlenen Sempozyum Kartal’da yapıldı ‘Hüzünler yaprak yaprak’ Festivalde bugün ‘Baba’ l “NTV Belgesel Kuşağı” seçkisinde yer alan Baba, 11.00’de Atlas Sineması Salon 2’de, filmin yönetmeni Arshad Khan ve ekibinin katılımıyla; l Türkiye Sineması “Özel Gösterimler” bölümünde yer alan Bitmeyen Yolculuk, 13.30’da Pera Müzesi Oditoryumu’nda, yönetmen Mehmet Güleryüz’ün katılımıyla; l “Genç Ustalar” filmlerinden Kuzgunlar, 13.30’da Cinemaximum City’s Nişantaşı Salon 7’de, yönetmen Jens Assur’un katılımıyla; l “Genç Ustalar” seçkisinden Karanlıklar Vadisi, 13.30’da Cinemaximum City’s Nişantaşı Salon 3’de, yönetmen Jonas Matzow Gulbrandsen’in katılımıyla; l “Bergman 100 Yaşında” seçkisinden Yaban Çilekleri, 16.00’da Beyoğlu Sineması’nda, yönetmen Kazım Öz’ün sunumuyla; l “Cinemania” bölümünde yer alan Çirkin Kral’ın Efsanesi, 19.00’da Atlas Sineması’nda, yönetmen Hüseyin Tabak’ın katılımıyla; l “Çiçek İstemez” seçkisinde yer alan Gizemli Dil, 21.30’da Cinemaximum City’s Nişantaşı Salon 3’de, filmin yapımcı ve senaristlerinden Bryan Delaney’in katılımıyla gösterilecektir. ‘İpekçe’ ile Özel Buluşma Festival bu yıl, Zurich Sigorta işbirliği ile Atlas Prodüksiyon’un restore ettiği yeni kopyasıyla, Bilge Olgaç’ın 1987 yapımı İpekçe filmini özel bir gösterim ile sinemaseverlerle buluşturuyor. Senaryosunu Osman Şahin ve Bilge Olgaç’ın ortak yazdığı film, yarın Cinemaximum City’s Nişantaşı Salon 7’de 21.30’da, filmin İpekçe’sine hayat veren, ünlü oyuncu Perihan Savaş’ın katılımıyla gösterilecek. Filmin öncesinde Belmin Söylemez’in yönettiği “Bilge ve Öğrencisi: Bir Reji Asistanının Günlüğü” adlı film gösterilecek. Türk edebiyatının usta şairi Cemal Süreya anısına düzenlenen anma ve şiir sempozyumu, Kartal Hasan Âli Yücel Kültür Merkezi’nde düzenlendi. Etkinliğe Kartal Belediyesi Başkan Yardımcısı Gökhan Yüksel, Kartal Belediyesi Cumhuriyet Halk Partisi Meclis Üyesi Nihal Korkmaz, sempozyum konukları; şairyazar Nalan Çelik, şairyazar Ertan Mısırlı, şairyazar Hilal Karahan, şairyazar Volkan Hacıoğlu ve şairyazar Emel Koşar, Doç. Dr. Dilek Kurt ile Kartallı şairler; İsmail Biçer, Ali Rıza Gelirli, Dilruba Nuray Erenler, Hüseyin Aslan, Semra Şimşek, Zeynel Kaya, Metin Kaya, Hüseyin Gül, Mehmet Ata Yiğiz, müzisyen Ozan Turhal ve çok sayıda Kartallı vatandaş katıldı. Doç. Dr. Dilek Kurt’un Cemal Süreya’nın “Sevgilim” adlı şiirini okumasının ardından sahneye çıkan şair yazar Nalan Çelik, Cemal Süreya şiirinde kuşlar isimli konuşmasında: “Çocuklarla, kuşlarla, ağaçlarla büyüyen, uçan, dal budak salan, yalnız o seçkin nokta, ölümün kaçınılmazlığı hatırlandığında Üvercinka’nın güvercinine ağıt yaktırır. ‘Bir güvercin, ben öldüğüm zaman nice hüzünler yaprak yaprak, bir güvercin ben öldüğüm zaman gözlerimin gemileri kuş istiyor’ diyen şair... Ölümsüzlük iksirini bulup da yitiren Lokman Hekim gibi lokman bir şairdir. Dilini, kalbini aşk ve şiir için kullanmış bir kırlangıçtır” ifadelerini kullandı. Şair yazar Ertan Mısırlı, Cemal Süreya’yı her gün keşfettiklerini belirtirken Dr. şair yazar Hilal Karahan ise “Cemal Süreya’nın şiirinde aşk, sevda, cinsellik, pornografi ve erotizm önemli bir yer tutar. Onun şiirleri üzerine yazılacak binlerce satır arasında en geniş paragraftır kadınlar” diyerek şairin farklı bir portresini çizdi. Şair yazar çevirmen Volkan Hacıoğlu ve yazar Emel Koşar da yine Süreya’nın şiiri ve çevirileri hakkında sunumlar yaptılar. Cemal Süreya’nın şiirlerinin de seslendirildiği etkinliğin sonunda Ozan Turhal, şarkıları ile dinletiye renk kattı. TELEVİZYON 07.00 Güne Merhaba 08.45 Günün Ekonomisi 09.00 Parametre 10.00 10’dan Sonrası 11.00 Haber 13.00 Bugün 15.00 Günlük 18.00 Ana Haber 21.00 Ne Oluyor? 22.00 Haber 01.00 Gece Haber 07.30 Güne Başlarken  10.00 Haber Bülteni 12.00 Haber Masası 16.00 Haber Kritik 17.00 Ezgi Değirmencioğlu ile Yaşama Dair 18.00 Ana Haber 21.00 Fatih Ertürk ile Türkiye Nereye?  23.00 İsmail Dükel ile Gün Sonu 09.15 Geri Sayım 10.00 Haber Bülteni 10.50 Lifestyle 11.40 Piyasa Ekranı 12.50 Lifestyle 14.00 Günün İçinden 14.20 Finans Cafe 17.00 Günün İçinden 17.35 Gece Gündüz 20.00 Ana Haber 21.00 Siyasi İşler 23.50 Piyasa Ekranı 24.00 Gece Bülteni 08.35 Minik Kekler Atölyesi 10.05 Bebek Geldi İşler Değişti 13.00 Kilolarım Beni Öldürüyor 14.40 Johnston Ailesi 16.30 Ödünç Bir Şey, Yeni Bir Şey 18.30 Carbona Etkisi 21.30 Ağır Yaşamlar 23.15 Sıkı Dönüşüm 00.05 1 Erkek 1 Kadın 06.45 Günaydın 09.45 İnsanlık Suçu 12.45 Gelinim Mutfakta 14.30 Magazin D 16.15 Arka Sokaklar 18.45 Kanal D Haber  20.00 Mehmet Bir Cihan Fatihi 23.00 Dizi: Siyah Beyaz Aşk 00.15 Yabancı Film: Buz Fırtınası 09.50 Dünya Turu 11.45 Aykırı Belgesel 13.40 Bilim Turu 16.15 Aykırı Belgesel 17.45 Bilim Turu 18.30 Günün Dosyaları 19.00 Ana Haber 20.05 18 Dakika 20.30 Yurttan Haberler 21.00 Ali Tezel’e Sorun 22.00 Anında Manşet 22.50 Caz Klasikleri 08.45 Beni Affet 11.00 Duymayan Kalmasın 13.00 Balçiçek İlter ile Olay Yeri 15.30 Beni Affet 17.30 Adını Sen Koy 19.00 Star Haber 20.00 Ufak Tefek Cinayetler 23.45 İstanbullu Gelin 07.00 Güne Bakış 10.00 Başkent’te Sağlık 10.30 Biz Bize 18.15 Kültür Sanat 18.30 Günce 20.00 Ana Haber  21.00 Nereden Nereye? 21.30 Gündem Özel 23.30 Ben Çanakkale 08.45 Dizi: Küçük Dal İz Peşinde 09.15 Film: Mermaid 10.45 Film: Bagger Vance Efsanesi 12.30 Film: Keşke 15.00 Film: Marsella 18.00 Film: The Cosmonaut 20.00 Film: Yellow Flowers on Green Grass 07.15 İsmail Küçükkaya ile Çalar Saat  10.00 Adı: Zehra 12.45 Sizi Böyle Alalım 13.45 Kadın 16.30 Yasak Elma 19.00 Ana Haber 20.00 Dizi: Kadın 00.15 Bizim Hikâye 03.00 Yasak Elma BULMACA SEDAT YAŞAYAN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 2 3 4 5 6 7 8 9 SOLDAN SAĞA: 1/ Vücudun cinsel uyarılmaya elverişli bölgelerine verilen ad... Bir cetvel 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 K ANE FORA türü. 2/ 2 O P A L M A L A “Kuntra” 3 N İ M E T P A S da denilen ve kaliteli bir şarap veren üzüm cinsi. 3/ Köpek... 4 İ T GÜ B AY E 5 LETAFET T 6 ORAN TAB İ 7 NAL FA ÖL 8 PERA EKE 9 S İ RESATEN “Boynuzlu kavun” da denilen ve ülkemizde de ye tiştirilen bir meyve. 4/ İnsanın yaradılış özelliği... Gümüş elementinin simgesi. 5/ Ekin biçildikten sonra toprakta ka lan köklü sap... Pembe renkli şarap. 6/ Müzikte zaman öğesi. 7/ Tibet sığırı... Nâzım Hikmet’in bir tiyatro oyunu. 8/ “İşaretler, belirtiler” anlamında eski söz cük... “ kafeste duran kuştur / Elbet uçar gider bir gün” (Karacaoğlan). 9/ Kastamonu’nun bir ilçesi. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Vatanı Kuzey Amerika olup çay gibi haşlanarak içilen şifalı bir bitki. 2/ Güneydoğu Asya’da yetişen ve mobilya yapımında kullanılan bir cins kamış... Karışık renkli. 3/ Önü hendekli siper... Kapı mandalı. 4/ Su masajı küveti ya da havuzu... İlkel benlik. 5/ Tutsak... Bir sanat yapıtında işlenen ana konu. 6/ 1827’de Osmanlı donanmasının yenilgi siyle sonuçlanan deniz savaşı. 7/ Akım şiddeti birimi kiloamperin kısa yazılışı... Asma kütüğü. 8/ Savrulmak için hazırla nan dövülmüş ekin yığını... Bir burç adı. 9/ Kırmızı mercimekle yapılan bir çorba. C MY B