Katalog

Çarşamba 28 Mart 2018 EDİTÖR: EMRE DEVECİ TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Kur ücretleri eritti TL’nin hızla değer kaybetmesiyle asgari ücret ilk üç ayda dolar karşısında 93 TL eridi. Kişi başına milli gelir 500 dolar geriledi. Her alanda zamlar yolda 1Ocak 2018’de 424 dolar olan asgari ücret, 27 Mart’ta 401 li olacak. Milli gelirin 3 trilyonu aşması ve 3 trilyon 35 milyar TL civarında olma dolara geriledi. 1 Ocak’ta sı bekleniyor. 1 Ocak 2018 3.78 olan Dolar/TL kuru, kuruna göre 802 milyar do dün tekrar 4’ü aştı. Yılın EMRE daha ilk üç ayı tamamlan DEVECİ lar olan milli gelir, dünkü kura göre 760 milyar dola madan TL’nin dolar karşı ra geriledi. 1 Ocak’taki kur sındaki kaybı yüzde 5.3’ü buldu. la 9 bin 925 dolar olan kişi başı 1603 TL olan asgari ücret, yıl na milli gelir, dünkü kura göre 9 başından bu yana dolar karşısın bin 416 dolara geriledi. da 93 liranın üzerinde değer kaybetti. Böylece 199 TL’lik zammın Enflasyon artacak yaklaşık yarısı, ilk üç ay dolma TL’deki değer kaybı, enflasyo dan erimiş oldu. nu yeniden tek haneli rakamla Milli gelir eridi ra düşürme hedefini de zora soktu. Kurdaki her 10 kuruşluk ar Perşembe günü büyü tış, enflasyonda yaklaşık 1.5 pu me rakamları açıklanacak ve an artış anlamına geliyor. Şubatta Türkiye’nin 2017 milli geliri bel yıllık bazda yüzde 10.35’ten yüz de 10.26’ya gerileyen enflasyonun (TÜFE), tekrar tırmanışa geçmesi tehlikesi ortaya çıktı. Enflasyonu en fazla etkileyen akaryakıt fiyatlarına son günlerde üst üste zam geldi. Benzin fiyatı 5 günde 27 kuruş zamlandı ve İstanbul’da benzinin litresi 5.63 TL’den 5.90 TL’ye yükseldi. Akaryakıt zamları birçok temel ürünün fiyatlarını artıracak. Hedefler tutmadı Hükümetin Eylül 2017’de açıkladığı Orta Vadeli Program’da 2018 için ortalama Dolar/TL kuru varsayımı 3.73 TL idi ancak 23 Mart’ta 4.03 ile rekor kırak kurda yıl ortalamasının 3.90’ın üzerinde olması bekleniyor. Martta TL’nin dolar karşısındaki değer kaybı yüzde 4’ü geçti. WSJ: Ekonomide aşırı ısınma var ABD ile Çin arasındaki görüşme haberlerinin bir ticaret savaşının önlenebileceği umutlarını artırmasının piyasalarda risk iştahını canlandırmasına rağmen, TL’de zayıf eğilim dün de sürdü. 23 Mart’ta 4.0375 ile rekor kıran Dolar/TL kuru, dünyadan gelen olumlu haberlere rağmen dün yine 4’ün üzerine çıktı. ABD merkezli Wall Street Journal gazetesi, dolar endeksindeki düşüşe rağmen TL’nin dolar karşısında değer kaybetmesine dikkat çekti ve Türkiye’nin gelişmekte olan piyasalar içinde en riskli ülkelerden biri olarak öne çıktığını yazdı. Türkiye ekonomisinin aşırı ısındığına vurgu yapan gazete, enflasyon ve cari açıktaki yükselişe işaret etti. Yoksulluk sınırı 1 yılda 592 TL arttı Türkİş, mart ayı ‘açlık ve yoksulluk sınırı’ araştırma rik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için ya sına göre, dört kişilik bir ailenin pılması zorunlu diğer aylık harca sağlıklı, dengeli ve yeterli besle malarının toplam tutarı ise (yok nebilmesi için yapması gereken sulluk sınırı) 5 bin 415 TL oldu. Aç aylık gıda harcaması tutarı (açlık lık sınırı geçen yıl mart ayına gö sınırı) 1662 TL, gıda harcaması ile re 182, yoksulluk sınırı ise 592 TL birlikte giyim, konut (kira, elekt artış gösterdi. ekonomi 11 Robotlar, işgücünün değişen niteliği ve bilgi sermayesiünyamızda sanayi sektörlerin de kurulu robot sayısı, 2015 Ditibarıyla, 1 milyon 600 bini aştı. Bu yüzyılın başına değin bir yılda kurulan robot tesisi adedi 50 bin civarında idi. 2010’lu yıllarda bu rakam yılda 250 bini aşmakta. Birleşmiş Milletler UNCTAD verilerinden derlediğimiz aşağıdaki tablo bu temponun ülke ekonomileri bazında dağılımını sergiliyor. UNCTAD verilerine göre, 2015 itibarıyla, toplam 1.6 milyon robot stokunun yaklaşık üçte ikisi “gelişmiş ülkelerde” kurulu. Burada Japonya ve ABD başı çekiyor. “Gelişmekte olan ülkeler” grubunda Asya ülkeleri hemen hemen bu grubun rakipsiz tek lideri. Çin Halk Cumhuriyeti’nin toplam robot stoku içindeki payı yüzde 15; ancak yeni kurulan robotların yüzde 27’si bu ülkede gerçekleştirilmekte. Bu performansı ile Çin dünyada yeni robot kurulumunda başı çekiyor. Japonya yüzde 14 ve ABD yüzde 11’lik oranlarıyla Çin’i izliyorlar. Ekonomiye güven martta geriledi Ekonomik güven endeksi mart ayında bir önceki aya göre yüzde 2.6 oranında azalarak 103 değerinden 100.2 değerine düştü. Ekonomik güven endeksindeki düşüş, tüketici, reel kesim (imalat sanayii), hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörü güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı. Mart ayında tüketici güven endeksi 71.3 değerine, reel kesim (imalat sanayii) güven endeksi 109.5 değerine, hizmet sektörü güven endeksi 99.1 değerine, perakende ticaret sektörü güven endeksi 102.6 değerine ve inşaat sektörü güven endeksi 78.9 değerine geriledi. Ekonomik güven endeksinin 100’den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100’den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği gösteriyor. l Ekonomi Servisi Akkuyu’da temel haftaya atılacak AKP’nin TBMM’deki Grup Toplantısı’nda konuşan Başbakan Binali Yıldırım, Akkuyu Nükleer Santralı’nın temel atma töreninin gelecek hafta gerçekleştirileceğini söyledi. Yıldırım, törene Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’la birlikte Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de katılacağını ifade etti. Türkiye, Mersin Akkuyu Nükleer Güç Santralı Projesi’ne ilişkin ilk anlaşmayı 2010 yılında Rusya ile imzaladı. Toplam 4 bin 800 megavat kurulu güce sahip 4 reaktörden oluşacak santralin, en geç 2023 yılında devreye girmesi öngörülüyor. Rus şirkete Türk ortak bulunması için görüşmelerden henüz sonuç alınmış değil. l Ekonomi Servisi İnşaatçı yine teşvik istiyor Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Yönetim Kurulu Başkanı Feyzullah Yetgin, gayrimenkul sektörü olarak geçen yıllardaki teşviklerin devamını ümit ettiklerini belirterek, “Üzerinde çalışılıyor ve çok yoğun çalışmalar olduğunu biliyoruz” dedi. Daha önce KDV ve tapu harçlarında indirim yapıldığını ve bu teşviklerin geçen sene 30 Eylül’de sona erdiğini hatırlatan Yetgin, KDV ve tapu harçlarında yapılan indirimlerin ciddi bir hareketlilik yaşattığını, benzer teşviklerin bazı alanlarda yenilenebileceğini belirtti. l Ekonomi Servisi NECATİ SAVAŞ İmzalar satışın iptali için atıldı. Şeker için 1.7 milyon imza Şeker fabrikalarının özelleştirilmesine karşı toplanan 1 milyon 690 bin imza hükümete iletilmek üzere Türkİş’e teslim edildi MUSTAFA ÇAKIR Hükümetin 14 şeker fabrikasını satma kararına karşı yurt genelinde toplanan 1 milyon 690 bin imza Başbakan Binali Yıldırım’a iletilmek üzere Türkİş Başkanı Ergün Atalay’a verildi. Atalay, hükümete “Bu yol çıkmaz yol, vazgeçin” diye seslenirken, şeker işçileri de, “Şekeri satanı biz de satarız” sloganları attı. 15 çuval imza İmzaların teslimi nedeniyle dün Türkİş’te toplantı düzenlendi. Türkİş önüne gelen Şekerİş Sendikası’na üye işçiler, “Şekeri satanı biz de satarız; Şeker vatandır vatan satılmaz; Vur vur inlesin hükümet dinlesin; Vur vur inlesin Cargill dinlesin; Cargill defol bu ülke bizim” sloganları attı. İşçilerden bazıları “Go Home Cargill” yazılı pankartlar taşıdı. Fabrikaların satılmasına karşı toplanan 1 milyon 690 bin imza 15 şeker çuvalına konuldu. Ayrıca 782 muhtar, 81 ziraat odası başkanı, 79 sivil toplum örgütü temsilcisi, 72 sanayi, ticaret, şoför ve esnaf odası temsilcisi, 38 il ve ilçe siyasi parti temsilcisi, 17 il ve ilçe belediye başkanı, 15 sulama birliği, 13 üretimi birliği ile 2 milletvekilinin, fabrikaların satılmasına karşı kaleme aldıkları görüşleri de “Şeker Fabrikalarının Kurtuluşu İçin ‘Milli Mutabakat’ Tutanakları” başlığı altında 2 cilt haline getirildi. İçerisinde CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi’nin yanı sıra bazı AKP ve MHP ilçe başkanlarının fabrikaların satılmasına karşı görüşlerinin de yer aldığı bu ciltler, hükümet üyelerine ve milletvekillerine gönderildi. Hükümeti şeker fabrikalarının sa tışından vazgeçirmek için de Türkİş ile Şekerİş Sendikası’nın görüşmeleri sürüyor. Türkİş Başkanı Ergün Atalay ile Şekerİş Başkanı İsa Gök, önceki gün AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş ile 2.5 saat görüştü. Görüşmede fabrikaların satılmasına karşı çıkan AKP Çorum Milletvekili Salim Uslu da yer aldı. Atalay, görüşmede, işçiye, memura bir şey olmayacağı, arsaların satılmayacağının söylendiğini ancak şartnamede böyle bir şey yer almadığına dikkat çekti. Bunları bilmediğini ifade eden Elitaş, hükümet üyeleri ile görüşmelerinin ardından Türkİş’e bilgi vereceğini söyledi. Bu görüşmenin ardından Elitaş ile Uslu’nun Başbakan Binali Yıldırım ile de görüştüğü öğrenildi. Bu konuda son kararı ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın vereceğine dikkat çekiliyor. l ANKARA DSİ tasarısında geri adım geldi Sulama birliklerinin bir kısmının kapatılması ve su kaynaklarının özelleştirilmesini öngören DSİ tasarısında değişikliğe gidildi. Tüzel kişilere tahsis metinden çıkarıldı EMİNE KAPLAN AKP, sulama birliklerinin bir kısmının kapatılması ve su kaynaklarının özelleştirileceği itirazları nedeniyle tartışılan Devlet Su İşleri (DSİ) tasarısında, MHP ve parti içinden gelen itirazlar üzerine değişiklik yapılmasını kararlaştırdı. AKP ve MHP arasında sürdürülen görüşmeler sonrasında bir veya birden çok havzadaki su kaynaklarının DSİ tarafından su kullanım izni verilerek tüzel kişilere tahsis edilmesine ilişkin hükmün tasarı metninden çıkarılması benimsendi. Sulama birliklerinden finansal ve mali yapısının sürdürülemez olduğu belirlenenlerin DSİ tarafından kapatılmasına ilişkin maddede de değişiklik yapılarak, birliklerin tamamının kapatılması öngörülüyor. MHP’nin itirazı MHP’li vekillerin özellikle sulama tesisleriyle ilgili maddelerine yönelik eleştirileri ve parti içinden gelen itirazlar üzerine AKP yönetimi, komisyonun geçen haftaki toplantılarını iptal ederek bir çalışma yaptı. Tasarının 6 ve 8. maddelerine göre, bir veya birden çok havzadaki su kaynakları, su kullanım izni verilmek suretiyle DSİ tarafından gerçek ve tüzel kişilere tahsis edilebilecek. İşletmesi şirketlere devredilen sulama tesislerinde, suyun ücreti ve faturalama dönemi sözleşmelerle belirlenecek. Su faturuları zamanında ödenmediği takdirde, şirketler suyu kullanan çiftçileri icraya verebileceği gibi iflaslarını da isteyebilecek. DSİ isterse sulama tesislerini hizmet alımı veya işletme hakkı devri yöntemiyle şirketlere devredebilecek. Bu maddelerde yapılacak değişiklikle ‘su özelleştiriliyor’ eleştirilerine neden olan sözkonusu maddelerdeki ‘su kaynaklarının tüzel kişilere tahsis edileceği” hükmü metinden çıkarılacak. l ANKARA UNCTAD verileri kurulu robotların işgücünün niteliğini de nasıl değiştirmekte olduğunu gösteriyor. Buna göre, sanayide istihdam edilen her on bin işçi başına düşen kurulu robot sayısında 370 adet ile Kore dünya lideri. Bunu 320 robot ile Japonya ve 170 ile İsveç izliyor. Türkiye’de sanayide çalışan on bin işçi başına düşen robot sayısı 18. Robotların sanayi sektöründe giderek öncelikle vasıfsız, sonra da vasıflı işgücünün yerini almaya başlaması, “işin” niteliğini de değiştirmekte. İşgücünün vasıfsız işlerden çıkarak giderek tasarıma, inovasyona ve araştırmageliştirme yoğun bilgi teknolojilerine yönelmesi kaçınılmaz bir süreç olarak karşımıza çıkıyor. Türkiye için kısa bir not: Türkiye son on yıl boyunca her yıl milli gelirinin yaklaşık yüzde 14’ünü konut inşaatına ayırmakta. Bu rakam, on yıllık birikimli toplamda 1 trilyon dolarlık inşaat yatırımı demek. Bilgi sermayesine dayalı sanayileşme hamlesi için umut vaat eden bir strateji değil. ‘MERHAMETLİ CEZA’ TALEBİ Atilla için son karar duruşması 11 Nisan’da New York Güney Bölgesi Federal Mahkemesi’nde görülen davada, jüri heyetinin yöneltilen altı suçlamanın beşinden suçlu bulduğu, eski Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla’ya verilecek cezanın belirleneceği karar duruşması 11 Nisan’da yapılacak. Karar duruşması öncesi yaptıkları son başvuruda dönemin Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ve bürokratlarıyla yaptıkları görüşmenin kayıtlarını sunan Atilla’nın avukatları, müvekkillerine “merhametli bir ceza” verilmesi çağrısında bulundu. Rıza Sarraf davasında yargılanıp, 12 kişilik jüri heyeti tarafından suçlu bulunan Atilla’nın alacağı cezayla ilgili son kararı mahkemenin Federal Hâkimi Richard Berman verecek. Bozdağ görüşmesi sunuldu Atilla’nın avukatları Hâkim Berman’ın geçen ay talep ettiği Türk bürokratlarla yapılan görüşmelerin tüm detaylarını da mahkemeye sundu. Atilla’nın Türk Büyükelçiliği ve New York Başkonsolosluğu’yla görüşmesinin ve Türk diplomatların Atilla ile cezaevinde yaptığı tüm görüşmeler kayıtlarda yer aldı. Kayıtlarda, Atilla’nın avukatlarının o dönemde Adalet Bakanlığı görevinde bulunan Bekir Bozdağ ve bakanlığa bağlı bürokratlarla da görüştüğü belirtildi. l Haber Merkezi ABD’li silah devinden iflas başvurusu ABD’nin 1816’dan bu yana faaliyetteki silah üreticisi Remington Outdoor Co., ilk kez 13 Şubat’ta duyurduğu iflas koruma başvurusunu önceki gün gerçekleştirdi. Önceki açıklamasında 950 milyon dolarlık borcunu azaltmanın yollarını aradığını belirten Remington yönetimi, son dönemdeki zayıf satışlar nedeniyle iflas koruma başvurusu yapmak zorunda kaldıklarını ifade etti. l Ekonomi Servisi C MY B