Katalog

DUNYA ‘Seyirci kalmayacağız’ KKTC Dışişleri Bakanlığı, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin Doğu Akdeniz’de tek yanlı doğalgaz arama faaliyetlerine ilişkin, Kıbrıs Türk halkının haklarının ihlali anlamına gelen bu gelişmelere seyirci kalınmayacağını bildirdi. Dışişleri Bakanlığı Sözcü sü Hami Aksoy da ABD’nin ExxonMobile şirketinin Kıbrıs Adası açıklarında arama faaliyeti başlatmasına ilişkin “Rumların bu tek yanlı arama ve çıkarma çalışmalarına iştirak eden şirketlere yönelik ikazımızı yineliyoruz. Kendi kıta sahanlığımıza ilaveten KKTC’nin Türk Petrolleri’ne verdiği ruhsat sahalarında da faaliyetlerde bulunmaya başlayacağız” dedi. APEC anlaşamadan bittiPazartesi 19Kasım2018 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 7 WashingtonPekin geriliminin damga vurduğu Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği Zirvesi 29 yıldır ilk kez sonuç bildirgesinde uzlaşılamadan sona erdi Dünya ekonomisinin yüzde 60’ını temsil eden 21 ülkenin üyesi olduğu Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) örgütünün bu yıl Papua Yeni Gine’de düzenlenen zirvesi, Çin ve ABD’nin merkezinde olduğu bir dizi kriz sonrasında ortak sonuç bildirgesine varılamadan sona erdi. ‘Polis çağrıldı’ iddiası WashingtonPekin gerilimi nin gölgesinde geçen APEC Zirvesi’nde son 29 yıldır ilk defa deklarasyon yayımlanmadığı belir tildi. ABD’nin, “Çin’e karşı güçlü bir dille haksız ticaret yaptığının vurgulanmasını” istediği, Pekin’in de bildiride “Washington’ın tek yanlılık yaptığının yer almasını is tediği” gündeme yansıdı. AFP’nin APEC Zirvesi olaylı sona erse de ülke temsilcileri aile fotoğrafında gülümseyerek poz verdi. zirveye ev sahipliği yapan kaynak lara dayandırdığı habere göre ise yerine polis çağırıldığı bildirildi. Pe ülkeleri egemenliklerini tehlikeye Çin’i temsil eden delegasyon, sonuç kin iddiaları reddetti. atan borçları kabul etmemeli. Çin’in bildirgesi çalışmalarına müdahale PekinWashington arasında süren kredi teklifleriyle desteklediği altya etmek amacıyla Papua Yeni Gine Dı ticaret savaşları önceki gün de zir pı projeleri bitirilemez ve kalitesiz. şişleri Bakanı Rimbink Pato’nun ofi ve kapsamındaki konuşmalara yan Bu projeler ülkeleri kredi borçlarına sine girmeye çalıştı. Dört kişilik gru sımıştı. ABD Dışişleri Bakanı Mi sürüklüyor. Borçlanarak, ülkenizi ve bun güvenlik görevlilerinin engeline ke Pence, Çin’in “Bir Kuşak Bir Yol” bağımsızlığınızı tehlikeye atmayın. rağmen ısrarcı olması üzerine olay projesine atıfta bulunarak “Bölge Ülkenizi koruyun” demişti. Pekin hükümeti politikasını değiştirmediği sürece bu ülkeye uygulanan yaptırımların süreceğini söyleyen Pence, “Ticari dengesizliği düzeltmek adına Çin ürünlerine getirdiğimiz 250 milyar dolarlık vergiyi devam ettireceğiz” ifadelerini kullanmıştı. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ise Pence’e yanıt olarak, “ABD’nin dar görüşlü, korumacı ekonomi ve tek taraflı hamlelerinin küresel ticareti tehdit ettiğini” söylemişti. ‘Nihai ifade zor’ Papua Yeni Gine Başbakanı Peter O’Neill, ülkesinin önümüzdeki günlerde resmi olarak nihai bir bildiri yayımlayacağını açıkladı. Papua Yeni Gine Dışişleri Bakanı Rimbink Pato, bölgedeki karşıt görüşlerin, ABD ve Çin’in bölgedeki rakip hırslarını ortaya çıkarmasıyla birlikte nihai bir ifadeyi ortaya koymayı zorlaştırdığını belirtti. Japonya Başbakanı Şinzo Abe ise WashingtonPekin hattında ticaret anlaşmazlığının tırmanmasına atıfta bulunarak ülkelerin birbirlerine misilleme ticari kısıtlamalar getirmesini eleştirdi. Macron’dan yine ‘güçlü Avrupa’ çıkışı Ülkesinde benzine yönelik ek vergiler nedeniyle iki gün dür süren protestoların hedefin deki Fransa Cumhurbaşkanı Em manuel Macron, dün Birinci Dünya Savaşı’nda hayatını kaybedenleri an ma törenleri için Almanya’nın baş kenti Berlin’deydi. Macron, Alman parlamentosu Bundestag’da düzen lenen törende yaptığı konuşmada, küresel düzlemde kaosun önleme si için Avrupa’ya sorumluluk alması çağrısında bulundu. Özellikle Avrupa Birliği’nin (AB) loko motif iki ülkesi Al manya ile Fransa’nın dünyanın kaosa sü rüklenme Macron, Bundestag’daki açıklamalarının ardından Merkel ile konuştu. sine izin vermemek gibi bir misyonu oldu ğunu belirten Macron, “Daha güçlü olmalı ve daha bağımsız hale gelme liyiz” diye konuştu. Macron, Alman ya Cumhurbaşkanı Frank Walter Ste inmeier ile anma etkinlikleri çerçeve sinde Neue Wache Anıtı’na çelenk bıraktı. Törende Almanya Başbaka nı Angela Merkel de hazır bulundu. Ardından Macron Merkel ile Başba kanlık binasında bir araya geldi. Gö rüşmenin başlıca gündem maddele rini aralık ayında düzenlenecek Av rupa Birliği zirvesi ve Avro para bi rimini krizler karşısında daha güçlü hale getirmek için yapılacak reform lar oluşturdu. Macron’un açıklamaları, AB’nin dü zenli bir ortak orduya sahip olması gerektiği yönündeki çağrılarının tartı şıldığı bir dönemde geldi. Bulgaristan’da yolsuzluk eylemi Bulgaristan’da yoksulluk, zamlar ve yolsuzluğa karşı protestolar sürüyor. Ülke genelinde dün yine sokaklara dökülen eylemciler Başbakan Boyko Borisov hükümetinin istifasını istedi. Başkent Sofya’da protestolar, başbakanlık ve parlamento binaları önünde gerçekleştirildi. Bulgarlar; yoksulluk, araç sigortası, akaryakıt zammı nedeniyle hükümetin istifasını ve siyaset sisteminin değişmesini isterken, başkentte trafik kilitlendi; bazı yollar ise kesildi. “Mafya!”, “İstifa et!” sloganları atıldı. Sosyal medya üzerinden örgütlenen eylemciler, Türkiye ve Yunanistan’a giden yolları ve gümrük kapılarını da trafiğe kapattı. Türkiye’ye giden Maritsa otoyolunda eylemcilerin polis barikatını yarması sonucu arbede yaşandı. Yunanistan’a giden yollarda da protestocular ile polis arasında küçük çaplı çatışmaların yaşandığı belirtildi. Irkçılara geçit vermediler ABD’nin Philedelphia kentinde aşırı sağcılar tarafından önceki gün düzenlenen gösteriye katılım düşük kaldı. Kentin en turistik noktalarından Bağımsızlık Salonu önünde, ABD anayasasının kabul edilişinin yıldönümü vesilesiyle, beyazların üstünlüğünü savunan bir grup tarafından düzenlenen yürüyüşe yaklaşık 30 kişinin katıldığı, polisin ise karşıt göstericilerin protestosuna engel olduğu bildirildi. Diğer yandan kentin bir diğer noktasında ırkçılık karşıtı protestoya ilgi yoğundu. Karşıt gösteride, “Faşizm hastalıktır” yazılı dövizler taşındı. Netanyahu’dan hükümeti kurtarma hamleleri Bibhi:aEtrkaeonlsuerçim İsrail’de Gazze’deki çatışmaların ardından Tel Aviv ile Hamas arasında varılan ateşkesin yarattığı hükümet krizi sürüyor. Savunma Bakanı Avigdor Lieberman anlaşmaya tepki göstererek istifa edip erken seçim çağrısı yaparken dün haftalık olağan kabine toplantısı öncesi konuşan Başbakan Binyamin Netanyahu’nun gündeminde de erken seçim tartışmaları vardı. Netanyahu yaptığı açıklamada “erken seçimin gereksiz ve yanlış” olduğunu söyledi. “Bibi” lakaplı Netanyahu, “Güvenliğimiz için hassas bir dönemde seçime gitmek yanlış. Hepimiz 1992’de ve 1999’da neler olduğunu hatırlıyoruz. ‘Oslo ve İntifada’ felaketlerini yaşadık. Aynı hataların tekrarlanmaması için elimizden gelen her şeyi yapmalıyız” dedi. Netanyahu’nun, Maliye Bakanı Moşe Kahlon ile bir araya gelmesi bekleniyor. Bu görüşmenin ardından erken seçime gidilip gidilmeyeceğinin büyük ölçüde netleşeceği yorumları yapılıyor. Kahlon’un liderliğini yaptığı Kulanu (Hepimiz) Partisi, iktidardaki koalisyon hükümeti için hayati önemde. Zira Lieberman’ın lideri olduğu Yisrael Beitenu’nun (İsra il Evimiz) koalisyondan çekildiğini açıklamasıyla hükümetin İsrail Parlamentosu Knesset’te sadece bir sandalyelik çoğunluğu kaldı. Mecliste beş sandalyesi bulunan Lieberman’ın partisinin çekilmesiyle altı partili koalisyonun sandalye sayısı 61’e düştü. 120 sandalyeli Knesset’te hükümetin güvenoyu için 61 milletvekiline ihtiyacı var. Netanyahu, koalisyon hükümetinin parçası Yahudi Evi Partisi’nin lideri Eğitim Bakanı Naftali Bennett ile geçen cuma bir araya gelmişti. İsrail basınına konuşan Yahudi Evi Partisi’nden bir yetkili görüşmenin anlaşmazlıkla sonuçlanması sebebiyle iki liderin erken seçim Netanyahu, Bennett ile geçen hafta görüşmüştü. kararı aldığını ileri sürmüştü. Başbakanın partisi Likud ise erken seçim kararı alındığı yönündeki iddiayı yalanlamıştı. Trump’a Golan teşekkürü Öte yandan Netanyahu, Washington’ın önceki senelerde çekimser kaldığı İsrail’in Golan Tepeleri’ni işgalini kınayan Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu kararına bu yıl ilk kez karşı çıkması nedeniyle ABD Başkan Donald Trump’a teşekkür etti. “İsrail her zaman Golan Tepeleri’nde kalmaya devam edecek ve Golan Tepeleri her zaman bizim elimizde olacak” diyen Netanyahu, ABD’nin kınama kararına ilk kez karşı çıkması nedeniyle Trump’ın yanı sıra ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley’e teşekkürlerini sundu. BM Genel Kurulu’nun İsrail’in Golan Tepeleri’ndeki işgalini kınayan kararı, 150 ülkenin desteği ile cuma günü kabul edilmişti. Karara ABD ve İsrail karşı çıkarken, Avustralya, Kamerun, Kanada’nın da aralarında bulunduğu 14 ülke çekimser kalmıştı. Şiddet sarmalındaki ülkede evlerinden olanlar çadırlarda yaşam mücadelesi veriyor. Taliban ile seçim öncesi barış planı ABD’nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad’ın, Taliban ile Nisan 2019’a kadar barış anlaşması sağlamak istediği belirtildi. ABD yönetimi, Afgan hükümeti ve Taliban arasındaki görüşmeleri yürütmek için Kabil’de olan Halilzad, yerel basına yaptığı açıklamada, 20 Nisan’a kadar barış anlaşması sağlamayı umduğunu dile getirdi. Afganistan’da 20 Nisan 2019’da başkanlık seçimlerinin yapılması planlanıyor. ABD’nin eski Afganistan büyükelçisi olan Halilzad’ın, görüşmeler konusunda “temkinli iyimser” ve “umutlu” olduğunu aktardığı da bildirildi. Katar’da görüşme Afganistan Özel Temsilcisi Halilzad’ın, barış görüşmeleri çerçevesinde Katar’da Taliban’la üç gün süren bir görüşme gerçekleştirdiği öne sürüldü. Görüşmelere Taliban’ın Herat vilayetindeki eski yöneticisi Hayrullah Hayırha ile eskiden Taliban militanlarını yöneten Muhammed Fazlı’nın katıldığı da belirtildi. Halilzad’ın dün de Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani ile bir araya geldiği kaydedildi. Öte yandan Taliban yetkilileri ile ABD temsilcisi arasında yabancı güçlerin Afganistan’dan çekilmesi konusunda uzlaşma sağlandığı iddia edildi. AA’nin haberine göre Yüksek Barış Konseyi başkan yardımcısı başkent Kâbil’de yaptığı açıklamada, Zalmay Halilzad’ın Taliban yetkilileriyle ülkedeki yabancı güçlerin çekilmesi konusunda uzlaşma sağladığını söyledi. Afganistan’da hükümet ile Taliban arasında barışı sağlamak için Rusya da devreye girmiş, Moskova’nın ev sahipliğinde Yüksek Barış Konseyi ile Taliban delegasyonu bir araya gelmişti. Koalisyon sivil ölümlerinde Şam’ı işaret etti ABD öncülüğündeki IŞİD karşıtı uluslarası koalisyon, önceki gün Suriye’de Fırat’ın doğusuna düzenlendiği saldırıda sivillerin yaşamını yitirmesine sebep olduğu iddialarını reddederken ölümlerden Şam yönetimini sorumlu tuttu. Muhaliflere yakın, Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Deyr ez Zor’un doğusundaki Ebu Hüsn köyüne düzenlenen saldırıda, 36’sı IŞİD militanlarının ailesinden olmak üzere 43 kişinin yaşamını yitirdiğini duyurmuştu. Koalisyondan dün yapılan açıklamada, bölgeye gerçekleştirilen 10 hava saldırısında IŞİD militanlarının öldürüldüğü savunulurken “Hedef aldığımız bölgeler sivillerden arındırılmış bölgelerdi” denildi. ABD Başkanı Donald Trump’ın IŞİD ile Mücadele Özel Temsilcisi Brett McGurk ise sivil ölümlerinin Şam güçlerinin saldırısı nedeniyle yaşandığını belirterek “kendileriyle koordinasyon sağlanmadan herhangi bir saldırı yapılmaması” çağrısı yaptı. Diğer yandan Astana ortakları Ankara ve Moskova’nın vardığı ateşkes anlaşmasına rağmen İdlib’deki gerilimi azaltma bölgesinde faaliyet gösteren cihatçı örgütlerin Halep ve Lazkiye’ye saldırı düzenlediği bildirildi. Rusya’nın Suriye’deki tarafları uzlaştırma merkezinden yapılan açıklamada, saldırılarda 18 Suriyeli askerin hayatlarını kaybettiği, 2 askerinse yaralandığı belirtildi. Bu arada Şam yönetimine yakın Al Masdar sitesi, TSK destekli ÖSO’nun önceki gece Halep kırsalındaki Afrin’de yeni bir güvenlik operasyonuna başladığını öne sürdü. Myanmar polisi Arakanlılara ateş açtı Arakan Müslümanlarına karşı insan hakları ihlalleri nedeniyle uluslararası tepkilerin merkezindeki Myanmar’da polisin dün bir sığınmacı kampına düzenlediği operasyonda 2’si ağır 4 kişi yaralandı. Reuters’in haberine göre olay, geçen ağustos ayında Arakan eyaletinde yaşanan çatışmalardan kaçan Müslümanların kaldığı Ah Nauk Ye kampında bir grup sığınmacıyı ülke dışına çıkarmakla suçlanan iki kişiye yönelik operasyon sırasında yaşandı. Görgü tanıkları, polisin olayı izlemek için toplanan Arakanlılara ateş açtığını iddia etti. Myanmar polisi ise toplanan kalabalığın güvenlik güçlerine taş attığını ve bunun üzerine ateş açıldığını savundu. C MY B