Katalog

KULTUR Pazartesi 19 Kasım 2018 Tiyatro sanatçısı Nejat Uygur Bilecik’te anıldı Sinema, tiyatro, dizi oyuncusu ve komedyen Nejat Uygur, Bilecik Belediyesi tarafından bu yıl 13. Uluslararası Bilecik Tiyatro Festivali’nde anıldı. Festivalde, Tülay Doğan’ın yazıp yönettiği, Suzan Aksoy, Kemal Kuruçay, Ercüment Doğan, Ay ça İnci, Fırat Çöloğlu, Müge Uyar, Hilal Sakalıbüyük ve Nejmi Aykar’ın rol aldığı “Annem 40 Yaşında Babaannem 20’’ adlı oyun sahnelendi. Ayrıca Nejat Uygur’un sahne aldığı oyunlardan kesitlerin sergilendiği bir slayt gösterimi yapıldı. l AA EDİTÖR: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK TASARIM: eMİNE BİLGET kultur@cumhuriyet.com.tr 13 Tiyatroadam’ın yeni oyunu Nikolay ÖZNUR OĞRAŞ BU OYUNDAÇOLAK Gogol’ün Müfettiş adlı eserinden uyarlanan “Teftişör”, adaletin olmadığı, ulusların, dillerin ve kavramların birbirine karıştığı, bir ADALET YOK‘yerküre’ de geçiyor. Oyunun başlamasına on dakika anonsu duyuluyor. Salona giriyoruz. Sahnede, beyaz yuvarlak bir platform, solda ve sağda oyuncuların hazırlanması için ışıklı masa... Oyuncular sahnede hazırlanıyor. Aslında oyun çoktan başlamış. Bir distopyadayız... Bir ülke düşünün her şey deyim yerindeyse kokuşmuş, bürokratik ilişkilerin tepeden tırnağa yozlaştığı ve iktidarın olanaklarını ve çıkarlarını sadece kendileri, yakınları için gözettiği bir ülke. Tüm bunlar çok tanıdık geliyor biliyorum. Oyun, sahnede bulunan platformun yani yerkürenin üzerinde geçiyor. Oyun, bilinmeyen zamanda, bilinmeyen bir yerde, bilinmeyen kişilerle oynanıyor. Yanlış anlaşılmalar üzerine kurulu oyunda oyuncular şive kullanıyor ve bir kişi birden fazla rolü canlandırıyor. Sahne geçişleri ise oldukça başarılı. Burası tüm kürenin uyum sağladığı “Bulaşık Uluslar Meclisi” teftişi altında uyumsuz bir ülke... Oyunda da sık sık söylendiği gibi ‘Bu oyunda adalet yok!’ Ulusların, dillerin ve kavramların birbirine karıştığı, bulaşık bir yerküre... Tiyatroadam’ın yeni oyunu “Teftişör” bu tiyatroya yakışır biçimde tek kelimeyle iyi çalışılmış. Bu tiyatroya yakışır dememin sebebine gelince; Tiyatroadam 2007 yılında kuruldu ve hatır ladığım kadarıyla tiyatroda bugüne kadar “Teftişör”ü de sayarsak 8 oyun sahnelendi. Tüm oyunları seyretmiş bir seyirci olarak söylemeliyim ki hepsi birbirinden iyiydi. Oyuna dönecek olursak, Nikolay Gogol’ün Müfettiş adlı eserinden Oğuz Utku Güneş, Irmak Bahçeci ve Ayşe Ayter’in birlikte uyarladıkları TiyatroAdam’ın “Teftişör” adlı distopik komedyasını Oğuz Utku Güneş yönetiyor. Oyunda, Barış Yıldız, Berk Yaygın, Çağdaş Tekin, Çetin Kaya, Deniz Özmen, Ediz Akşehir ve Gökhan Azlağ rol alıyor. Bu üçüncü distopya ülkesinin “Başı ve makamları”, Bulaşık Krallık’tan kimliği gizli bir NewLondonlı’nın kente geldiği istihbaratıyla sarsılırlar. Bir otelde konakladığını öğrendikleri BUM Teftişör’ünü her şeyin yolunda gittiğine ikna etmek için harekete geçerler. Peki acaba kendine “Yürüyen Çiçek” diyen ve yardımcısıyla GOGOL’ÜN ‘MÜFETTİŞ’İ... aynı odada kalan bu adam sıradan bir kişi mi, yoksa içten kaynamalı Gogol’ün aklını 8 yıl meşgul eden, bu plaj topu ülkesini ger Müfettiş adlı oyun, çekten de BUM’layacak olan üst düzey bir Teftişör mü? Burası sürpriz. Nikolay Vasilyeviç Gogol’ün “Müfettiş” adlı eserinin ilk olarak 1836 yılında yayımlandı ve sahnelendi. Gogol, “çarlık yönetiminin çürümüş, kokuşmuş ve çirkefe bulaşmış ilişkilerinin ve taşra bürokrasisinin korku ile bezenmiş aymazlıklarının yayımlandığı 1836 yı mizah ve ironin bütün dilsel lından beri geçen 182 olanaklarını kullanarak yetkince senede ne kadar az şeyin değiştiğini gözler önüne seren oyun, hem komik, hem de insanoğlunun kotardığı oyununda; aynı bugünün “Teftişör”ünde olduğu gibi iktidardaki ilişkilerin yozlaşmışlığı ve olanaklarını kendi yaşamları için savunurken, halka iktidarın çirkin yüzünü göstererek yozluğunu ve ha aşağılayan despotik inliğini gösterme dayatmalarla hak arama si bakımından son mücadelesinin önünü derece ürpertici ve maalesef sanki bugünü anlatıyormuş gibi çok tanıdık ve gerçek... Gogol’ün dediği gibi son tıkayan uygulamalarıyla halkın nefretini kazanan çarlık yönetimine bütünlüklü bir eleştiri yöneltiyor. noktayı koyacak olursak, “Ne gülüyorsunuz? Siz kendinize gü lüyorsunuz!” İstanbul Tiyatro Festivali’nde bugün “Kral Lear” ‘Kral Lear’dan ‘Varoluş’a... İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen 22. İstan bul Tiyatro Festivali kapsamında bu gün iki oyun sahnelenecek. Oyun Atölyesi’nin “Kral Lear” ad lı oyunu bugün saat 20.30’da Zor lu PSM Drama Sahnesi’nde tiyat roseverlerle buluşuyor. William Shakespeare’in yazdığı oyunu Mu harrem Özcan yönetiyor. Oyunun çevirisi ise Ha luk Bilginer’e ait. Kral Lear, kızları ve ülke deki diğer güç odak ları arasında dö nen trajedi, oyunun özündeki grotesk et kiler eşliğinde yorum “Varoluş” lanıyor. Oyunda, Haluk Bilginer, Berfu Öngö ren, Hare Sürel, Nazlı Bu lum, Arif Pişkin, Deniz Celiloğ lu, Kaan Turgut, Onur Özaydın, Sertan Müsellim, Efe Tunçer ve Hüseyin Sevim li rol alıyor. ‘Varoluş’... Koreografisi Bára Sigfúsdóttir’a, Tasarım ve Performansı Masoumeh Jalalieh ile Seyed Alireza Mirmohammadi’ye, Dramaturjisi ise Sara Vanderieck’e ait “Varoluş” adlı performans bugün ve yarın saat 20.30’da Moda Sahnesi’nde sahnelenecek. Performans, beden ve varoluş üzerine odaklanan bir çalışma. Bu performansta bedenin varlığı, dünyayı ve birbirimizi algılamanın ortak zeminini oluşturuyor. l Kültür Servisi “Teftişör” bugün Trump Kültür ve Gösteri Merkezi’nde saat 20.30’da, yarın Çerkezköy OSB Kültür Merkezi’nde 19.30’da, 21 Kasım’da Türkan Saylan Kültür Merkezi’nde 20.00’de ve 26 Kasım’da 20.30’da Baba Sahne’de sahnelenecek. Patara’da kazıLikya’nın tarihini yeniden yazan kazı 30 yaşında sezonu kapandı Antalya’nın Kaş ilçesi yakınlarındaki Likya Birliği’nin başkenti Patara antik kentinde 30’uncu sezon kazı çalışmaları tamamlandı. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık öncülüğünde yürütülen kazıların bu yılki bölümüne, çoğu profesör ve doçent düzeyinde 67 kişilik bilim heyeti ile stajyer öğrenciler ve İŞKUR bünyesinden sağlanan işçiler katıldı. Prof. Dr. Havva İşkan Işık, her kazı döneminde olağanüstü bulgular ve buluntularla bilim dünyasında gündem oluşturan Türkiye’nin en kapsamlı kazılarından Patara’nın 30’uncu yılında da şaşırtmadığını söyledi. 28 Mayıs14 Kasım tarihleri arasında 171 gün süreyle yapılan yoğun çalışmalar sonucu özellikle Tepecik ve kent surları çalışmalarında ortaya çıkarılan verilerin Likya tarihi açısından büyük önem taşıdığını vurgulayan Prof. Dr. Işık, bu bilgilerin kısa süre içinde kamuoyuyla paylaşılacağını kaydetti. Işık, bu sezon Tepecik, Nero Hamamı, Kent Surları, Kısık Köprüsü ve bazilikada çalışıldığını, ele geçen 739 eserden 206’sının Demre Müzesi’ne gönderildiğini belirtti. l İHA İnsan haklarının büyük resmi Uluslararası Af Örgütü, Eylül ayında başlattığı “Haklarımız 70 Yaşında” kampanyası çerçevesinde “Büyük Resim” adlı bir sergi düzenliyor. “Büyük Resim”, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 70. yılını genel tema olarak işleyecek 26 sanatçının eserinden oluşacak. Resim, video art, illüstrasyon, heykel ve kolaj tarzı işlerin yer alacağı sergide, sanatçıların, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin insan hayatına ne kadar dokunduğu, günlük hayata ne kadar işlediği ve hakları elinden alınanların yaşadığı travmalar gibi konular üzerinden ürettiği pek çok eser sergilenecek. Serginin küratörlüğünü yürüten Zeynep Özatalay, sanatçıla rın işlerinde göç travmaları, Cumartesi Anneleri, tutuklu gazeteci ve sanatçılar gibi konuların ön plana çıktığını belirtti. Özatalay, “Bugüne kadar beyannameyi belki de baştan sona hiç okumamış, haklarının ne olduğunu bilmeyen, yaşadığı hayatın içinde haklarının ne kadarını kullanabildiğinin belki de farkında olmayan insanlara da ulaşabilmek istiyoruz. Gençler gelebilirse çok güzel olacak, lise öğrencileri mesela. Türkiye’den umudu kesmiş durumdalar, onların haklarıyla ilgili bu sergiyi görebilmelerini isteriz” dedi. “Büyük Resim” 21 Kasım ile 30 Aralık tarihleri arasında İstanbul Depo’da görülebilir. l Kültür Servisi Lucas Debargue İş Sanat’ta Klasik müziğin genç yıldızları arasında yer alan Fransız piyanist Lucas Debargue, ilham verici yorumlarıyla tanınan Basel Oda Orkestrası eşliğinde 20 Kasım Salı akşamı W. A. Mozart’tan F. Poulenc’e uzanan zengin repertuvarıyla İş Sanat’a konuk oluyor. Huffington Post gazetesinin “Soğuk Savaş yıllarında Glenn Gould’un ya da Çay kovski Yarışması’nda Van Cliburn’un elde ettiği zaferden bu yana hiçbir piyanist böylesi bir heyecan ve coşku yaşatmamıştı” diyerek övgüyle söz ettiği Fransız piyanist Lucas Debargue, en son 2017 yılında Sony Classical etiketiyle yayımladığı “Schubert & Szymanowski” albümü ile Echo Klassik ödülü aldı. Sanatçının başarılı kariyeri ve müzik yaşantısı, Martin Mirabel’in yönettiği “Lucas Debargue: To Music” belgeseline de konu oldu. Bugün Avrupa’nın önemli oda müziği toplulukları arasında gösterilen, Basel Oda Orkestrası, klasik ve yeni dönem eserlerden oluşan zengin repertuvarıyla her sene 60’ın üzerinde konser veriyor. 20 Kasım Salı günkü konserin başlama saati 20.30. l Kültür Servisi 70 yıldır kayıp olan Walt Disney filmi bulundu Walt Disney’in ilk filmlerin biri olan ‘Şanslı Tavşan Oswald’ 70 yıl sonra BJaponya’da bulundu. ugünlerde 90. yaşını kutlayan Mickey Mouse’un da öncüsü sayılan ‘Şanslı Tavşan Oswald’, Japonya’da bir anime tarihçisinin deposunda tesadüfen bulundu. Bir diğer kayıp Oswald filmi de 2015’te British Film Institute (BFI, Britanya Film Enstitüsü) arşivlerinde bulunmuştu. Japonya’da bulunan film bu zamana dek kaybolan yedi filmden biri. 84 yaşındaki Japon anime tarihçisi Tasuşi Vatanabe’nin açıklamasına göre Vatanabe filmi, gençlik çağında Osaka’daki bir oyuncakçıdan 500 Japon yeni (bugünün kuruyla 23 TL) karşılığında satın almış. Walt Disney ve UbIwerks tarafından 1927 yılında yaratılan Oswald, Disney Stüdyoları’nda kendi dizisi olan ilk karakter. İki dakikalık kısa animasyon filminde Oswald’ın başından geçen olaylar anlatılıyor. l Kültür Servisi ALTYAZI varlığını sürdürüyor Altyazı Aylık Si nema Dergisi 188. sayısında tek aylık periyottan KasımAralık olmak üzere iki aya geçti. Bu sayı da Altyazı’nın kapak konusu Alfonso Cuarón’un Venedik Film Festivali’nde Altın Aslan kazanan, Meksikalı yönetmenin çocukluğundan da izler taşıyan son filmi Roma. Serra Ciliv ve Pelin Turgut ile Söyleşi: !f İstanbul Bağımsız Filmler festivalinin on yedi yıllık direktörleriyle festivalin bugüne kadarki yolculuğu üzerine... Altyazı bu sayısında efsane yönetmen Béla Tarr sinemasına da yer veriyor. İzliyorum’da ise, Bartu Ben’de izleyici karşısına çıkan oyuncu ve müzisyen Bartu Küçükçağlayan Altyazı’ya konuk oluyor. l Kültür Servisi Düzeltme ve özür... Zeynep Oral’ın dünkü köşe yazısında Ragıp Ertuğrul, ‘Ragıp Erdoğan’ olarak çıkmıştır. Düzeltir Ragıp Ertuğrul ve okurlarımızdan özür dileriz. C MY B