Katalog

Berlin’e Sincan tepkisi Alman meclisinde Çin’in Sincan bölgesindeki insan hakları ihlallerinin ele alınması, Pekin DUNYA yönetiminin tepkisine neden oldu. Çin’in Berlin Büyükelçiği tarafından yapılan yazılı açıkla mada, Almanya’nın “açık bir şekilde Çin’in içişlerine karıştığı” ve “Çin’in egemenliğini ihlal ettiği” ifade edildi. Alman meclisinin perşembe günü yapılan oturumunda, Yeşiller partisinin sunduğu Çin’in Sincan bölgesindeki insan hakları ihlallerine ilişkin önerge tartışılmıştı. Pazartesi 12 Kasım 2018 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: DOĞAN ERGÜN TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 7 ‘Suikast timi açığa çıkarıldı’ Almanya’da, ordu içerisinde siyasetçileri hedef alan bir grubun çökertildiği iddia edildi Sol Parti liderlerinden Bartsch’ın da hedefte olduğu öne sürüldü. Göçmenlere açık kapı politikasının ardından aşırı sağcı hareketlerin yükselişe geçtiği Almanya’da, ırkçı görüşlere sahip bir asker hakkında yürütülen bir soruşturmada çok daha büyük bir komplonun ortaya çıkarıldığı savunuldu. Suriyeli mülteci kılığında terör saldırıları düzenlemeyi planladığı iddia edilen Franco A. hakkında soruşturma yürüten Federal Emniyet Teşkilatı’nın, üst düzey siyasetçilere suikast amacındaki aşırı sağcı bir örgütü çökerttiği öne sürüldü. Focus dergisinde yayımlanan habere göre, Alman ordusunun elit komando birliklerinden bazı isimler ve eski askerin kurduğu yeraltı yapılanması, “X günü” adını verdikleri bir tarihte, siyasette “istenmeyen” figürleri bir noktada toplamayı ve topluca katletmeyi planlıyordu. Suikast listesindeki isimlerin tamamı henüz açığa çıkarılmasa da, Die Linke’nin (Sol Parti) Federal Meclis Grup Başkanı Dietmar Bartsch’ın hedefteki kişilerden biri olduğu kaydedildi. Devlete sızdılar Komplo hazırlığındaki askerlerin silah, cephanelik ve yakıt depoladığı belirtilirken grupta yer alan Askeri Karşı İstihbarat Servisi’nde (MAD) görevli bir albayın soruşturmayı durdurmak üzereyken fark edilerek tutuklandığı da vurgulandı. Almanya’da 2015 yılında bir milyona yakın göçmene kapıların açılmasının ardından Başbakan Angela Merkel, aşırı sa ğın baskısıyla karşı karşıya kalmıştı. Eylül 2017’de yapılan federal ve geçen aylarda yapılan eyalet seçimleri aşırı sağcı Almanya İçin Alternatif (AfD) partisinin yükselişine sahne olmuştu. Ağustos ayında Chemnitz kenti, bir kişinin Suriyeli ve Iraklı göçmeler tarafından öldürüldüğü iddialarının ardından protestolara sahne olmuş, yabancılara karşı şiddet içeren protesto gösterileriyle de gündeme gelmişti. Irkçı eğilimlerin devlet içerisine sızdığı yönünde tartışmalar da sürüyor. Son olarak Alman istihbarat servisi Anayasayı Koruma Teşkilatı Başkanı HansGeorg Maassen, aşırı sağa önlem almamak, Chemnitz olayları hakkında bilgi sızdırmak suçlamasıyla görevden alınmıştı. 100. yılda barış aranıyor Ateşkesin yıldönümüne düşmanlık yayan ideolojilere karşı mesajlar damga vurdu İnsanlık tarihinin en kanlı dönemlerinden biri olan, küresel ölçe ve ölüm eserlerini gerçekleştirmek için tekrar ortaya çıkıyor. Yeni ideolojiler dini kul ğe yayılmış ilk savaş olma lanarak bulaşıcı bir gericili özelliği taşıyan Birinci Dün ği yayıyor” ifadelerini kullan ya Savaşı’nın sona ermesi dı. Milliyetçilik için “ihanet” nin 100. yıldönümünde dün kavramını kullanan Macron, Paris’te dünya liderlerinin “Milliyetçilik vatanseverliğin katılımıyla bir anma töre tam olarak zıddıdır. Başkaları ni düzenlendi. Dünyada sa pahasına ‘önce kendi çıkarla vaş harcamalarının yeniden rımız’ demek ahlaki değerleri zirve yaptığı, savaş ve çatış silmektir” şeklinde konuştu. malarda yüz binlerin yaşamı Macron’un sözlerinin “ABD’yi nı yitirdiği bir dönemde yapı yeniden büyük yapalım” ve lan anmada Fransa Cumhur “Önce ABD” sloganlarını kul başkanı Emmanuel Macron lanan Trump’a mesaj niteli “barış için savaşalım” mesajı ği taşıdığı değerlendirmele verdi. Paris sokaklarında bir ri yapıldı. Macron, sözlerini araya gelenler ise “Yaşasın halkların barı “Zafer Takı” şı. Yaşasın Fransa!” önünde ya diyerek sonlan pılan töre dırdı. ne katılan Savaşın sona liderleri ermesinin 100. çatışmala yıl dönümünde rın sorum Fransa dışında lusu olmakla İngiltere, Avus suçladı. tralya ve Ye Gerçek bir Avrupa or Cumhuriyet Meydanı’nda toplananlar, liderleri protesto etti. ni Zelanda’da da bir dizi tö dusu ku ren ve etkin rulması önerisiyle geçen cu lik yapıldı. Paris’te resmi tö martesi ABD Başkanı Do renin yanı sıra Cumhuri nald Trump’la polemik yaşa yet Meydanı’nda bir protes yan Macron, törende yaptı to gösterisi yapıldı. “Bebek ğı konuşmada savaş karşıtı Trump” balonunun açıldığı mesajlar verdi. Milliyetçi ve ve “Trump=Savaş” pankartla din kaynaklı gerici ideolojile rının taşındığı gösteride sü ri eleştiren Fransa Cumhur regiden savaşlar nedeniyle li başkanı, “Eski şeytanlar kaos derler protesto edildi. Liderler Zafer Takı’nda Macron çifti davet ettikleri liderleri Elysee Sarayı’nda karşıladı. Törene katılan, aralarında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de olduğu 47 devlet başkanı, 23 hükümet başkanı, 15 uluslararası kuruluşun başkanı ve beraberindeki eşleri, Zafer Takı ile Meçhul Asker Anıtı’na yürüdü. Macron, beraberindeki öğrencilerle barışı temsil eden Ebedi Ateş’i yeniden yaktı. FgaFrsüraaknnneüssraiaa’yt,deAeaştlbmkkieirlaislnaeiyrriamai,y1vza1aeKglaaİenmslgmımailkitşe1tü9riz1.e8e’nrein Rakamlarla büyük yıkım: EN AZ 15 MİLYON ÖLÜM Klasik sömürgecilik ve imparatorluklar döneminin sona ermesi, Avrupa ve dünyadaki güç dengelerinin yeniden şekillenmesi, silah teknolojilerindeki değişim, uluslararası ilişkiler rejimindeki yenilenme ihtiyacı gibi birçok siyasi sonucu olan Birinci Dünya Savaşı’nın insani boyutu ise büyük bir yıkıma işaret ediyor. Savaşa bugünkü ulusdevletler baz alındığında 70’ten fazla ulus katıldı. Savaşan ulusların toplamı, o günkü dün ya nüfusunun yarısından fazlasına tekabül eden 800 milyon kişiyi buluyordu. 9 milyondan fazla askerin öldüğü savaşta en az 6 milyon da sivil yaşamını yitirdi. En büyük asker kaybını 2 milyon ölü ve 5 milyon yaralıyla Rusya verirken, Osmanlı İmparatorluğu da 800 bin civarında askerini yitirdi. Savaş, ilk geniş ölçekli kimyasal gaz kullanımına sahne oldu. Alman ordusu Belçika’da 1915 yılında klor gazı kullandı. ÇATIŞMA VE SİLAH YARIŞI SÜRÜYOR Birinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinin 100. yılında yerkürenin dört bir yanında savaş ve çatışmalar sürüyor. Uluslararası kurumların verilerine göre son iki yılda, Afganistan, Suriye ve Yemen başta olmak üzere dünyanın farklı bölgelerindeki savaş ve çatışmalarda 300 bine yakın kişi yaşamını yitirdi. Birinci Savaş’ın öncesindeki on yıla benzer şekilde, silahlanma yarışında da rekor seviyelere ulaşıldı. Sipri’nin rakamlarına göre, 2017 yılında dünyada 1.7 trilyon doların üzerinde askeri harcama yapıldı. Paris’te Kaşıkçı zirvesi Birinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinin 100. yıldönümü töreni için Fransa’da bulunan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump kısa bir görüşme yaptı. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada iki liderin İstanbul’daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu’nda 2 Ekim’de öldürülen Suudi muhalif gazeteci Cemal Kaşıkçı hakkında konuştuklarını bildirdi. Dünya liderleri adına cumartesi akşamı verilen yemekte görüşen Erdoğan ve Trump’ın, cinayete nasıl tepki verileceğini ele aldıkları belirtildi. Trump, geçen hafta yaptığı açıklamada, bu hafta itibarıyla cinayetle ilgili “daha kuvvetli bir fikre sahip olacağını” söylemiş, sorumlusunun kim olduğunu belirlemek için ABD Kongresi, Türkiye ve Suudi Arabistan’la koordinasyon halinde çalıştıklarını da belirtmişti. Törene katılanlar, Filistin ve Fetih Hareketi bayrakları ile Arafat’ın posterlerini taşıdı. Arafat unutulmadı Efsanevi Filistin lideri Yaser Arafat’ın ölümünün 14. yıldönümü için dün İsrail işgali altındaki Batı Şeria’nın Ramallah kentinde anma törenleri düzenlendi. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, resmi törenler kapsamında Ramallah kentindeki Arafat Anıtmezarı’na çelenk bırakırken burada yaptığı konuşmada, ABD’de Donald Trump yönetiminin bölgede barışı sağlayacağını savunduğu “Yüzyılın Anlaşması”nı hedef aldı. Abbas, ABD yönetiminin Gazze’yi Filistin’in geri kalanından ayrıştırmak istediğini, ancak bu girişimin başarılı olamayacağını belirtti. Ulusal birliğimiz sahip olduğumuz en değerli şey” ifadelerini kullandı. Avusturya Cumhurbaşkanı’ndan ajan krizi yorumu: Dramatize etmeyin Avusturya Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen, Ö1 radyosuna açıklamasında, eski bir Avusturyalı albayın Rusya için ajanlık yapmasıyla ilgili çıkan skandala ilişkin, “Dramatize etmek için hiçbir sebep görmüyorum” dedi. Van der Bellen, belirli önlemler almadan önce kapsam lı bir soruşturmanın yapılması gerektiğini de sözlerine ekledi. Avusturya medyası, Rusya için ajanlık yaptığı gerekçesiyle gözaltına alınan eski bir Avusturyalı albayın suçunu itiraf ettiğini ileri sürmüştü. Avusturya Başbakanı Sebastian Kurz, konuyla ilgili Moskova’dan bilgi talep ettiklerini söylemişti. Irkçılarla aynı safta... Polonya’nın yeniden bağımsızlığını kazanmasının 100. yıldönümü kutlamalarına, ülke siyasetinde gittikçe güç kazanan aşırı sağcı gruplar damga vurdu. Başkent Varşova’da yaklaşık 200 bin kişinin katıldığı yürüyüş, üst düzey devlet yetkililerin aşırı sağcı ve ırkçı gruplarla aynı saflarda yer aldı ğı geçit töreni olarak kayıtlara geçti. Yürüyüşe, Cumhurbaşkanı Andrej Duda ve Başbakan Mateusz Morawiecki de katıldı. Önceki yıllarda aşırı sağcı gruplar tarafından düzenlenen etkinlikler, ırkçı sloganlar atılması nedeniyle eleştirilmiş, hükümet bu yıl birleşik bir yürüyüş düzenlenmesi kararı almıştı. Husi kadınlar, savaşa destek için para topladı. Hudeyde’de sokak çatışmaları başladı Savaş ve yokluk döngüsündeki Yemen’de insani kriz her geçen gün daha da ağırlaşırken Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyon ve Hadi yönetimi cephesi, İran destekli Husilere yönelik operasyonlarını sürdürüyor. Yemen ordusu Husilerin kontrolünde olan liman kenti Hudeyde’de ilerlemeye devam ederken dün bölgede sokak çatışmalarının başladığı bildirildi. Bölgede yaşayanlar silah ve bombardıman sesleri duyduğunu aktardı. Diğer yandan sağlık yetkilileri ve askeri kaynaklar, dünkü çatışmalar öncesindeki 24 saat içerisinde 43 Husi milis ve Hadi hükümeti yanlısı 18 kişinin öldüğünü açıkladı. Kızıldeniz’in kıyısında olan kent, ülkede denizyolu ile yapılan ticaretin dörtte üçünün geçiş noktası olması nedeniyle büyük önem taşıyor. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, Yemen’de çatışmaların başladığı 2015’ten bu yana çoğu sivil 10 bin kişi yaşamını yitirirken, 56 bin kişi de yaralandı. İnsani yardım örgütleri ise savaş bilançosunun belirtilenin çok çok üstünde olduğuna dikkat çekiyor. ‘Suriye silahları Boğaz’dan geçti’ Sahadaki çatışmalar azalsa da İdlib çevresinde halen gerginliğin sürdüğü Suriye’ye askeri ekipman taşıyan bir Rus gemisinin İstanbul Boğazı’nda görüntülendiği öne sürüldü. Boğaz gözlemi yapan Bosphorus Observer adlı site adına çalışan Yörük Işık, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Rusya’ya ait Sparta II isimli kargo gemisinin İstanbul Boğazı’ndan geçerek Suriye’ye gittiğini belirtti. El Masdar adlı Lübnan merkezli haber sitesi, kargo gemisinin Suriye’nin Tartus Limanı’na gittiğini ve askeri ekipmanların Suriye ordusu ve müttefik güçlere verileceğini duyurdu. Öte yandan, Ürdün sınır güvenliğinin Humus’un güneydoğusundaki Rukban kampı çevresindeki mültecilere ateş açtığı bildirildi. El Masdar’ın haberinde açılan ateş nedeniyle bir sivilin yaşamını yitirdiği öne sürüldü. IKBY’de gümrük noktaları kalkıyor Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nde (IKBY) Ekim 2017’de düzenlenen bağımsızlık referandumu nedeniyle patlak veren krizin ardından ilişkilerin normalleşme sürecine girdiği BağdatErbil hattından olumlu bir adım daha geldi. IKBY Genel Gümrük Müdürü Samal Abdurahman, Erbil ile Bağdat’ın gümrük noktalarının düzenlenmesi konusunda 27 maddelik bir anlaşmaya vardığını duyurdu. Barzani yönetimine yakınlığıyla bilinen Erbil merkezli Rudaw sitesine konuşan Abdurahman, “Anlaşmaya göre iki taraf arasında kurulan gümrük noktalarının tümü kaldırılacak” dedi. Irak merkezi hükümet güçleri, Kürt Bölgesel Yönetimi’nin 25 Eylül 2017’de yaptığı bağımsızlık referandumunun ardından, ülkede güç dengesini değiştiren ani bir operasyonla, petrol kenti Kerkük’ü Kürt güçlerin elinden almıştı. Bağdat hükümeti, ErbilKerkük, SüleymaniyeKerkük ve MusulDuhok yolları üzerinde gümrük noktası kurmuş, IKBY’den Irak’ın değişik kentlerine gönderilen mallardan ek gümrük vergisi almıştı. Yeniden hizmete başlayan tren seferlerinde Irak polisi devriye gezdi. ‘Yolsuzluktan haberim yoktu’ İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, deni zaltı alınması sırasında ya pıdığı iddia edilen yolsuz luktan haberi olmadığı nı savundu. İsrail polisi nin soruşturma sürecin de ifadesine başvurdu Netanyahu ğu ancak ana şüpheliler arasında yer al mayan Netanyahu, “Bilindiği gibi bu ko nuya müdahil olduğum yönünde hiçbir id dia bulunmamaktadır” diye konuştu. İs rail polisi, iddialara ilişkin soruşturması nı geçen hafta tamamlamış, aralarında Bin yamin Netanyahu’nun eski avukatı David Shimron’un da bulunduğu 6 kişinin yolsuz luk suçundan haklarında dava açılmasını istemişti. Netanyahu, daha önce de Telekom devi Beze şirketine haksız kazanç sağlama iddi aları çerçevesinde polise ifade vermişti. C MY B