Katalog

DUNYA Çarşamba 6 Eylül 2017 Çocuk göçmenlere yasak adımı ABD’de Başkan Donald Trump, selefi Barack Obama döneminde yürürlüğe giren, göçmen çocukların ülkede kalmasına yardımcı olan ve seçim kampanyasında kaldırma sözü verdiği DACA (Çocuk Göçmenlere İstisnai Muamele) programını iptal etti. Adalet Bakanı Jeff Sessions, DACA’nın ana yasaya aykırı olduğunu ve ABD’lilerin işlerini ellerinden aldığını savundu. ABD’ye 16 yaşından önce gelmiş yasal olmayan göçmenlerin yararlanabildiği DACA’nın kapsamında ABD topraklarında suç işlememiş, aynı zamanda eğitimini sürdüren göçmenler bulunuyordu. Yaklaşık 800 bin kişinin faydalandığı programda, bu kişilere yenilenebilir iki yıllık çalışma izni verilerek sınırdışı edilmeleri erteleniyordu. dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ Trump’ın kirli ticareti DACA destekçileri Beyaz Saray önünde gösteri düzenledi. 13 İlk yurtdışı ziyaretinde Riyad hükümeti ile 110 milyar dolarlık silah anlaşması imzalayan ABD Başkanı, Güney ‘Ot yerler ama vazgeçmezler’ Kore’ye milyarlık silah satışına onay verdi. Beyaz Saray’a gelmesinin ardından ilk yurtdışı ziyaretini Yemen’de savaş suçu işlemekle suçlanan Suudi Arabistan’a düzenleyen ve Riyad hükümeti ile 110 mil Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Washington’ın Pyongyang’ın nükleer denemelerine yönelik tavrını eleştirirken, “Bizi hem Kuzey Kore’ye yönelik uluslararası yaptırımları ihlal etmekle suçlayıp hem de bizden bu ülkeye karşı yeni yaptırımları desteklememizi isteyemezsiniz” dedi. Çin’de düzenle yar dolarlık silah anlaşması imzala nen BRICS Zirvesi’nde düzenlediği ba yan ABD Başkanı Donald Trump, kri sın toplantısında konuşan Putin, yap zi yine fırsata çevirme peşinde. Beyaz tırımların sertleştirilmesinin Pyong Saray, Kuzey Kore’nin 6. nükleer denemesinin ardından Trump’ın, Güney Kore’nin füze taşıma kapasitesi üzerindeki kısıtlamaları kaldırmaya ve Seul yönetimine milyarlarca dolarlık yeni silah satışına prensipte onay verdiğini açıkladı. Konuyla ilgili bir basın açıklaması yapan Güney Kore Savunma Bakanlığı Sözcüsü Moon Sang Gyun da “Sınırsız savaş başlığı taşıma kapasitesinin Kuzey Kore’nin nükleer ve füze tehditlerine karşı faydalı bir yanıt olacağına inanıyoruz” ifadesini Trump’ın Suudi Arabistan ziyaretinde Mısır lideri Sisi ve Suudi Kralı Selman ile verdiği poz uzun süre konuşulmuştu. Bu arada Güney Kore’de Pyongyang’ın nükleer denemesine yanıt olarak düzenlenen askeri tatbikat sürüyor. re ABD 2010 ile 2016 yılları arasında Güney Kore’ye 5 milyar dolarlık silah satışı gerçekleştirdi. Güney Kore; Su leer denemesine yanıt olarak düzenlenen askeri tatbikat dün de sürerken ülke medyası Kuzey Kore’nin ülkenin batı kıyısına kıtalararası ba yang yönetiminin tavrını değiştirmeyeceğini ancak birçok insanın bu durumdan etkileneceğini belirtti, “Kuzey Kore kendini güvende hissetmediği sürece nükleerden vazgeçmeyecek. Gerekirse ot yerler ama nükleerden vazgeçmezler” ifadelerini kullandı. Putin, “Kuzey Kore çevresindeki askeri histeri küresel bir felakete, büyük can kaybına yok açabilir” uyarısında bulundu. Yaptırımların Kuzey Kore üzerindeki etkisini yitirdiğini de ekleyen Putin, Kore yarımadasındaki sorunların diyalog ile çözülebileceğini vurguladı. kullandı. Trump, Twitter’da “Japonya udi Arabistan, Avustralya ve Birleşik listik füze taşıdığını ileri sürdü. Da yaptığı açıklamada “Ülkemdeki son ve Güney Kore’nin ABD’den yüksek Arap Emirlikleri’nin (BAE) ardından ha önce Kuzey Kore’nin yeni bir fü savunma önlemleri, sadece ABD’ye miktarda son derece sofistike aske ABD’nin en büyük dördüncü müşteri ze denemesine hazırlandığını kayde gönderilen bir hediye paketidir” ifa ri ekipman almasına izin veriyorum” si konumunda. Washington hüküme den Güney Kore Savunma Bakanlığı delerini kullandı. Song, “ABD, perva mesajını paylaştı. ti, “terörizme destek verdiği” gerek ise medyanın iddiasını doğrulayama sız provokasyonlara ve Kuzey Kore’ye ABD ve Güney Kore arasında çesiyle Suudi Arabistan, BAE, Mısır dığını açıkladı. baskı yapma girişimlerine güveniyor 2001’de imzalanan anlaşmanın koşullarına göre Güney Kore, 800 km. ve Bahreyn’in başını çektiği ülkelerin Katar’ı ablukaya almasına destek ‘Hediyelere devam’ sözü sa, ülkemden daha fazla hediye paketi alacak” dedi. Fransa Savunma Baka menzilli, 500 kg.’a kadar savaş başlı vermiş ancak Doha ile haziran ayında Kuzey Kore’nin Birleşmiş Millet nı Florence Parly ise “Kuzey Kore’nin ğı taşıyabilecek balistik füzeler ürete F15 savaş uçağı alımı için 12 milyar ler Büyükelçisi Han Tae Song dün Avrupa menzilli balistik füzeler geliş biliyor. Stockholm Uluslararası Barış dolarlık anlaşmaya da imza atmıştı. Cenevre’de BM sponsorluğunda ya tirmesinin önünde fazla zaman olma Araştırma Enstitüsü’nün analizine gö Güney Kore’de Pyongyang’ın nük pılan Silahsızlanma Konferansı’nda dığı” uyarısında bulundu. Deyr Ez Zor’da kuşatma kırıldı Suriye ordusu, Deyr Ez Zor’da kent merkezi üzerindeki 28 aylık IŞİD kuşatmasını bitirdi. Suriye devletine yakın Al Masdar’ın haberine göre Suriye ordusuna bağlı birlikler, IŞİD kuşatması altındaki 137. Tugay Üssü’ne ulaştı ve kuşatma fiilen kaldırıldı. Operasyonun bundan sonra askeri havalimanını IŞİD’den kurtarmaya yoğunlaşacağı belirtildi. Kuşatma altındaki mahallelerde hafta sonundan bu yana karşılama hazırlıkları yapılıyordu. Bu arada Rus Savunma Bakanlığı, Karadeniz filosuna bağlı Amiral Essen firkateyninin Deyr ez Zor yakınlarındaki IŞİD hedeflerini Kalibr tipi kruz füzeleriyle vurduğunu açıkladı. 2014’ten bu yana kent merkezinin yarısı haricinde IŞİD kontrolü altında bulunan Deyr Ez Zor’da, Suriye ordusunun kontrolü altındaki bölgelerde yaklaşık 93 bin sivil ile bir tugay asker, kuşatma altında sadece hava desteğiyle yaşamlarını sürdürüyordu. Sputnik’e konuşan Deyr ez Zor Valisi Muhammed İbrahim Samra, kentin yüzde 5060’ının IŞİD’in kontrolünde bulunduğunu aktardı, “Suriye ordusunun teyakkuz durumuyla Rus uçaklarının desteği göz önünde bulundurulduğunda kentin önümüzdeki günlerde kurtulacağını söyleyebileceklerini” kaydetti. Müslümanları piskopos koruyor Orta Afrika Cumhuriyeti’nde Katolik bir piskopos, 2 bin Müslümanı Hıristiyan milislere karşı koruma altına aldı. Times gazetesinin haberine göre Piskopos JuanJosé Aguirre Muñoz, papaz okulu binasında sakladığı Müslümanlardan dışarı çıkanların milisler tarafından öldürüldüğünü söyledi. Haberde Hıristiyan milislerin geçen haftalarda bir BM barış gücü konvoyuna ve yardım kamyonuna saldırdıkları belirtilirken BM Genel Sekreter Yardımcısı ve İnsani Yardım Koordinasyon Dairesi (OCHA) Başkanı Stephen O’Brien’ın ülkedeki durumun “bir soykırımın erken uyarı sinyalleri” olduğu yönündeki sözlerine yer verildi. Eski bir Fransız sömürgesi olan 4.5 milyon nüfuslu ülkede kriz 2013 yılında Devlet Başkanı François Bozize’nin isyancı Seleka Müslümanları tarafından devrilmesiyle başladı, o zamandan beri 425 bin kişi evlerinden oldu, 465 bin kişi komşu ülkelere kaçtı, nüfusun yarısından fazlası yardımlarla ayakta duruyor. Geçen ay Gambo kasabasında Müslüman milisler Hıristiyan misyonuna saldırmış, 50 erkek ve çocuk boğazları kesilerek öldürülmüştü. BM’DEN ‘ŞİDDETİ DURDURUN’ ÇAĞRISI Bir leşmiş Milletler (BM), Myanmar’dan kaçarak Bangladeş’e sığınan Arakanlıların sayısının 123 bin 600’e vardığını duyurdu. Sınır bekçileri, dün sınırdan geçmeye çalışan iki Arakanlı çocuğun mayın patlaması sonucu yaralandığını, bir çocuğun bacağını kaybettiğini bildirdi. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Myanmar hükümetine “bölgede istikrarsızlığı artırabilecek bir durum yaratan Arakan’daki şid detin sona erdirilmesi” çağrısında bulundu. “Arakan’daki Müslümanlara vatandaşlık ya da en azından şimdilik normal bir hayat sürmelerini temin edecek yasal statü verilmesi hayati önem taşıyor” ifadelerini kullanan Guterres, “etnik temizlik” tehlikesi ile ilgili bir soruya ise “Böyle bir risk var ama durumun o noktaya varmamasını umuyorum” yanıtını verdi. Ankara’dan Arakan atağı Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Arakan krizinin çözümü ve insani yardımların ulaştırılması için Myanmar’ın lideri Aung San Suu Kyi ile telefonda görüştü. Önceki gün Bangladeş Dışişleri Bakanı Abul Hassan Mahmud Ali ile telefon görüşmesi yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun da bugün Bangladeş’e giderek Arakanlıların kaldığı kampı ziyaret edeceği duyuruldu. Erdoğan, dün Myanmar Dışişleri Bakanı ve ülkenin de facto lideri Aung San Suu Kyi ile görüştü. Edinilen bilgiye göre Erdoğan, Arakan Müslümanlarına yönelik insan hakları ihlallerindeki artışın başta İslam ülkeleri olmak üzere tüm dünyada derin endişeye yol açtığını vurguladı. Görüşmede, krizin nasıl çözümlenebileceği ve bölge halkına insani yardımların ulaştırılması konularının ele alındığı aktarıldı. Erdoğan’ın “orantısız güç kullanımından uzak durulması ve sivil halkın zarar görmemesi için azami hassasiyet gösterilmesi gerektiğine” işa ret ettiği belirtildi. Daha önce Arakan sorunu için Ma lezya, Endonezya, Katar, İranlı mevkidaşları ile telefon diplomasisi kuran Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu da Bangladeş Dışişleri Bakanı Abul Hassan Mahmud Ali ile telefon görüşmesi yaptı. Bugün Cox’s Bazar’da Arakanlı Müslümanların bulunduğu kampı ziyaret etmek üzere Bangladeş’e gidecek olan Çavuşoğlu, son durumu Bangladeşli yetkililerle ele alacak. l Cumhuriyet /Ankara FARC’dan sonra sıra ELN’de Kolombiya hükümetiyle avantaj zaladı. Devlı bir barış anlaşması imzalayıp let Başkanı Haimanütlkazeüaşşmmlkaedeasıstlıe yasal bir siyasi parti kurarak “sivil ha Juan Manuel Santos ile yata” giren FARC’ın (Kolombiya Dev ELN müzakerecileri arasında imza rimci Silahlı Güçleri) ardından yarım lanan ve 1 Ekim’de başlayıp 12 Ocak Görüşmelerde arabuluculuk yapan Ekvador’un Dışişleri Bakanı Maria Fernanda Espinoza (ortada), ateşkesi iki tarafın başmüzakerecileri ile duyurdu. asırdır hükümetle çatışan ELN de (Ulu 2018’e kadar sürecek olan anlaşma gidecek olan Françesko 10 Eylül’e ka sal Kurtuluş Ordusu) ilk kez hükümet Papa Françesko’nun Kolombiya’yı zi dar temaslarda bulunacak. Santos ise le karşılıklı bir ateşkes anlaşması im yaretinden iki gün önce anons edildi. televizyondan ulusa seslenerek, “Ateş MarksistLeninist bir örgüt ol kes boyunca ELN, adam kaçırma, pet sa da, “Kurtuluş Teolojisi” adı rol boru hatlarına saldırı gibi eylemle verilen Latin Amerika sol Ka rinin tamamına son verecek” dedi. An tolik hareketinin de bir parça laşmaya göre, hükümet de hapishane sı olan ELN’nin başmüzakere deki ELN liderlerinin koşullarının iyi cisi Pablo Beltran anlaşmayı leştirme ve çatışma bölgelerindeki si “Papa’nın ziyaretinin ilk muci vil liderleri paramiliter güçlerin saldı zesi” olarak nitelendirdi. ELN rılarından koruma sözü verdi. Twitter’dan anlaşmayı duyu FARC’ın nihai olarak silah bırakma rurken “Papa Françesko’nun sının ardından ülkedeki son aktif si Kolombiya’ya gelişini birlikte lahlı örgüt olarak kalan ELN 2002’den kutlanmasının ardından barış bu yana hükümetle defalarca masa gerçekleşene dek çalışmak ko ya oturmuş ama görüşmeler hiçbir za nusunda kararlıyız” ifadelerini man bir anlaşma imzalanmasına ka kullandı. Bugün Kolombiya’ya dar varmamıştı. Myanmar meselesi Güney Asya’da İslamcı cihatçılığın yine başrolü oynadığı bir savaş derinleşiyor. Yerel gibi görünen ve sosyal medyadaki sahte fotoğrafların da eşliğinde sivil kurbanların öne çıktığı bu savaşın arka planında ise büyük bir paylaşım mücadelesi var. Çin’le 2000 km’den fazla sınırı, netameli ilişkileri ve ekonomik bağları olan Myanmar’dan söz ediyorum. Demokrasi için Ulusal Birlik (NLD) partisinin seçim zaferi 1990’da sandığa gömülünce Batı’nın Nobel Barış ödülüyle “demokrasi şampiyonu” yaptığı kadın lider Aung San Suu Kyi’nin memleketi... Bazılarınız onu, ev hapsine, otomobiliyle çıktığı yolda durdurulunca inatla direnmesiyle anımsayacaktır. HHH Bizim kuşağın “Birmanya” diye de bildiği, Britanya sömürgeciliğine ait Burma ismiyle de anılan, antik ve resmi ismiyle Myanmar; batısındaki sahil şeridinde yer alan Rakhine (Arakan) eyaletindeki huzursuzlukla gündemde. Rakhine; 100’den fazla etnik grupla 51 milyonluk nüfusunun yüzde 80’inden fazlası Güney Budhizmi’ne (Theravada) bağlı Myanmar’ın, 1 milyonu bulan Müslüman nüfusunun en yoğun yaşadığı eyalet. 3.2 milyonluk Rakhine’de çoğu kuzeydeki Bangladeş sınırında yaşayan nüfusun yüzde 40 kadarı Müslüman. Ve cihatçı hareketlenmeyle, bedelini sivillerin ödediği bir savaş şekilleniyor. HHH Son olaylar Arakan Rohinya Kurtuluş Ordusu’nun (ARKO) 25 Ağustos’ta Bangladeş sınırında karakollara 30’u bulan koordineli saldırılarıyla başladı. Myanmar ordusuna göre çoğu ARKO militanlardan 400 kişi öldü. 70 binden fazla Rohinyalı Müslüman Bangladeş’e geçerken, 11 bin kadar Budhist ve Hindu aksi yöne kaçtı. Hem Myanmar ordusu, hem de ARKO’nun sivilleri katlettikleri, köyleri ve Budhist mabetleri yaktıkları ve militanların kadın ve çocukların aksine erkekleri sınırdan geçirmeyip militan yaptıklarına dair tanıklıklar var. Hepsi yürek yakıcı. Aung San Suu Kyi’ye Nobel takdim etmiş Batılılar şaşkın. Bu da pek ironik. HHH Myanmar’ı yöneten askeri cunta, ülkeyi ekonomik baskılarla 2010’da demokrasiye geçirmek zorunda kaldıktan sonra seçimleri kazanan Aung San Suu Kyi bir Budhist milliyetçisi ve Çin ile ekonomik çıkarı bakan pragmatik bir siyasetçi. Babası, Britanya sömürgeciliğine karşı Japon emperyalistlerin yardımıyla Burma Bağımsızlık Ordusu’nu yönetmiş “ulusun babası” diye anılan ünlü lider Thakin Aung San. İkinci Dünya Savaşı’nda Budhistlerin Japonlar, Müslümanların ise Britanya safını tutmalarına uzanan husumet tarihleri var. 16’ncı asırdan itibaren ve Britanya sömürgeciliği döneminde bölgeye göçetmiş Rohinya’lar “yabancı unsur” görülüyor, çoğunun vatandaşlığı dahi yok. Myanmar Genelkurmay Başkanı Min Aung Hlaing’nin Rohinya’ların temizlenmesini “İkinci Dünya Savaşı’nın bitmemiş meselesi” diye nitelemesi durumun tezahürü. HHH Koşullar İslamcı militanlık için müsait. Nitekim etnik ve dini gerilim 2012’de tavan yapmıştı. Raporlara göre, Ekim 2016’dan itibaren Suudi Arabistan, Pakistan ve Malezya’nın desteğiyle cihatçılar Rakhine’deki köylerle Bangladeş’teki kamplardan militanlar devşirdiler. Yakın zamana kadar “İnanç Hareketi” ismiyle anılan ARKO’nun liderliğini Pakistan’daki Arakan toplumunda doğmuş, Suudi Arabistan ve Pakistan’da eğitim almış Vahhabi cihatçı Ataullah ebu Ömer Cuncuni yapıyor. Amaç İslamcı ayrılıkçı ülke tesis etmek. HHH Rakhine, Çin’in “Tek Kuşak Tek Yol” girişiminin parçası. Hint Okyanusu’ndaki derin liman bölgesinden enerji kaynaklarının Malukka Boğazı veya tartışmalı Güney Çin Denizi’ni aşmadan aktarılabileceği diyar. Çin’in milyar dolarlık projeleri var. Rakiplerinin elinde de zamanımızın en güçlü ideolojik silahi İslamcı cihatçılık. Kimsenin masum olmadığı bu çatışmada aşırı sağcı Budhistlerin bakışını ise bir rahibin şu sözleri özetliyor: “Müslümanlar Budhist düzeni yok ediyor, kendi yasalarını zorla dayatıyorlar. Bunu yapmazlarsa barış içinde yaşayabiliriz. Müslümanlar Afrika balıkları gibi, çok hızlı ürüyorlar. Şiddet davranışlarına sahipler, kendi türlerini de diğer balıkları da yiyorlar. Doğal kaynakları da yok ediyorlar. Azınlıkta olsalar bile soyumuz için büyük yük yaratıyorlar.” İran’da Kürtler sokakta İran’ın Kürdistan eyaletinin Bane kentinde iki Kürt hamalın Devrim Muhafızları tarafından vurularak öldürüldüğü haberleri sonrası halkın sokağa döküldüğü bildirildi. Erbil’den yayın yapan Rudaw’ın haberine göre, Bane’de çok sayıda kişi dün kepenk indirerek hamalların öldürülmesini protesto için belediye binasının önünde toplandı. Haberde, polisin biber gazı kullanmasıyla en az iki eylemcinin yaralandığı aktarıldı. İki yıl önce de, İran’ın Kürt kenti Mahabad’da istihbaratçıların tecavüzüne uğradığı için intihar ettiği iddia edilen bir kadının ölümü sonrası isyan çıkmıştı. C MY B