Katalog

Çaykur işçisi eylemde Çaykur’da sendika değiştirmediği için maaşları eksik ya EKONOMİ tanyaklaşık300işçifabrika DOLAR 3.5190 önünde eylem başlattı. 0.6 kuruş 8 EDİTÖR: NECDET ÇALIŞKAN TASARIM: SERPİL ÜNAY AVRO 4.1290 0.6 kuruş FAİZ BORSA ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 11.70 0.05 puan 106.825 0.037 puan 981.02 10.64 lira 145.77 1.58 lira Cuma 18 Ağustos 2017 Borsada işlem gören 9 bankanın 6 aylık kârı 17 milyar TL’ye, toplam aktifleri ise 2 trilyon TL’ye dayandı Bankaların ilk yarı kârı yüzde 33 arttı Borsa İstanbul’da işlem gören 9 mevduat bankasının net kârı bu yılın ilk yarısında 2016’nın aynı dönemine göre yüzde 32.9 artarak 16.9 milyar TL’ye çıktı. Borsada işlem gören Akbank, DenizBank, Garanti Bankası, Halkbank, İş Bankası, QNB Finansbank, Şekerbank, VakıfBank ve Yapı Kredi’nin konsolide olmayan toplam aktif büyüklüğü bu yılın haziran sonu itibarıyla 1 trilyon 960 milyar TL’yi aştı. Söz konusu rakam, geçen yılın sonuna kıyasla yüzde 9’un üzerinde arttı. 1.9 trilyon TL’lik kredi Borsa İstanbul’daki mevduat bankaları içinde ilk yarıda en fazla net kârı yaklaşık 3 milyar 80 milyon TL ile Garanti Bankası elde etti. Net kârda Garanti’yi 2 milyar 905 milyon TL ile Akbank ve 2 milyar 887 milyon TL ile İş Bankası izledi. Bankacılık Düzenleme ve Denet ABD’ye en leme Kurumu (BDDK) verilerine göre de Türk bankacılık sektörünün dönem net kârı, bu yılın ilk yarısında 2016’nın aynı dönemine oranla yüzde 33.2 artarak 25.3 milyar TL’ye yükseldi. Öte yandan Merkez Bankası’nın dün açıkladığı Haftalık Para ve Banka İstatistikleri’ne göre bankacılık sistemi tarafından 11 Ağustos 2017 tarihi itibarıyla verilen kredilerin tutarı 1.9 trilyon TL’yi aştı. Rakam, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 23 arttı. Bankacılık işlemlerinde bir diğer önemli kalem olan kartlı ödemelerde ise 2016’nın ilk 6 ayında 285 milyar TL olan tutar, bu yılın ilk 6 ayında yüzde 11 artışla 317 milyar TL’ye ulaştı. l Ekonomi Servisi çok Çin ve Güncellemenin yapılmaması ligden düşürür Almanya Başbakanı Angela Merkel’in, Türkiye ile şu aşama da ‘Gümrük Birliği Anlaşması’nı gün cellemeyi düşünmediklerini söyleme si, söz konusu müzakerelerin açılma masının Türkiye’ye etkilerinin ya da faturasının ne ola cağı sorusunu gün deme getirdi. Siyasi olarak karşılıklı açıkla malar yapıla dur sun, ekonomik ola rak bu gelişmenin OBülcyaüyktaş sonuçları ne olacak diye bakıldığında, aslında bu günkü AKP hükü metinin bile bu müzakerelere ve Av rupa Birliği’ne üyeliğine epey bel bağ ladığını ortaya koydu. Zira, Ekonomi Bakanlığı Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği’nin güncellenmesinin ekono mi üzerindeki uzun dönemli etkileri ni incelemek için bağımsız bir araştır ma kuruluşuna bir etki analizi yaptır dığı görüldü. Bu analizde özetle dört senaryoya dikkat çekiliyor. Gümrük Birliği’nde yapısal sorunların çözüme kavuşturulmasıyla ilk iki senaryonun birinde Türkiye’nin gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) yaklaşık yüzde 1, ikincisinde yaklaşık 1.9 oranında arta cağı hesaplanıyor. Kuzey Kore Merkel’in gündeme getirdiği noktanın önemine vurgu yapan TÜSİAD Genel Sekreteri ve Yönetim Kurulu Üyesi Bahadır Kaleağası, Merkel’in bu siyasi gerginlikle işlerin daha kötüye gittiğini gündeme getirdiğini ifade ediyor. Türkiye’nin gücünü, hedefine AB üyeliğini koymuş, girişimci, Avrupa açısından Asya’ya açılan bir kapı olmasından aldığını hatırlatan Kaleağası, söz konusu müzekarelerin kesilmesinin Türkiye’nin marka değerini düşüreceğinin altını çizerek durumu şöyle özetliyor, “Hemen olmasa da perspektifine AB üyeliğini koymuş, OHAL’i geride bırakmış, AB standartlarında yatırım, hukuk, eğitim ve siyasi özgürlüğe sahip bir Türkiye kazanır. Müzakereleri durdurmak her iki taraf için de olmayacak bir şey değil ama, bundan kimse kazanmaz. Türkiye Kuzey Kore gibi olur.” Vergisiz satış 31 Aralık 1995’te yürürlüğe giren Gümrük Birliği’nin güncellenmesi oldukça Türkiye açısından kritik nitelikte. Anlaşmanın güncelleştirmesiyle, Gümrük Birliğindeki ürünlerin niteliği ve yelpazesinin tarım, hizmetler, sanayi ve kamu alımları alanlarını kapsayacak şekilde genişlemesi ve AB’nin 3. ülkelerle imzalayacağı serbest ticaret anlaşmalarında Türkiye’nin mağdur olmasının da önüne geçilmesi hedefleniyor. Daha önce AB’nin serbest ticaret anlaşması imzaladığı ülkeler Türkiye’ye vergisiz mal satabiliyor ancak Türk mallarından vergi almaya devam ediyorlar. Güncelleme ile Türkiye mallarını 3. ülkelere vergisiz satabilecek. Ancak, güncelleme yalnız Türkiye için değil Avrupa Birliği (AB) için de önemli bazı kaynaklar AB’nin kendi ekonomisinde 12 milyar Avro’luk bir ek gelir beklediğini yazıyor. AB’nin 5. büyük ticaret ortağı Türkiye ile arasındaki ticaretin daha da büyüyeceği dile getiriliyor. Türkiye güvendi Haziranda ABD tahvillerine en çok yatırım yapan ikinci ülke Türkiye oldu. Türklerin elinde 59 milyar dolar ABD tahvili var Yatırımda 424 milyar dolarlık açık Türkiye’nin haziran sonu itibarıyla yurtdışı varlıkları, 2016 yıl sonuna göre yüzde 3.8 oranında artışla 223.7 milyar dolar, yükümlülükleri ise yüzde 13.1 oranında artışla 647.8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın açıkladığı Türkiye’nin Uluslarara sı Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerine göre net uluslararası yatırım pozisyonu haziranda 424.2 milyar dolar açık verdi. Türkiye’nin yurtdışı varlıkları ile yurtdışına olan yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP açığı, 2016 yıl sonunda 357.3 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu. ABD devlet tahvillerine haziran ayında en çok para yatıran iki ülke Çin ve Türkiye oldu. ABD Hazine Bakanlığı’nın açıkladığı Haziran 2017 verile rine göre söz konusu ayda Amerikan borç se netlerine (tahvilleri) en fazla parayı 44.3 mil yar dolarlık artışla Çin yatır dı. Elindeki toplam ABD tah villerinin tutarı 1.1 trilyon doları aşan Çin, bu rakamla Japonya’yı geride bırakarak NECDET ÇALIŞKAN ABD’den en çok alacağı olan ülke konumuna yükseldi. Haziran verilerinde en bü yük sürpriz ise Türkiye’den geldi. Türkiye’deki yerleşik kişi ve kurum lar haziranda 9.4 milyar dolarlık ABD tahvi li aldı. Bu rakamla Türkiye söz konusu ayda ABD’nin borç senetlerine en çok yatırım ya pan ikinci ülke oldu. Mayısta 49.5 milyar do larlık ABD tahviline sahip olan Türkiye, bu rakamı bir ayda 58.9 milyar dolara çıkardı. Hazine borç rekoru kırdı ABD tahvil alımlarını artıran Türkiye’de Hazine ise 24 milyar TL’yi aşan bütçe açığının etkisiyle haziranda 8.3 milyar TL’lik net borçlanmaya gitti. Bu rakamın 3.2 milyar TL’si dış, 5.1 milyar TL’si ise iç borçlanmadan oluştu. Bu yılın ilk 6 ayında 46 milyar TL’lik borçlanma yapan Hazine, 2017 yılı için öngörülen 47 milyar TL’lik net borçlanma limitinin de sınırına dayandı. Bunun üzerine Hazine’nin borçlanmaya devam edebilmesinin önündeki yasal engelin kaldırılması için de çalışmalara başlandı. Aroma’da grev var Bursa’da 2 fabrikada 290 işçi iş bıraktı Türkİş’e bağlı Tek Gıda İş üyesi 290 işçi, toplu iş sözleşmesi görüşmesi anlaşmazlıkla sonuçlanınca Aroma Bursa Meyvu Suları ve Gıda Sanayi’ye ait Bursa’daki 2 fabrikada grev başladı. Tek Gıda İş Sendikası Bursa Şubesi Başkanı Zeki Ertürk, Gürsu’daki meyve suyu fabrikasıyla Derekızık’taki su dolum tesislerindeki toplam 290 işçi için yak laşık 6 aydır görüştüklerini, işverenin grev öncesine kadar masaya sıfır zam teklifiyle oturduğunu, sendikanın kararlığını görünce 275 Türk Lirası artış önerdiğini, sendikanın 600 Türk liralık önerisini 460 Türk Lirası’na yıl başına kıdemi de 20 TL’den 12 TL’ye çekmesine karşın işverenin bu yaklaşımı reddetmesi üzerine greve çıktıklarını açıkladı. l BURSA / Cumhuriyet Afrika’nın en zengini 50 milyar dolar yatıracak Nijeryalı çimento üreticisi Dangote Cement’in sahibi Aliko Dangote, 8 yılda ABD ve Avrupa’daki yenilenebilir enerji ve petrokimya sektörlerine 20 ile 50 milyar dolar arası yatırım yapacağını açıkladı. Bloomberg’e konuşan Dangote, geçen ay şeker, pirinç ve mandıra üretimine 4.6 milyar dolar yatırdığını belirterek “Afrika’nın çoğunluğu ithal gıdaya bağımlı. Batı Afrika 320 milyon nüfusa sahip. O nedenle yapılacak ilk şey gıda güvenliği” dedi. l Ekonomi Servisi 81 ürüne ek vergi geldi Bakanlar Kurulu, bazı sanayi ürünleri ithalatına ilave gümrük vergisi getirilmesine karar verdi. Kurul, AB ve Türk menşeli olmayan led ampul, kazan, boru, brülör gibi ürünler başta olmak üzere 81 ürünün ithalatında, AB, Güney Kore, Malezya dışındaki ülkeler için yüzde 7.6 ile yüzde 20 arasında değişen oranlarda ilave gümrük vergisi alınmasını kararlaştırdı. l Ekonomi Servisi Turkven MNG Kargo’yu satın aldı Girişim sermayesi danışmanlık şirketi Turkven, Haydar ve Suat Sancak ile birlikte MNG Kargo’nun tamamını satın aldı. Şirketten yapılan açıklamaya göre Turkven, Haydar ve Suat Sancak kardeşler ile birlikte 2003 yılında MN Holding tarafından kurulan MNG Kargo’nun tamamını satın almak için Rekabet Kurumu’ndan onay aldı. Turkven’in 2000 yılından bu güne kadar Türkiye’ye yaklaşık 5 milyar dolar yatırım getirdiği belirtilen açıklamada, şirketin 2017 ve 2018’de 1 milyar dolarlık yeni uluslararası doğrudan yatırımı Türkiye’ye çekme hedefi doğrultusunda bir adım daha attığı bildirildi. Turkven ortağı olduğu Mavi’den halka arz yoluyla çıkışının ardından Medical Park’ta da bir çıkışa hazırlandığı belirtilmişti. l Ekonomi Servisi Saracoğlu için iki bakana tek soru Tam üç yıl geçmiş. Bu köşede yayımlanan 6 Ağustos 2014 tarihli yazı, “Yalan ‘devlet’in temelinde” başlığını taşıyordu. Konu, Kızılay’ın orta yerinde, Cumhuriyet’in ilk toplu konutu olma özelliğini taşıyan Saracoğlu Mahallesi’ydi. Diğer adı da “Devlet Mahallesi” olan 100 dönüme yaklaşan bu tarihsel alanın, iktidara yakın işadamlarına satılma olasılığından söz ettim. (Saracoğlu’’nun, mimarisi, tescilli çınar, atkestanesi gibi anıt ağaçlarıyla şehir hafızasındaki kıymeti tartışmasızdır.) Yazının arka planı Saracoğlu’nun 2013’te “riskli alan” ilanına dayanıyordu. Depreme dayanıklı konutlar yapılacak diye başlatılan kentsel dönüşüm için Bakanlar Kurulu kararıyla “riskli alan” ilanı bir önkoşuldu. Bununsa, azgın rant iştahının “yasal” kılıfı olduğu yıllar içinde daha iyi anlaşılacaktı. (Bkz. Kentsel dönüşüm marifetiyle depreme dayanıklı yapılarla donatılacak İstanbul’un hali.) HHH AKP’nin Saracoğlu Mahallesi üzerindeki “emellerini” daha iyi aktarabilmek için kısa kronoloji: Ocak 2013: Bakanlar Kurulu Saracoğlu Mahallesi’ni Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın talep yazısı üzerine “riskli alan” ilan etti. Eylül 2013: Danıştay kararın iptali için yapılan başvuruda “mahalle”nin riskli olmadığına karar verdi. Kasım 2013: Bakanlar Kurulu, Danıştay kararına rağmen ikincin kararla tekrar “riskli” kararını aldı. Ağustos 2014: Bakanlar Kurulu, Saracoğlu Mahallesi üzerindeki Maliye tahsislerini kaldırdı. HHH “Devlet Mahallesi”nin, ticari alana dönüştürmek üzere satılacağı yazdığım o yazı, işte bu tahsis kaldırma kararı üzerineydi. Süreci başlatan 2013’teki ilk “riskli alan” kararının kanuna karşı hile olduğunu kaydettim. Dönemin Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar’ın “Devlet Mahallesi’nin zemini riskli mi? Tarihi binalar yıkılacak mı” soruma verdiği yanıtı da o yazıda aktardım: “Aslında bu durumda olan sadece birkaç bina var. Zaten amacımız yıkım değil. Başkent’e değer katacak bir kültürel kimlik projesi hedefliyoruz. Birkaç zorunlu istisna dışında, tescilli binalar yıkılmayacak, anıt ağaçlar kesilmeyecek.” Cumhuriyet mirasına yaraşır İşte bu anımsatmaların yer aldığı yazı üzerine, o gün Maliye Müsteşarı olan günümüz Maliye Bakanı Naci Ağbal aradı. Alanın ranta açılacağı vurgusundan üzüntü duyduğunu, “Devlet Mahallesi’nde balkonlarında çamaşır asılı konut manzarasının tarihi alana yakışmadığını, lojmanlar boşaltılınca, Cumhuriyet mirasına yaraşır bir projeyle değerlendirileceğini” söyledi. Birkaç gün sonra da Maliye yazılı açıklamayla yaptı: “Kamuoyundaki yanlış yönlendirmelerin aksine, söz konusu taşınmazların satılarak elden çıkarılması, sahadaki yapıların yıkılarak yerlerine alışveriş merkezi yapılması söz konusu olmadığı gibi, ağaçlar korunacak ve yeşil alanlar genişletilecektir.” HHH Bu kadar “geçmiş”i anlatmamın nedeni tek: Sürecin içindeki iki bakana soru sormak için. Sayın Ağbal, Sayın Şimşek. Dünkü Resmi Gazete’de altında imzalarınızın olduğu Bakanlar Kurulu kararı şöyle diyor: Saracoğlu Mahallesi’nin Emlak GYO’NA “SATIŞ VAADİ VE ARSA PAYI KARŞILIĞINDA HASILAT PAYLAŞIMI ESASINA GÖRE İNŞAAT SÖZLEŞMESİ YAPILMAK SURETİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ.” Bir Cumhuriyet değeri ve Ankara’nın ortak hafızası Saracoğlu Mahallesi’nin satışının önü, sizin de imzalarınızla açıldı. İyi de o zaman neden ( 2014’te) satış olmayacağına dair o iddialı ve bağlayıcı açıklamaları yaptınız? Neden? ‘Bahçeşehir Göleti’ne bir çivi bile çakmayacağız’ İstanbul Bahçeşehir bölgesinde konut projeleri yürüten Atmaca Gayrimenkul, Bahçeşehir Göleti’ndeki yapılaşma tartışması ile ilgili olarak, “Gölete bir çivi dahi çakmayacağız” açıklaması yaptı. 2011’den bu yana Bahçeşehir’de konut üretimi yaptıklarını belirten Atmaca Gayrimenkul Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Adem Atmaca, “Bahçeşehir Göleti altyapı ve peyzaj çalışmalarıyla birlikte 2 kat büyüyecek. 240 milyon TL’lik bir bütçe ayırdık... Gölette proje yapmadığımızın altını çizmek isterim. Bölgenin tek yeşil alanı olduğunun farkındayız. Gölete hiçbir şekilde zarar vermeyeceğiz” dedi. l Ekonomi Servisi C MY B