Katalog

DUNYA Mülteciyegünde10saldırı Almanya‘da İçişleri Bakanlığı’nın verilerine göre geçen yıl sığınmacılara 3500’den fazla, yani günde 10 saldırı düzenlendi. Saldırılarda 43’ü çocuk 560 kişi yaralandı. Yeni Taliban lideri: Ağaç dikelim, güzelleşelim Taliban’ın liderliğine yönelik Amerikan suikastlarının ardından mayısta liderliği devralan ama sessiz ve derinden gitmeyi tercih eden Haybatullah Ahundzade, ilk kez kamuoyuna hitaben açıklama yayımladı. Taliban’ın saldırı mevsimi olan bahar öncesine denk gelen açıklamada “Ağaçlar çevrenin korunmasında, ekonomik kalkınmada ve yeryüzünün güzelleşmesinde önemli rol oynuyor. Mücahitler ve sevgili yurttaşlar ağaç dikmek için el ele vermeli” denildi. Pazartesi 27 Şubat 2017 dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ Ahundzade ABD’nin esprisi kalmadı 7 Medyaya savaş açan Trump, başkanların komedyenlerin alay konusu olmalarına nispet kendilerini hicvettikleri Beyaz Saray Muhabirleri Yemeği’ne katılmayacak ABD Başkanı’nın gazetecilerle yüzleşmesine ve kendisini alay konusu yapan komedyenlere de kendisini hicveden bir konuşma yaparak yanıt verme çabasına sahne olan Beyaz Saray Muhabirleri Derneği’nin geleneksel yemeği, Trump döneminin kurbanları arasında katıldı. “Amerikan halkının düşmanı” diyerek medyaya savaş açan, “yalancı medya, sahte haberler”gibi suçlamalarının hedefindeki medya organlarının muhabirlerini Beyaz Saray’daki basın brifingine almayan ABD Başkanı Donald Trump, Amerikan demokrasisinin tüm dünyaya en iyi imaj verdiği etkinliğe katılmayacağını Twitter’dan duyurdu: “Bu yıl Beyaz Saray Muhabirleri Derneği’nin yemeğine katılmayacağım. Lütfen oradaki herkese iyi dileklerimi iletin ve harika bir akşam geçirin.” Kennedy kadınlara açtı Gazeteciler, ünlüler ve politikacıları biraraya getiren görkemli basın etkinliği, ilk kez 1921’de yapıldı ve 1924’ten beri görevdeki her ABD başkanı en az bir defa katıldı. 1962’de efsanevi muhabir Helen Thomas’in ricası üzerine John F Kennedy, kadın gazeteciler davet edilmezse gitmeyeceğini söyledi. Böylece yemek kadınlara açıldı. Başkanların katılmadığı örnekler az. Richard Nixon, 1972’de daveti görmezden geldi. 1978’de Jimmy Carter, bitkin olduğunu söyleyerek katılmadı. Ronald Reagan’ın 1981’deki davete gitmemesinin nedeni, suikasta uğramasının ardından tedavi görmesiydi. 1983’te “başkana fırça atma” geleneğinin başlatılmasıyla yemekler başkanlar için zorlu geçmeye başladı. Ancak Trump’ın selefi Barack Obama, hiç kaçırmadan 8 kez boy gösterdi ve genellikle komedyenleri gölgede bırakan performanslar sergiledi. ‘Özgürlüğün kutlanması’ Trump’a, Beyaz Saray Muhabirleri Derneği, gecenin “Anayasanın ifade özgürlüğüyle ilgili 1. değişikliğinin ve sağlıklı bir cumhuriyetteki bağımsız haber medyasının oynadığı önemli rolün kutlaması olmaya devam edeceği” yanıtını verdi. Brooklyn’de Damien Mitchell’ın Putin’i Trump maskesini çıkarırken gösteren duvar resmi büyük ilgi görüyor. Hollande söz düellosunda Ahmedinejad’dan Trump ile Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande arasında söz düellosu büyüyor. Her yaz ailesiyle Paris’e giden Jim açık mektup İran’da 19 Mayıs’taki cumhurbaşkanlığı seçimi öncesi makamın sahibi Ha isimli arkadaşının terör sorunu nedeniyle san Ruhani, yeniden aday olacağını “Paris artık eski Paris değil” dediğini aktaran Trump’a Hollande, ülkenin sembollerinden Çiftçi Fuarı’nda yanıt verdi. Fransa’daki bir dizi cihatçı terör saldırısının ardından açıklarken selefi Mahmut Ahmedinejad, ABD Başkanı Donald Trump’a hitaben açık mektup yayımladı. “Ekselansları Trump, Amerikan siyasi sistemi hakkında hakikatli tespitlerde bulunup ‘yol cumhurbaşkanlığına yeniden aday olmayan suz’ ve ‘kamuoyuna düşman’ niteleme Hollande “Dost bir ülke hakkında en ufak bir lerinde bulunmuştur” diyen Ahmedine güvensizlik, saygısızlık göstermek asla doğru yaklaşım olmadı. Ben dost ülke ABD hakkında bunu yapmıyorum. ABD Başkanı’ndan da aynısını talep ediyorum” dedi. Gelgelelim jad, diğer yandan ABD’nin Ortadoğu’ya müdahalelerini ve “küstahlığını” sona erdirmesi çağrısı yaptı. ABD’ye giriş yasağına “İranlı yoldaşlarım dahil pek çok ulustan milyonlarca seçkin, ABD’nin ge FransaABD kıyaslamasına girerek “Bura lişmesinde büyük rol almıştır. Çağdaş da serbest silah dolaşımı yok, eline silah alıp ABD tüm uluslara aittir” eleştirisini geti kalabalıklara sıkan kişiler yok, sadece dram yaratarak tatmin olmak isteyenler yok” diye ekledi. Muhalefet bu sözlere tepki gösterdi. Hollande Çiftçilik Fuarı’nın kuzusuyla poz verirken Trump’a da yanıt verdi. ren Ahmedinejad, kendi sicilini unutup Trump’ın cinsiyetçiliğine atıfla “Tarihte büyük adamlar kadınlara en üst düzey saygıyı göstermiştir” dedi. Kürtlerin toprak kozu Bush’un gazi tabloları Dallas’ta kendi adını taşıyan merkezde de sergileniyor. Bush’tan gaziler için resim kitabı ABD’nin 20008 dönemindeki başkanı George W. Bush, emekliliğinde kendini resim sanatına vermesinin ardından, ikinci kariyerinin meyvelerini “Cesaret Portreleri” isimli bir kitapla kamuoyuna sunuyor. 11 Eylül sonrası Afganistan ve Irak işgallerine imza atan Bush, bizzat tanıştığı, işgaller sırasında yaralanmış ya da travma geçirmiş 66 askerin portrelerini yaptı ve “Bir Başkomutanın Amerika’nın Savaşçılarına Saygı Duruşu” isimli kitapta topladı. Her tablo için o gazinin hikâyesini de kaleme aldı. Yüz binlerce sivilin canını alan işgallerden asla pişmanlık dile getirmemiş 43. Başkan, kitabıyla “emirlerini yerine getirirken yaralanan saygıdeğer erkek ve kadınlara yardım etmek istediğini” tweetledi. “Her Gaziler Günü’nde ve her gün onları düşünüyorum” dedi. Nemtsov anıldı Rusya’nın başkenti Moskova’da iki yıl önce suikasta uğrayan muhalif lider Boris Nemtsov için ölüm yıldönümünde 15 bin kişi yürüdü. Rus bayrakları ve Nemtsov’un fotoğraflarını taşıyan eylemciler “Putin’siz bir Rusya” sloganları atarken “Nemtsov’u unutmadıklarını” haykırdı. IŞİD’in Irak’taki kalesi Musul’un cihatçılardan temizlenmesi için operayon sürerken, dikkatler savaş sonrası Irak’ın nasıl şekilleneceğine dönüyor. Musul’un etrafını kuşatarak operasyonda kilit rol üstlenen Iraklı Kürtler, İslamcı militanlardan kurtardıkları toprakları koz olarak kullanarak bağımsızlıklarını nihayet elde etmeyi amaçlıyor. Kürtleri bu konuda cesaretlendirense, ABD’de Trump yönetiminden aldıkları olumlu sinyaller. Britanya’nın The Guardian gazetesine konuşan Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) Dışişleri Bakanı Falah Mustafa, “Ne Irak’a tam entegre yiz, ne de tam bağımsız ve egemeniz. Bu sağlıksız ilişkiye son vermeliyiz. Sorumluluk, toprak, petrol, finans, hava sahası... Hepsi konuşulmalı” diyor. 30 aydır IŞİD’le savaşan peşmergenin Kerkük’ün büyük kısmı, Diyala, Sincar ve Türkiye’nin asker bulundurduğu Başika’nın olduğu geniş bölgeleri ele geçirdiği, kontrol ettiği toprakları yüzde 40 genişlettiği belirtiliyor. ‘Bağımsızlığı görüştük’ İçişleri Bakanı Kerim Sincari ise peşmergenin bu ilerleyişinin bedelini canıyla ödediğine dikkat çekiyor. Geçen hafta itibarıyla 1682 peşmergenin öldü ğünü, 9 bin 787’sinin yaralandığını belirten Sincari, “Savaşın bedeli ağır oluyor. Şehit ailelerine bakılması, yaralıların tedavi edilmesi gerekiyor” diyor. Kürtlerin bu son girişimini güçlendirense, IŞİD’i “ezmeye” yeminli Trump yönetiminin, bağımsızlık rüyalarını destekleyeceğine inanmaları. IKBY Başkanı Mesud Barzani’nin ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence ile bağımsızlığı “ciddi olarak” görüştüğünü açıklaması bu yönde bir işaret. Mustafa, “ABD seçimleri öncesi ve sonrasında yaptığımız ön görüşmeler cesaret verici. Bağlarımızı geliştireceğiz. İyimseriz” diyor. Musul operasyonunu takip ederken öldürülen Kürt gazeteci Şifa Gerdi için Erbil’deki Gazetecilik Okulu’nda tören yapıldı. ABD’li Temsilci McGurk “O IŞİD’in korktuğu her şeydi: Yalanlarını ifşa eden bir gazeteciydi” dedi. Votel, SDG’ye ağır silah vaadini yalanladı ABD Merkez Kuvvetler Komutanı General Joseph Votel, Rojava’ya yaptığı gizli ziyarette YPG’nin başını çektiği Suriye Demokratik Güçleri’ne (SDG) ağır silah sözü verdiğini yalanladı. Ay sonuna dek ‘IŞİD’i imha’ planını tamamlaması beklenen Trump yönetiminin 3. kez ziyaret ettiği SDG’nin sözcüsü Talal Sülo, “Gelecek aşamalarda ağır silah sözü verildi” demişti. Votel’in sözcüsü Albay John Thomas, “General Votel daha büyük lojistik desteğe ve kaynaklara ihtiyaç duyduklarını anlamış ama belirli bir vaatte bulunmamıştır” dedi. Votel’in 4 saatlik görüşmede koalisyonun “Mınbiç’i Türkiye’nin saldırısıdan korumayı sürdüreceği” sözü verdiğini de yalanlayarak generalin Mınbiç’in barışçıl olarak “mamur bir şehre” dönüşmesini desteklediğini belirtmekle yetindi. Bağdat’ta Cubeyr’e Başika tembihi Irak’a sürpriz ziyaret yapan Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adil Cubeyr’i ağırlayan Iraklı mevkidaşı İbrahim Caferi, Türkiye’nin Başika’daki askeri varlığını gündeme getirdi. Caferi “Irak, tüm komşu ülkelerle ilişkilere önem veriyor ancak Türk güçleri, ihlallerine karşı Arap Birliği ve dünyanın bunun kabul edilmediğine dair tutumu na rağmen halen topraklarımızda bulunuyor. Suudi Arabistan’ı da Türkiye’nin Irak topraklarına müdahalesine karşı tutumunu belirleme ve Türk tarafının Irak’tan çekilmesini istemesi çağrısı yapıyorum” dedi. Filistinlilerin yüzünü Arap İdolü güldürdü İsrail işgali altındaki Batı Şeria’dan çıkıp Ortadoğu’nun en çok izlenen yetenek yarışması Arap İdolü’ne katılan Yakup Şahin’in birinci seçilmesi Filistinlilere bayram yaptırdı. Hıristiyan bir marangozun 23 yaşındaki oğlu Şahin, Arap İdolü’nü kazanan ikinci Filistinli oldu. Sonuç açıklanınca Filistin bayrağına sarılıp “sözüm, yeminim ve kanım Filistinlidir” diyen yurtsever bir türkü söyledi. Trump’a ‘Onu alma beni al’ şarkısı Ortadoğu’da Suriye üzerinden yürütülen vahşi paylaşım savaşında çanlar ‘Trump planı’ için çalıyor, ortaya kakofoni çıkıyor. Trump’ın Pentagon’a talimatı uyarınca 28 Şubat’a kadar ‘IŞİD’le mücadele planının’ ortaya konulması lazım. Talihin cilvesine bakın; siyasal İslam yatırımı Arap isyanlarıyla çuvallamış olan; Suriye sahasından alenen dışlanırken, diplomasi öncülüğünü kaptırmış ABD’den ricacı olan olana... Adeta ‘Onu alma beni al’ şarkıtürküleri çığırılır vaziyette. HHH ABD Başkanı ilk iş ‘IŞİD ve radikal İslam ile savaşı’ öncelik ilan etmiş, ‘Rusya ile işbirliğinden’ söz etmiş ve Pentagon’dan yeni plan istemişti. Haksız değildi. Obama yönetiminin Kürtlerin YPG’sinin asli unsurunu oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile ‘Rakka’ya yürüyüp IŞİD’i bitirme’ planı pek yetersizdi. Sahadaki resim ortada. Rusya, Suriye’nin kuzeyinde üstünlüğü çoktan ele almıştı. Suriye ordusu 6 seneye yaklaşan yorgunluğuna rağmen müttefikleri ile Halep’in ardından öncelik sıralamasıyla ilerlemeye başlamıştı. Ama bütün Suriye’yi kurtarmak mucize görünürken, Türkiye 15 Temmuz vesilesiyle kendisine alan açtı. Suriyeli Kürtlerin üç kantonu birleştirme arzuları yerle yeksan olurken Arap topraklarına uzanıp Rakka’yı fethetme olasılıkları gölgelendi. Diplomasi cephesi de ortada. ABD, Rusya’nın bölgesel güçler Türkiye ve İran’la başlattığı ve Suriye’nin egemenlik ve toprak bütünlüğünü temel alan Astana sürecinde bir kenarda kaldı. ‘Ilımlıılımsız’ ayıklama başlığında Türkiye politikalarını da ‘yönlendiren’ Rusya’nın etkinliği arttı. ABD’nin Suriye’deki tek atlama tahtası olan Kürtlerin siyasi varlıklarını bile Moskova daha net savunur oldu. HHH Özetle ABD’nin ‘Rakka planları’ zaten çıkmazdaydı. Şimdi Trump’ın karar vermesi lazım. Bir aylık bekleyişte ‘temeli sallantıda’ olan bu yapı üzerine şu taşları koydu: lIrak/Suriye’de IŞİD’le savaşta ön cephedeki İran’a karşı tehdit retoriği devreye sokuldu. l Savaşın baş müsebbibleri Vahhabi/Selefi Körfez’e yanaşıldı, hatta onları İsrail’le müttefik kılmaya soyunuldu. l Türkiye’nin kerameti kendinden menkul ‘güvenli bölge’ söylemi sahiplenildi, ama bunun nereye konulacağı bilinemez halde. ABD, NATO’daki müttefik Türkiye ile Suriye’deki tek sağlam dayanak Kürtler arasında bikarar. HHH Astana süreci esnek Rus diplomasisiyle Cenevre’yle birleşse de, Suud/Körfez hattının hedefi, çözümü baltalamak. Tek teselli ellerinin zayıflığı. Irak Hava Kuvvetleri’nin ilk kez Suriye sahasına taşması bile ‘paniklemelerine’ yetiyor. Trump’ı bekleyip ‘zamana oynayan’ Türkiye zaten Körfez katarından hiç inmemiş, arka vagonlara geçmişti. Şimdi Cenevre4’e paralel olarak eski ÖSO’cular üzerinden El Bab’da IŞİD’in çekilmesi sağlandı. Ankara, ‘Sünniler gitmeli’ mezhepçi retoriğiyle Menbiç ve Rakka senaryolarını zorluyor. Bu durum, Trump’ın sempatik baktığı, Pentagon ve Genelkurmay’ın ‘benimsediği’ Kürt hamlesini baltalıyor. Ankara, ‘Kürtleri Rusya yahut İran dizginleyeceğine biz dizginleyelim’ mesajlarıyla iknaya çalışılıyor. YPG, ABD’den ‘Türkiye’ye karşı korunma’ talebi eşliğinde ‘Rakka’ya gitmeyiz’ resti çekiyor. Ama General Votel’in ‘gizli’ Kobane ziyaretinde ağır silah vaadi de, ‘koruma’ garantisi de ertesi günü sözcüsünün ağzından ‘düzeltmeye uğruyor’. Kürtler Rusya+Şam kartlarını açık tutuyorlar. Sonunda Menbiç’i bırakıp Fırat’ın doğusuna çekilmeleri işten bile olmayabilir. HHH Aslına bakarsanız SDG üzerinden Rakka’yı ‘temizlemek’, yerel aşiretlerle kontrol sağlamak, hatta Suud özel güçlerini enjekte etmek hiç de akla yatkın işler değil. Hem Kürtleri aşıyor hem diğer unsurların etkinliği meçhul. Mesele IŞİD karşıtı aşiretlerle iş bitirmekse, onları Şam’dan iyi tanıyan mı var? Gelin de Washington’da ‘Cezire stratejisi’ geliştirip ‘Yok valla, Irak tipi işgali kastetmiyoruz’ diyen ‘thinktankland’cilere anlatın. Trump’ın ‘sahaya alenen inmeyecek’ veya Rusya’yla elbirliği etmeyecekse, bu bileşimle Obama dönemindeki çıkmazları aşması zor. Ama zaten Suriye’nin bölünmesi sürecinde bedeli ödeyecek olan bölge ülkeleri. Demokrat Parti yeni beynini seçti ABD’de başkanlık yarışını Hillary Clinton’ın nezdinde kay Perez beden Demokrat Parti, bundan sonraki süreci yapılandıracak kişiyi belirledi. Demokrat Ulusal Komite (DNC) başkanlığına Obama yönetiminin çalışma bakanı Tom Perez seçildi. Bu göreve gelen ilk Latin kökenli olan Perez kazanırken solcu rakibi Keith Ellison’ın kaybetmesi, başkan adaylığını Clinton’a kaptırmış “sosyalist” Bernie Sanders’ın, sendikaların ve diğer solcuların yenilgisi olarak yorumlandı. ABD Başkanı Donald Trump da “DNC yarışı elbette tümüyle hileliydi. Bernie’nin başına geldiği gibi adamının da hiç şansı yoktu. Clinton, Perez’i istedi” diye tweetledi. Trump “Cumhuriyetçi Parti için daha fazla sevinemezdim” diye ekledi. Trump dalgasıyla ancak “Bernie” kanadının baş edebileceği yorumları yapılıyordu. C MY B