Katalog

DUNYA Suudilerden elçi hamlesi Suudi Arabistan, ülkenin bir yıldan uzun süredir boş olan Irak ve Lübnan büyükelçiliklerine atama yaptı. SPA ajansının haberine göre, Bağdat Büyükelçiliğine Abdulaziz bin Halid eş Şemri, Beyrut Büyükelçiliğine ise Velid bin Muhammed el Yakub getirildi. 15 aydır boş olan Beyrut elçiliği koltuğuna yapılan yeni tayin, Lübnan Başbakanı Saad Hariri’nin cumartesi günü istifa açıklamasının ardından gerçekleşti. 13 ay aradan sonra Bağdat Büyükelçiliğine atanan Şemri ise Ekim 2016’dan bu yana maslahatgüzarlık görevini yürütüyordu. 12 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ Salı 7 Kasım 2017 Riyad’ın tonu sertleşti Prens bin Mukrin Prensi taşıyan helikopter sınırda düştü Dünyanın gözü Suudi Arabistan’da Kral Selman’ın oğlu, Veliaht Prens ve Savunma Bakanı Muhammed bin Selman’ın iktidarını pekiştirme hamlelerine çevriliyken önceki gece ülkeden içinde bir prensin de olduğu helikopterin düştüğü haberi geldi. Helikopterde Asir eyaletinin vali yardımcısı Prens Mansur bin Mukrin ile bölge yetkililerinde oluşan toplam 8 kişilik heyetin bulunduğu, kurtulan olmadığı açıklandı. Suudi Arabistan İçişleri Bakanlığı Sözcüsü helikopterin enkazına ulaşıldığını, düşüş nedenine ilişkin soruşturmanın sürdüğünü belirtirken heyetin olay sırasında Ebha kentinin batısında sahil şeridini ziyaret ettiği, akşam saatlerinde dönüş yolunda kendileriyle iletişimin kesildiğini belirtti. Yerel gazete Okaz, helikopterin Yemen sınırı yakınlarında uçtuğu sırada düştüğünü duyurdu. Olay ülkedeki büyük yolsuzluk operasyonu ve Yemen’den Husilerden atılan bir füzenin başkent Riyad’daki uluslararası havaalanı yakınlarında düşürülmesiyle artan tansiyonun sonrasında yaşandı. ‘Selman’a muhalifti’ Diğer yandan Mukrin’in, eski veliaht prenslerden Mukrin elSuud’un da oğlu olması da olayın kaza olup olmadığı tartışmalarına yol açtı. Middle East Eye, Mukrin’in ülkeden kaçmaya çalışırken öldüğünü ileri sürdü. Siteye konuşan bir kaynak, Mansur’un Muhammed bin Selman’a muhalif olduğunu savundu. ‘Nereden buldun’ sorgusu başladı Suudi Arabistan Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın liderliğini üstlendiği Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu’nun 11 prens ve 4’ü bakan, 34’ü eski bakanı kapsayan, aralarında 19 milyar dolarlık servetiyle dünyanın en zengin 45. kişisi olan Prens Velid bin Talal’ın da yer aldığı gözaltı listesine yeni bir isim daha eklendi. ‘El Tayyar da gözaltında’ Suudi Arabistan’ın en büyük seyahat şirketlerinden Al Tayyar’ın kurucularından, yönetim kurulu üyesi Nasır bin Akil el Tayyar’ın da gözaltına alındığı savunuldu. Gözaltındaki bir diğer ismin ise eski Riyad valisi Prens Turki bin Abdullah olduğu, hakkında metro projesinde yolsuzluk suçlamaları bulunduğu belirtiliyor. Suudi yetkililer dün itibarıyla şüphelilerin sorgularının başladığını duyururken yerel basında bu kişilere atfen “nereden buldunuz” sorusunun sorulacağı aktarıldı. Suudi Arabistan İletişim Teknolojileri Bakanlığı’nın da, şüphelilerin banka hesaplarının dondurulmasının yanı sıra bu kişilerin tüm varlıklarının devlet mülkü olarak kaydedileceğini bildirdiği iddia edildi. Dün de havaalanlarında şüpheli isimlerin kaçma olasılığına karşı güvenlik önlemlerinin sürdüğü haberleri basına yansıdı. Gözaltındakilere suçlamalar arasında “para aklama, rüşvet, görevi suiistimal, konumunu kişisel kazanç elde etmekte kullanma” olduğu belirtiliyor. ‘Hırsız bir ulusa hayır!’ Romanya’da hükümetin yargı atamalarında yeni düzenlemelere gitme girişimlerine tepkiler sürüyor. Çeşitli kentlerde önceki gece on binlerce kişi tasarının yolsuzlukla mücadele çabalarına zarar vereceği gerekçesiyle meydanlara çıktı. Yargı bağımsızlığının tehdit altında olduğunu belirten eylemciler “Adalet, yolsuzluk değil”, “Hırsız bir ulus olmak istemiyoruz” sloganları eşliğinde yürüdü. Adalet Bakanı Tudorel Toader tarafından hazırlanan tasarı, savcı atamaları yetkisinin cumhurbaşkanından adalet bakanına geçmesini öngörüyor. Tasarının savcıların yargıçları soruşturmasının yolunu kapatmasına, yolsuzlukların üstünün örtülmesine olanak sağlayacağı da belirtiliyor. Husilerin önceki geceki füze saldırısına ilişkin Tahran’ı suçlayan Suudi Arabistan ‘İran’a yanıt hakkı saklı tutulmaktadır’ dedi Körfez’in Sünni ve Şii blokunun liderleri Suudi Arabistan ile İran arasında, Irak, Suriye, Lübnan’dan Yemen’e uzanan vekâlet savaşları kızışırken söylemler de sertleşiyor. Yemen’den İran destekli Husilerin geçen cumartesi gecesi Riyad uluslararası havaalanına yakın bir alana balistik füze atmasının ardından Suudi Arabistan’dan saldırının arkasında Tahran’ın olduğu suçlamasıyla birlikte “yanıt verme hakkı saklı tutuluyor” çıkışı geldi. Suudi Arabistan ajansı SPA’nın haberinde “İran’ın Husilere ülkeyi hedef alan balistik füzeler vermesinin savaş eylemi olarak görülebilecek açık ve doğrudan askeri saldırı olduğu, dünya ve bölgenin barış ve güvenliğini hedef aldığı” kaydedildi. Ayrıca İran’ın Husilere füze tedarik etmesinin BM Güvenlik Konseyi kararlarının ihlali olduğu, bu yönde uluslararası toplumun harekete geçmesi istendi. Yemen’e abluka Açıklamada “Suudi Arabistan, uluslararası hukukun tanıdığı şekilde ve uygun zamanda, topraklarını, halkını ve çıkarlarını müdafaa etme hakkına istinaden İran’a gerekli cevabı verme hakkını saklı tutmaktadır” denildi. Riyad destekli koalisyon adına ayrıca, insani yardım ekiplerinin giriş çıkışları haricinde Yemen ile olan tüm hava, kara ve deniz sınırlarının geçici olarak kapatılmasına karar verildiği de açıklandı. 30 milyon dolar ödül Suudi yetkililer Husi cephesinden 40 ismin yakalanmasına yardımcı olacak bilgi için para ödülü verilece Riyad destekli Mansur Hadi yönetimindeki Aden’de önceki gün IŞİD’in üstlendiği saldırıda 6 sivil ile 29 polisin yaşamını yitirdiği açıklandı. ğini de duyurdu. Suudi basınına yansıyan haberlere göre, Husi liderlerden Abdülmelik El Husi için 30 milyon dolarlık ödül konuldu. Riyad yönetimi, yerleşim bölgesine ilk kez bu kadar yakın gerçekleşen, Husilerin attığı füzenin hava savunma sistemi ile etkisiz hale getirildiğini, can kaybının yaşanmadığını söylemişti. İran: Provokatif Husiler, Suudi Arabistan’ın kalbine füze atılmasına ilişkin “Riyad liderliğindeki koalisyonun Yemen’e yönelik sivilleri de hedef alan saldırılarına misilleme” açıklaması yapmıştı. Füze saldırısının ardından Riyad’la birlikte İran’ı hedef gösteren isimlerden biri de ABD Başkanı Donald Trump olmuştu. Tahran’dan Trump’a “iftiralarından biri daha” tepkisi yükselirken dün de Riyad’ın savaş söylemine yanıt gecikmedi. İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, Riyad’ın suçlamalarının “sorumsuz ca, provokatif ve yıkıcı olduğunu” belirtti. TahranRiyad arasında halihazırdaki gerilim tam da gözlerin Husilerin füze saldırısının hemen sonrasında Suudi Arabistan’da bir nevi kraliyet darbesi sonrasında yükseldi. Yakında babası Kral Selman’ın yerine geçmesi beklenen, öncesinde iktidarını güçlendirme çabalarına girişen Veliaht Prens ve Savunma Bakanı Muhammed bin Selman’ın başkanlığındaki yolsuzluk komitesinin prenslerden prenseslere, eskiyeni bakanlardan işadamlarına uzanan bir dizi ismin gözaltına alınması kararı dünyada büyük yankı bulmuş halde. Suudi liderliğindeki koalisyonun 2015’ten bu yana Husileri hedef alan bombardımanları sürerken ülkede insani krizin faturası da her geçen gün ağırlaşıyor. BM’den ülkenin kıtlığın eşiğinde olduğu uyarısı yükselirken kolera salgınının geçen nisandan bu yana yarım milyon kişiyi etkilediği belirtiliyor. HL ariri saraya çıktıBaİsşStbLegiüfalöambkraenüanadşnınte,iülKneral übnan Başbakanı Saad Hariri’nin Kral Selman ile Hariri’nin Lübnan’daki son gelişmeleri ele aldığı açıklandı. let içinde devlet yarattığı” şeklindeki suçlamalarına Tahran’dan yanıt geldi. Suudi Arabistan’da açıkladı İran Dışişleri Bakanlığı ğı beklenmedik istifa kara Sözcüsü Behram Kasımi, rının ülkede ve Ortadoğu’da “İran’a yönelik bu tür se gerilimi tırmandıracağı en bepsiz suçlamaların tek dişesi yaşanırken Hariri’nin rarlanması ve Hariri’nin dün Suudi Arabistan Kralı istifasının, Lübnan ve Selman ile bir araya geldiği bölgede gerilimin artırıl bildirildi. Görüşmeyi Suudi ması için hazırlanan ye merkezli El Arabiya televiz ni senaryonun parçası” yonu duyurdu. Ülkenin res olduğunu söyledi. Suu mi haber ajansı SPA da “Lüb di Arabistan Körfez İşle nan’daki durumun değerlen konusundaki rakibi İran’ı ve Lüb ri Bakanı Tamer el Sab dirildiğini” kaydettiği görüşme ile il nan Hizbullah’ını “bölgede anlaş han ise Twitter’da dün paylaştığı gili fotoğrafları yayımladı. SPA’nın mazlık çıkarmakla” suçlamıştı. mesajında Hariri’nin istifasının ar haberinde Suudi içişleri ve dışişleri Hizbullah ise Hariri’nin istifasında dından “Lübnan asla eskisi gibi ol bakanları ile Arap ve Körfez ülkele Suudi Arabistan’ın etkili olduğunu mayacak” ifadelerini kullandı. rinden sorumlu bakanın görüşmede savunmuştu. Öte yandan Lübnan Cumhur hazır bulunduğu da kaydedildi. Hariri’nin istifası Lübnan’ı Sün ni Suudi Arabistan ile Şii İran ara ‘Lübnan artık eskisi gibi olmayacak...’ başkanı Mişel Aun, dün Savunma, Adalet Bakanı ve Kara Kuvvetleri Komutanı ile toplantı yaptı. Görüş sındaki rekabetin ön saflarına itti. Hariri, Lübnan’da hükümet mede Aun’un, Başbakan Hariri’nin Kendisine yönelik bir suikast pla te yer alan Hizbullah’ın Tahran’ın istifasından sonra Lübnan için is nı olduğunu savunan Hariri, Su uzantısı olduğunu da belirtmişti. tikrarın kırmızı bir çizgi olduğu udi Arabistan’ın bölgesel liderlik Hariri’nin İran’ın Lübnan’da “dev vurgusunda bulunduğu aktarıldı. Petrole karşılık bütçe payı Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) tek taraflı bağımsızlık referandumuna yönelik Bağdat’ın “kabul etmiyoruz” tutumu yargı kararıyla da bir kez daha yinelendi. Irak Federal Yüksek Mahkemesi, hiçbir bölge ya da vilayetin ayrılma kararı alamayacağı kararını verdi. Mahkeme sözcüsü, Bağdat hükümetinin anayasanın herhangi bir biçimde “yanlış yorumlanmasına” son verilmesi ve Irak’ın birliğinin savunulması yönündeki talebine yanıt vermek için bu kararı verdiklerini açıkladı. Sözcü, “IKBY’yi Irak’tan ayrılma ya da bağımsızlık talebi olmadığını açıkça ilan etmeye çağırıyoruz” dedi. Öte yandan IKBY Başbakanı Neçirvan Barzani ise Bakanlar Kurulu toplantısının ardından basına verdiği demeçte, “Eğer Kürdistan Bölgesi’nin yüzde 17’lik bütçesi tamamen ödenecekse, petrol konusunu görüşmeye hazırız. Bize göre bir sonuca varana kadar her şey olduğu gibi kalmalı” dedi. Barzani sınır kapıları, gelirler ve ha vaalanları sorunlarını da anayasal çerçevede çözmek istediklerini söyledi. Bağdat’a diyalog çağrısı yapan Barzani, Irak Başbakanı Haydar İbadi’nin IKBY’nin anayasal haklarını gözetmesi gerektiğini belirtti. Barzani ayrıca “Türkiye ve İran dahil bütün ülkelerle sorunların çözümü için görüşmek istediklerini” vurguladı. Irak güçleri geçen cuma günü El Kaim’i IŞİD’den kurtarmış, Başbakan İbadi de ertesi gün kente Irak bayrağı dikmişti. ‘BAĞDADİ SINIRDAN TAKSİYLE KAÇTI’ IŞİD lideri Ebubekir el Bağdadi’nin Suriye’ye kaçtığı iddia edildi. El Arabiya’nın haberine göre Irak ordusunun Suriye sınırındaki El Kaim’e girmesi nedeniyle buradan çıkmak zorunda kalan Bağdadi şüphe çekmemek için bölgeyi sarı renkli bir taksiyle terk etti. Kurbanlar için anma törenleri düzenlendi. Trump yine görmezden geldi Sorun bireysel silahlanma değilmiş! ABD, Teksas eyaletinde bir kiliseye düzenlenen ve en az 26 kişinin hayatını kaybettiği silahlı saldırının şokunu yaşarken Başkan Donald Trump olayı kınasa da bireysel silahlanma tartışmalarının yeniden alevlenmesini engellemeye çalışma fırsatını da kaçırmadı. ABD basını, polis kaynaklarına dayanarak yaşları 5 ile 72 arasında değişen 26 kişiyi hayattan koparan zanlının kimliğini Devin Patrick Kelley (26) olarak duyurdu. Kelley, saldırı sonrasında aracında ölü bulunmuştu. Teksas’taki en kanlı saldırı olarak tarihe geçen olayda saldırganın tamamen siyah giyindiği, üzerinde taktik kıyafetleri ve kurşun geçirmez yelek bulunduğu kaydedildi. Saldırganın kilisenin bulunduğu Sutherland Springs’e komşu Comal County kasabasında yaşadığı ve aracında çok sayıda silahın bulunduğunu ileri sürüldü. Kimi kaynak saldırganın katliam sonrasında kiliseden çıkışında bölge sakini bir kişi tarafından kovalandığını, çatıştığını duyurdu. Teksas Şerifi Joe Tackitt, saldırganın intihar ettiğini düşündüklerini söyledi. Tackitt kilisenin saldırıyı gerçekleştirdiği öne sürülen Kelley’nin eski kayınvalide ve kayınpederinin ibadet ettiği kilise olduğunu ancak olay sırasında çiftin ayinde olmadığını da aktardı. Kelley’in daha önce eski eşinin ailesine yönelik tepkisini dile getirdiğinin bilindiği de iddialar arasında. Hava Kuvvetleri’nden atılmış ABD Hava Kuvvetleri’nden bir sözcü, saldırganın 2012 yılında askeri mahkeme tarafından eşi ve çocuğuna saldırdığı için ceza aldığını, iki yıl sonra ise Hava Kuvvetleri’nden atıldığını söyledi. Her katliamın ardından bireysel silahlanma tartışmasının alevlendiği ABD’de kontrollerin sıkılaştırması çağrısı yapanların elleri her seferinde boş kalıyor. Silah lobilerinin desteklediği Cumhuriyetçi Başkan Trump, Asya ziyareti kapsamında bulunduğu Tokyo’da düzenlendiği basın toplantısında, zanlının “çok sorunlu ve dengesiz biri” olduğunu söyledi. Silah politikalarıyla ilgili bir soruyu yanıtlayan Trump, “Başka ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de pek çok akıl sağlığı sorunu var. Ama bu bir silah meselesi değil. Şükür ki silahı olan başka biri de ona ateş ediyordu” diye konuştu. ABD’nin Las Vegas kentinde geçen ay silahlı bir saldırgan 58 kişiyi öldürmüştü. Trump, saldırganı “hasta ve deli bir adam” olarak nitelendirirken silah kontrolünün başlayıp başlamayacağı sorusuna “Şimdi zamanı değil” yanıtını vermişti. Trump, Tokyo ile ticarette... ABD Başkanı Donald Trump, 12 günlük Asya turunun ilk ayağı olan Japonya’da Başbakan Şinzo Abe ile bir araya geldi. Tokyo hükümetinin ABD’den büyük miktarda askeri ekipman satın alacağını açıklayan Trump, bu ekipmanlarla “stratejik sabır” döneminin sona erdiği uyarısını yaptığı Kuzey Kore’nin füzelerinin havadan vurabileceğini öne sürdü. Trump silah satışının hem “Japonya’nın güvenliği’ne katkı yapacağını hem de ABD’lilere iş olanağı sağlayacağını” ifade etti. Bu arada Washington’un gündemini oluşturan konulardan birisi de Trump’ın tartışmalı vergi reformu oldu. Temsilciler Meclisi Mali Tedbirler Komitesi geçen hafta Cumhuriyetçi Parti tarafından sunulan vergi yasa tasarısını dün incelemeye aldı. Puigdemont şartlı serbest İspanya yargısının, görevden aldığı, haklarında yakalama emri çıkardığı Katalonya Özerk Bölgesi Yönetimi Başkanı Carles Puigdemont ile kabinesinden dört isim Brüksel’de önceki gün polise kendileri teslim olmalarının ardından dün sabaha karşı ilk sorguları sonrasında serbest bırakıldı. Belçika Federal Savcılığı, Katalan liderliğinden beş ismin şartlı olarak serbest bırakılmasına karar verildiğini açıkladı. Karara göre Puigdemont ve dört bakan soruşturma hâkimi izin vermediği sürece Belçika’yı terk edemeyecek, sabit bir adreste ikamet edecek. Katalan liderler 15 gün içinde mahkeme önünde olacak. C MY B