Katalog

EKONOMI Kaynak’ta 9 şirkete daha kayyım atandı Daha önce 72 şirketine kayyım atanan Kaynak Holding bünyesindeki 9 şirkete daha kayyım atandı. Devam eden soruşturma sonucu, Anadolu Sulh Ceza Hâkimliği’nin verdiği karar doğrultusunda kayyım atanan şirketler şöyle; Zambak Mimarlık, Fetih Öğretim İşletmeleri, İttifak Eğitim, Hamle Oto, Sarıyer Işık Eğitim, Sözün Özü Basın Yayın, Vifak, Söğüt Öğretim, Okulun Eğitim. Pazar 19 Haziran 2016 ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: SERPİL ÜNAY 9 ŞEHRİBAN KIRAÇ Pa larına hak değily Temel sorun alanları yoksGltearöruiıymçlemişkeçlanilrilşğişıiuçknialöerşbrıykeaağtliıanrrii.nbEsudsakknien, çiznoüSDcuuorikyğşeuvleliulekyüraoadklmısnuyışhl magköelaorvürsıniimhülyalrioklr Koplumsalgelirseviyesinin en altındakiler za Tmanla yukarı tırmandık ça, onların boşalttıkları ‘yoksulluk nöbetini’ başka gruplar devralıyor. Mevsimlik tarım işçiliği bu yoksulluk duraklarından biri. Bu durağın Güneydoğu ve Doğu illerinden gelen son sakinlerinin yanına Suriyeli, Gürcü, Azeri yoksullar da eklendi ve şimdi hepsi işi kapmak için hem kendi aralarında hem de yerli işçilerle aynı zeminde kıyasıya mücadele ediyorlar. Kalkınma Atölyesi tarafından Mayıs 2015Haziran 2016’yı kapsayan “Yoksulluk Nöbetinden Yoksulların Rekabetine: Türkiye’de Mevsimlik Tarımsal ler” mevcut durum raporu başta Suriyeliler olmak üzere göçmen mevsimlik işçilerin dramını gözler önüne seriyor. 3’te 2 yevmiye Rapora göre, Suriyelilerin tarımsal üretime dahil olmasıyla yerli işçilerin bir kısmının alan dışına itildiği ve işçilik ücretlerinin aşağı doğru indiği görülüyor. Kalkınma Atölyesi’nin raporuna göre göçmen işçilere ödenen ücretler her ürün için farklılık gösteriyor. Ücretleri belirleyen en önemli kriter, mevsimlik tarım işçileri arasında rekabet olup olmadığı. Rekabetin temel ekseni ise etnik köken üzerinden ortaya çık ve göçmen işçi gruplarına kapalıysa o ürünlerde ücretlerin yüksek olduğu görülüyor. En düşük ücretler Gaziantep ve Çukurova’da çünkü burada çok Suriyeli işçi var. Malatya’da kayısı toplayan Suriyeli işçiler yerli işçilerin 3’te 2’si yevmiyeye çalışıyor. Yerliye 3, onlara bin lira Malatya yaylalarında yerli çobanların aldığı ücret ayda 3 bin TL iken, Suriyeli çobanlarınki 1000 TL. Mersin ve Adana’da bahçe sahipleri Suriyeli işçilerin ‘işçilik ücretlerini düşürerek üretimin artmasını sağladıklarını’ söylüyorlar. Bazı sera sahipleri daha az paraya daha çok iş ceden misal sadece iki plastik serada üretim yaparken, Suriyeliler gelince sera sayılarını beşe çıkarmışlar. Kazanç düşüyor Kalkınma Atölyesi’nin raporuna göre Suriyeli mültecilerin mevsimlik tarım işinde çalışmaya başlamaları hem yevmiyelerin sabit kalmasına hem de aile başına düşen iş miktarının geçmiş yıllara göre azalmasına neden oldu. Dolayısıyla ailelerin işçilikten kazandığı para azalıyor. Bu hem emek sömürüsünü derinleştiriyor, hem de farklı işçi grupları arasındaki gerilimi ar şgglYsbdeöiöiaelemriyb”çtnt“lalmiearieYnlkYankmeoespoıcTn:ıknoerıakmTsaGrlrstüuluıasuaımöyrlnorllkuAolıçsdamrikmyrautra:öıelnNniemşÜl’dyönaçRreeelbieeaİlvşesetnkMsçiritlamilaieimenrdvılinilekı mshvgr4layradeiazisceanaşriöcnvrşu4ennemaenaekalıçıeMidçyançtallindkşiegeblemyineolgYlaüıehstteieimörizarrllrööbıerlialvıieçrrtisiz,.aşnçelmiıeirrdrrksmaninlrrlmm/iüzüıtymliiasnnülesmmsiçdıneniadmşipadedşzeairnaibüdsaulüeiçroenhaslikelni.raknıevrilnırvşenolteguByineedlçvşsmetedançşemecuearaeeçdimrcaüüüuziıarrldriinğaudiıllzrzleıdglşıayetalimieübşiaeulrykomlöehylamr.anrvmrurniaikbpeağçiıyTninuealnnişsşaiukaşmlateoaşlmaldiadzapekdlnevznrlrrakmmeiearıüıur.eemnriinmnıan/,e Üretimde Yabancı Göçmen İşçi makta ve eğer piyasa, farklı yerli çi çalıştırmak kolaylaşınca, ön tırıyor. İşverenin işine geliyor phl4ışıaltmrGıiktıöaşlalçadrmımeaeğalanilçn.ialşalçırşialmedraainsirıçybaair Ağır Suriyeliler ucuz işgücü olduğu için işverenlerin işine geliyor. Sigorta istemiyorlar, fazla ücret istemiyorlar ve uzun saatler daha özverili çalışıyorlar. Çünkü işlerini kaybetmek istemiyorlar. Kovulmamak için daha gayretkarlar. İşverenler yabancı işçileri ucuz işgücü deposu olarak görmekte ve çalışma izin belgeleri olmadığı halde çalıştırıyorlar. Yabancı uyrukluların daha düşük ücret ve ağır çalışma şartlarını çaresizlikten kabul ettikleri de gözlemleniyor. Bu durum hem işgücü piyasaları açısından hem de sağlık ve sosyal sorunlar açısından risklere ve önemli ölçüde hizmet sunumunda güçlüklere neden oluyor. 12 saat çalışıyorlar Özellikle hasat süresinin iklim koşulları ile de doğru orantılı olması mevsimlik gezici tarım işçilerinin çoğu zaman hafta sonu dahil çalışmalarını gerektiriyor. Mevsimlik tarımsal üretimde çalışan göçmen işçilerin günlük çalışma saatleri günün farklı periyodlarında gerçekleşse bile 10 ile 12 saat arasında. Uzun çalışma günleri bütün tarım işçileri için geçerli. Çalışma genellikle gün doğumuyla başlayıp gün ŞEHRİBAN KIRAÇ batımı ile son buluyor. Mevsimlik gezici tarım işçi lerinin çalışma koşullarına ilişkin Hayata Destek Derneği’nin 2014 yılında yaptığı araştırma da dramatik sonuçlar ortaya koyuyor. Günlük çalışma saatleri sorulduğunda, günde ortalama 8 saatten daha az çalış Yüzde 52’si çocuk ve genç Suriyeli nüfusun yüzde 54.2’sini 18 yaş altındaki çocuk ve gençlerden oluşuyor. Hem yapısal sorunlar hem de sayıların çok fazla olması nedeniyle, okul çağındaki Suriyeli çocukların okullaşma oranları yüzde 1520’lerle oldukça düşük seviyede kalıyor. tığını belirtenlerin oranı sadece yüzde 12. Yüzde 45’lik bir oran 911 saat arasında, yüzde 45’lik bir oran da 11 saatten daha faz la çalışıyor. Yine aynı araştırmaya göre, işçilerin yüzde 70’ine yakını haftanın yedi günü çalışırken yüzde 24’lük bir kesimi 56 gün çalışıyor. Yüzde 81’i çadırlarda İşçilerin yüzde 81 gibi yüksek oranı çadırlarda barınırken yüzde 9 gibi oranı ise konutlarda yaşamaktadır. Rapor, en yaygın barınma biçimi olan çadırların ortalama büyüklüğünün 16 metrekare civarında olduğunu ve bir çadırda ortalama 7 kişinin yaşadığını da gözler önüne seriyor. 2011’den itibaren Suriye’deki iç savaştan kaçıp Türkiye’ye sığınan Suriyeli göçmenlerin sayısı giderek artıyor. Türkiye’deki 3 milyon civarındaki Suriyeli göçmenin sadece 272 bin 670’i geçici barınma merkezlerinde bulunuyor. Suriyeliler hemen hemen her yerde daha çok mevsimlik tarım işlerinde çalışırken tarım dışı alanlarda çalışanlar da imalat, inşaat ve hizmet sektörlerinde işçilik yapıyorlar. l ELBİSTAN hak ihlalleri grldltmkalle4ıpnlegimöirndluacyoğcrmrka4rıuoeriııizliareeibnöişnarglMisluvdoelnvmıtiyurelintÇiutags,dmaaeierbelaülnimyaniriçllrkoöaeyvvimaptnddaıvçdobammlkıcearsğraşyeneaeaseıacmioiubninaçoemgdlnyentuıoikkndmıdişuşievkiöaanlmgmkyloleuaçaliacisşdvtçuaköşoyanrldilhha,uuasaumleççnuaçyirvtsriamailtğryğeil.rmmlnşmıanelmadeukmiiieourdanmrğnığlnkakluçeıaçirdildasşmeişklmvoeeyanrnıaasçaıee/keıkksoşlvilkıgrnolamnkiı,ninlöıaiuşşeşaraüıdeşociiınk.şçsmltçlüetrbçrdzlıunbotüıtıağieilniiliieatkıihairıhrendlli4aanılrrslıleGaavrnröei.yçhlkemaakkdelaanınrrışi,şhıççakoikalelcrarşurıakıyiğahhırak Panama mercek altında Maliye Bakanı Naci Ağbal, Panama belgelerine ilişkin soru önergesine, “Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı (MASAK) tarafından, Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun kapsamında toplanan verilerin analiz edildikten sonra sonuçlar ilgili makamlara intikal ettirilmektedir” yanıtını verdi. HDP İstanbul Milletvekili Garo Paylan soru önergesinde Panama belgelerini sordu. Soru önergesinde, “Türkiye Hükümeti, Panama belgelerini edinmek için girişimde bulunacak mıdır? Belgelerde adı geçen Türkiyeli şirketler ve şahıslar hakkında soruşturma başlatılacak mıdır?” soruları yer aldı. l Ekonomi Servisi ‘Amaç, sorgulayan öğrenci yetiştirmek’ Ömer Koç Koç Üniversitesi mezuniyet töreninde okulun rektörü Ümran İnan’a teşekkür eden Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Koç, “Çünkü kendisi geldiğinden beri üniversiteye yeni bir soluk getirdi. 50 yaşından genç üniversite sıralamasında Koç, Türkiye’de birinci dünyada 36. oldu” dedi. “Biz hem lisemizde hem de üniversitemizde çağdaş, donanımlı, demokrasiye inanmış, kendine güvenen, eleştirel düşünebilen, arayan, sorgulayan, araştıran öğrenciler yetiştirmek is tiyoruz” diyen Ömer Koç sözlerine şöyle devam etti: “Koç Üniversitesi’nden bu sene mezun olanları da huzurlarınızda tebrik etmek istiyorum. Umarım memlekete faydalı insanlar olurlar. Rahmetli Vehbi Koç’un hayaliydi üniversite. İlk dersi kendisi vermişti. Aileye bu fikri ilk getiren kendisi olmuştu. Eminim ruhu şad oluyordur.” l Ekonomi Servisi ‘Sıkıntıyı aşmanın tek yolu farklı inanca hoşgörü’ Sabancı Üniversitesi mezuniyet töreninde konuşan Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı, sıkıntıları aşmanın tek yolu, sağduyu, anlayış, hoşgörü, farklı inanç ve düşüncelere saygı, ayrıştıran değil birleştiren değerlerin ön plana çıkarılması olduğunu söyledi. Öğrencilere hitaben yaptığı konuşmada, “Hepimize bu konuda görevler düşüyor. Siz de zaman zaman zor seçimlerle karşı karşıya kalacaksınız. İşte o zaman evrensel değerler kutup yıldızınız olsun!” diyen Güler Sabancı, Sabancı Ailesi olarak, hiçbir zaman Türkiye’nin kalkınmasını sadece ekonomik kalkınmayla sınırlı görmediklerini, ekonomik kalkınma ile birlikte sosyal kalkınmanın da aynı ölçüde gerçekleşmesi gerektiğine inandıklarını dile getirdi. l Ekonomi Servisi Güler Sabancı ‘Türkiye’nin kaybı olmayacak’ Türkiyeİngiltere İş Konseyi Başkanı Gür, “İngiltere’nin AB’den ayrılması durumunda Türkiye’nin ticari ve stratejik bir kaybı olmayacak” dedi. İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılması durumunun (Brexit) ülkeye ve AB’ye etkileri tartışılmaya devam ederken geçen yıl 16 milyar doları aşan ticaret hacmiyle Almanya’nın ardından en önemli ikinci partneri olduğu Türkiye’yi etkileyip etkilemeyeceği de gündeme geldi. Konuya ilişkin olarak soruları yanıtlayan Türkiyeİngiltere İş Konseyi Başkanı Remzi Gür, İngiltere’nin AB’den ayrılması durumunda Türkiye’nin ticari ve stratejik bir kaybı olmayacağı öngörüsünde bulundu. Gür, “Ümit ederim ki AB için bugüne kadar harcanan emekler herkes için yarar sağlar. İnancımıza göre, ayrılıkta değil, birlik ve beraberlikte bereket ve huzur vardır. AB’nin huzurunu da canı gönülden arzu ederiz.” dedi. l Ekonomi Servisi Turizmde bedeli yerli turist ödüyor CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun katılımı ile CHP’li belediye başkanları ve sektör temsilcileri “Turizm Sektörünün Krizi”ni masaya yatırdı. Bahattin Yücel, sektördeki hazır kurulu gücün ne otomotivde, ne de tekstilde olmadığını söyledi. THY’nin 2015’te makyajlanmış rakamla 450 milyon lira zarar ettiğini kaydeden Yücel, zararın Fetullah Gülen okullarını desteklemek için Şili gibi, Afrika gibi dünyanın ücra köşelerine uçuştan kaynaklandığını söyledi. SODEM tarafından düzenlenen “Turizm Sektörünün Krizi ve Belediyelerimiz” konulu panelinde bir sunum yapan Yücel, turistik bölgelerdeki uçak seferlerinin pahalılığını ve tesislerin yurtdışına sundukları fiyatların daha düşük tutulmasını iç pazar kapasitesinin büyümesine engel olarak gören Yücel; “Yurt dışından gelen zararın bedelini bizlere ödetiyorlar’’ şeklinde konuştu. l Ekonomi Servisi Bahattin Yücel 1.8 milyon öğrenci güvenlik karnesi aldı Yol güvenliği eğitim projesi ‘Sokakta İlk Adımlar’ ile, 1 milyon 789 bin ilköğretim öğrencisi sokakta güvenlik eğitimi aldı. Kurumsal sosyal sorumluluk projesi olan ve Renault, Milli Eğitim Bakanlığı ve Türkiye Trafik Kazalarını Önleme Derneği ortaklığıyla sürdürülen Sokakta İlk Adımlar projesi, 14’üncü eğitim yılını bitirdi. Çocukların trafikteki tehditler ile risklerin farkına varmasını sağlayıp onlara güvenli davranış alışkanlıkları kazandırmayı amaçlayan projenin, yol güvenliği bağlamında riskli 41 ilde uygulanan projeden 20152016 Eğitim Öğretim Yılı sonunda 1 milyon 789 bin öğrenciyi yararlandırdığı belirtildi. l Ekonomi Servisi C MY B