Katalog

BULMACA 16 TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 19 Haziran 2016 BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, “Yalnızlık Paylaşılmaz”, “Benden Sonra Mutluluk” gibi kitaplarıyla tanınmış şairimiz... Açıktaki bir duvarı hava koşullarından korumak için üstüne konan örtü öğesi. 2 Suriye’de, Büyük İskender’in Pers ordusunu yenilgiye uğrattığı savaş... Adana’nın Kozan ilçesinde antik bir kent. 3 Anadolu’nun tatlı sularında yaşayan sazan balığı türü... Bez parçalarından dokunmuş kilim... Texas’ın Meksika’dan bağımsızlığını kazanma mücadelesinde büyük bir öneme sahip olan kale... Rusya’da köy işlerini yöneten meclis. 4 Davet eden, çağıran... “ gibi bir nehr akıyordu / Ruhumla o ruhun arasından” (Ahmet Haşim)... Kırmızı renkte olan... Yelkenleri indirip kaldırmada kullanılan halat. 5 Erden çavuşa kadar olan askerlere verilen ad... İzmir’in Selçuk ilçesinde, Aydınoğulları döneminden kalma ünlü bir caminin adı... Antalya yakınlarında arkeolojik bir mağara. 6 Büvelek adlı sineğin memeli hayvan larda oluşturduğu bir hastalık... Tuzağa düşürülen şey... Çokeşli. 7 İlgi eki... Ani aşırı duyarlılık ve tepkilerden sorumlu olan antikor... Gökçeada’da bir koy... İtalya’nın en uzun ırmağı. 8 “Cüzamlı” anlamında kullanılan sözcük... Yapıları yıldırımdan koruyan aygıt... Hayvanların boyunlarına takılan küçük zil. 9 Sıcak bölgelerde yetişen çok sert bir ağaç... İçine ok konulan torba ya da kılıf... Berilyum elementinin simgesi... Bir çalgıyı doğru ses vermesi için ayarlama. 10 Briçte, atılan bir kâğıtla eşine oynamasını istediği kâğıdı belirtme... Lokma, parça... Bir nota... Üstün bir yetkinin gücünü simgeleyen değnek... Çin felsefesinde bütün varlıkları oluşturan ağırlıksız söz. 11 Bir soru sözü... Vudu dininde tanrılara ya da ruhlara verilen ad... Süpürgeotu, funda... “Gözlerin gözlerime değince / katılıyor rakıya” (Cahit Külebi)... Eski Türklerde hükümdarlara ve hükümdar ailesi mensuplarına veri Bu haftaki bulmaca ödülü Demokrasi Savaşçıları Olarak Marx ve Engels August H. Nimtz Yordam Kitap 05.06.2016 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Aleksandr Bogdanov’un “Kızıl Yıldız” (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 5 HAZİRAN 2016 1576 Kazananlar Necibe Karya Alkaya, MUĞLA, Sıtkı Arslan, Ada Koç, Erkan Özdemir, Sevil Türk, ANKARA, Sema Güler, ADAPAZARI, Erkan Baktıroğlu, Cumhur Çiftçi, BALIKESİR, Veda Bilican, SİVAS, Arda Zafer İbin, NİĞDE, Defne Pırıl Aldemir, BURSA, Nerkis Özer, ORDU, Sadi Ulukan, Hasan Bayrak, İSTANBUL, Abdurrahman Tanrıöğen, DENİZLİ, Mustafa Kabakçı, ESKİŞEHİR, Necla Tancı, İZMİR, Remzi Kaya, Burhan Baş, SİNOP, Ahmet Çakal, ZONGULDAK, Ümit Ertürk, ANTALYA, Olcay Ocak, TRABZON, Orhan Eren, BARTIN, Şükrü Süha Ak, SAKARYA, Önder Aslan, AYDIN Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle aycin@ cumhuriyet.com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1AVN İ ARBA Ş T İ N İ MAH T UM 2 LUANDA Z İ VAN İ YA İ ARE 3 İVİ U P S İ L ON NO ANNAM 4 YURA ERZ İN MAR E NGO A 5 E ZOG E L İ N O T O B AN ER İ L 6 B E B İ R L AHZA E G E L EN İ 7EL İT KAM İ KORN İ Ş KEK 8 RA AK İ NE Z İ OB E Z ASK 9G AT E K AVE L E İ NT İ O 10 E U R O S T A R OS İ R İ S AYAT 11 R Y A ER E TA TOS YA AL İ 12 U Z O İ S P ENÇ V İ OLA AZ 13 P T İ Y A L İ N D P A R N A S İ Z M 14 E M A L E İ KRAR İ 15 N A S UÇAN İ L İ ON 16 C BEDE L U ÇMA K 17 A R İ F E A N T A P A Ş 18 C A T İ ON İ ANONA 19 A D E N İ T KUDA S İ 20 P A N Ç O T A N A K U R len unvan. 12 Atasözü... Pasaklı, kılıksız... Hindistan’da bir kent. 13 Hitit... Bıkma, usanma... Ağa cın kimyasal yöntemle boyanmasında ilk boya gereci olarak kullanılan renksiz ve billursu cisim. 14 Kara avcılığında ağaççık ve çalılara vurarak kuşları kaldırmak için kullanılan ince ve uzun sırık... “Çilbalığı” da denilen bir balık. 15 Sinemada önemli rollerde oynayan genç erkek oyuncu... Moğol mutfağına özgü, mantıya benzer bir yemek... “Benim olmuş dilim / Ne desem yâr incinir” (Türkü). 16 “Panzehir taşı” da denilen değerli bir mineral... AntalyaMuğla il sınırında, “ulusal park” kapsamına alınmış bir kanyon. 17 Konuşmada sesin duyguları belirtecek biçimde çıkması... Kimi yiyeceklere lezzet ve renk katmak için eklenen suluca malzeme... Şarkı, türkü. 18 “Ben gidersem sazım sen kal dünyada / Gizli sırlarımı etme” (Âşık Veysel)... Bir maçın sayısal sonucu... Köpek. 19 Neon elementinin simgesi... Japonların kabuki oyununda kadın rolüne çıkan erkek oyuncuya verilen ad... Dişi koyun. 20 Güney Afrika’da siyahların haklarını savunan birçok eyleme öncülük eden ve 1977’de polis tarafından dövülerek öldürülen ünlü siyasal önder... İran’da en ince düğümlü halılara verilen ad. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 Cengiz Han’ın üçüncü oğlu olup Kuzey Çin’i ele geçiren ve Orta Avrupa’ya kadar seferler düzenleyen Moğol hükümdarı... Cinsel iktidarsızlık. 2 Bir cins av köpeği... Vilayet... Adriya Denizi’nde kullanılan çok hafif ve büyük bir gondol... Küçük torba. 3 Tropikal Asya’da yetişen, çok kötü kokan ama lezzetli bir meyve... Yunan mitolojisinde tutku tanrıçası... Endonezya’nın Lombok Adası’nda etkin bir yanardağ. 4 Yurdumuzun bir bölgesi... Meksika’da mısır unundan yapılan mayasız yassı ekmek.... Üremeyle or 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:........................ ............................................................................................................. ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... taya çıkan yeni birey ya da bireylerin tümü... Gümüşhane ilinde bir kale. 5 Eski Yunan’da arpa unuyla yapılan ek mek... Siirt yöresine özgü, un ve pekmezle yapılan bir tatlı... Çok verimli olan... Gölge. 6 Anlamlı iz... Amerika’da yaşayan, sinekka pan familyasından bir kuş... Bir olay, bir olgu ile ilgili verilen bilgi... Batı Slav dillerinden biri. 7 Bir sporcuya, elendiği rakibinin finale çıkması durumunda tanınan yeni bir karşılaşma hakkı... Kenar süsü... Akarsu kıyısında çalı ve ağaççıkların üzerinde de yaşayabilen bir balık... Bir soru eki. 8 İyi terbiye edilmemiş vahşi binek hayvanı... Rio de Janeiro kentinin ünlü bir plajı... Yayla fırlatılan ucu sivri çubuk... Uyanık, gözü açık. 9 Rize’nin Çamlıhemşin ilçesinde bir yay la... Halk dilinde domatese verilen bir ad... Bir çeşit çökelek peyniri. 10 “Yangın kavmindeniz / Ne giysek ” (Hul ki Aktunç)... İstanbul’un bir semti... Yaprakla rı sebze olarak kullanılan bir bitki... Umman’ın plaka imi. 11 Bir nota... “ tutulur gözlerinde / Ka çar ufuk / Bulanır gezegen” (Cemal Süreya)... Yağmur suyunun biriktiği çukur yer... Bir müzik parçasını kısa ve çarpıcı görüntü lerle sunan film... Bursa’nın İnegöl ilçesinde bir şelale. 12 Hizmet hayvanlarının ayağına çakılan de mir... Evde beslenen hayvan... Yeni Zelanda’nın yerli halkı... Eski Mısır’da güneş tanrısı. 13 Kişinin ağzının kokmasından duyduğu korku... Filistin topraklarına eskiden verilen ad... İstenilen nitelikleri taşıyan. 14 Moğollarda vergi toplamakla görevli dev let memuru... Yuva... ErzincanRefahiye kara yolunda bir dağ geçidi. 15 Boyun eğen, kendini başkasının buyru ğuna bırakan... Tahıl ölçmede kullanılan bir ölçek... Altın elementinin simgesi. 16 “İnsan her şeyin ölçüsüdür” önermesiyle de tanınan eski Yunanlı filozof... “ yoruldu, ben yoruldum /Güzel bindiri bindiri” (Köroğlu). 17 Özbekistan’ın plaka imi... Hastalığı teş hise yarayan belirti... Bir şeyin üzerine oturduğu taban. 18 Urartular döneminde Van Ovası’nda ya pılan ünlü su kanalı... Satranca benzer bir stra teji oyunu... Sacda pişirilen bir tür uzun pide. 19 İtici neden, güdü... “Çörek mantarı” da denilen bir mantar cinsi. 20 Şiirleri bugüne ulaşmış, adı bilinen en eski Türk şair. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ vdenizci@gmail.com 53. Avrupa Takım Şampiyonası 16 Haziran’da açık takımlarla başlayan turnuva 25 Haziran’da bitecek. Açıkta 37, kadınlarda 23 ve senyörlerde 24 takım yarışıyor. Takım turnuvasına ulusal takımlar katılabiliyor. Ayrıca 61 çiftin katıldığı aynı ulustan çiftlerin katılabildiği Ulusal Kadın İkilinin 16.’sı yapılıyor. Ülkemizden katılan yedi çiftten Mehveş PişakTuna Aluf ve Ferda ZorluNilgün Kotan çiftleri final grubuna kaldılar. Gazetemiz baskıya girdiğinde final oynanıyordu. Sonuçları Avrupa Briç Liginin web sitesinden veya www.bricciyiz.biz internet sayfamızdan öğrenebilirsiniz. Bu arada geçen haftaki problemin yanıtına geçmeden evvel geçen haftaki dizgi hatalarından dolayı özür diliyoruz. 19. Datça Briç Festivali 2326 Haziran 2016 Bloke Olmayın! ¦ A754 ¦ RT ¦ ARV ¦ A943 ¦6 ¦ ADV963 ¦ T9852 ¦7 Takım maçı, DB zonda. 65 dağılımınıza güvenerek 4¦ açtınız, ortağınız 6¦’e yükseltti. Batı ¦Rua atak etti, Asla alıp ¦Ruayı çektiniz, Doğu ¦3’lüyü vererek sizi şaşırttı. Nasıl devam edeceksiniz? Analiz: 10’luyu ezerek körleri rahatça topluyoruz ancak Dam dörtlü ise karoları yapmakta sıkıntı çıkacak. Önce ¦AR’yı çeksek bile Vale alınmazsa beşinci karoyu yapamayız. Çözüm: ¦Ruadan sonra ¦As çekilir. İki taraf da uyarsa 10’luyu ezerek kozları toplarken yerden ¦RV atılır. Son koz alındıktan sonra ¦Dam çıkarılarak karolar yapılır. İlk karoya uyulmaz ve çakılmazsa bu kez ¦Rua da çekilip aynı oyun oynanır. İşte savunmanın dağılımı: ¦ RDV ¦ 87542 ¦2 ¦ D865 ¦ T9832 ¦ ¦ D746 ¦ RVT2 Ne Atak Edersiniz? Artırma: Siz Kuzey Doğu Güney 1 ¦ 1¦ 4 ¦ 4 ¦ Herkes pas ¦ 75 ¦ R8753 ¦ DVT ¦ DVT ¦ 75 ¦ VT953 ¦ DVT ¦ DVT (a) eli ne atak edersiniz, (b) eli ne? Yanıtlar: a) ¦Rua: Körden birden fazla löve almak müm kün değil ve kontratı batırmak için deklaranın zayıf minör rengini bulmak gerekir. Peki hangisi? Zaman ve bilgi kazanmak için Batı ¦Ruayı atak etmelisiniz, böylece yerin ¦Rxx veya ¦Rxx’ini makasa almak için el sizde kalır. b) ¦Dam veya ¦Dam: Bir daha size el geçme olasılığı yoktur ve tek şansınızı yerin Ruasını makasa almak için kullanmalısınız. Hangi minör rengin doğru olacağını bilemezsiniz ama hangisi olursa olsun kör atak etmekten daha iyidir. Victor Mollo’nun Söz Savunmanın adlı kitabından alınmıştır. Haftanın Problemi ¦ T4 ¦ A73 ¦ AR3 ¦ DT964 ¦ R6 ¦ RDV4 ¦ V854 ¦ AV93 Takım maçı, kimse zonda değil. 1NT açışınızı ortağınız 3NT’ye yükseltti. Batı ¦D atak etti, Asla alan Doğu ¦3’lü döndü. Nasıl oynarsınız? İyi bir hafta sonu diliyoruz. SATRANÇ Vakit GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com Vaktin ilerlemesiyle bir satranççı oyun anlayışını ne kadar değiştirebilir? GM Paul KeresMark Taymanov, 19.SSCB Şampiyonası 1951, VezirHint Savunması 1.c4 Af6 2.Af3 e6 3.Ac3 d5 4.e3!? (Keres ilk anda oyunu 4.d4 ile Vezir Piyonu Açılışlarına dönüştürmek istemiyor. Bu yöntem beraberinde Siyah Fil dışarı çıkmayacağı için vezir fiyanketosu getirecek.) Fe7 5.b3 00 6.Fb2 b6 (6...c5 7.cd5 ed5 8.d4 ayrı bir tabya.) 7.d4 Fb7 8.Fd3 dc4 (Taymanov 8...c5 9.cd5 ed5 10.00 ile kendisinin askılı erlerle oynayacağı bir piyon yapısı yerine rakibe aynı strüktürü vermeyi yeğliyor.) 9.bc4 c5 10.00 cd4 11.ed4 Ac6 (Tahtada askılı erler için tipik bir durum oluştu. Siyah b6 ve e6 ile rakibinin erlerinin hareketlerini kısıtlarken, Beyaz taktik bir biçimde d5 sürmeyi hedefliyor. Devrin teorisi StahlbergGligoriç, Saltsjöbaden 1948 partisi üzerine kurulu. İsveç’in tuzlu deniz suyu kaplıcasında oyun 12.a3!? Kc8 13.Ve2 diye devam etmiş. 13... Ke8 14.Kad1 Ff8 tehlikelerden uzak dururdu ama Yugoslav oyuncu 13...Ad4?? 14.Ad4 Vd4 15.Ad5 Vc5 16.Ff6! Ff6 (16...gf6 17.Vg4h4) 17.Vh5 sonrası uzun vadede taş kaybetmiş. 17.Ve4! ise bir hamlede alet kazanırdı.) 12.Ve2!? (Keres a3 hamlesinden tasarruf edip vakit kazanmak istiyor. İlk olarak 12... Ad4?? 13.Ad4 Vd4 14.Ad5 Vc5 15.Ff6! cephesinde değişen bir şey yok. Ama ya 12...Ab4 13.Fb1 Ff3 14.gf3 Vd4? Cevabımızı sonraya saklarken 15.Ad5 Vc5 16.Ff6 Ad5! ihtimalini ve 15.a3 Ac6 16.Ad5 Vh4’ün varlığını ihmal etmeyelim.) Ke8 13.Kfd1!? (Çok derin bir hamle. Keres 13.Kad1 Ff8 14.Fc2 yerine 13.Kfd1 Kc8 14.Kac1 Ff8 15.c5!! planlıyor. Pozisyonel olarak çok çirkin duran bu hamle taktik olasılıklar içerir.) Kc8 14.Kac1 Vd6? (Taymanov’un gereğinden fazla aktif Vd6f4 fikri d5 sürüşünü tetiklemekte. 15.d5! ed5 16.cd5 Ab4 17.Ab5 Vf4 18.Kc8 Fc8 19.g3 Vh6 20.Ac7 kazanan birçok varyanttan biri. 15.Fb1?! Vf4 16.d5! ed5 Konumumuz Kotov’un kitabında incelediği kadar basit değil 17.Ad5 Ad5 18.cd5 Ad4!! 19.Ad4 Fd6 20.Vh5 g6 21.Kc8 Fc8 22.g3 Vd4! 23.Vh7 Şh7 24.Kd4 Şg8 25.Ke4 Ke4 26.Fe4 er fazlasıyla kazanır mı? Zor bir soru! 17.cd5?! Ab8? (Pasif !17...Ab4! 18.Kd4 Vh6 19.Kh4 Vc1!! 20.Fc1 Abd5! ve inisyatif Siyaha geçer.) 18.Kd4 Vd6 (Şimdi 18...Vh6? 19.Kh4 Vc1 20.Fc1 Ad5 21.Vd3 var.) 19.Kcd1 Ff8 20.Ae4! Ae4 21.Ke4 Ke4 22.Ve4 Vh6? (Bir kez inisyatifi ele geçirdi mi durdurulması zor olan Keres için 22...g6 23.Vd4 f6 24.h4! de biçilmiş kaftan olurdu.) 23.Ag5 Fd6 24.h4 Ad7 25.Vf5 Af6 26.Ff6 (Direkt 26.Af7 de mümkün.) gf6 27.Af7! Vc1!? 28.Vh7 Şf8 29.Ad6! Vd1 30.Şh2 Vd5 31.Ab7 Ve5 32.g3 Kc7 33.Vh8 Şf7 34.h5 Kb7 35.Vh7 Şe6 36.Vb7 Vh5 37.Şg2 Terk 10 Vakit izafi derecede hızlı geçer! Tam 25 yıl sonra: GM Paul Keres (2565)GM Mark Taymanov (2580),Tallinn 1975,VezirHint Savunması 1.d4 Af6 2.Af3 e6 3.c4 b6 4.e3 Fb7 5.Fd3 Fe7 6.00 00 7.b3 c5 8.Fb2 cd4 9.ed4 d5 10.Ac3 Ac6 11.Ve2 dc4 12.bc4 Ab4 Keres’in notlarında belirsiz olarak tanımlanmış. 1976 SSCB Şampiyonasındaki Karen GrigoryanKarpov partisinde 13.Fb1 Ff3 14.gf3 Vd4 15.Ae4 Vd8 16.Kd1 Vc7 17.Af6 Ff6 18.Ff6? gf6 19.Fh7 Şg7! neticesinde oluşan karışıklıklardan Siyah galip çıkmıştı. 18.Fh7! Şh8! 19.Fe4 Kad8 20.f4 Kd1 21.Vd1!(21.Kd1 Kd8 ve Siyah iyi.) Kd8 22.Vh5 Şg8 23.Ff6 gf6 24.Vh6! f5 25.Şh1! kazanmasına rağmen çok ince bir yol. Vakit ilerledikçe Keres daha konumsal oynar hale gelmiştir. 10.Abd2!? Ac6 11.Kc1 Kc8 12. Ve2 Ke8 13.Kfd1 Ff8 14.Ve3! Yenilik (14.Af1e3) g6 15.h3 Ah5 16.Af1 Vd6 17.A1h2! Fg7 18.Ae5 dc4 19.bc4 Ae5 20.de5 Vc5 21.Fd4 Vc6 22.Ff1 Ked8 23.Ag4 Kd7 24.Kd2 Kcd8 25.Kcd1 Ve4 26.Vc3! Vc6 27.Fe3! Ff8 28.Fg5 Kd2 29.Kd2 Kd7 30.Ah6 Şg7 31.Ag4 Şg8 32.Kd3!? Kd3 33.Vd3 Vc7 34.Fe2 Fe7 35.Fe7 Ve7 36.Vd6! Vf8? (36...Vd6 37.ed6 Şf8 sonrası Keres’in 38.Fd1! hamlesi kadar 38.c5 bc5 39.Fb5 de ürkütücü ama başka çare yok.) 37.Vc7 Fe4 (37...Vc8 38.Ve7! bir nevi zugzwang: 38...Şg7 39.Ae3! sonrası Fh5.) 38.Va7 Va8 39.Ve7 Şg7 (39...Va2? 40.Ah6! Şg7 41.Vf7 Şh6 42.Vf8 Şg5 (42...Ag7 42.Ve4!) 43.f4 veya 43.h4 mata gider.) 40.Vg5!? (40.Af6 Af6 41.ef6 Şg8 42.f3 teknik bir kazançla.) Va2 41.Şh2! (41.Af6? Af6 42.ef6 Va1f6) Vb2 (41...Ve2 42.Vh6 Şg8 43.Af6 Af6 44.ef6 mat eder.) 42.Vh6 Şg8 43.Ve3 Fb1 44.Ah6 Şf8 (44...Şg7 45.g4 Af4 46.Vf4 Ve2 47.Vf7 Şh6 48.Vf8 Şg5 49.Şg3!! ve mata çare kalmaz.) 45.g4 Ag7 46.c5! b5 47.c6 Ae8 48.Vf4 Ff5 (48...f5 49.ef6 Vf6 50.Vf6 Af6 51.c7 terfi eder.) 49.gf5 ef5 50.Ve3 Şg7 51.Ff3 b4 52.Şg2 Vc3 53.Va7! Ve5 54.Vb8 Terk çünkü 54...Şh8 55.Vh8! a la Petrosyan bir finiş! 10 CMY B