Katalog

Perşembe 4 Şubat 2016 KULTUR kultur@cumhuriyet.com.tr Yine geliyorlar Buena Vista Social Club Orkestrası, mart ayında tekrar ülkemize gelecek. Konserler, 27 Mart’ta Volkswagen Arena İstanbul, 29 Mart’ta Ankara M.E.B Şura Salonu’nda gerçekleşecek. EDİTÖR: EZGİ ATABİLEN TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN Kapaklara can veren adam Utku Lomlu, Can Yayınları için ürettiği Camus’nün ‘Bütün Oyunları’ ve George Orwell’in ‘Paris ve Londra’da Beş Parasız’ kitaplarının kapak tasarımlarıyla Amerika’daki 62. The Type Directors Club Tasarım Yarışması’nda, Certificate of Typographic Excellence ödülüne layık görüldü. Lomlu’yla kitap kapağı tasarımcılığına dair söyleştik n Her ay kaç kitap kapağı tasarlatasarlamanın handikapları neler? maktan sorumlusunuz? Her kitabı En büyük handikap okurun algısı ya okuyacak zamanınız oluyor mu? da önyargısı. Evet, bu eserler zamana Ayda en az 18 kitabın kapağının takafa tutuyor ama okur, metinle kurdusarlanmasından sorumluyum. Kurucuğu duygusal bir bağ sonucu onun okusu olduğum ajansı idare etme yüküm de duğu yerde olduğunu bilmek de istiyor. EZGİ var. Bu yoğunlukta her kitabı satır satır Bu yüzden değişim kolay olmuyor... ATABİLEN okumak mümkün olmuyor. Çoğu zaman Biz yazar fotoğrafını çerçeveye oturtakatıldığım yayın toplantılarında editörrak yaptığımız ‘klasik eser kapağı’yla lerden aldığım brief doğrultusunda, mümküno eserleri kitapçılarda tozlu raflara doğru iterse bazen yazarlarla görüşerek, bazen de kitaba ken, Penguin Books ‘Saatleri Ayarlama Enstitühızlıca göz atarak ilerliyorum. Yurtdışındaki gi sü’ için hazırladığı modern kapak tasarımıyla bi çok geniş zaman aralıklarına sahip değiliz. Tanpınar’ı genç ve yeni okurla buluşturuyor. n Aynı kitabın diğer kapaklarından görsel n Yerli ve uluslararası yayıncılık sektörühafızanızı yalıtmayı nasıl beceriyorsunuz? nün kitap kapağı ve tasarımcısı algısı, bakış Çok zor bir durum bu. Mesele sadece görsel açılarındaki farklar ve problemler neler? hafızayı yalıtmak da değil. Yaptığım işin üstüTürkiye’de son on, on beş yıla kadar, istisnane bir şey koymam gerekir. Sancılı bir süreç. lar hariç, piyasada hâkim olarak kitap kapağı Bunu da daha önce kullandığım tasarım dilini değil yayınevi kapağı ve buna paralel kitabın değiştirip, yeni anlam arayışları ve farklı bakış kendisinden çok yayınevi takibi yapan bir okur açısı yakalayarak aşmaya çalışıyorum. profili vardı. Yayınevleri için kapak da tasarımcı da fuzuli bir harcama olarak kalıyor, hızStatükocu anlayış kırıldı lı üretilebilen kapaklar tercih ediliyordu. İnternetin yaygınlaşma süreciyle bilgiye daha kolay n Tasarım sürecinde aklınızdaki başlıca ulaşma, değişen piyasa koşulları, yeni butik yasorular, hareket noktaları neler oluyor? Edebiyat türü için konuşuyorsak çoğu zaman yınevlerinin doğuşu vs. bu statükocu anlayışın kırılmasına yol açtı. Bugün hem okur hem de çıkış noktam kitaptan daha önce yazardır. Yazarın kimliği, yaşadığı dönem, bu dönemin kül yayınevleri için kapak daha önemli. Biz de bu tür ürünleri, kullandığı dil, edebiyata ve sanata sayede kitap kapağı tasarımcısından ve dünetkileri, etkilendikleri, belki de en önemlisi ha yayla yarışan tasarımlardan söz edebiliyoruz. yatla derdi... Bunlar genel bir perspektif verir. Sonrasında kitap özelinde düşünürüm. Bu nok ‘Bırakın sanat yapacağım!’ n Kitap bir yandan ticari bir ürün, siz de tada da aynı şekilde dönem, karakterler, kurgu devreye girer. Sürecin çoğu doğru dili yaka o ürünün ambalajcısı. Kapağa bakıp kitap alan okurların hiç de az olmadığını düşünürlayabilmek adına bir nevi tanıma/tanışma ve sek satışta çok önemli bir rol sizinkisi. Kaaraştırma faslıyla geçiyor. pak tasarlarken okurun ilgisini çekecek nun Kafka’nın maralara odaklanmamak mümkün mü, yok‘Dönüşüm’ü ya da sa tüm mesele zaten okurun ilgisini çekecek Orwell’ın ‘1984’üne tasarım üretmek midir, yahut okurdan ziyayeni kapak tasarde yapıta mı yakın durmalıdır kapak? larken yapıtlar giKapakların kitabın satışına etkisi yadsınabi siz de zamana kafa tutuyorsunuz. maz. Kapağını tasarlayacağım kitap satış kaygısı taşıyorsa ve yayınevi de bu amaçla okurun Klasik yapıta kapak ilgisini rafta daha fazla çekmek istiyorsa, ‘hayır bırakın sanat yapacağım’ diyemezsiniz, fakat belli estetik değerleri de gözetmek gerekir. Ticari kaygıların daha geri planda olduğu kitaplarda daha kendinizden işler çıkartmak ve satıştan çok yapıta yakın durmak mümkün. n Adında ‘aşk’ geçen kitapların çok satması gibi, kapak tasarımında da uygulanan başlıca ticari numaralar var elbet, neler onlar? Bazı yayınevleri yerli yersiz altın, gümüş varaklar, kabartmalar, parlak lak ve kâğıt kullanımıyla kitabın daha fazla satacağını düşünüyor. Bunun satışı çok etkilediğine inanmıyorum. Tam tersi kitabın okur kitlesini daraltan veya belirleyen bir hareket. Yazar adının önemli olduğu kitaplarda yazar adının, kitap isminin ilgi çekici olduğu kitaplarda kitap adının öne çıkması ve kapaktaki görsel, renk, tipografi uyumluluğu, yalınlık ve kapağın kitabın hedef kitlesine hitap etmesi satış için yeterli formül. n Yayınevi, editör beklentileri ile satış Utku Lomlu’nun kaygısının baskını hissettiğiniz olur mu? ödüle değer görülen Satış kaygısıyla çalışan yayınevlerinde ya da kapak tasarımları kitaplarda baskı hissettiğim, bu kaygıyla tasadüzenlenecek sergiyle rıma müdahale edilmek istendiği oldu tabii. Nadünyanın kültür sıl başa çıkacağınızı zamanla öğreniyorsunuz... kentlerini gezecek. 17 Müzik festivaline Shakespeare ilhamı Murray Perahia, Patricia Petibon, Gautier Capuçon, Angel Blue, Maxim Vengerov ve İdil Biret gibi yıldız isimlerin konuk olacağı 44. İstanbul Müzik Festivali, Shakespeare’in dizelerinden ilham alıyor stanbul Kültür Sanat Vakfı’nın (İKSV) düzenlediği 44. İstanbul Müzik Festivali, 124 Haziran tarihleri arasında gerçekleştirilecek. Festival, Shakespeare’in “Eğer müzik aşkın gıdasıysa, durmadan çalınız” dizelerinden esinlenen temasıyla müzikseverlere etkileyici bir program sunacak. Festivalin programı dün basın toplantısıyla açıklandı. Toplantıda İKSV Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı, Festival Direktörü Yeşim Gürer Oymak ve festival sponsoru Elginkan Topluluğu İcra Meclisi Başkanı ile E.C.A. Presdöküm Sanayii A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Gaye Akçen birer konuşma yaptılar. Angel Blue mekânı olacak Meryem Ana (Panayia İsodion) Kilisesi, Üç Horan Kilisesi, Sent Antuan Alt Kilisesi ile Hollanda Konsolosluğu Şapeli ve Kırım Anglikan Kilisesi’nde ağırlayacak. Festivalin artık gelenekselleşen ücretsiz Haftasonu Klasikleri bu yıl Avusturya Kültür Ofisi Bahçesi, Fenerbahçe Parkı ve Sakıp Sabancı Müzesi Bahçesi’nde gerçekleştirilecek. Festivalin temasından esinlenen bir diğer konser, temayla aynı adı taşıyor: “Eğer Müzik Aşkın Gıdasıysa, Durmadan Çalınız”. Ünlü piyanist Alexei Volodin’in güçlü tekniği ve hassas yorumu ile Mert Fırat ve Tilbe Saran’ın güçlü oyunculuğunu müzikseverlerle buluşturacak konser, 10 Haziran’da Sent Antuan Alt Kilisesi’nde gerçekleştirilecek. Shakespeare’in efsanevi karakterleri Romeo ve Juliet’in ölümsüz aşkıyla açılacak gece, yine yazarın Mendelssohn tarafından müziğe uyarlanmış Bir Yaz Gecesi Rüyası ve Medtner’in Kral Lear’dan esinlenerek bestelediği masalı, Tilbe Saran ile Mert Fırat’ın Shakespeare oyunlarından canlandıracakları sahnelerle sunulacak. Bu yıl festivalin Onur Ödülü’ne Türk müziğinin ülkemizde ve dünyadaki konumuna katkıları nedeniyle besteci İlhan Baran’a, Yaşam Boyu Başarı Ödülü ise çağımızın efsane piyanistlerinden Murray Perahia’a verilecek. İ 600 sanatçı 26 konser Festival bu sene, aralarında İdil Biret, Murray Perahia, Gautier Capuçon, Angel Blue, Gérard Caussé, Herbert Schuch, Patricia Petibon, Alice Sara Ott, Maria João Pires, Antonio Meneses, Maxim Vengerov, Richard Galliano, Sylvain Luc gibi isimlerle dünyanın önde gelen topluluklarından Viyana Senfoni Orkestrası, Venedik Barok Orkestrası, Orchestra of the Swan, Artemis Quartet, Academy of St Martin in the Fields’i ve festivalin bu yılki yerleşik konuk orkestrası Varşova Filarmoni’nin de bulunduğu 600’e yakın sanatçıyı İstanbul’da ağırlayacak. 17 farklı mekâna konuk olacak festival programında toplam 26 konser yer alıyor. Festivalin bu yılki yeniliklerinden Müzik Rotası festival takipçilerini, ilk kez konser Başarı ve onur ödülleri Yaşar Kemal’den uyarlama Festival, usta yazar Yaşar Kemal’in 1978 tarihli “Deniz Küstü” romanından Michael Ellison’ın uyarladığı müzik tiyatrosu “Deniz Küstü”nün dünya prömiyerine ev sahipliği yapacak. “Deniz Küstü”, Ellison’ın müzikleri, Simon Jones’un librettosu ve rejisi, Zeynep Tanbay’ın koreografisiyle sahneye taşınacak. “Deniz Küstü”, 11 Haziran’da Süreyya Operası’nda iki seansta sahnelenecek. Zeynep Tanbay ejla Kameric’in Türkiye’de gerçekleşen ilk kişisel sergisi olan “Bim Bam Bom Çarpınca Kalp” kapsamında küratör Ba Sejla Kameric’in eserleri konuşulacak S şak Doğa Temür ve sanat yazarı Erden Kosova bir konuşma gerçekleştirecek. Sanatçının çoğu Bosna Savaşı’na dair deneyimlerine ve anılarına dayanan üretiminin ele alınacağı konuşma, 6 Şubat Cumartesi günü saat 15.00’te ANAMED Oditoryumu’nda gerçekleştirilecek. Sejla Kameric’in işlerinden kapsamlı bir seçki sunan “Bim Bam Bom Çarpınca Kalp” sergisi, 28 Şubat’a kadar Arter’de gezilebilecek. l Kültür Servisi C M Y B