Katalog

Pazartesi 22 Şubat 2016 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: BAHADIR AKTAŞ ekonomi 9 İşsizlik çözülmezse sonumuz ‘UÇURUM’ Hatipoğlu’na göre Türkiye’de işsiz sayısı 5.5 milyonu aşıyor. İşveren istediği yeteneğe sahip eleman bulamıyor. Buna çözüm bulunmazsa uçuruma gideriz eçimlerle morali düzelen iş dünyasının istihdam yaratma hevesi kısa sürdü. 2016’nın ilk çeyreğinde istihdam yaratmayı düşünen iş dünyası, özellikle seçimlerden sonra Doğu ve Güneydoğu’da artan çatışmalar, Rusya ile yaşanan gerginlikler, Suriye sınırında yaşananlar ve Asgari ücretin yüzde 30 zamlanmasıyŞEHRİBAN KIRAÇ la iş yaratma konusunda frene basacak. Türkiye’de işsizliğin çift haneye demirlediği bu dönemde yeni iş kapılarının açılmaması önümüzdeki dönemde işsizler ordusuna yenilerini ekleyecek. Yönetilemeyen ülke nkara’daki ikinci katliam bir kez daha gösterdi: Türkiye yönetilemeyen bir ülkedir. Bir Financial Times’da “Suriye Afganistan’a, Türkiye Pakistan’a benzemeye başladı” diyor. Yönetenler, “kamu düzenini” açık şiddet, baskı, keyfi yargılamacezalandırma, sansür uygulamadan, muhalefeti susturmadan sağlayamıyorlarsa; sınıflardan, etnik gruplardan, farklı dini aidiyetlerden, yaşam tarzlarından oluşan bir toplumun yapısının dağılmaması için gereken uzlaşmaları sağlayamıyorlarsa yönetemiyorlar demektir. Gereğinde muhalefete çekilmeyi göze alamayacak durumdaysalar, histerik bir tekrarla herkesi, “yedi düveli” suçlamaya devam ediyorlarsa, yönetemedikleri gibi, toplumun yapısını çözüyorlar, halklarının güvenliğini tehdit ediyorlar demektir. Türkiye’yi yönetenler, tüm komşularının, ABD, Avrupa, Rusya’nın, İslam dünyasının öbür yarısının kendilerine düşman olduğuna inanıyorlarsa, en yakın müttefiklerini ikna edemiyorlarsa, resmi açıklamaları sürekli yalanlanıyorsa, yönetemiyorlar demektir. Bu iktidarsızlığı yadsıyabilmek için, tarihselteolojik üstünlük mitolojilerine, ağrılarını bastırabilmek için emperyalist fantezilere sığınmak zorunda kalıyorlarsa, çok tehlikeli bir oyun oynuyorlar demektir. Dahası, tüm bu iktidarsızlığa karşın “Bin yıllık dünya tarihini iki aktör yapıyor: Müslümanlar ve Batılılar… Bütün mesele, Türkiye’nin, insanlığa yeniden ‘barışyurdu’ ve ‘insanlıkyurdu’ armağan edebilecek tarihi yolculuğa soyunmasının her ne pahasına olursa olsun önüne geçmektir” diye sayıklıyorlarsa… “Bizim de bir coğrafya algımız var. Bizim de hesaplarımız var. Ve o hesaplar içeriye değil, dışarıya dönüktür... Tarihin akışı değişmiştir ve yüzyıllarca bu böyle devam edecektir. … Biz Selçukluyuz, Osmanlıyız, Türkiyeyiz... [c]oğrafyamız da sadece Anadolu değildir” diye kabarıyorlarsa, durum çok daha vahimdir. Nazi Almanyası’nın, jeopolitikçilerinin savlarını anımsatan bu hezeyanlar ülkeyi büyük felaketlerin beklediğini düşündürmektedir. Dünya giderek 19. yüzyılın sonuna benzerken, maddi durumuna bakmadan kendini yayılmacı emperyalist güç zannetmek müstehcen bir rüya, zavallı bir megalomanidir. Elindeki devlet mali, ekonomik, teknolojik olarak “yedi düvele”, hatta “düşmanlarına” bağımlıysa, bu yalnızca zavallı bir megalomani, müstehcen bir rüya değil, aynı zamanda tüm ülke halkları için yaşamsal bir tehdittir. Yine dünya bir mali krizin içinde, Afrika’dan Ortadoğu’ya, Afganistan’a, Doğu Avrupa’ya sömürge savaşları, nüfuz alanları rekabeti hızlanıyor. Yine milliyetçilik, ırkçılık, faşist akımlar güçleniyor. Ve militarizm! Son haftalardaki haberler insanın gözünü açmaya yeter. ABD, özellikle Rusya’yı düşünerek savunma bütçesini bu yıl belirgin biçimde artırıyor. Rusya Suriye’de savaş deneyimi kazanıyor, en yeni silahlarını sergiliyor, pazarlıyor. Çin, üzerinde hak iddia ettiği tartışmalı adalara yerden havaya füzeler yerleştiriyor; Cibuti’de, ABD’nin Afrika’daki en önemli IHA üssünün hemen yanında bir üs inşa ediyor. Gelecek 15 yılda savunma bütçesine 130 milyar Avro ek yapmayı planlayan Almanya, yeni bir süper tank (Leopar 3) projesine başlıyor. Japonya, “pasifist” özsavunma doktrinini değiştirerek, Çin’e karşı ABD ve Avustralya ile daha da yakınlaşmaya, denizaltı filosunu genişletmeye hazırlanıyor. İran daha şimdiden Rusya’dan 8 milyar dolarlık uçak ve silah almaya hazırlanıyor. “Bizim de hesaplarımız var... o hesaplar içeriye değil, dışarıya dönüktür” diyenler ise cari açıklarını ancak döviz rezervlerini eriterek, kayıt dışı para girişleriyle (K. Boratav, BirGün), ülkelerini Osmanlı’nın yıkılmasında bizzat parmağı olan Suudilere ipotek ederek kapatabiliyorlar... Osmanlı ihtişamını tekrarlama rüyası, hızla, Osmanlı’nın sonundaki kâbusu tekrarlamaya doğru gidiyor. Güler misin ağlar mısın? A S lıyor. Madencilik sektöründeki işverenler yüzde 8 puanlık bir düşüş bildirirken, üretim sektörü ile kamu ve sosyal hizmetler sektöründe işe alım eğilimlerinin, sırasıyla yüzde 7 ve 5 puan daha zayıf olduğu görülüyor. Yapı çözülüyor Karamsarlık artıyor Manpower Türkiye Genel Müdürü Reha Hatipoğlu “Bu sonuçların ortaya konduğu araştırmamız esnasında seçimler yapılmış ancak henüz yeni hükümet netleşmemişti. Ama Türkiye’de gündem çok hızlı değişiyor. 2016 ikinci çeyreğe dönük yapılacak araştırmada iş dünyasının daha karamsar olacağını tahmin ediyoruz. Türkiye’de resmi rakamlara göre 3 milyonu aşkın işsiz var. Ancak bu sayı 5.5 milyonu aşıyor. Müthiş bir işsiz ordumuz var. İşveren de istediğim özelliklere sahip eleman bulamıyorum diyor. Buna çözüm bulunmazsa uçuruma gideriz” dedi. Hatipoğlu’nun verdiği bilgiye göre ManpowerGroup’un 42 ülkedeki işverenlerle yaptığı araştırmaya göre 2016 ilk çeyrekte işe alım güveninin en güçlü olduğu ülkeler Hindistan, Tayvan, Japonya, Türkiye ve ABD olarak belirtiliyor. En zayıf ve tek olumsuz tahminler ise Brezilya, Finlandiya ve Fransa’dan geliyor. Hatipoğlu dünyadaki işverenlerin yüzde 38’inin yetenekli işgücü bulmakta zorlandığını belirterek, Türkiye’de bu oranın yüzde 52 olduğunu söyledi. Seçimle umutlandılar İşgücü piyasasına dönük çözümler üreten ve araştırmalar yapan ManpowerGroup’un 2016 birinci çeyrek İstihdama Genel Bakış Araştırması’na göre Türkiye’deki işverenler OcakMart 2016 döneminde yüzde 20’lik oran ile kayda değer işe alım öngörülerine sahip. Türk işverenlerin yüzde 67’si ilk çeyrekte işgücü sayılarında herhangi bir değişiklik olmayacağını tahmin ederken yüzde 9’u iş gücü sayılarında düşüş öngörüyor. En yüksek işe alım öngörüleri finans, sigorta, gayrimenkul ve kurumsal hizmetler sektöründen olacak. Geçen yılın aynı dönemine kıyasla 11 sektörün 6’sında işe alım görünümleri zayıf Genç yeteneklere bakan yok Reha Hatipoğlu, işverenlerin sadece yüzde 10’unun toplumun genelindeki yetenekleri keşfetmeye çalıştığını, şaşırtıcı şekilde sadece yüzde 3’ünün genç yeteneklere baktığını dile getirdi. Türkiye’deki yetenek açığı geçen yıla göre yüzde 11 gerilese de dünya ortalamasını oldukça üzerinde seyrediyor. Rüya mı kâbus mu? Reha Hatipoğlu Irak ve Rusya sebze ihracatını vurdu ürkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Rusya’nın ambargosunun, Irak, Suriye ve Bulgaristan’a yönelik yaş sebze ve meyve ihracatındaki sıkıntının diğer ülkelerle atlatılmaya çalışılsa da kayıpların telafi edilemediğini söyledi. Bayraktar, “İki büyük pazar Rusya ve Irak’a yönelik ihracatta gerileme ne TZOB: Toplam yaş sebze ve meyve ihracatı yüzde 38.4 düşüşle 132.7 milyon dolara geriledi T UÇTU UÇTU... KARNABAHAR UÇTU Kalitesiz tohum karnabahar fiyatını uçurdu. Osmaneli Ziraat Odası Başkanı Ertuğrul Ünver, karnabahar fiyatlarında geçen aya göre yüzde 60’a varan artışın, kalitesiz tohum ve fideden kaynaklandığını söyledi. Ünver, karnabaharın normal şartlarda 110 günde yetiştiğini, bu yıl ise 180 gün geçmesine rağmen ürünlerin istedikleri kilograma ulaşmadığını kaydetti. Ünver, “Gününde yetişmeyen ürün zamanında piyasaya sürülmeyince fiyatlar da katlanıyor. Bunun nedeni tohumların ve fidenin kalitesiz olması” dedi. deniyle toplam yaş sebze ve meyve ihracatımız yüzde 38.4 azaldı. 2015 yılı Ocak ayında 215.2 milyon dolar olan ihracat, 2016 Ocak ayında 132.7 milyon dolara indi” dedi. Bayraktar’ın verdiği bilgiye göre, bu dönemde taze sebze ihracatı 61.7 milyon dolardan 29.3 milyon dolara, narenciye ihracatı 131 milyon dolardan 81.5 milyon dolara, taze meyve ihracatı 22.5 milyon dolardan 21.9 milyon dolara geriledi. Rusya’nın, 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren uygulamaya koyduğu ambargonun özellikle yaş sebze ihracatını önemli oranda etkilediğini belirten Bayraktar, şunları kaydetti: “Ocak ayında, Rusya’ya yapılan ihracat, 2015 yılının aynı ayına göre yüzde 86.8, Suriye’ye yüzde 56.7, Irak’a yüzde 41.2, Bulgaristan’a yüzde 39 azaldı. Moldova’ya yönelik ihracat yüzde 32.9, Azerbaycan’a yüzde 19.6, Almanya’ya yüzde 13.2, İngiltere’ye yüzde 11.7, Sırbistan’a yüzde 5.3 geriledi.” En büyük ihracat pazarı Rusya’ya ihracatın 82.9 milyon dolardan 10.9 milyon dolara gerilediğini vurgulayan Bayraktar, ihracatta sıkıntının devamı halinde, yeterli gelir elde edemeyen üreticinin, borcunu ödeyememe durumuyla karşı karşıya kalabileceğine, bir sonraki üretim sezonu için ihtiyaç duyduğu finansmanı temin etmekte zorlanabileceğine dikkati çekti. l Ekonomi Servisi Yüzde 87 geriledi Rusya’ya ihracat Ocak’ta 82.9 milyon dolardan 10.9 milyon dolara geriledi. Kuru üzümde AB tehlikesi ürkiye’nin üretim ve ihracatında dünya lideri olduğu çekirdeksiz kuru üzümde, üreticilerin çok yaygın kullandığı, bağda salkım güvesine karşı önerilen ilaçlarda Avrupa Birliği (AB), üzüm maksimum kalıntı limitini 0.5 ppm’den 0.01 ppm’e düşürme kararı aldı. 10 Ağustos’tan itibaren yürürlüğe girecek yeni değerler ihracatçıları zorlayacak. Türkiye yıllık ortalama 280 bin ton çekirdeksiz kuru üzüm üretiyor, 240 bin ton üzüm ihraç ederek yaklaşık 500 milyon dolar döviz el T de ediyor. 240 bin tonluk ihracatın yüzde 85’ten fazlası ise AB üyesi ülkelere yapılıyor. Yapılan analizlerde kalıntı değerinin 0.01 ppm’in üzerinde kaldığına dikkat çeken Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Birol Celep, “Bu sezon, chlorpyrifos etkili maddeli ilaçların üzüm üreticilerince kesinlikle kullanılmaması gerek. Önümüzdeki dönemde hep birlikte kalıcı tedbirler almazsak bu sorun kartopu gibi büyüyerek kriz noktasına gelme potansiyeline sahip. Bu nedenle, bu konulara hep beraber kafa yormalı, ortak ve kalıcı çözümler bulmalıyız” dedi. ‘Sosyal Güvenlik Destek Primi’ kaldırıldı Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), yaşlılık veya emekli aylığı bağlandıktan sonra çalışmaya devam edenlerin aylıklarından alınan yüzde 10 oranındaki “Sosyal Güvenlik Destek Primi” (SGDP) kesintisinin kaldırıldığını bildirdi. SGK’den yapılan açıklamada “Bu çerçevede 4/a (SSKhizmet akdiyle çalışanlar) ve 4/b (Bağkurkendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar) kapsamında yaşlılık aylığı alanlardan Nisan/2016 döneminde ödenecek aylıklarda SGDP kesintisi yapılmayacak. 4/c (Emekli Sandığıkamu görevlileri) kapsamında emekli aylığı alanlardan Mart/2016 dönemi aylıklarından SGDP kesintisi yapılmayacak” denildi. l Ekonomi Servisi BMC’den Sakarya’ya dev yatırım TİM ve Akbank’tan güç birliği B A MC, Sakarya’da hayata geçireceği 1 milyar 300 milyon liralık yatırımla 4 bin kişiye doğrudan istihdam sağlayacak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, savunma sanayii araçları başta olmak üzere kamyon, otobüs ve motor üretimi gerçekleştirmek üzere Sakarya’daki yaklaşık 222 hektarlık alanın, BMC Otomotiv Sanayi ve Ticaret AŞ adına münferit yatırım yeri olarak tahsis edildiğini belirterek, “Münferit yatırım yeri olarak tahsis edilen alanda, 1 milyar 300 milyon liralık bir yatırım ve bu yatırımlar sayesinde 4 bin kişilik doğrudan istihdam sağlanması öngörülüyor” dedi. kbank, ihracatçıların üst kuruluşu Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ile imzaladığı “İhracata Tam Destek Protokolü” ile ihracatçılara finansal ve operasyonel risklere karşı çözüm önerileri sunacak. TİM ile Ağustos 2014’te imzaladıkları proto kolü yenilediklerini söyleyen Akbank Kurumsal ve Yatırım Bankacılığı’ndan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Levent Çelebioğlu, “Son dönemde artan alacak garantisi talepleri ile ilgili alacak sigortası ve ihracat faktoring ürünlerimizi öneriyoruz” dedi. C M Y B