Katalog

16 BULMACA TASARIM: SERPİL ÜNAY 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Pazar 21 Şubat 2016 BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, öykülerinin yanı sıra “Peygamberin Son Beş Günü”, “Yalan”, “Gökdelen” gibi romanlarıyla da tanınan ve geçenlerde 83 yaşındayken ölen yazarımız... Eski Türk saray danslarından biri. 2 Sınır nişanı... İpek ipliği... Yerli bir limon cinsi... Rütbesiz asker... Yüz metrekare tutarında yüzey ölçüsü birimi. 3 Titreyiş, titreme... İki çöküntü alanını birbirine bağlayan, boğaz biçiminde dar vadi... Zorlayan, baskı yapan... Yıldız hareketlerini ve yerlerini göstermek için düzenlenmiş cetvel. 4 İzlanda’ya özgü bir tür güreş... Dağ geçidi... Eski Mısır’da güneş tanrısı... Hz. Muhammed’in savaşlarından söz eden yapıtlara verilen ad. 5 Satrançta bir taş... Elektrik akımı almak için fişin sokulduğu yuva... Tekirdağ yöresine özgü bir tür helva... Havadaki su buharı. 6 Düzce’nin Yığılca ilçesinde bir kanyon ve şelale... Böbreküstü bezi tarafından salgılanan erkeklik hormonu. 7 Hatay ilinde bir ırmak... Kokulu bir çörek cinsi... Pamuklu bir kumaş cinsi. 8 Başlangıçta yer alan... İlgi eki... İnsanın bedensel ve ruhsal dengesini bozan her türlü etkene verilen ad... Çit, perde... “Yaralandım kanlara bulandım / Elimin kanını yur bulamadım” (Pir Sultan Abdal). 9 İzmir yöresine özgü, irmikle yapılan bir tatlı... Evrensel alıcı olan kan grubu... “Benim olmuş dilim / Ne desem yâr incinir” (Türkü)... Şiilerde hoca, imam. 10 Afyonkarahisar ilinde bir göl... Bir peygamber... Topak bir marul cinsi... Gösterildikçe ödenmesi gereken poliçelere yazılan ve “görünce” anlamına gelen terim. 11 Kripton elementinin simgesi... Ağır bir şeyi denizden çıkarmak ya da oraya indirmek işinde kullanılan büyük vinçli deniz teknesi... İspanya’nın Granada kentinde, Endülüs Emevileri döneminden kalma ünlü saray. 12 Osmanlı donanmasında, kıyıları korumada kullanılan büyük tekne... Afrika’da bir ülke... Antalya yakınlarında ünlü bir arkeolojik mağara... “Otlar” anlamında eski sözcük. Bu haftaki bulmaca ödülü Aydınlık Henri Barbusse Yordam Kitap 13 Kaz Dağı’nın antik dönemlerdeki adı... Bir kimse ya da bir sorun hakkında halkın kanısının belirmesi amacıyla yapılan oylama... 1938’de Almanya’da Nazilerin Yahudilere karşı ilk toplu şiddet eylemini gerçekleştirdikleri gece için kullanılan sözcük. 14 Düz ve geniş arazi... Hastalıklı, sakat... Bir aralık bütün dünyayı sarmış olan bir oyuncak. 15 Eski Roma sanatının en önemli yapıtlarından biri olan barış sunağı... Yozgat’ın Akdağmadeni ilçesinde bir yayla. 16 “Domuzlahanası” da denilen ve yaprakları sebze olarak kullanılan bir bitki... Eski Türk devletlerinde kağandan sonra gelen en yüksek unvan... Nikel elementinin simgesi. 17 Eski Kıbrıs’ın kuvvet tanrısı... Tuzağa düşürülen şey... Antalya’nın Aksu beldesinde, saray benzeri otelleriyle ünlü turistik bir yöre. 18 Hindu tıp bilimi... Genellikle tahıl ölçmede kullanılan bir ölçek. 19 Bir nota... Johann Strauss’un üç perdelik hafif operası... Gemi yapımında ve doğramacılıkta kullanılan bir Güney Amerika ağacı. 20 Suudi Arabistan’a özgü geleneksel kılıç dansı... İnek ya da dana budunun orta bölümü... Doğu Karadeniz yöresine özgü ipek başörtüsü. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 “Yitik Bahar”, “Karda Işıltılar”, “Sevgi Bağları” gibi kitaplarıyla tanınmış şairimiz... Mardin sokaklarındaki kemerli geçitlere verilen ad. 2 Ahırlarda iki hayvan yeri arasına bölmelik diye konulan kalın sırık... Kanada’nın kuzeydoğusunda bir bölge... Binek hayvanlarının sırtındaki oturmalık. 3 Japonya’da yemek yerken kullanılan çubuklara verilen ad... Leo Delibes’in bir operası... Muğla’nın Dalaman ilçesine bağlı Göcek beldesinde, doğal güzelliğiyle tanınmış bir koy. 4 Briçte, bir löveyi üstün bir kâğıtla almayıp daha aşağı bir kâğıtla alma... Bir av köpeği ırkı... Kırmızı ve beyaz renkli, sıkı ve tatlı bir küçük elma... İsveç ve Finlandiya’da üretilen bir halı türü. 5 Kalın bükülmüş sicim... “Öküzgözü” de denilen, papatyayı andırır bir çiçek... Ege Bölgesi’nde taze sarı İsim:......................................................................................................................................... Adres:........................ ............................................................................................................. ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... incire verilen ad... Köpek havlaması. 6 Kuş gagası... Dolma yapmak için hazırlanan karışım... Eski Türklerde hükümdarlara ve hükümdar ailesi mensuplarına verilen unvan... Koyu mavi renk. 7 Yıldırım, şimşek... İnsan ve toplum gerçeklerini yansıttığı yapıtlarıyla tanınmış fotoğraf sanatçımız... İdam mahkumlarını asmak için dikilen direk. 8 Eski Türklerde toplumsal bölüşümü düzenleyen sistem ya da hukuk... Alın ya da boynuzla vuruş... Kantoda Doğu giysileriyle yapılan dansın adı... Para ya da değerli eşya saklamaya yarayan çelik dolap. 9 Doğu Karadeniz yöresine özgü, balla yapılan bir hamur tatlısı... Kır ya da köy yaşamını anlatan kısa şiir... Bir gösterme sıfatı... Tarla sınırı. 10 “Atı olan atına biner mi” (Türkü)... Tellür elementinin simgesi... Çöl Arapları... Metal sarnıç. 11 Mikroskop camı... İsviçre’ye özgü, ağaç kütüklerle yapılan dağ evi... İstanbul’daki ilk gözlemevini kuran (ancak uğursuzluk getirdiği savıyla bu gözlemevi kısa bir süre sonra yıkılmıştır) Türk astronomi ve matematik bilgini. 12 Tropik ve ılıman bölge denizlerinde yaşayan bir balık... Slovenya’nın plaka imi... Ortasında lagün bulunan mercan adası... Alanya ilçesinin tanınmış bir plajı. 13 Hindistan’a özgü, güreşle ragbinin karışımı olan bir spor... Türlü bitkilerin yaprak ve kabuklarıyla kokulandırılmış acımtırak bir içki... Çin felsefesinde yaşamın bütün yönlerini kapsayan iki karşıt güçten biri (diğeri Yang)... Derebeylik Japonyası’nda en aşağı sınıfı oluşturan halk. 14 Kuran’da bir sure... İran’ın plaka imi... Toprağın nemi, yaşlık... Kısa ve özlü söz... Rey. 15 Parola... Aşıboyası... “Bu dünyaya gelen kişi yine gitse gerek / Misafirdir vatanına bir gün sefer etse gerek” (Yunus Emre). 16 Brezilya’da yaygın olan Candomblê dininde deniz tanrıçası... Batılı tacirlerin, ticaret için geldikleri Osmanlı limanlarında gümrük dışında ödemek zorunda kaldıkları her şey için kullandıkları deyim. 17 Önü hendekli siper... Eski Ahit’te İsrailoğullarının Tanrı için kullandığı adlardan biri. 18 Geleneksel İtalya tiyatrosunda soytarı uşak tipi... Zorluk, güçlük, sıkıntı. 19 Eskiden şairlerin kasidelerinde övgüsünü yaptıkları kişilerden aldıkları para ya da armağan... Taştan yapılmış, kemerli büyük köprü. 20 Meyve, sebze, hayvan, kitap ve başka nesnelerden oluşan grotesk kompozisyonlarıyla tanınmış, XVI. yüzyıl İtalyan ressamı... Aldatma işi, hile. 07.02.2016 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Aysel Özakın’ın “Genç Kız ve Ölüm” (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 7 Şubat 2016 1559 KAZANANLAR: Ozan Kumaş, Necla Tancı, Ayşe Çığ, Demet Bilgiç, Alihan Atalay, Necip Ateş, Dündar Uyanık, ANKARA, Hüseyin Palta, Şermin Usun, AYDIN, İbrahim Kargıtuğ, BODRUM, Ali Niyazi Öz, BURSA, Barış Koşar, ESKİŞEHİR, Bünyemin Türk, Celal Şaylan, Yalçın Koper, İnci Utkan, İSTANBUL, Üzeyir Dinç, İZMİR, Cihan Karakılavuz, KIRKLARELİ, Hayri Ercihan Özen, KOCAELİ, Sadettin Maraloğlu, MERSİN, Nüket Katırcı Balkaya, MUĞLA, Yetiş Kayık, SİNOP, Yasin Gürkan Çağlar, TEKİRDAĞ, Hamza Şahin, TRABZON, Esin Oflas, ZONGULDAK Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle aycin@ cumhuriyet.com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. E T E R A P İ O M E R T A B A T 7 G S M Y İ N E K E A T E H A İ L 8 R İ G A Z A N M A H İ T E N S İ P K İ 9 A L E G Ö D E Ç A F T U R A 6 A P İ 10 H O S E R E Z İ N 11 A N Z E R R T A 12 M A L B İ O N İ 13 S R E R Ü M M 14 B A B O R A Ç K A İ 16 L A Z A A L 17 A H E N K B 18 G A N İ K A 19 A T 20 N 15 A B E N A K L E R U S U L G L E Y F Z İ H A R O M A L M A S K A R A T Ü G Ü L S Ü M L A T E L A N T 5 6 7 8 9 10 11 12 L Ç S Ü M E N S İ N A M E 2 A C I K A 3 R E K A K E T D A V K E S 4 T A M A T H 5 H U E B E G Ü M E C İ 1 M E R İ 1 2 3 4 13 14 15 16 17 18 19 20 İ M A V A K T U İ E Ğ L E K A İ Z E M U K R İ V N A İ R A A B B E E S T A A K E T V A N U R R A K E Ş T İ Z E O N O R O S A M R İ T A A R U S BRİÇ VOLKAN DENİZCİ [email protected] SATRANÇ GM SUAT ATALIK [email protected] Çukurova İkili Birinciliği 100 çiftin katıldığı yarışmada Birol KocaNusrettin Kaplan % 62.14 ile birinci, Murat KayaBora Ünver % 58.52 ile ikinci ve İlker AyazSarper Uslupehlivan % 58.17 ile üçüncü oldular. Para Napolyon’un ‘Para, Para, Para’ deyişini hepimiz hatırlarız. Para, tahtadaki materyal gibi herkes için sanki ondan daha önemli kavramlar olabileceğini ifade etse de, para ve sponsorluk tüm konuların ihtiyacı. Bu ayın önemli turnuvası Zürih Festivali adeta konumuzu tarif eder şekilde gelişti. Kaç yıldır satranç oynarsınız? Sorunun cevabı gerçekten satrançla ilgili kişiler için ya ilk turnuvaya girdiğiniz ya da ilk ulusal veya uluslararası başarı kazandığınız tarihle ilgili olmalı. Yaklaşık 40 senedir içinde bulunduğum satrançta en çok değişen hususlardan biri zaman kontrolü olmuştur. 70’lerde 2.5 saat 40 hamle olan zaman kontrolünde ajurne vardı. 80 ve 90’ların başında 2 saat 40 hamleye geçildiğinde de sonraki kontroller 1 saat 20 hamle esasına dayanmaktaydı. 90’ların başında ajurneli sistem yerini giyotin diye adlandırılan ve bir noktadan itibaren oyunun sonuna dek belli bir zaman verilen sisteme bıraktı. Örneğin 2 saat 40 hamle ve sonrasında taraflara oyunun sonuna dek 1 saat daha verilen kontrol sık uygulanırken, 4060. hamleler arası 1 saat daha, sonra da oyunun sonuna dek ekstra yarım saat veren sistemler de uygulandı. 90’ların sonundan günümüze 40 hamle nosyonu korunsun korunmasın Fischer saatiyle oynanan sistemlerin domine ettiği zaman kontrolünü görmekteyiz. Zaman kısaldıkça satrancın daha çok seyirci çekeceğiyse şu ana dek sınanmasına rağmen çarpıcı sonuçlar getirmedi. Rus işadamı Oleg Skvortsov bu yıl Zürih’de hamle başına 10 saniye artırmalı 40 dakikalık yeni ağır parti zaman kontrolünü getirdi. 40 hamlenin olmayışına notasyon tutma zorunluluğunun ortadan kaldırılışı eklenince ortaya çıkan garip sistem ve bu tarz arayışlar bence parayı verenlerin görgüsüzlüklerini tarif etmekten öteye geçmiyor. Festivalde Nakamura’yla birlikte birinciliği paylaşan Anand, Cebelitarık’da aldığı kötü neticeyi unutturmuş oldu: GM Anand (2784)GM Aronyan(2792), Zürih Klasik 2016, Dört At Partisi 1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Fb5 Af6 4.Ac3 (Hintli oyuncu bu hamleyle açılışı İspanyol’dan Dört Ata çevirdi.) Fd6!? (Göze kötü gözükse de çok az devam yolunda doğru olan bu hamle 4...Fb4 ve Rubinstein’in 4...Ad4 hamlelerine alternatif.) 5.00 00 6.d3 Ke8 7.a3 h6 8.Fc4 Fc5 9.Fe3 Fe3?! (Normal devamyolları bana göre önem sırasıyla 9...d6, 9...Fb6 ve 9...Ff8.) 10.fe3 d6 11.Ah4 Fe6 12.Af5 Fc4? (Breyervari 12...Ab8 13.Vf3 Abd7 14.Vg3 Ff5 15.Kf5 c6 çetin bir savunma başlatırdı.) 13.dc4 kü Beyazların sessiz hamlesinden sonra Kg5 mat tehdidi önlenemez, 19...Ah7 20.Vh5 mat 10 Zürih öncesi Kramnik’in verdiği röportajda söyledikleri düşündürücüydü: ABD’nin İlyumjinov’a uyguladığı müeyyidelerin satranca zarar verdiği ve aslında Kasparov’un etkisiyle oluştuğunu iddia eden Kramnik paraya olan esarete en güzel örneklerden birini teşkil etmekte. Vakti zamanında yaşam tehlikesi altında GabardinoBalkarya Otonomik Cumhuriyeti’nde Dünya Kadınlar Şampiyonası düzenleyen FİDE bu kez para İran’dan gelince Kadınlar GrandPrix’sinin ayaklarından birini Tahran’a çekti. Turnuva sonunda hatırı sayılır bir paraya ulaşacaklarını düşünen oyuncular tesettüre girmekte imtina göstermezken, GM Valentina Gunina’nın turnuvanın yapıldığı otelin önündeki parkta dolaşırken sarkıntılık ve tacize uğraması bana Bob Marley dahil olmak üzere birçok kişiye atfedilen meşhur sözü hatırlattı: ‘Bazıları o kadar fakir ki tek sahip oldukları sadece para!’ Yüzyılın En İyi Oyunu ¦ 973 ¦ 9762 ¦ RT86 ¦ 92 Çıkmayan Candan Umut Kesilmez ¦3 ¦ RD752 ¦ T64 ¦ R942 ¦ AR62 ¦ ¦ ADV9742 ¦ A8 ¦ AD9 ¦ A843 ¦ V75 ¦ A75 Batı kör ve bir minör açmaz el gösteren 2¦ açar, Doğu 4¦ yükseltir. Güneydeki son yılların gözde oyuncusu Geir Helgemo da 6¦ der ve yapar! ¦Rua atağına oyunu yapmak için bir yol görüyor musunuz? Savunmanın dağılımı: Takım maçı, DB zonda;1NT açtıktan sonra Güneyde 4¦ oynuyorsunuz. Batı ¦ARD çeker (Doğu üçüncüye pik atar) ve ¦V oynar. Bir tur daha çektiğinizde kozları toplarsınız. Oyunu yapmak için bir yol görüyor musunuz? Analiz: Oyunu yapmamızın tek yolu Doğuya karşı siyah renklerden bir sıkıştırmadır. Bunun içinde Doğunun RV10 pikle DV10 veya en az dörtlü trefle sahip olması gerekir. Çözüm: Pik empası yapılır, ardından As (Yerden trefli atılır.) ve kozlar çekilir. Son koz çekilmeden önce durum şöyledir: ¦ ¦2 ¦ ¦ R94 ¦ 84 ¦ RDV73 ¦5 ¦ RT743 ¦ DVT5 ¦ A982 ¦3 ¦ DV85 Helgemo köre çakıp, ¦Ası çekiyor ve yere doğru pik oynuyor. Batı küçük verince 7’liyi koyuyor. Doğu Vale ile alıp pik dönüyor fakat Helgemo yere salarak kontratı yapıyor. Görüldüğü gibi trefli de dönse oynayan Asla alacak, karo ile yere geçip ¦9’luyu çevirecek. Doğu oturursa tekrar yere geçip pik empası yapacak v dördüncü pike yerin treflini atıp eldeki küçük trefle çakacak. ¦ 86 ¦ ¦ ¦ V8 ¦9 ¦ ¦ ¦ A75 ¦R ¦ ¦ ¦ DT6 Haftanın Problemi ¦ 42 ¦ AR6 ¦ J97 ¦ J7632 Şimdi son kozu çektiğimizde Batı sıkışır. Piki atarsa eldeki ¦9, trefli atarsa yerdeki ¦9 sağlanır. İşte savunmanın dağılımı: ¦ 8654 ¦ VT ¦ ARD63 ¦ V8 ¦ RVT72 ¦ 96 ¦ 92 ¦ DT63 ¦ ARD9 ¦ DT ¦ ARD4 ¦ A54 2¦ açtıktan sonra Güneyde 6NT oynuyorsunuz. Atak ¦Vale. İyi bir hafta sonu diliyoruz. Duble erler bir zayıflık mı? Kesinlikle hayır! Genelde duble ve izole sıfatlarını aynı anda taşıyan er yapılarından kaçınılması gerektiği bilinir. Konumumuzda f hattı ve Af5’in kuvvetiyle Şah Kanadındaki baskı ile c5 sürüşünün her biri bu dinamik er yapısından gelmekte. Siyah bana göre çok kötü durumda.13...Şh7? (13...Ab8 14.c5! dc5 15.Ah6 ve 13...Ke6 14.Vf3 Ab8 15.c5! devam yolları da pek parlak değil ama oyun hamlesi işleri daha da zorlaştırmakta.) 14.Vf3 Ab8 (Çok eleştirilen bu hamle bir hata mı? Kestirmek zor.14...Ke6 15.Ad5 ve 14...Ag8 15.c5 dc5 16.Kad1 Vc8 17.Vg3 Siyahların önceki hatalarını vurgulayan varyantlar.) 15.Ah6! Şh6 16.Vh3 Şg6 17.Kf3 (Beyaz 17.Vf5 Şh6 18.Kh3 tehdit etmekte.) Ah5 18.Kf5 Af6 19.Vh4! Terk çün Konumumuz GM ZhaoXueGM Harika Dronavalli, Tahran2016 oyunundan Tarafların ters kanatlara rok attıkları konumlarda zamanlama önemli hale gelir. Satranç tahtasında zamanın birimi hamle olduğuna göre bir tempo oyunu bitirir: 1.h5! c4 (1...gh5 2.Kg5! sonrası g hattında Vg2 ile triple hemen kazanır.) 2.Fg6!! (Beyaz tempo kaybetmeden h hattını açıyor.) hg6 3.hg6 Şg8 4.Kh2 Kf5 5.Kh7 Vb4 6.Vh2 Terk 10 C M Y B