Katalog

Cuma 28 Ağustos 2015 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: SERPİL ÜNAY Devlet kur farkından 2 milyar TL kazandı Geliri TL olan Turkcell, Avea ve Vodafone, üç ay ertelenen 4.5G ihalesine kur farkı nedeniyle, yaklaşık 2 milyar TL fazla ödemek zorunda kalacak ürkiye’nin merakla beklediği Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) tabiriyle 4.5G, dünya literatüründeki adıyla da 4G ihalesinden kârlı çıkan devlet oldu. 26 Mayıs’ta yapılması planlanan anŞEHRİBAN KIRAÇ cak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “4G’ye gerek yok. İki yıl daha sabredin, 5G’ye geçelim” çıkışıyla ertelenmesinin ardından önceki gün yapılan ihalede, kur farkından dolayı Turkcell, Vodafone ve Avea’nın kasalarından 1 milyar 891 milyon TL daha fazla para çıkmış oldu. 26 Mayıs’ta Avro kuru 2.87 liradan işlem görürken önceki gün yapılan ihale sırasında kurun geldiği seviye 3.35 TL’ydi. Kur farkından dolayı Turkcell 917 milyon 764 bin TL, Avea 533 milyon 833 bin TL ve Vodafone ise ihale bedeli olarak 440 milyon 201 bin lira daha fazla ödeme yapmak zorunda kalacak. İhaleden BTK’nin elde ettiği gelir 3.96 milyar Avro’yu buldu. 26 Mayıs’ta 2.87 TL olan Avro’nun üç 3 ayda yaklaşık yüzde 17 artması, ihaleye giren GSM operatörlerinin cebinden çıkacak olan lisans bedellerini de artırdı. ekonomi 9 Çöp ve demokrasi opa’da sel çekilince ortaya çıkan kaçak çöp dağı Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta halkın günler süren çöp protestolarına eklemleniyor... Oradan da taşarak dünya halklarının öfkelerine karışıyor... 2012 yılında Almanya’da yılın sözcüğü seçilen bir kelime vardı: “Wutbürger” yani “Öfkeli Vatandaş”. Tanımlaması şöyle: “Önemli siyasi kararların halka danışılmadan alınmasından dolayı öfkelenen, tepkisini protesto ve sivil itaatsizlik eylemleri ile ifade eden vatandaş”. İşte bu öfke dünyanın her yerinde artık sel gibi taşıyor. Çöp deyip geçmeyelim. Çöp ve demokrasi arasında son derece yakın bir ilişki var. Hopa Belediye Başkanı AKP’li Nedim Cihan, bölgede yıllar önce oluşturulan depolama alanına kendilerinin de ara sıra çöp döktüğünü itiraf etmiş, “Bu alana daha önceleri çöp dökülmüş. Biz de ara sıra o alana çöp döktük. Sel sırasında çöpler sularla sürüklenerek sahile indi. O alanı temizleyeceğiz” deyip geçmiş. Onca can ve mal kaybı arasında bu korkunç sözler yitip gitmiş olabilir belki, ama kesinlikle iş bu kadar basit değil. Suriye’den göç akını ve cumhurbaşkanı seçemeyen siyasetle bunalan Lübnan umulmadık yerden patladı. Çöpten... Beyrut’ta çöplerin toplanmamasına tepkili binlerce kişinin sokaklara dökülmesi, hükümete ve dini mercilere yönelik yolsuzluk suçlamalarına dönüştü, sosyal medya #kokuyorsunuz etiketi ile sallandı. Dünyanın en önemli sosyal bilimler merkezlerinden SOASLondra Üniversitesi’nde Emeritus professor olarak görev yapan Deniz Kandiyoti önceki gün Büyükada’da Adalar Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Derneği tarafından düzenlenen konferansta “Çöp ve Demokrasi” başlıklı konuşmasıyla çöpten yola çıkarak hem Türkiye’deki toplum yapısının hem de diğer toplumların fotoğrafını çekti. Ama “Çöpler neden toplanmaz?” sorunsalından değil de “İnsanlar neden yerlere çöp atarlar?” olgusundan hareket ederek... Kandiyoti’nin yola çıktığı çöp örneği, yaz aylarında Büyükada’ya akın eden günübirlik tatilcilerin her akşam adayı terk ederken yollara, ağaç diplerine bıraktıkları çöp dağları. Evlerine girerken ayakkabılarını kapının dışında bırakan, evinin içinde temizliğe bu kadar önem veren bir toplum neden umarsızca ev dışı alanlara çöpünü bırakıyor? Bu sorunun yanıtını “toksik kokteyl” adını verdiği üç ayaklı yapıda arıyor Kandiyoti. Bunlardan biri, kitle toplumunun tüketim ve eğlence beklentilerinin herhangi bir altyapı oluşturulmadan popülist politikalarla körüklenmesi... Bir diğeri neoliberal rejimlerin kamusal alanlara rant amacıyla el koyması ve giderek daraltması; ki Türkiye’de yeşil alanların büyük hızla azalması bunun en iyi açıklaması. Üçüncüsü ise vatandaşlık ve kamusal alan bilincinin gelişmemiş olması. Kandiyoti’ye göre kamu bilinci ve vatandaşlık anlayışı, yerleşik demokrasilerin esas teminatı. “Bunun olmaması demokrasinin içeriksiz ve işlevsiz kaldığını da gösterir” diyor ve ekliyor: “Batı’da bunu vatandaşlarına sistem kazandırır, insanlar kurallara ve bunların doğru işleyeceğine güvenirler; biz ve bizim gibi ülkelerde ise ‘balık baştan kokar’ atasözü her şeyi açıklıyor”. Yolsuzluğun, rüşvetin, rantın, adam yerine koymamanın sistemin bir parçası haline geldiği yerlerde, demokrasinin kendisi “çöp”lüğe dönüşmüşken, çöp atmamak ya da çöpleri toplamak önemli değil gibi gözükebilir ama dikkat. Biriken öfke, çöp dağlarının altındaki metan gazı gibidir, bir anda patlar!.. H T Büyük zarar Beklenenin üzerinde tekliflerin geldiği savunulan 4.5G ihalesinin kur farkı dolayısıyla şirketlerin bilanço beklentilerine etki edeceği yönünde yorumlar da yapılıyor. Geliri TL olan şirketlerin Avro bazında agresif tekliflerin altına imza atması bir risk unsuru olarak değerlendiriliyor. Renaissance Capital, Turkcell ve Avea’nın beklentilerinin üzerinde teklifler verdiğini belirtirken halihazırda likiditeye ihtiyaç duyan şirketlerin bu borçluluklarla birlikte biraz daha zora girebileceklerini belirtti. Rencap analizinde, şirketlerin kısa vadeli borç dilimlerini ayarlarken, Avro/TL’nin önümüzdeki aylarda yükseleceği olasılığının da göz ardı edilmemesi gerektiğine dikkat çekildi. İhale sonrası açıklama yapan üç şirket de finansman hazırlıklarını yaptıklarını söylemişti. İhaleyi kazananlar, ödemeyi 6’şar aylık dönemler halinde 4 eşit taksitte yapabilecek. Peşin ödemeden sonraki taksitler belirlenen süreden önce ödense dahi taksit miktarlarında iskonto yapılmayacak. Taksitlerin vadesinde ödenmemesi veya Bilanço etkilenecek eksik ödenmesi halinde ödeme yapılmayan miktar ve süre için 6 aylık yüzde 1.31’in iki katı gecikme faizi uygulanacak. Ödemenin vade tarihinden en fazla 30 gün içinde belirtilen faiz oranıyla yapılmaması halinde yetkilendirme BTK tarafından iptal edilecek. İhalede, yetkilendirme süresi 30 Nisan 2029’a kadar devam edecek. 5 SORUDA 1 Kullandığım telefon 4.5G’ye uyumlu mu? 4.5G’yi kullanmak için 4G’ye uyumlu bir telefonun bulunması şart. Şu anda Türkiye’de 6 milyonun üzerinde 4G özelliğine sahip cep telefonu kullanımda. Dünyada 4G’ye uyumlu toplam 3253 cihaz modeli bulunuyor. Şu an Haliyle internet hızlanınca, bugün aylık olarak bize ucu ucuna yeten 2GB’lık internet paketleri yetmemeye başlayacak. Yani cepte internette kota sıkıntısı olmaması gerekiyor. Bir operatör 2GB’ta kadar 4G hıda Türkiye’de satılan Apple, Samsung, HTC, Nokia & Microsoft, LG, Sony, Turkcell, Vodafone, Avea, Casper, General Mobile, General Mobile, Vestel, Huawei, Asus, Teknosa, Lenovo markalarının bir çok modeli 4G’ye uyumlu. zında hizmet sunuyorsa, 2GB’den sonra 3G hızında hizmetle ayı tamamlayabilir. Madem internetimiz 10 kat daha hızlı olacak, o zaman fiyatı sabit tutmakla birlikte kotaların artırılması gerekiyor. 2 4.5G için ek para ödeyecek miyim? 3 4 5 Türkiye’de mobil internetin hızı en az 10 katına çıkacak. 4G ile 6.5 dakika, 3G teknolojisiyle 1 saatten fazla süren 8 gigabayt büyüklüğünde yüksek çözünürlüklü filmi indirme süresi, bu tek 4.5G ne işimize yarayacak? nolojiyle 6 saniyeye düşecek. Şu anda 3G saniyede yaklaşık olarak 28 Mbps’lik bir hız sunuyor. 4.5G’ye geçildiğinde ise bu hız saniyede ortalama 300 Mbps olacak. verecek olan operatörler, 8 yıl içinde (2024 yılına kadar) Türkiye nüfusunun yüzde 95’ini 4G kapsamına almak zorunda. bu mobil iletişim teknolojisini, dünya çapında 45 ülke şu an itibarıyla aktif olarak kullanıyor. Maksimum hızı 300 Mbps’ye kadar çıkan bu teknolojiyi sunan 88 operatör bulunuyor. 4.5G teknolojisini ne zaman kullanacağız? 4. nesil mobil iletişim teknolojisinin, 1 Nisan 2016 tarihinde Türkiye’deki kullanıcılara sunulması hedefleniyor. Bu hizmeti 4.5G sadece Türkiye’ye has bir tabir. Yani normalde bu tüm dünyada bu sistemin adı 4G olarak geçiyor. Teknik adı “IMTAdvanced” veya “LTEAdvanced” olarak adlandırılan 30 günde ödenmeli 4.5G teknolojisi ne demek? Üçüncü köprü ihalesi yine ertelendi çüncü köprü bağlantı yolları ihalesi bir kez daha ertelendi. İstanbul Boğazı’nda yapımı süren üçüncü köprünün bağlantı yolları için önce 6 Mart 2015’te yapılacağı açıklanan, daha sonra 6 Mayıs’a ertelenen söz konusu ihalelerin, firmaların talebi üzerine iki ayrı tarihte yapılmasına karar verildi. YapİşletDevret modeliyle Kuzey Marmara Otoyolu Projesi’nin KurtköyAkyazı kesimi işine ait ihale için önce 30 Haziran, daha sonra 31 Ağustos tarihi belirlenirken yeni yayımlanan zeyilnameyle ihale 1 Mart 2016’ya ertelendi. Projenin ilk önce 7 Temmuz olarak açıklanan, daha son Ü ra 7 Eylül’e ertelenen KınalıOdayeri kesimi işine ait ihalesi ise 8 Mart 2016’da yapılacak. Yıl sonunda hizmete girmesi hedeflenen köprünün, bağlantı yollarının ise 2018 sonunda tamamlanması hedefleniyor. İhalelerin ardından Yavuz Sultan Selim bağlantı yollarının yapımla ilgili giderleri, işi üstlenecek firmalara ait olacak. İhalelerin sonuçlanması, kamulaştırma işlemleri ve finansman temin sürecinin 1 yıl sürmesi bekleniyor. Bu süre içinde öncelik gerektiren işlere firma öz sermayesiyle başlanacak, hacimli işler ise finansman temininin ardından yapılacak. l Ekonomi Servisi Cem Boyner, yurtdışına açılma planlarına yönelik “Bir yere değil birkaç yere yoğunlaşırsak başarabiliriz. Açılımımız ancak böyle başarılı olabilir” dedi. Bilançolar altüst oldu enizli Sanayi Odası (DSO) Başkanı Müjdat Keçeci, iş dünyasının 2015’i kaybettiğini düşündüğünü, 2016 yılının da kayıplarını telafi edip edemeyeceği noktasında kaygılı olduğunu belirterek yabancı para cinsinden borçlanılmamasını istedi. DSO ağustos ayı olağan meclis toplantısında konuşan Keçeci “Kur farkları bilançolarımızı altüst etti” dedi. Adıyaman Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Uslu da odanın meclis toplantısında yaptığı konuşmada, siyasi belirsizliğin iş dünyasını olumsuz etkilediğini belirterek özel sektörün 114 milyar dolar kaybının olduğunu söyledi. Son günlerde dövizde ciddi bir artış olduğunun Cem Boyner: Sisli hava kaptanlığı zor Boyner, Türkiye’de şu anda makroekonomik, kur dalgalanmaları, siyasi ve jeopolitik kaynaklı dört önemli riskin bulunduğunu söyledi. oyner Grup Üst Yöneticisi (CEO) Cem Boyner, döviz kurundaki dalgalanmalarını yönetebildiklerini ancak yönetmenin maliyetinin arttığını belirterek, “Kurdaki yükseliş hayatı zorlaştırmaya başladı” dedi. BloombergHT’ye konuşan Boyner, Türkiye’de herkesin fırtına kaptanı olduğunu vurgulayarak “Bu Türkiye’nin doğasında var. Hepimiz böyle yetiştik ve profesyonel olduk. Bundan kaçmamız mümkün değil. Ancak sisli hava kaptanlığı zordur. Şu anda durum bu. Hayatı zorlaştırmaya başladı. Türkiye’deki iş âlemini fırtınayla korkutamazsanız. Sisli Halkbank’ta üst yönetim değişti Halkbank Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Cebeci, sağlık nedeniyle görevinden istifa etti. Cebeci’nin yerine Recep Süleyman Özdil’in getirileceği açıklandı. Bankadan Kamuyu Aydınlatma Platformu’na yapılan açıklamada, Özdil’in öncelikle Cebeci’den boşalan yönetim kurulu üyeliğine onaya sunulmak üzere getirildiği belirtilerek, gerekli yasal prosedürün tamamlanmasının ardından bankanın yönetim kurulu başkanı olarak görev yapacağı kaydedildi. D altını çizen Uslu, son 15 günde sanayicinin 14 milyar dolar civarında kaybının olduğunu ifade etti. Uslu, “Önce özgüven olacak insanlar huzur içinde yaşayacak. Ondan sonra siyasi ve ekonomik istikrarı birlikte tesis etme yoluna gidersiniz. Güvenin olmadığı yerde hiçbir şey olmaz. Öncelikle bu olayların önüne geçilmesi için herkesin sorumluluk alıp elini taşın altına koyması gerekiyor. Özellikle sorumluluk taşıyan insanların çok daha dikkatli, toplumu birleştirici mesajlar vermeleri gerekir. Herkes bin düşünüp bir konuşmalı. Türk milleti büyük bir devlet. Biz ne muz cumhuriyetiyiz ne aşiret devletiyiz” dedi. l Ekonomi Servisi B olursa bodoslama gitmezsiniz” ifadelerini kullandı. Boyner, orta ve uzun vadede Türkiye’nin büyüme potansiyeline döneceğini anlatarak “Yatırımlar için faizlerin düşük olması gerek. Ancak sermaye girişi de gerekli. Merkez Bankası zaman zaman bu enstrümanı kullanmayacaksa neden bu enstrümanlar var? Bugün en büyük risk uzun dönemli riskler değil, kur riskidir. Yüksek kurlara çok tahammül yok” dedi. Türkiye’nin 2014’te iki seçim yaşadığını ve ciddi dalgalanmalar oluştuğunu, kredi harcamalarının sınırlandığını aktaran Boyner, “Önemli olan beklentilerin üzerindeki dalgalanmaları yönetmek. Aslında kimse bunu sevmez. Arada hiç beklenmedik dalgalanmalar olduğunda bunu yönetmek zor. Türkiye’nin doğasında belirsizlikler, dalgalanmalar var. Biz böyle doğup büyüdük ve böyle profesyonel olduk” diye konuştu. 2015 için müthiş satın almalar, yabancı fonların Türkiye’de yatırım yapması gibi bir gündem bulunmadığını vurgulayan Boyner, “Neden, bugünkü havadan dolayı yok. 2015’i bir kenara koymak lazım. 2015 oldukça karışık bir yıl olarak geçiyor” dedi. l Ekonomi Servisi Bedava dondurma Yaklaşık 200 çeşit günlük ihtiyaç ürününü 7/24 istenilen noktaya ortalama 10 dakikada getiren akıllı telefon uygulaması Getir, İstanbul’da bedava dondurma kampanyası yürütüyor. 3 gündür 13.0024.00 saatleri arasında 15 TL’lik 50 bin adet Algida dondurmanın bedava dağıtıldığı kampanya bugün sona eriyor. 4 milyon TL yatırım askıda Sezon Pirinç Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Erdoğan, piyasada ekonomik belirsizliğin hâkim olduğunu söyleyerek hem dövizdeki yükseliş hem de önlerini göremediklerinden dolayı başta çeltik kabuğundan enerji üretecek ve 4 milyon Avro’yu bulan yatırımlarını askıya aldıklarını kaydetti. C M Y B