Katalog

20 BULMACA BULMACA SEDAT YAŞAYAN lak tekniğine ve bu teknikle süslenen eşyaya verilen ad... Temeli taklide dayanan sözsüz oyun. 8 Eski Mısır’da güneş tanrısı... Myanmar’ın (Birmanya) eski başkenti... Osmanlı döneminde yılda bir alınan vergi... Bir peygamber. 9 Satranç benzeri bir strateji oyunu... Yapısına girdiği sözcüğe “bütün, tam” anlamı katan yabancı önek... Ödeşme, razı olma... Tropikal Amerika’da yetişen ve “baboen” de denilen bir ağaç. 10 Vücudun herhangi bir yerinde mikroplanma sonucu oluşan irin toplanması... Stalin’e yakın arkadaşları tarafından verilen ad... Yeniçerilerin kayıtlı oldukları kütük defteri. 11 Değerli bir kahve cinsi... Afrika müziğine özgü, testiye benzer vurmalı bir çalgı... Gelir... Lityum elementinin simgesi... Aldatma işi, hile. 12 Balina ve yunusları konu alan deniz biyolojisi dalı... Ortasında lagün bulunan mercan adası... Akdeniz havzasında görülen çok kuru ve çok sıcak bir rüzgâr. 13 Tropikal Afrika’da yetişen bir ağaç... Arnavut mutfağına özgü bir tatlı... Yavuz Özkan’ın, çeşitli ödüller kazanmış bir filmi. 14 Lübnan’ın plaka imi... Tellür elementinin TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 3 Mayıs 2015 SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, “Hababam Sınıfı”, “İşte Hayat”, “Kapıcılar Kralı” gibi filmlerin senaryolarıyla tanınmış yazarımız... Erguvan ağacına verilen bir başka ad. 2 Gaziantep ve Kilis mutfağına özgü bir tür kısır... Bir malı çok fazla kârla satma... Ahırlarda iki hayvan yeri arasında bölmelik diye konulan kalın sırık. 3 Bir renk... Görgüsüz, utanmaz, belalı kimse... Şeker üretiminde, billurlaşan şeker alındıktan sonra kalan posa... “ odur ki alçak dura/Yüceden bakan göz değil” (Yunus Emre). 4 Hoş kokulu meyveleri yemeklerde ve içkilerde kullanılan otsu bir bitki... İleri sürülerek savunulan düşünce... Bir niceliği ölçmek için kendi cinsinden örnek seçilen değişmez büyüklük... Küçük su kanalı. 5 Bir şeyi yapıp yapmamaya karar verme gücü... “Misket limonu” da denilen, acı sulu küçük limon cinsi... “Yedikleri yoksul eti/ İçtikleri olmuştur” (Ataol Behramoğlu)... Büyük Okyanus’ta küçük bir ada ülkesi. 6 Doğu ve İç Anadolu’da yaygın bir halk oyunu... Sofralık bir üzüm cinsi... İçine mendil, gecelik gibi şeyleri koymaya yarayan kumaştan koruncak. 7 Asya’da bir ırmak... Ahşap, mukavva ya da deri üstüne uygulanabilen bir tür simgesi... “Git, defol” anlamında argo sözcük... İçinde tohum ya da krizalit bulunan koruncak. 15 Halk müziğinde bir türkü biçimine ve bu türkülerin ses örgüsüne verilen ad... Eksiği olmayan. 16 Dik tutularak parmakla çalınan, üç köşeli ve telli büyük çalgı... “Aşk derdiyle hoşem çek ilacımdan tabib” (Fuzuli)... İnsan davranış ve yaşantısına ilişkin doğrular ve genellemelerin, simgesel karakterler ve eylemler aracılığıyla sanatsal anlatımı. 17 Duman lekesi... Bağışlama... İğdiş edilmiş hayvan. 18 Resim sanatında, dramatik etkiyi artırmak amacıyla başvurulan ışıkgölge karşıtlığı... “O” adılının yönelme durumu. 19 Bir kimsenin ya da topluluğun başkalarında bıraktığı izlenim... Öykü, roman gibi anlatı türlerinde giriş bölümü. 20 Harman kaldırılırken fakirlere ve çocuklara dağıtılan buğday... Açık denizlerde kullanılmış çektiri türünden bir savaş gemisi. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 19202003 yılları arasında yaşamış, uzun yıllar Güzel Sanatlar Akademisi’nde öğretim üyeliği yapmış, 2002’de Ulusal Mimarlık Ödülü’nü kazanmış mimarımız... Acıtıcı bir şekilde alaycı ve iğneleyici olan. 2 Rize ilindeki Kaçkar Dağları’nda bir buzul gölü... Meksika’da büyük bir uygarlık kuran eski halk... “Bağırsaklar” anlamında eski sözcük. 3 Hububat tozu... İçyüz... Argoda kıç... Omurgaya ilişkin olan. 4 Tekirdağ yöresine özgü bir tür helva... Geminin zinciri toplayıp demirini kaldırmaya hazır bulunması... Boru sesi... Polonya’da millet meclisine verilen ad. 5 Gemilerde türlü işlerde kullanılan bir tür demir halka... Türkmenistan kökenli iyi cins bir at ırkı. 6 Hac zamanı dışında Kabe ve diğer kutsal yerleri ziyaret etme... Bir ilimiz... Önü hendekli siper... İzmir’in Menderes ilçesinde antik bir kent. 7 Organizmadaki ürik asidin atılmayarak vücudun kimi yerlerinde birikmesinden ileri gelen ve “damla” da denilen hastalık... Ukrayna’da bir kent... 1240 gr ağırlığında eski bir ölçü birimi... “Altın Oran” da denilen, yaklaşık 1.61 değerindeki sayıya verilen ad. 8 Brahmanizmde, bir tanrıyı ya da bir kişiyi onurlandırmaya yönelik tapınma hareketi... Sergen... Türk müziğinde 19. 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Bu haftaki bulmaca ödülü Yarım Kalmış Bir Şarkı Denis O’Hearn Yordam Kitap İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... yüzyılda kullanılmış bileşik bir makam... Nazi partisinin askeri polis örgütü. 9 Uzun taneli ve kokulu bir pirinç cinsi... Hititlerde arazi fiyatlarının saptanmasında kullanılan bir ölçü birimi... Bir işin, bir sorunun aslını anlamaya çalışmak. 10 Marangozlukta kullanılan ve “çizecek” de denilen çelik uçlu araç... Lokantada garsonların vazgeçilen yemeği mutfağa bildirmek için söyledikleri söz... “Doğar midelerden nur topu ihtilaller” (N.H. Çamlıbel)... Museviliğin simgesi olan yedi kollu şamdana verilen ad. 11 Çıplak toprak... Pedro Almodovar’ın bir filmi... Gübre ve toprak karıştırılarak yapılan tahıl ambarı... Gürcistan’ın plaka imi... Vilayet. 12 Yarı memnunluk anlatan bir ünlem... Eti beğenilen bir deniz balığı... Özerklik. 13 Uzun şeritler durumunda bir deniz yosunu... Eskiden kökboya bitkisinden, bugün ise bireşim yoluyla elde edilen kırmızı boyarmadde. 14 Erken... “Hak söyleyen evvel dahi menfur idi gerçi/Hainlere amma ki yeni çıktı” (Ziya Paşa)... 1281’de Japonya’yı Moğol istilasından kurtaran tayfuna verilen ad. 15 Giysilerin dik ve düzgün durması için kullanılan dar ve uzun çubuk... İnsanlar, halk, topluluk... Bir nota. 16 Özbek mutfağına özgü bir tür tatlı... Memleketler, ülkeler. 17 Matem... Osmanlı Devleti’nin Kuzey Afrika’daki son topraklarını da yitirdiği antlaşmanın adı... Osmanlılarda yüksek devlet görevlisi Ermenilere verilen ad. 18 Hollanda’nın plaka imi... Dinlenmiş, rahatlamış... Bestelenmiş her tür şiire Batı’da verilen ad. 19 Dölyatağı... Kenar süsü... Işık kaynağının 1 saniyede çevresine yaydığı ışık enerjisi. 20 Et kıymakta kullanılan büyük bıçak... Sıkıntı verme, üzme... Aynı canlıdan eşeysiz olarak üreyan canlı. 19.04.2015 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Bertell Ollman’ın “Atları Hatırlayın... ve Sopayı Kapın!” (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 1517 KAZANANLAR: İris Ergin, Gonca Ayaz, Umut Şenler, Sedat Vardar, Gürol İlhan, ANKARA, Güler Güven, Hikmet Uğurlu, ANTALYA, İsmet Çiçek, Sabit Günel, BURSA, Yurtsevin Baş, ÇORUM, Abdurrahman Tanrıöğen, DENİZLİ, Fatma Akalp, EDİRNE, Figen Kafesçiler, Ceren Çay, Kamer Koç, Ali Gümüşay, İZMİR, Ömer Aslantepe, Murat Uçar, Burcu Yıldız, M. Bir Ayasbeyğlu, Zeynep Uğur Ayasbeyoğlu, Yıldız Kuru, İSTANBUL, Türkan Samsun, KIRKLARELİ, İsmail İlhan, MANİSA, Yalçın Koçer, MUĞLA Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle aycin@cumhuriyet.com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 K A R E L Ç A P E K 2 D A İ M Y O V O Y Ö R İ Z M S A B O A U R U M 3 A L P U L L U H A R A Z A 4 L İ C E R O M L L A N O S A D A 5 E L H A M R A A H İ N T E N D E R 1 A Z R A E R H A T 6 T A L A Ğ U O N S M U S A G 7 C E M A L N A R İ R G Ü L E R S K A T N A P A 8 İ K İ R U S A L S İ L L E K S S A V A F E R A İ K İ N E Z İ K A R 11 O T O F O B İ E L A R A P A 12 Z A A R İ E M T İ R Ş İ K 13 K O R D O M A T N O D A 14 M A R A C U J A H A T I L 10 C T A S E E N E R J E T İ Z M 16 D A S K D E U R O G A 17 İ K T İ B A S J E L K A T U 18 N E A A S M A R A 19 H İ S A R Ö N Ü İ S N A T 20 A Ğ P E R İ T O N İ T U 15 O L 9 M E N H T İ O M O T U Y E R J İ A K U L 1 2 3 4 5 6 7 8 BRİÇ NAFİZ ZORLU nafizzorlu@hotmail.com SATRANÇ GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com İlk Löveden Oyun Planını Yapmanın Önemi Kuzey ¦ AR63 ¦ AD1072 ¦ 63 ¦ R9 Güney ¦ 42 ¦5 ¦ AV7 ¦ DV10843 Karo as antresi yıkıldıktan sonra 3NT kontratını yapmak muhtemel gözükmüyor. Daha iyi bir kontrat olan 5trefl’e geldik. Atak Rua karo. Basın Satranç maalesef basında hakettiği yeri hiç bulmamıştır. Bugüne dek popüler basında ancak kırk yılın başı yer alabilen satranç sadece magazin değeri olan haberlerde yer almıştır. Son olarak oyunumuz İngiliz GM Nigel Short’un Hollanda menşeli satranç dergisi ‘New in Chess’ sayfalarında yer alan bir makalesinden alınan tek bir cümleyle magazin basınında yer aldı: ‘Kadınların beyni satranç için donanımlı değil!’ Bir çok konunun değişik açılardan işlendiği makale eski dünya bayanlar şampiyonu Bıkova’nın biyografisiyle başlıyor ve kadınların başarılı olduğu konularla,erkeklerin başarılı olduğu konular arasında kıyasa yer vermeyi amaçlıyor. Nigel’ın vurguladığı noktalardan biri de makalede GM Donner’in kadınlardan satranççı çıkamayacağı iddiasının karşısına en azından GM Judit Polgar örneği ile çıkılması. Kadın ve erkek arası değişik oyuncu seviyelerinden örnekler alındığı bir araştırmayla iki taraf arasında yaklaşık 250 reytinglik fark olduğu gerçeği satranca bir spor oluşu yönünden yaklaşılmayınca, makale ister istemez bilimin ekseni dışına çıkmış! Sebepsonuç ilişkisi iyi oturtulmadığı zaman maalesef popüler basına malzeme çıkması kaçınılmaz hale gelmekte. Fischer saati 2000’li yıllardan itibaren kullanılmaya başlandı. Beraberlik ilamları kaldırıp, zamandan kaybetmeyi azaltmaya çalışan bu sistemin en önemli hususu tüm hamlelerin yazılması gerekliliği. Hal böyle olunca notasyon kağıdının üzerinde sadece ve sadece o ana dek yazılmış tüm hamleler ne eksiği ne de fazlasıyla yer almalı. Dolayısıyla oyunun bir parçası olan zaman kullanımı ile ilgili notlar dışında hiç bir yazı artık notasyon kağıtlarına girememekte. Bu konuda A.B.D adına oynayan Filipinli GM Wesley So, A.B.D Birinciliğinde manasız derecede ısrarlı olunca GM Varuzhan Akobian’a karşı oynadığı partide başhakem Tony Rich’in kararıyla mağlup ilan edildi. Basın sebepsonuç ilişkisinin çok açık olduğu bu olayı da konu aldı. Konunun asıl izahı son yıllarda bir kez daha kültürel etkinlik hüviyetinden tamamen spora dönen satrançta yeni nesil büyükustaların eğitim eksikliği. Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar Arap dünyasını satranca açtılar. Büyük ödüllü ve iyi şartlara sahip organizasyonlar basına ilk malzemeyi de sundu: Sahtekarlık! Gürcü Gayoz Nigalidze Dubai Open’ın 6. turunda Ermeni GM Tigran L. Petrosyan’la olan oyununda bilgisayar kullanırken yakalandı. 9. dünya şampiyonu Tigran Vartanoviç Petrosyan’a atfen isim verilen genç Ermeni oyuncu bir turnuva evvel de oyun esnasındaki davranışlarından şüphelendiği rakibinin tuvalette hep aynı kabine girdiğini saptayınca, haber verdiği hakemler Nigalidze’nin cep telefonunu tuvalet kağıdına sarılı bir şekilde açık ve internete bağlı durumda buldular. Dahası ekranda oyundaki konum vardı. FİDE ‘Anticheating Comission’ konuyla ilgili ne yapacak, daha doğrusu üyelerine bakınca ne yapabilirler sorusu gündemde. Ama asıl nokta sahtekarlıkta gelinmiş olan seviye. Kağıt üzerinde düzenlenen turnuvalar, anlaşmalı mağlubiyetler, oyun esnasında 2 kez üst üste çalan telefon, son tura bilerek çıkmama,algoritmalı eşlendirme,aynı rakiple iki kez üstüste oynanılan ilginç kişilerden oluşan heterojen ekipli Scheveningen turnuvaları derken teknoloji satranca damgasını vurdu. Sonuç mu? Metal dedektörleri ve ciddi bir üstbaş aramasının zaruriyeti! Dubai Open’ı TSF adına oynayan Sırp GM Dragan Şolak kazandı. 7/9 ile 16 arası dereceleri paylaşanlar arasında en iyi eşitlik bozma kriterlerine sahip olan Şolak El Maktum Kupasının sahibi oldu: GM Yuri Solodovniçenko (2584)GM Dragan Şolak, Dubai 2015, CaroKann Savunması 1.e4 c6 2.d4 d5 3.e5 Ff5 4.Af3 e6 5.Fe2 Ad7 6.00 Fg6 7.Abd2 Ah6 8.Ab3 Kc8 9.Fd2 Fe7 10.c4!? (Short devamyolunda bir çok olasılıktan biri.) dc4 11.Aa5? (Erin 11.Fc4 ile geri alınması gerekli.) b5 12.Ve1 c5 (12...00?! 13.b3! kompanzasyon.) 13.Ab7 (13.b3? c3! 14.Fc3 b4 Ukraynalı oyuncunun görmediği devamyolu.) Vb6 14.Ac5 Ac5 15.dc5 Fc5 16.b3 00! 17.bc4 b4 18.Ah4 Af5 19.Ag6 fg6! 20.Kb1 a5 21.Şh1 Vc6 22.Ff3 Vd7 23.Fe4 Vd4 24.Fb7 Kc7 25.Fa6 Vd3 26.Fb5 Ad4 27.Fa4 Bu elde de refleks olarak boşlamaktansa oyunun sonraki aşamalarını planlamanın önemini gördük. Masadaki 4 el şu şekildeydi: Kuzey ¦ AR3 ¦ AD1072 ¦ 63 ¦ R9 Kuzey ¦ V875 ¦ 864 ¦ RD1084 ¦ 52 Güney ¦ 42 ¦5 ¦ AV7 ¦ DV10843 Güney ¦ D109 ¦ RV93 ¦ 952 ¦ A76 Rua karo atağını bırakıp, 2. Karoyu yere çakmaya çalışırsak, rakip muhtemelen as trefl ve bir trefl daha oynayarak yere karo çakmamızı engelleyecek. Sonrasında, As kör, kör çakıp As pike gidip bir kör daha çakacağız. Eğer Rua kör düşmezse ise elimizde karo kaybı kalacak. O nedenle tempo kazanmak için ilk karoyu alıp as kör kör çakıp. Şimdi karo oynamak daha iyi gözüküyor. Rakip trefl oynamaz ise elimizdeki kayıp karoyu yere çakacağız. Rakip yine as trefl trefl oynarsa, trefi yerden alıp, kör çakarız. As pike gidip bir kör daha çakarız ve 5. Körü bu şekilde sağlamış oluruz. Karoyu rakibe verdiğimizdeki durum aşağıda gösterilmiştir: GEÇEN HAFTAKİ PROBLEMİN ÇÖZÜMÜ Cevap: 6’lı piki oynayarak yere gizliyoruz. As karoyu çekip elimizden Dam körü atıyoruz. Şimdi 4’lü körü oynayıp, elimizden dam trefliyi attık. Yerden pik oynadığımızda doğu Vale pik koyarsa 7’li ile alta çakıyoruz. Şimdi kör oynarsa, elimizde saklamış olduğumuz 2’li ile çakıyoruz yerden de 4’lü ile çakıp yere geçiyoruz. Artık elimizde D9 kalan piki yerde kalan karo ya da trefliyi oynayarak enpassant tekniği ile alıyoruz. Kuzey ¦ A54 ¦4 ¦ A5 ¦4 Batı ¦K ¦ ¦ K62 ¦ K62 Güney ¦ Q9762 ¦Q ¦ ¦Q Doğu ¦ JT83 ¦ 32 ¦3 ¦ Kuzey ¦ AR63 ¦ D107 ¦ ¦ R9 Güney ¦ 42 ¦ ¦7 ¦ DV1084 Satrançta kombinezon çeşitli unsurların birleşmesi demek. Konumumuzda f3’den beynel, Beyaz Şahın durumu ve Kb1’in boşta kalışı 27...Af3! 28.gf3 Vf3 29.Şg1 Vg4! 30.Şh1 Kf2(30...Ff2) 31.Kf2 Ff2 32.Vf2 Ve4 varyantını yaratıyor. 27...Vc4 28.Kb2 Vd5 29.f4 g5! 30.Fe3 (30. fg5 Kf1 31.Vf1 Kf7 Siyahların 19. hamlede vermiş olduğu kararı doğrular.) gf4 31.Kf4 Ve5 32.Kf8 Ff8 33.Kb1 Ac2 34.Fc2 Kc2 Beyaz terk eder. 01 C M Y B