Katalog

DUNYA Pazar 22 Mart 2015 ‘Liderlere hesap sorun’ ABD first lady’si Michelle Obama “kızlar okula” kampanyası için Kamboçya’da. Michelle kızlara eğitim alıp siyasete atılmaları, eşitlik için mücadele edip liderlere hesap sormaları çağrısı yaptı. EDİTÖR: GÜLRİZ ERGÖZ TASARIM: BETÜL BERİŞE İşkence fotoları saklanmamalı ABD’de bir federal yargıç Irak ve Afganistan’da esirlere yapılan işkencenin görüntülerinin yayımlanmasına karar verdi. Hükümetin temyiz için 2 ayı var. STK’ler hükümetin hesap verebilirliği için fotoğrafların yayımlanmasını istedi. 19 nilgun@cumhuriyet.com.tr w YEMEN Amerikan özel kuvvetleri çekiliyor Yemen’de iktidarı ele geçiren Şii Husilerin camilerine cuma günü düzenlenen katliamı IŞİD’in üstlenmesinin ardından, ABD özel kuvvetleri çekiliyor. Güneydeki Lahc eyaletinin kısa süre Kaide kontrolüne geçen Huta kenti yakınındaki Anad hava üssünde bulunan özel kuvvetlere bağlı 100 asker tahliye ediliyor. Bunlar Yemen’deki son ABD askerleriydi ve Kaide’ye karşı insansız uçak saldırılarını yönetiyordu. Şii camilerine saldırıların ardından, Suudi destekli devrik Cumhurbaşkanı Abedrabbo Mansur Hadi TV’ye çıktı. Aden’deki Hadi, Şii Husileri İran ideolojisini ithal etmekle suçlayıp Yemen’deki İran etkisini sona erdirme sözü verdi. IŞİD’in gazabı tüm bölgeyi kana boğdu Bakan Götüren Rolex “Şehzadeye” armağan edilen 10 bin Avro’luk Rolex, İtalya’da Bakanı koltuğundan etti. Renzi hükümetinin altyapı ve ulaştırma bakanı Maurizio Lupi, oğluna verilen 10 bin Avro’luk bir saat yüzünden bakanlığı apar topar bırakmak zorunda kaldı. 72 saatte bakanı götüren olay, Çizme’de yargıçların “sistem” adını verdikleri büyük bir yolsuzluk operasyonu başlatmasıyla patladı. 90’lardaki “Temiz Eller”den bu yana İtalya’nın en muazzam yolsuzluk operasyonu olarak adlandırılan skandal kapsamında, Lupi’nin bakanlığının 25 milyar Avro tutarındaki ihalelere hükmettiği; hızlı tren, Milano Expo gibi dev ihale tutarlarının en az yüzde 1’inin “rüşvet”e gittiği, bu rüşvetlerle yatırım maliyetlerinin yüzde 40 şiştiği tespit edildi. Hesaba göre rüşvet “pasta”sı en az “250 milyon Avro”ydu! “Pasta”yı, bakanın altında 70 yaşında Ercole Incalza adındaki bir kurt bürokrat paylaştırıyordu... ABD Irak’ın yalan olduğu Bush’a rapor edilmiş ‘Üçgenleme’ torpil... Tunus, Yemen ve Suriye’yi bu hafta vuran saldırılarda 300’e yakın kişi öldü. Kürtlerin Nevruz’daki kaybı büyüdü ABD’nin Irak işgali öncesinde hazırlanan istihbarat raporunda, Saddam Hüseyin yönetiminin kitle imha silahı ürettiği iddiasının teyidi için yeterli delil olmadığının dönemin ABD Başkanı George Bush’a bildirildiği kanıtlandı. Vice News’ın bilgi edinme yasasına dayandırdığı talebiyle, Bush yönetiminin işgal gerekçelerine dayanak gösterdiği ve ABD Kongresi’nden işgal için yetki almakta kullandığı 93 sayfalık istihbarat raporunun büyük bölümünün gizliliği kaldırıldı. Raporda kilit konularda bilgi eksikliği olduğu, Saddam’ın nükleer silah yapacak materyal ve kapasitesinin olmadığı, SaddamKaide işbirliği iddialarına dair elde hiçbir kanıt bulunmadığı sıralanıyor. ŞİD’i Irak’tan çıkarmak için ABD ve İran’ın desteğiyle Irak güçleri karşı saldırıya geçip bazı ilerlemeler kaydederken, örgüt elinin ulaşabildiği her yeri kana bulayarak yanıt veriyor. İç savaşın yaşandığı Libya’da hızla büyüyüp dehşet saçan, 3 bin vatandaşı cihada giden ama İslamcılara karşı laikleri iktidar yapan Tunus’ta bu hafta ilk saldırıyı turistlere karşı düzenleyen ve ardından kaosun ortasında Suudiİran rekabetine sahne olan Yemen’de Şiileri katleden IŞİD, bununla yetinmedi. Kendisine en sıkı direnişi sergileyen Suriyeli Kürtlerin Nevruz kutlamalarını vurdu. Rojava bölgesinin Haseke kentinde önceki gece düzenlenen çifte bombalı saldırıda can kaybı, Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne göre 5’i çocuk 45’e, Kürt Kızılayı’na göre 49’a çıktı. 177 yaralıdan bazısının durumunun kritik olmasından ötürü can kaybının daha da artmasından korkuluyor. Saldırının sorumluluğunu henüz üst I lenen çıkmasa da PYD de haber kaynakları da IŞİD’in işi olduğunda hemfikir. Rojava’da Nevruz yasa gömülürken, YPG komutanlarından Joan Ibrahim “Bu suç karşılıksız kalmayacak” dedi. BM Genel Sekreteri Ban Kimun “menfur” saldırıyı kınadı. Kısmen YPG kısmen hükümet güçlerinin kontrolündeki Haseke, Türkiye ve Irak sınırındaki stratejik pozisyonu sebebiyle IŞİD’in yoğun saldırısı altında. Gözlemevi’ne göre IŞİD önceki gün Suriye hükümet güçlerini de hedef aldı. Humus ve Hama’da kontrol noktaları ile diğer pozisyonlara düzenlenen saldırılarda hükümet güçlerinden en az 82 kişinin öldüğü iddia edildi. 62’sinin, IŞİD’in Hama’dan Halep’e giden kilit yolu geri almak için düzenlediği saldırılarda öldüğü söyleniyor. Irak’ta Tıkrit kentinde kuşatmaya alınan IŞİD çarşamba Tunus (23 ölü), cuma Yemen (142 ölü) ve Suriye’de düzenlediği saldırılarda 300’e yakın can alma yoluyla kendi güç gösterisini yaptı. Boko Haram’dan da toplu mezar Nijerya’da bu ay IŞİD’e tümüyle biat eden Boko Haram’ın toplu mezarı bulundu. Damask köyüne giren Nijer ve Çad askerleri, kafası kesilmiş ve güneş altında mumyalaşmış 100 kadar cesedi burunlarını kapatarak cep telefonlarıyla görüntüledi. ABD Süryanilerin kalbini havaya uçurdular ŞİD kültürel mirası yok etme kampanyasına 4. yüzyıldan kalma bir Süryani manastırını ekledi. Irak’ın Musul kenti yakınında Hıristiyan bölgesi Karakuş’a yakın Aziz Behnam manastırının büyük bölümünü havaya uçurma görüntüleri IŞİD bağlantılı Twitter hesaplarından yayımlandı. Süryani kralının Hıristiyanlığa geçtikleri için öldürülen çocukları Aziz Behnam ile kızkardeşi Azize Sarah’ın mezarlarının bulunduğu manastır, Hı Mississippi’de bir siyah asılı bulundu Mississippi eyaletinde 54 yaşındaki Otis James Byrd’ün ağaca asılı bulunmasıyla ilgili FBI, Adalet Bakanlığı ve Savcılık soruşturma başlattı. Byrd’in siyah olması, Mississippi’nin ırkçı mazisi sebebiyle olayın nefret suçu olup olmadığı soruşturuluyor. Soruşturmaya 30 ajan katılıyor. Siyahların NAACP örgütü, “Tahminde bulunmak için çok erken. Fakat Mississippi’de bir siyahın ağaca asılı bulunmasından her zaman endişe duyarız” dedi. Byrd1980’de soygun sırasında adam öldürmekten 26 yıl hapis yattıktan sonra düzenli bir hayat kurmuştu. I Eşsiz kütüphanesi vardı ristiyanlık tarihinin kilit sembollerinden biri. Üstelik manastırda paha biçilmez bir kütüphane de var. Süryani, Ermeni ve Uygur dillerinde el yazmaları gibi nadir eserlerin akıbeti bilinmiyor. Süryaniler bunun geri döndürülemez bir kayıp olduğunu belirtti. Süryani manastırları uzmanı Dr. Nicholas el Celu, Kuzey Mezopotamya’daki en zengin işçiliğin olduğu manastırla birlikte toplumun çok kültürlü dokusunun yok edildiğini belirtti. Celu “Sadece bizim değil, tüm dünyanın mirasıydı. Artık yok” dedi. Uzun yıllar aynı konumda bulunan Incalza, ihaleleri parmağında çeviriyor; kime, nerede, hangi ihalenin “verileceğine” bizzat karar veriyordu. Altyapı bakanlığının böylece her şeyden haberdar ve her şeye kadir mutlak “senyörü” olmuştu. Bakan dahi oğluna “torpil” istediğinde ona başvuruyordu. Lupi işte başı her sıkıştığında yaptığı gibi bu “demirbaş adamını” arayıp, oğlu için yardım istiyor. Mühendis oğlunun sağlam yere kapak atmasını arzuluyor… Incalza bunun üzerine lafı ikiletmeden çok sayıda ihale yönlendirdiği ve birlikte iş yaptığı Stefano Perotti adında bir üçüncü şahsı araya sokuyor... Al gülüm ver gülüm trafiğinin böyle üçüncü kişilere eklemlenmesine İtalya’da “üçgenleme/triangolazioni” deniyor. “İltimas üçgeni”nin beri ucundaki Perotti “emrin olur abi!” kontenjanından, genç Lupi’yi hemen işe alıyor. Yetmiyor, üstüne bir de bakanın “gelecek vaat eden” oğluna 10 bin Avro’luk saat hediye ediyor! Bu kirli “üçgen ilişkiler”, Bakan’ın “torpil talebi” de dahil olmak üzere, sonra telekulağa takılıyor ve akabinde gazetelerde yayımlanıyor. “Ben sadece oğlunu işin erbabıyla tanıştıracak her babanın yapacağını yaptım!” kabili izahatlara durumu kurtarmaya çalışan Bakan; rekor sürede.. üç gün içinde istifa ediyor. Lupi’nin seri şekilde iktidar koltuğunu bırakmasına neden olan birkaç faktör var. İlki ve en önemlisi ekonomik kriz… İtalya aslında yolsuzluklara bağışıklık kespetmiş, Berlusconi gibi “yolsuzluklarıyla” nam salan bir lideri dahi göz göre göre başbakanlığa taşımış bir ülke. On bin dolarlık saatin lafı mı olur? Ama mazide üzerine soğuk su içilerek geçiştirilen “saat”ler, bugün ekonomik kriz şartlarında herkese batıyor. Gençlerde işssizlik yüzde 50’deyken, Bakan oğluna “kıyak”, sokaktaki adamı dellendiriyor. Kamuoyunun nabzını iyi tutan ve “siyasi sınıfın ayrıcaklıkları ve yolsuzlukla mücadele” vaadiyle işbaşına gelen genç Başbakan Renzi bu yüzden işte işi sıkı tuttu. Bakanına skandalın patladığı ilk andan itibaren “kendisini korumayacağını” açık ve net belirtti. Başbakan’ın arkasında durmayacağını gören Bakan da kendisi için açılmış soruşturma olmamasına rağmen vakit geçirmeksizin istifa etti. Belirleyici olan özetle giderek “öfkeliler” olarak adlandırılan “kamuoyu”nun gücü oldu. Hükümete ayarı bu “öfkeli” kamuoyu verdi. Bizde demek ki öfkesini bu kertede yaşayan ve hissettiren bir kamuoyu yok. Olsa, sırf “Hırsızlık, yolsuzluk ve rüşvet evrensel suçlardır. Üzeri kapatılamaz!” dediği için bugün 10 yılla yargılanan Sedef Kabaş bunca yalnız olur mu? Ayarı kamuoyu verdi IŞİD rehberinin yıldızı Türkiye ŞİD, Batı’dan katılmak isteyen gençler için güvenli ev ve yollarla ilgili 50 sayfalık el kitabı yayımladı. İnternette “Hijrah” (Hicret) adı ve “Bavula ne koymalı, kiminle temas kurmalı ve nereye gitmeli? Hikayeler ve daha fazlası” altbaşlığıyla dolaşan 50 sayfalık seyahat rehberi, IŞİD’in Türkiye’de hala kolaylıkla faaliyet gösterdiğine işaret ediyor. “IŞİD üyelerinin Türkiye’de belli bir huzur içinde yaşadığı, zira Ankara’nın intikam saldırılarından korktuğu, bu yüzden sınırda yakalanmadan Suriye’ye geçilmesine imkan tanıdığı” dile getiriliyor. IŞİD bölgesine kapağı atan yabancıların başlarından geçenleri anlattıkları bölümde bir Britanyalı, Türk askerlerinin bir grup yabancı savaşçının sınırdan geçişine izin ve I BRİTANYA Cihatçı gelinle zıt ikizi vakası Bir Kıbrıslı Türk’le evliliği bittikten sonra Suriye’de bir IŞİD militanıyla evlenen 21 yaşındaki Jamila Henry, Suriye’ye girişçıkış yaparken Türkiye’de yakalanıp ülkesi Britanya’ya gönderildi. Britanya’da sahte kimlik kullanmakla suçlanan Jamila’nın ikizi Jalila öfkeliydi. “Parti kızı” Jalila, Amsterdam yerine ikizinin mahkemesine gittiği için şoke olduğunu söyledi. rişini aktarıyor. Bununla birlikte Türk istihbarat servislerin “IŞİD’in dostu” sanılmaması, Ankara’nın bazı IŞİD faaliyetlerini sadece güvenlik endişesiyle görmezden geldiği uyarısı yapılıyor. Türkiye’deki IŞİD sempatizanları sayesinde sahte kimlik edinmenin kolay olduğu belirtiliyor. Sınır kontrollerinde nasıl davranılması gerektiği, şüphe uyandırmamak için hangi turistik merkezlerin ziyaret edileceğine dair nasıl yalan söyleneceği telkin ediliyor. Bavula güneş şarjı, dizdirsek koruyucu, uzun don, dürbün, tırmanma aleti, mutfak edevatı atılması tembihleniyor. ‘Çözülemeyecek hiçbir şey yok’ evruz vesilesiyle ABD Başkanı Barack Obama’nın İran ile nükleer anlaşma umudu veren mesajına İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani karşılık verdi. Ruhani nükleer müzkerelerle ilgili “Daha önce görüş ayrılığı olan bazı konularda son turda görüş ortaklıkları belirdi. Bu, nihai anlaşma için temel oluşturabilir. Bir anlaşmaya ulaşmanın mümkün olduğuna ve hiçbir şeyin çözülemez olmadığına inanıyorum” dedi. İsviçre’de yürütülen müzakerelere, İran yeni yılı ve Ruhani’nin annesinin cenazesi vesilesiyle ara verildiği açıklandı. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, haftasonunda çalışmaya istekli olduğunu, ama 5+1 grubunun koordinasyona ihtiyaç duyduğunu söyledi. Fransa’nın ek şartlarla sorun çıkardığı belirtildi. N ‘ABD gibi nükleer silah kullanmaya hazırız’ Kim Jongun liderliğindeki Kuzey Kore’nin Londra Büyükelçisi nükleer silah kullanmaya hazır olduklarını söyledi. “Yarımadada bir kıvılcım nükleer savaşa neden olabilir. Boş konuşmuyoruz. Nükleer silah saldırıları sadece ABD’nin tekelinde değildir” diyen Hyun Hak Bong, nükleer füze ateşleme kapasiteleri olduğunu savundu. C M Y B