Katalog

8 ŞUBAT 2015 PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 13 Putin’i anlaşmaya ikna edemeyen Merkel, ABD’yi Kiev’i silahlandırıp Rusya ile savaş çıkarmaması için uyardı Merkel iki cephe arasında Dış Haberler Servisi ABD’nin Kiev’deki Batı yanlısı yönetimi silahlandırmayı gündemine alıp Rusya ile savaş tehlikesi doğurması üzerine Almanya ile Fransa’nın Ukrayna’da barışçı çözüm için başlattığı yeni girişimden somut sonuç çıkmadı. Alman Başbakanı Angela Merkel ile Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptıkları 5 saatlik zirvede RusyaUkraynaAB’nin görüşlerini yansıtan taslak hazırlanmasında uzlaşıldı. Ardından Merkel’in Ukrayna diplomasisini Münih Güvenlik Konferansı’na taşımasıyla ABDAlmanya çatlağı su yüzüne çıktı. Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko ve ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden ile toplantı yapan Merkel, konferanstaki konuşmasında ABD’ye sert uyarılarda bulundu. ‘Nükleer anlaşma olmazsa Ruhani biter’ Nükleer müzakereleri Münih’te ABD’li muadili John Kerry ile devam ettiren İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’in, “Başarısızlık Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin kariyerini bitirir” uyarısı yaptığı iddia edildi. ABD’li yetkililer yalanlasa da İranlı yetkililer Zarif’in Kerry’ye “nükleer anlaşmaya varılamazsa, Ruhani’nin siyasi hayatının biteceği, ılımlı etkisinin silineceği ve şahinlerin baskın çıkacağı” endişelerini aktardığında ısrarlı. Bazı Batılı diplomatlar “ABD’ye ödün verdirmeye yönelik müzakere taktiği” diye yorumladı. Barkın Şık ve Bütün Dünyanın Yükü… Bütün dünyanın yükü bir gazetenin üzerinde olur mu? Bunu bazen o kadar somut hissediyorum ki… Bütün dünyanın yükünün Cumhuriyet üzerine bindiğini düşünüyorum. Bundan önceki en büyük krizimiz ’92; blokların çözülmesi ve Berlin Duvarı’nın çökmesi üzerine gelmişti… Bu defaki kriz de gene dünyanın yeni bir kırılma noktası olarak değerlendirdiği Charlie Hebdo depremine eklemleniyor. Radikal İslamcı gözü dönmüş iki terörist, Paris’te bir mizah dergisini tarıyor; artçı şoklar koca evrende vura vura bizim gazeteye vuruyor… Bütün dev yıldırımları çeken bir paratoner gibi Cumhuriyet. Gece haberlerini açtığınızda karşınıza Adnan Hoca’nın Kediciklerinin veya Tuğçe KazazKarolin Fişekçi polemiklerinin çıktığı bir ülkede zira alabildiğine tutarlı, ciddi, bariz, net bir kimliği var. Bir o denli önemli ve ağır bir geçmişi var… Kurulduğu günden bu yana hiç savsaklamadığı, unutmadığı, özdeşleşegeldiği idealleri, projesi var. Dahası projeyi hâlâ yaşatmak iddiası var… Türkiye’de kendi içinde bu kertede sürekliliği olan tutarlı çok fazla kurum bulunmadığı için, dünyadaki ve ülkedeki hatırı sayılır tüm kırılmalar bire bir bizim içimizde yaşanıyor ve hissediliyor. Türkiye’nin ve dünyanın bütün büyük şimşekleri, her fırtınada üzerimizde çakıyor... Barkın Şık’ın yaşamına neden kıydığını bilmiyorum. Ankara temsilcimiz Erdem Gül, Barkın’ı anlattığı harika yazısında; “Ona sorsanız antik çağlardan bu yana dünyanın bütün dertlerini yüklenmiş bir çilekeş sanırsınız” diyor ve ekliyor: “Kuşak ve yaş olarak örgütlü Türkiye’nin bir çocuğu olmadığı için bütün yükleri tek başına üstlenir. Paylaştığında anlarsınız yükünün ne kadar ağır olduğunu. Normalde bu yüklerin altında olmaktan şikâyetçi değildir. Ama bu yüklerin nedenleri konusunda kafasını yorar. Nedenlere itirazı vardır… Yüklü oluşunun bir nedeni de mesleği. Net bir gazetecilik görüşü vardır Barkın’ın… Bu ülkede bir zamanlar yapıldığını düşündüğü ama artık yapılmadığını itiraf etmeden kabullenmekten yorulan bir gazetecilik bakışı vardır. Ona göre mümkündür hâlâ. Ama burada da bu imkânı paylaşacak çok insan yoktur çevresinde.” Yazıyı ve haberciliği ve mesleği aşk, tutkuyla seven bir insanın giderek yalnızlaşması… Barkın Şık’ı ne yazık ki imzaladığı başarılı haberler ötesinde tanımıyorum… Hiç karşı karşıya gelmedik. Onunla yollarımız kesişmedi. Ama her intihar bir sessiz çığlıktır. Geride kalanlara bırakılan çok derin bir mesaj/mektuptur… Ben sadece onun bize bırakmış olduğu bu trajik mesajı okumaya, onun kulağımda yankılanan sessiz çığlığını duymaya ve bize söylemediklerini çözmeye çalışıyorum… Yazıya oturmadan önce, Barkın Şık’ın yaptığı, hazırladığı haberlere göz attım... Tam bir yıl önce örneğin Utku Çakırözer’le birlikte Mamak Askeri Cezaevi’nde yatan “Balyoz”cuların öfkeleri, kırgınları ve umutlarını bir yazı dizisi yapmışlar. Balyoz, Ergenekon gibi kamuoyunun heyhat! genelgeçer vurdumduymazlıkla karşıladığı dev hukuksuzluk ve insan hakları ihallelerinin tavan yaptığı bu tür konuları yakın plan mercek altına almak bile; antenleri gelişmiş, aşırı duyarlı bir insanı doğrudan umutsuzluğa itebilir. İnsanı insan yapan her şeyi sorgulamasına neden olabilir… Aklıma “Tiksiniyorum bütün bunlardan. Sözler değil eylem… Artık yazmayacağım!” notunu bırakarak yaşamına son veren büyük yazar Cesare Pavese geliyor şimdi. İntiharı; yazmayı bıraktığı yerde, yaşamına son noktayı koyan bir “eylem” olarak seçmişti Pavese. Şık’ın da yaptığı bu galiba: Evet, Barkın Şık gazeteciliğini hepimizi derin şoka sokan bir “eylem”le bitirdi. Pavese’nin gene bir başka sözüyle bitirmek istiyorum bu yazıyı: “Bu fırtınalı denizin ötesinde nasıl bir dünya var bilmiyorum; ama her okyanusun, uzak da olsa, bir başka kıyısı vardır. O kıyıya ulaşacağıma inanıyorum!” Umarım sen de şimşeklerden ve fırtınalardan uzak huzurlu bir kıyıya ulaşmışsındır Sevgili Barkın… Mekânın cennet olsun. ABDAlmanya kapışması ‘Silahla Putin’in gözünü korkutamazsınız’ Kiev ile Doğu Ukrayna’daki Rusya şenko Doğu Ukrayna’da ele geçirdikleri Rus askeri kimliklerini gösterdi. yanlıları arasında barış sağlama girişimi larını anlattı. Moskova’da “Bir barış an Obama ile görüşecek. için “Başarıya ulaşıp ulaşmayacağını bilmiyorum; ama kesinlikle deneme laşmasına varamazsak, senaryoyu çok iden: Putin ye değer. Krizden etkilenenlere bu ka iyi biliyoruz. Ona savaş deniyor” uyadarını borçluyuz” diyen şansölye, kriz rısı yapan Hollande, Paris’e dönüşte “ba anlatma, göster den “uluslararası normları ihlal eden” rış için son şanslardan biri” dedi. FranMünih, RusyaABD söz düRusya’yı sorumlu tutarken ABD’ye de iki sa lideri, Ukrayna’da savaşan tarafların ellosuna da sahne oldu. Rusya çift laf etti: “Sanılıyor ki, Ukrayna or birlikte yaşamasının zor olduğunu belirtip Dışişleri Bakanı Sergey Lavdusunun daha iyi silahlanması Başkan “Doğu’yu bayağı güçlü özerklik” istedi. rov, “ABD’nin Ukrayna krizini her aşaPutin’i o kadar etkileyecek ki, askeri olamada tımandırırken Rusya’yı suçladıerkel Obama’ya gidiyor rak kaybedeceğine inanacak. Açık söyğı” mesajını verip şunları söyledi: “Batı Moskova zirvesinin ardından Kremlin niye Afganistan, Yemen ve Mali’de hüleyeyim, ben böyle bir durum tasavvur edemiyorum. Bu ihtilafa askeri çözüm sözcüsü “Minsk anlaşmalarının haya kümetlere aşırılıkçı bile olsa muhalefetle ta geçmesi için olası ortak belge hazır görüşme çağrısı yaparken Ukrayna’ya olmadığından adım gibi eminim.” lama çalışmaları başladı” dedi. Eylülde gelince, Kiev’in askeri operasyonuna arış için son şans’ varılan ama daha sonra çöken Minsk an alkış tutuyor, anlayamıyoruz.” Biden “Avrupa’da güvenliği Rusya ile birlik laşmalarının ateşkesten silahlı güçlerin çe ise “Rusya’yı lafa değil icraata bakate teşkil etmek istiyoruz, Rusya’ya kar kilmesine ve ademi merkeziyetçiliğe varan rak yargılamak durumundayız. Başkan şı değil” vurgusu yapan Merkel, Doğu Al pek çok yönü var. Bugün PutinMerkel Putin, bize anlatma, göster” diye meymanya kökenini hatırlatıp Berlin Duvarı’na HollandePoroşenko arasında dörtlü tele dan okudu. “Putin pek çok kez barış vaABD’nin askeri müdahalede bulunmadığı fon görüşmesi yapılacak. Merkel ardından at etti ama asker, silah, tank gönderdi. nı; ama sonunda duvarı yıkmayı başardık Washington’a gidip ABD Başkanı Barack O yüzden Ukrayna’ya güvenlik yardı Merkel planını Poroşenko (solda) ve Biden (sağda) ile paylaştı. Poro B M ‘B mına devam edeceğiz. Savaşı teşvik için değil, kendisini savunabilmesi için” diye devam eden ABD Başkan Yardımcısı, şu vurguyu yaptı: “Ukrayna’da askeri çözüme inanmıyoruz; ama Rusya’nın bunları yapma hakkı olduğuna da inanmıyoruz. Onurlu bir barış için çalışmaya ve Ukrayna halkının kendi savunma hakkına inanıyoruz.” NATO’nun Avrupa’daki güçlerinin ABD’li komutanı Philip Breedlove da “Askeri çözüm ihtimalini dışlayamayız” dedi. Poroşenko, cephede ele geçirdiklerini söylediği Rusya askeri kimliklerini gösterip “Dünyanın daha ne kadar kanıta ihtiyacı var” diye sordu. Yemen’in en az 4 kentinde binlerce kişi Şii Husilerin yönetimi ele geçirmesini protesto ediyor. Petrol zengini doğu bölgesi Marib’deki Sünni aşiretlerin yüzlerce üyesi başkent Sana’da protesto gösterileri düzenledi. Husiler kalabalığı dağıtmak için zaman zaman havaya ateş açtı, başkanlık sarayı önünde bomba patladı. 2. ve 3. büyük kentler Aden ve Taiz ile İbb kenti de protestolara sahne oluyor. 2011’deki halk isyanına katılan ve Nobel Barış Ödülü’ne layık görülen insankadın hakları savunucusu Tevekkül Karman “Husi darbesine karşı ayaklanma” çağrısı yapıyor. Gazeteciliğin yalnızlığı ABD’li kadın rehinenin ailesi umudu kesmedi n IŞİD’in Ürdün’ün cuma günü Suriye’nin Rakka kentine düzenlediği hava saldırılarında öldüğünü iddia ettiği 26 yaşındaki ABD’li kadın rehine Kayla Jean Mueller’in ailesi, “Yaşadığından umutluyuz” dedi. NBC’ye çıkan CarlMarsha Mueller çifti, Kayla’nın Ağustos 2013’te kaçırılmasının ardından temas kurduklarını belirttikleri IŞİD’e “Size gönderdiğmiz mesaja yanıt vermenizi rica ediyoruz” diye seslendi. “Kayla’ya misafir muamelesi yaptığınızı söylemiştiniz. Misafirinizse güvenliği ve iyiliğinden siz sorumlusunuz” diye ekledi. IŞİD kanıt sunmadığından, Kayla’nın öldüğüne ABD’den doğrulama gelmedi. IŞİD’in diri diri yaktığı Ürdünlü pilot Muaz Kesasibe’yi 24 Aralık’ta esir aldığında koalisyondan ayrıldığı ortaya çıkan Birleşik Arap Emirlikleri geri dönüyor. BAE Genelkurmayı, bir F16 filosunu Ürdün’e konuşlandırarak IŞİD’e saldırılara destek vereceğini açıkladı. Ancak bu kez Fas’ın operasyonlardan çekildiği iddia edildi. (AP) IŞİD kaçakçılığına karşı BM’den yeni karar n BM Güvenlik Konseyi IŞİD’in mali kaynaklarını kesmeye yönelik yeni karar çıkarmaya hazırlanıyor. Rusya’nın hazırladığı tasarı, IŞİD’in petrol, tarım ürünleri, antik eser ve sanat eseri kaçakçılığı, her türlü yağmalanmış mal ve fidyeden elde ettiği gelirleri kesmeyi amaçlıyor. Tüm BM üyeleri için bağlayıcılığı olacak karar tasarısında, bilhassa Türkiye’ye vurgu yapılarak Suriye ve Irak’a komşu ülkelerden IŞİD’in her türlü kaçakçılığıyla çok sıkı mücadele etmeleri, üye ülkelerden rehineler için fidye ödememeleri isteniyor, omuzdan ateşlenen karadan havaya füzeler başta olmak üzere silah ve bağlantılı her türlü malzemenin militanların eline geçmemesi gerektiğine vurgu yapılıyor. IŞİD’den petrol, petrol üretmesini ve rafineri işletmesini sağlayacak malzeme, antik eser satın alan, buna aracılık veya yardım edenlere ve rehine kurtarmak için fidye ödeyenlere yaptırım uygulanması öngörülüyor. Dış Haberler Servisi Yemen’de yönetime el koyan Şii Husiler, ilk iş, eski bakanların da yer aldığı bir “güvenlik komisyonu” kurdu. 18 üyeli komisyonun başkanlığına, istifa eden Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi’nin Savunma Bakanı General Mahmud Subayhi getirildi. Ama Subayhi’nin bu görevi kabul etmeye zorlandığı ve ortalarda gözükmediği iddia ediliyor. Komisyon, cumhurbaşkanın görevlerini üstlenecek 5 üyeli başkanlık konseyinin kurulmasına dek yönetimden sorumlu olacak. Yemen’de Husilerden ortaklık çağrısı, Sünnilerden protesto dü. BM Güvenlik Konseyi’nin BM arabuluculuğunda partiler arası uzlaşma görüşmelerine dönülmezse olası yaptırım uyarısının ardından, Suudi Arabistan’ın başını çektiği Körfez İşbirliği Konseyi’nden (KİK) sert kınama geldi: “Husi darbesi vahim ve kabul edilemez bir tırmandırma... Yemen’in güvenliği, istikrarı, egemenliği ve toprak bütünlüğünü tehlikeye sokuyor.” KİK’i oluşturan 6 Sünni krallığı “kendi güvenliklerinin Yemen’e bağlı olduğunu ve çıkarlarını korumak için gerekli tüm önlemleri alacaklarını” belirtti. ABD de kınamakla birlikte Yemen’de Kaide’ye saldırılarının sekteye uğramadan devam ettiğini vurguladı. ‘Söz değil eylem!’ Çok parçalı Yemen’de Şii Husilerin yönetime el koymasını “darbe” diye niteleyen bazı Sünni aşiretler ve diğer gruplar protesto için çeşitli kentlerde sokağa dökül Körfez krallıkları köpürdü Kendilerine Ensarrullah Hareketi de diyen Şii Husilerin lideri Abdülmalik Husi, bu tepkilerin ardından, başkent Sana’da yönetimi ele geçirmelerini kutlayan taraftarlarına seslenmek için TV’ye çıktı. Husi önceki günkü Anayasa Manifestosu için iktidar boşluğunu doldurmaya yönelik “tarihi, gerekli ve önemli bir adım” diyerek şunları söyledi: “Bu ülkedeki her siyasi güce elimizi uzatıyoruz. Ortaklık, işbirliği ve kardeşlik için önümüzde açık bir alan var.” ‘Elimizi uzatıyoruz’ Hong Kong’un muhalif tuvalet kâğıtları toplatıldı Dış Haberler Servisi Çin’in seçimlere müdahalesine karşı protesto gösterilerine sahne olan ama demir yumruğu yiyen Hong Kong, Pekin güdümlü lideri Leung Chunying’i tuvalet kâğıdı yapma ve buruşturup atma hevesi yarım kaldı. Çin’in güneyinde yetkililer, Leung’un suratının basıldığı 8 bin rulo tuvalet kâğıdı ve 20 bin paket kâğıt mendile el koydu. Siparişi verenin Hong Kong Demokratik Partisi olduğu ortaya çıktı. Kinhei, Leung’un değişik surat ifadelerinin basılı olduğu 13 bin dolar değerindeki ürünlere fabrikada el koyan Çinli yetkililerin bunun için kendilerine bir sebep göstermediğini söyledi. Lo, “Sanırım Çin makamları insanların hükümet yetkilileriyle dalga geçmesinden hoşlanmıyor” dedi. Parti lideri Lam Cheukting de “Bu ürünler bir tür şaka amaçlı, ulusal güvenliğe zarar verecek değil” açıklamasını getirdi. Geçen yıl da Leung baskılı 4 bin rulo tuvalet kâğıdı sattıklarını hatırlatan Lo, yeni partiyi el konulmasaydı bu ay sonunda Çin yeni yılı kutlamaları çerçevesinde satışa çıkarmayı planlandıklarını anlattı. hoşlanmıyorlar’ ‘Galiba espriden Partinin başkan yardımcısı Lon C M Y B