Katalog

Pazartesi 12 Ekim 2015 EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ AKP tek kalemde yurttaşı 10 bin dolar zenginleştirdi! Dolardaki hızlı yükseliş milli geliri eritti. AKP çareyi hesaplamayı değiştirmekte buldu. Kişi başı gelir 1741 dolar azalacakken, yeni yöntemle 19 bin doları aştı alkınma Bakanlığı’nca hazırlanan ve Bakanlar Kurulu tarafından kabul edilen 20162018 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program (OVP) dün Resmi Gazete’de yayımlandı. AKP, ekonominin kötü gidişatıyla ilgili verilerle ilgili kafa karıştıracak bir hesapPELİN lama yöntemine ÜNKER gitti. Daha önceki OVP’lerde dolar bazında gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) ve kişi başına GSYH belli bir kur oranına göre hesaplanırken, dolardaki uçuş hesap değiştirdi. Satın alma gücü paritesine göre yapılan hesaplama yöntemi, hem milli gelir hem de kişi başına düşen milli gelir hedefini önceki yıla göre şişirdi. Geçen yılki OVP’de kişi başı milli gelir dolar bazında 10 bin 936 dolarken, yeni hesaplama yöntemiyle 19 bin 536 dolara çıktı. Oysa kur farkı nedeniyle 1741 dolar fakirleştik. Hükümet, geçen yıl 20152017 Orta Vadeli Plan’da kişi başı GSYH’yi 2015 için 10 bin 936 dolar olarak hesaplamıştı. Bu hesaplamada kullanılan dolar kuru ise 2.2882 TL idi. Oysa dolar kurunun yıllık ortalaması 2.7144 TL. Bu rakamla hesaplandığında 2015 için belirlenen 10 bin 936 dolarlık kişi başına milli gelir hedefi de 9 bin 218 dolara geriliyordu. Yani sadece kur farkından kişi başı milli gelir 1718 dolar azalıyordu. Bir yandan büyüme azalırken diğer yandan kur yükselince hesaplama yöntemi de değişti. ekonomi 9 Kan revan içinde sürüklenirken... uriyeİranIrak, SünniŞii ekseni üzerinde Rusya, NATO karşılıklı gerginliği tırmandırıyor, birbirlerini deniyorlar. İşin kötüsü her ikisinin de başka bir seçenekleri yokmuş, bir “Tükidides tuzağı” (“İlginç Zamanlar İki Tuzak”, Cumhuriyet, 01/10/2015) oluşmuş gibi görünüyor. AKP Türkiyesi ise şimdi bu “tuzağın” tam ortasında. K S İşsizlik artacak Yavaşlayan büyüme işsizlik rakamlarına da yansıyacak. Bu yıl işsizlik oranında da önceki tahminlerde yüzde 9.5 olan rakam yüzde 10.5’e yükseltilirken, 2016 için yüzde 9.2’den yüzde 10.3’e, 2017 için yüzde 9.1’den 10.2’ye artırıldı. 2018 sonunda ise işsizlik oranının yüzde 9.9 olması bekleniyor. Enflasyon beklentisi de yükseltildi. Önceki OVP’de bu yıl sonu için yüzde 6.3 olarak beklenen TÜFE yüzde 7.6’ya, 2016 için yüzde 5’ten yüzde 6.5’e, 2017 için yüzde 5’ten yüzde 5.5’e çıkarıldı. İthalatta 2015 için 258 milyar dolardan 208.4 milyar dolara, 2016 için 276.8 milyar dolardan 216.3 milyar dolara, 2017 için 297.5 milyar dolardan 239.6 milyara gerileme öngörülüyor. Turizm gelirlerinin adı da seyahat gelirleri olarak değiştirildi. Geçen yılki OVP’de 2015 için 31.5 milyar dolarlık turizm geliri öngörülürken, yılın bitmesine üç ay kala seyahat gelirlerinde 26.8 milyar dolar tahmininde bulunuldu. Rakamlara göre geçen yıl belirlenen 31.5 milyar dolarlık hedef gelecek iki yılda da tutturulamayacak. Seyahat gelirlerinin 2016 için 28.6 milyar dolar, 2017 için 30.6 milyar dolar olması öngörülüyor. Atina olalım derken... Hesap değişti Dün açıklanan yeni OVP’ye göre bu yıl için GSYH tahmini, geçen yıl yayımlanan OVP’ye göre TL bazında 1 trilyon 945 milyar liradan 1 trilyon 928 milyar liraya düştü. Yani 17 milyar lira azaldı. Bu rakam 2.7144’lük yıllık ortalama kurla hesaplandığında 710 milyar dolara denk geliyor. Nüfusun bir önceki hesaplamada kullanılan 77 milyon 724 bin olduğu düşünülürse kişi başına milli gelir dolar bazında 9 bin 195 dolara geriliyor. Özetle geçen yıl sonunda belirlenen 10 bin 936 dolarlık kişi başına milli gelir hedefine göre yurttaş 1741 dolar fakirleşiyor. Diğer yandan yeni yöntemle kişi başına milli gelir tahmini bu yıl için 19 bin 506 dolar. Bu da geçen yılki hesaplama yöntemine göre 10 bin 311 dolar daha fazla. Aynı şekilde mevcut kurla 850 milyar dolardan 710 milyar dolara gerileyen 2015 GSYH hedefi de yeni yöntemle 1 trilyon 516 milyar dolara çıkıyor. Yani tek kalemde 806 milyar dolar artıyor. Hükümet yöntem değişikliğine gerekçe olarak kurdaki dalgalanmaları gösterdi. Geçen yıl yayımlanan 20152017 dönemine ait OVP’de bu yıl için belirlenen öngörülerin hiç biri tutturulamadı. Enflasyon ve işsizlik öngörüleri yükselirken büyüme düştü. Geçen yıl 2015 için belirlenen yüzde 4’lük bü GSYH ikiye katlandı yüme rakamı, yeni OVP’de yüzde 3’e çekildi. 2016 yılı için büyüme yüzde 5’ten yüzde 4’e revize edilirken, söz konusu rakam 2017 yılı için yüzde 4.5, 2018 için de yüzde 5 olarak tahmin edildi. OVP’den ayrıntılar şöyle: 4 Tüketimde artış beklentisi yüzde 3.8’den yüzde 4.5’e çıktı. Gelecek yıl için beklenti yüzde 4’ten yüzde 3.7’ye çekildi. 4 Bu yıl için sabit sermaye yatırımlarında yüzde 4.2 artış beklenen tahminler, yüzde 4.7’ye çıkarıldı. 2016 için bu rakam 8.9’dan yüzde 5.2’ye, 2017 için de yüzde 9.3’ten yüzde 7.5’e indirildi. 2018 yılı için de yüzde 8.2’lik sabit sermaye yatırımı artışı öngörüsü yapıldı. Turizm gitti AKP liderliği Suriye’de olup bitenleri bir türlü kavrayamamıştı, şimdi artık pusulasını da kaybetti. “Rusya’nın Suriye ile sınırı yok ki”, “enerjiyi başka yerden alırız” vb., gibi gariplikler aslında bir fiyaskonun parçası. Bu fiyasko yüzünden AKP Türkiyesi geldi bir başkasının “Tükidides tuzağına” düştü; seçimlerin ardından başlayan çatışmalar, Suruç, sonra Ankara Barış Mitingi katliamı; artık kan revan içinde sürükleniyor... Bir fantezi dünyasında yaşayan AKP’nin, siyasal İslamın entelektüellerinin realite ile her zaman ciddi sorunları oldu. Realite AKP liderliğini yine darp etti; ülke 95 insanına ağlıyor, onlar yine şaşkınlar; ağızlarından çıkanı kulakları duymuyor... Hesapça, kültürel, tarihi mirasımızla (stratejik derinlik) bölgenin, İslam dünyasının lideri, adeta Atina’sı olacaktık. Bu plan bölgenin, dünyanın realitesine çarpınca kırıldı. Bu kırılmayı da anlayamadılar. Türkiye bu kez Peloponnes Savaşları’nda, Atina ile Sparta’nın arasında, kaynayıp giden Mykanos’a, Korfu’ya benzemeye başladı. AKP liderliğinin aymazlığı o dereceye yükseldi ki, kendi ihtirasları uğruna, NATO ile Rusya’yı III. dünya savaşına, ya da en azından Türkiye’yi de içine çekecek bir bölgesel savaşa sokabilecek maceraları kabul etmeye hazır gibi görünüyorlar. İşte bu nedenlerle, 1 Kasım seçimleri, AKP’nin elinden bu olanağı almak, dış politikaya biraz realite enjekte etmek açısından, yalnızca ülkenin geleceğini değil, bölgesel hatta belki de küresel gelişmelerin yönünü belirleyebilecek bir önem kazanmaya başladı. Mutfaktaki lavaboyu bile... Emekçiler iş bırakacak irleşik Kamu İş Konfederasyonu Yönetim Kurulu, başkentteki kanlı terör olayının ardından 12 Ekim Pazartesi (bugün) için grev kararı aldı. Bir günlük iş bırakacak olan konfederasyon, hafta boyunca işyerlerinde siyah kokart takılacağını bildirdi. Birleşik Kamu İş Konfederasyonu Yönetim Kurulu’ndan yapılan açıklamada şunlar kaydedildi: “13 yıldır ülkeyi  yöneten AKP iktidarı ve saray, iç dış barışımızı bozmuş, ülkenin barışını, birliğini, kardeşliğini emperyalizme tercih etmiştir. Saray ve şürekası, 7 Haziran seçimlerinde ortaya çıkan halkın iradesini hiçe sayarak ülkeyi büyük bir uzlaşı içinde yönetecek hükümeti kurmak yerine, yurttaşlarının can güvenliğini dahi koruyamayan basiretsiz bir geçici hükümete ülkeyi mahkum etmiştir. Türkiye’yi sonu olmayan bir karanlığa sürüklemek amacıyla var gücüyle hareket etmektedir.” Hizmet Sektörü İşveren Sendikası Başkanı Necmeddin Şimşek de “Şiddetten çözüm ya da gelecek bekleyenlerin insanlıkla ilgisi olmayacağı bilinmelidir. Toplum olarak sağduyumuzu korumalı, demokrasimize olan inacımızı artırmalı, böylece terörün amacına erişmesini engellemeliyiz” ifadesini kullandı. l ANKARA / Cumhuriyet Ankara’daki kanlı saldırının ardından İngiltere Dışişleri Bakanlığı Britanyalı turistlere “tehlikeli Türkiye’den uzak durun” uyarısı yaptı ngiliz Hükümeti vatandaşlarını Ankara’daki kanlı saldırıdan sonra Türkiye’ye gitmemeleri uyarısı yaptı. Ankara’daki kanlı saldırının ardından İngiltere Dışişleri Bakanlığı’nca yapılan seyahat uyarısını, “Britanyalı turistlere ‘tehlikeli’ Türkiye’den uzak durmaları söylendi” şeklinde yansıtan İngiliz basını, Türkiye’ye ilişkin yeni terör saldırısı olasılığını da vurguladı. Sunday Express, Ankara’daki saldırıyı iki bomba en az 97 kişiyi öldürürken Britanyalı turistlere ‘tehlikeli’ Türkiye’den uzak durun haberleriyle verdi. Haberde, Dışişleri Bakanlığı,126 kişinin de yaralanmasına yol açan intihar saldırısının ardından ülkede muhtemelen daha çok saldırının olacağını söyledi. İngiliz hükümeti, seyahat uyarısında çok gerekli olmadığı sürece Şırnak, Mardin, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis, Hatay, Siirt, Tunceli, Diyarbakır ve Hakkâri illerine gidilmemesini isterken İstanbul’daki kamu ulaşımına “genel tehdit” konusunda da uyarıda bulundu. Öte yandan 14 sivil toplum kuruluşunun oluşturduğu “Teröre Hayır, Kardeşliğe Evet Buluşması” Tertip Komitesince, terör saldırısına ilişkin, vatandaşların can güvenliğinin ve huzurunun tam olarak sağlanması yönünde gerekli tedbirlerin gözden geçirilmesi ve suçlularının ortaya çıkarılmasının hayati derecede önemli olduğu belirtildi. Türkiye’den uzak durun İ B İş dünyası olayın faillerinin bir an önce yargı önüne çıkarılmasını istedi. İş dünyasından sağduyu çağrısı nkara’daki katliamla ilgili iş dünyasından tepkiler de gelmeye devam ediyor. l Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD): Terörün ve şiddetin ülkemizin üstüne çöktüğü bugünlerde ülkemizin başkentinde, merkezi bir yerde ve barışçıl bir halk buluşması sırasında böyle bir saldırının gerçekleştirilebilmiş olması vatandaşlarımızın can güvenliği adına son derece endişe vericidir. Vatandaşlarımızın can güvenliğinin ve huzurunun tam olarak sağ A Şiddetle çözülmez lanması yönünde gerekli tüm tedbirlerin gözden geçirilmesi ve bu olayın suçlularının ortaya çıkarılması kamu vicdanı açısından hayati derecede önemlidir. l Genç Yönetici ve İş Adamları Derneği (GYİAD): Hiçbir zeminde akıl ile bağdaştırılamayacak bu ve benzeri terör eylemleri, Türkiye’nin huzur ve barış içinde demokratik ve ekonomik hedeflerine ilerleyişini durdurmayı amaçlamaktadır. Her kesime önemli so rumluluklar düştüğüne ve tüm Türkiye’nin sağduyulu hareket etmesi gerektiğine inanıyoruz. Güven ortamı için, siyasi görüş ayrımı ve “senben” kavgası olmaksızın, tüm yetkilileri görev bilinci ile harekete geçmeye davet ediyoruz. Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği: Terörün her türlüsünü lânetliyor, toplumumuzun demokrasiye sahip çıkarak barış ve istikrara ulaşacağını ümit ediyoruz. Ekonomi Servisi Rusya’nın Suriye’deki “varlığıyla” ilgili yazıları okurken aklıma bir Anglosakson deyimi geldi: “Her şeyi getirmiş, mutfak lavabosunu bile.” Bu yüzden, Rusya’nın niyetinin IŞİD’i yok etmeyi çok aştığını düşünmek gerekiyor. Gerçekten de uçaklar, tanklar bir yana, Foreign Policy’den Elias Gross, Suriye’de Rusya’nın, insansız uçaklara ek olarak getirdiği Krashuka, IL20 ve Vasily Tatishchev, R1660.5 gibi elektronik savaş araçlarını, pratikte izlenmesi, hedef alınması hiç de zor olmayan bir düşmana karşı devreye sokmuş olmasına dikkat çekiyordu. İngiliz Royal United Services Institute’den Igor Sutyagin, Batı’nın, Ukrayna’da “uçuşa kapalı hava sahası” yaratma niyetinin Krashuka’nın (uçakların, alçak yörüngeli uyduların elektronik sinyallerini bozabilen bir hareketli elektronik savaş ünitesi) getirilmesiyle rafa kaldırıldığını söylüyor. IL20 Kremlin’in en kapasiteli casus uçaklarından biri, Vasily Tatishchev, çok gelişkin bir sinyal izleme, bozma gemisi. Rusya’nın Hazar Denizi’nden fırlattığı Kalbr NK, 1500 mil menzilli Cruise füzelerine ilişkin kimi sorular da var. Rusya neden böyle bir ateş gücünü Hazar Denizi’nde, kime karşı kullanmayı düşünerek tutuyor. Bu tip füzeler için nasıl oluyor da Buyan–M grubu Korvet tipi görece küçük çaplı bir gemiyi platform olarak kullanabiliyor? Rusya’nın, Ukrayna’da olduğu gibi Suriye’ye de gönüllülerden oluşan bir birlik getirmeye hazırlandığı aktarılıyor. Sanırım Rusya, Suriye’de kendi çıkarlarını korurken, NATO ve Batı’nın siyasi birliğini, risk alma, bir “hibrid” savaşa uyum sağlama kapasitesini de ölçüyor, elektronik bilgi topluyor. Buna karşılık, NATO ve ABD’nin de Rusya üzerine bilgi toplama şansı oluşuyor. Rakip orduların bu kadar dar bir alanda karşılaşmaya başlaması, bir “kaza”nın ardından sonu belirsiz bir süreci başlatma riskini getiriyor. Bu sırada, AKP liderliği de, IŞİD’i unutarak Rusya’ya karşı NATO yanımda diye avunuyor; NATO’nun binlerce askeri de Türkiye’ye gelmek için hazır bekliyor (The Times 09/10). Siyasal İslamın ihtirasları ülkeyi yönetilemez hale getiriyor. “Yeni Osmanlı” eskisinin izinden gidiyor. Sanırım “fıtratında var”. Marmarabirlik’ten esnek fiyat politikası Marmarabirlik Yönetim Kurulu Başkanı Hidamet Asa, ürün alım döneminde yağlık zeytinde esnek fiyat politikası uygulanacağını, sofralık zeytinde ise taban fiyat ve orta danede düzenleme yapılacağını bildirdi. Asa, 20152016 kampanya dönemi öncesi ortakların teslim edeceği zeytin miktarına yönelik beyanname alımlarının 28 Eylül’de başladığını hatırlattı. C M Y B