Katalog

SAYFA CUMHURİYET 6 OCAK 2015 SALI 10 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Sayıştay raporuna göre TEDAŞ’a özelleştirme, BOTAŞ’a ‘al ya da öde’ zarar ettirdi 2 Devlerde büyük zarar 00 milyon lira kârda olan TEDAŞ özelleşmenin bittiği 2013’te yaklaşık 4.5 milyar lira zarar etti. Sayıştay’a göre ÖİB’nin TEDAŞ’a 5 milyar lira kaynak aktarması gerekiyor. EMO Başkanı’na göre ise zararın ana nedeni özelleştirme bedellerinin zamanında ödenmemesi. S ayıştay, İran, Rusya ve Azerbaycan’a şart kapsamında “asgari alım tutarı kadar gaz alınamaması” nedeniyle ödenen 679.5 milyon liranın, gaz alınarak mahsubunun yapılamaması halinde hem BOTAŞ hem de ülke ekonomisi için kayıp olacağını vurguladı. rıca Başkent Doğalgaz AŞ’den 676 milyon 977 bin liralık alacak da, şirketin özelleştirilmesi sonucu tasfiye edildi. BOTAŞ’ın içinde bulunduğu finansman darboğazı nedeniyle Gümrük TIR Müdürlüğü’ne 2.5 milyar lira KDV borcu bulunuyor. Kısa ve uzun vadeli borçlar toplamı da 9.4 milyar lira. Rapora göre, söz konusu yabancı kaynaklar için 154.4 milyon lira faiz ve kur farkı ödendi. 473 milyon lira kambiyo zararı oluştu. Rapora göre, Dünya Bankası kredisi ile finanse edilen Erzincan Kompresör İstasyonu’nun sözleşmesi ve Tuz Gölü Yeraltı Doğalgaz Depolama projesinin sözleşmesi bedelleri toplamı 688 milyon dolar oldu. Tuz Gölü Yeraltı Doğalgaz Depolama Projesi’nin 363 milyon dolar finansman açığı ortaya çıktı. Projenin danışmanlık hizmetleri sözleşmeleri ile birlikte 400 milyon dolar ek finansman açığı oluştu. Dünya Bankası kredisinin 2006’da işlerlik kazanmasına rağmen, yatırımların zamanında tamamlanamaması nedeniyle kredinin ödemesiz 7 yıllık süresi 2012’de doldu. 2013’ten itibaren geri ödemeleri başladı. Bu arada Irak’a borç kaydedilmek üzere IrakTürkiye ham petrol boru hattının Irak tarafında kullanılmak üzere BOTAŞ tarafından 1997 ve 1999 yıllarında satın alınıp Petrol İşletmeleri Bölge Müdürlüğü ambarında bekleyen 463 bin 54.02 dolar maliyetli elektrik motoru ve yedeklerin, bedeli karşılığında bir an önce Irak Noc/Somo firmasına gönderilmesi de istendi. Bursa’da 460 işçi işten atıldı LEVENT GENCELLİ AYŞEGÜL ALTIN Devlete kasasının dolacağı ve şirketin kazancının artacağı iddiasıyla özelleştirilen Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ (TEDAŞ), Sayıştay raporuna göre özelleştirilmeden önceki 2012 bilançosunda 199 milyon 838 bin lira kârdayken, özelleşmenin bittiği 2013 bilançosunda 4 milyar 373 milyon lira zarar yazdı. Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Başkanı Hüseyin Yeşil, Sayıştay raporuna göre de TEDAŞ’taki büyük zararın nedeni özelleştirme sırasında yapılan usulsüzlükler ve özelleştirme bedellerinin tam olarak ödenmemesi. Sayıştay’ın 2012 TEDAŞ raporunda; son beş yıl içinde özelleştirmesi tamamlanan 10 elektrik dağıtım şirketinin kasasındaki 171.3 milyon liralık kaynağın şirketlerin yeni sahibine bırakıldığı belirtilmişti. Bu miktarın 15.1 milyon lirasının Aksa’nın aldığı Fırat Elektrik’te, 30.2 milyon lirasının da Cengiz İnşaat’ın aldığı Meram Elektrik’te kaldığı kaydedildi. Devletin, elektrik dağıtım özelleştirmelerinde holdinglere adeta “üste para vermiş” yorumlarına neden oldu. Soruşturma sonucunda “paraların iadesinin mümkün olmadığı” yönünde görüş bildirilmiş ve dosyalar kapatılmıştı. AlarkoCengiz Ortak Girişim Gurubu tarafından yüzde yüz hissesi alınanan Meram Elektrik, 2013 raporunda da usülsüz bir yöntemle, ödemesi gereken 39 milyon 621 bin lirayı ödemediği yer aldı. Yeşil, “Şirket halktan para topla dığı halde ödemesi gereken parayı ödemiyor. Hem kâr ediyor hem devlet kasasını zarara uğratıyor” dedi. Zararın kapatılması için öneride bulunan raporda şöyle denişdi: “TEDAŞ’ın kayıtlı 5.5 milyar lira ile sınırlı aktifleri ile Avrupa Yatırım Bankası ve Dünya Bankası kredi borçları hariç 11.3 milyar TL tutarındaki yükümlülükleri arasında oluşan pozisyon açığının kapatılması için TEDAŞ’ın sermaye artışına mahsuben ÖİB tarafından en az 5 milyar TL kaynak aktarılması ile mümkün görülmektedir.” Öte yandan raporda Avrupa Yatırım Bankası’ndan alınan kredi ile Yeşilırmak EDAŞ bölgesinde yapılan “Elektrik Dağıtım Şebekesi” yatırımlarına ait fiziki gerçekleşmelerin zamanında kontrol edilmemesi ve metrajlarının çıkarılmamış olması nedeniyle gelecekte yüklenici ile hukuki sorunlar oluşturmaması için kesin hesap ve kesin kabule yönelik tespit ve metrajların mevzuata uygun şekilde giderilmesinin takip edilmesi gerektiğine işaret edildi. MUSTAFA ÇAKIR ANKARA Doğalgaz anlaşmalarında yer alan “al ya da öde” şartı nedeniyle BOTAŞ 679.5 milyon lira zarar edecek. Sayıştay, İran, Rusya ve Azerbaycan’a şart kapsamında “asgari alım tutarı kadar gaz alınamaması” nedeniyle ödenen 679.5 milyon liranın gaz alınarak mahsubunun yapılamaması halinde hem BOTAŞ hem de ülke ekonomisi için kayıp olacağına dikkat çekti. Bu durumun giderilmesine yönelik raporda şöyle denildi: “Kuruluşun (BOTAŞ) doğalgaz alım sözleşmelerinde yer alan al ya da öde hükmü kapsamında İran, Rusya ve Azerbaycan’a ödenen ve mukavele hükümleri gereği 512 yıl içersinde alınacak, asgari alım miktarı üzerindeki doğalgaz bedeline mahsup edilmek üzere 2013 sonu itibarıyla bilançoda 679.5 milyon lira olarak yer alan alacağın, sözleşme hükümleri kapsamında telafi edilememesi ve zarar kaydedilmesi halinde kuruluşun mali yapısını olumsuz yönde etkilemesi kaçınılmaz görünmektedir.” Rapora göre ay BURSA AKP’nin “bütenşehir yasası” ile kapatılan il özel idarelerinin 31 Aralık 2014 itibariyle tüzel kişiliklerinin sona ermesi, bu idarelerin sözleşmeli olarak okullarda çalıştırdığı binlerce hizmetlinin kış ortasında işsiz kalmasına yol açtı. Bursa’da İl Özel İdaresi ortadan kalkınca işsiz kalan 460 hizmetli Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü önünde eylem yaptı. Eyleme EğitimSen, Eğitim İş ve Türk Eğitim Sen de destek verdi. Eğitim iş kolundaki sendika temsilcileri, Bursa’da 1500 okulda yaklaşık 2 bine yakın hizmetli ihtiyacı bulunduğunu, bunların sadece 650’sinin kadrolu olduğunu ve kalan açığın da İl Özel İdaresi tarafından karşılandığı, özel idarelerin tüzel kişiliği sona erince bu hizmetlilerin sokağa atıldığını açıkladılar. Özel İdare mallarının AKP’li büyükşehirlerde belediyelere, AKP’li olmayan İzmir gibi belediyelerde de başka kurumlara geçtiğini ancak emekçilerin ortada bırakıldığını bildiren Eğitim Sen Bursa Şubesi Başkanı Güney Özkılıç “Temizlik niyetine okullara alınan ve Bursa’da ONİÇ adlı taşeron firmaya bağlı olarak çalıştırılan bu emekçilere, 11 ay üzerinden sözleşme yapılmasına rağmen 7 ay ücret ödenmektedir” dedi. Krediler 2014’te yüzde 18 arttı İşsiz babayı kızı teselli etti Avro’da tarihi düşüş Ekonomi Servisi Erken seçime hazırlanan Yunanistan’la ilgili endişeler ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) parasal genişlemeye gidecek beklentileri Avro’yu dolara karşı zayıflatmaya devam ediyor. ECB Başkanı Mario Draghi geçen hafta Avro bölgesinde yakında parasal genişlemeye gidileceği sinyali vermişti. Açıklamadan sonra hızlandıran Avro/ Yunanistan’da düşüşünü dolar dün dolar karşısında 25 Ocak’ta son dokuz yılın en düşük seviyesine geriledi. erken genel seçim ara 1.18’e gerileyapılacak olmasının Bir yen Avro/dolar pariteyarattığı belirsizlik si daha sonra 1.19’a ve Avrupa’da parasal yükseldi. Avro, Mart 2006’dan bu yana genişlemenin süreceği dolar karşısında bu beklentileriyle Avro/ kadar gerilememişti. Almanya’nın dolar paritesi 1.18’e Yunanistan’ın Avro bölkadar gerileyerek gesinden çıkmasından 9 yılın dibini korkmadığına yönelik haber de paritede etkili oldu. gördü. Rusya’ya karşı “petrol silahı” çekildiğinden beri önlemez düşüşe geçen petrol fiyatları, 5.5 yıldır ilk kez dün 50 doların altına indi. Dün ABD’de petrolün varil fiyatı bir ara 49.95 doları gördükten sonra 50.27 dolara çıktı, ama cuma günkü kapanış fiyatının 2.42 dolar altındaydı. Brent de 3.3 dolar kayıpla 53.09 dolara indi. New York borsasında Dow endeksi 294 puan, Nasdaq 60 puan kayıpla başladı. Beyaz Saray, petrol fiyatlarındaki düşüşün “ABD ekonomisine yaradığına inandıklarını” duyurdu. Ekonomi Servisi Antalya’da yılbaşı günü, 200 arkadaşıyla birlikte, büyükşehir belediyesindeki işinden çıkartılan taşeron şirkete bağlı özel güvenlik görevlisi Murat Araz, yaşadıklarını anlatırken gözyaşına boğuldu. 5 yaşındaki Tuana, babasının gözyaşlarını sildi. DHA’nın haberine göre Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin özel güvenlik hizmetlerinde çalışırken yenilenen özel güvenlik ve koruma hizmeti ihalesi kapsamında işten çıkartılan çalışanlar eylem yaptı. Büyükşehir belediyesinde 2014’te 500 özel güvenlikçi çalışırken 2015 için yapılan ihalede büyükşehir belediyesi sayıyı 300’e düşürdü. Tür kiye Güvenlik ve Savunma İşçileri Sendikası (Güvenlik İş) Antalya İl Temsilcisi Hüseyin Çalkaya, işten çıkarılanlar arasında 9 yıldır büyükşehir belediyesine hizmet veren çalışanlar olduğunu belirterek “Kıdem tazminatları, biriken izin paraları, ihbar tazminatları var. Hiçbir açıklama yapılmadan işten çıkarıldık” dedi. İşten atılan Murat Araz “Eşim çalışmıyor. Ne yapacağım bilemiyorum” derken akan gözyaşlarını kucağındaki kızı sildi. Ekonomi Servisi Bankacılık sektörü kredileri, 26 Aralık itibarıyla bir önceki haftaya göre yüzde 0.89 artışla 1.256 trilyon lira olurken, 2014’te yıllık artış oranı 2013’teki yüzde 33 seviyelerinden yüzde 18’e geriledi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre, tüketici kredileri yıllık bazda yüzde 13.3 artışla 281.08 milyar lira olurken, bireysel kredi kartları ise yıllık bazda yüzde 12 daralarak 72.5 milyar liraya geriledi. Böylece 2013 sonuna doğru tüketimi sınırlamak için tüketici kredileri ve kredi kartlarının kullanımına yönelik getirilen sınırlamalarla, kredi büyüme oranları istenilen doğrultuda gerilemiş oldu. Takipteki alacaklar ise net 9 milyar 149 milyon lira, brüt ise 35 milyar 932 milyon lira oldu. Toyota Türkiye’den 2 milyar dolar ihracat Ekonomi Servisi Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye AŞ Genel Müdürü ve Üst Yöneticisi (CEO) Orhan Özer , 2014 yılında 131 bin otomobil ürettiklerini belirterek, bunun yüzde 85’ini 50’den fazla ülkeye ihraç ettiklerini ve yaklaşık 2 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaştıklarını söyledi. Şirketten yapılan açıklamada, geçen yıl model, tevsi ve modernizasyon yatırımı için 1 milyar 110 milyon liralık yatırım teşvik belgesi alındığı ve teşvik kapsamında yıllık üretim kapasitesinin 250 bin adede yükseleceği vurgulandı. Orhan Özer, Sakarya’daki fabrikalarının üretim hacmi ve yatırımlarında artış kararı alındığını belirterek, 2015’te bu kararlar doğrultusunda çalışacaklarını aktardı. Özer “Bu yatırımla yeni iş fırsatları da yaratacağız. Yeni pazarlara açılıp, şirketimizin ve ülkemizin rekabetçiliğini arttıracağız” dedi. VEFAT VE BAŞSAĞLIĞI Baromuzun 42916 sicil sayısında kayıtlı AVUKAT UFUK SELÇUK 04/01/2015 tarihinde vefat etmiştir. Cenazesi 05/01/2015 Pazartesi günü defnedilen Aziz Meslektaşımıza Tanrı’dan rahmet, kederli ailesine, yakınlarına ve Baromuz mensuplarına başsağlığı dileriz. MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI DÖVİZ ALIŞ 2.3411 6 OCAK 2015 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ SATIŞ İSTANBUL BAROSU BAŞKANLIĞI Nüfus cüzdanımı ve sürücü belgemi kaybettim. Hükümsüzdür. SELMA EREN (TÜZMEN) 2.3453 2.3395 2.3488 1.8964 1.8754 1.9078 2.7981 2.7911 2.8023 3.5878 3.5667 3.5932 2.3337 2.3153 2.3372 1.9920 1.9757 1.9996 8.0295 7.8069 8.1499 Petrol 50 doların altına indi 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.8841 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 100 JAPON YENİ 2.7931 3.5692 2.3188 1.9830 7.9258 1 DANİMARKA KRONU 0.37474 0.37658 0.37448 0.37745 0.29291 0.29594 0.29270 0.29662 0.30519 0.30724 0.30498 0.30795 1.9415 1.9544 1.9343 1.9618 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.62372 0.62484 0.61904 0.62953 C M Y B