Katalog

SAYFA 10 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr CUMHURİYET 21 OCAK 2015 ÇARŞAMBA ILO’nun Dünya İstihdam Raporu’na göre, bu yıl 3 milyon kişi daha kervana katılacak İşsizlik 5 yıl daha artacak Ekonomi Servisi Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), dünyada eşitsizlik ile işsizliğin 5 yıl boyunca artacağı uyarısında bulundu. Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi’nde düzenlenen basın toplantısında ILO’nun “2015 Dünya İstihdam Raporu”na ilişkin bilgi veren ILO Genel Direktörü Guy Ryder, “Var olan istihdam krizi sona ermekten çok uzak. Rehavete ve memnuniyete yer yok” dedi. “Geçen yılı 201 milyon kişi işsiz olarak tamamladı. Bu yıl dünyada 3 milyon kişi daha işsizler kervanına katılacak. 2019 yılına kadar ise işsiz sayısı 212 milyona yükselecek” ifadesinin yer aldığı raporda, 2008’deki küresel ekonomik krizle “61 milyondan fazla işin ortadan u Küresel ekonominin var olan istihdam krizini sona erdirmekten çok uzak olduğunu, rehavete ve memnuniyete yer olmadığını dile getiren ILO Genel Direktörü Guy Ryder, dünyadaki işsiz sayısının 2019’a kadar 212 milyona yükseleceğini açıkladı. kaybolduğu”na dikkat çekildi. Raporda, ayrıca 2008 kriziyle ortaya çıkan istihdam açığının dışında sosyal açıkların kapanmasının mümkün görünmediği de belirtildi. ILO, 2007’de yüzde 5.5 olan global işsizlik oranının 2014’te yüzde 5.9 olarak gerçekleştiğini savunurken bu oranın 2015’te ve 20152017 döneminde aynı seviyede kalmasını beklediğini ifade etti. Gelir eşitsizliğinin artmaya devam edece ği uyarısında bulunulan raporda, dünyada en zengin yüzde 10’luk dilimde yer alanların, toplam gelirin yüzde 30 ila 40’ını kazandığı, en düşük gelire sahip yüzde 10’luk dilimdekilerin ise toplam gelirin yüzde 2 ila 7’sini kazandığı ifade edildi. Raporda, dünyada 1524 yaş arası yaklaşık 74 milyon gencin geçen yılı iş arayarak geçirdiği ve yetişkinlere göre gençler arasındaki işsizliğin 3 kat daha fazla olduğu belirtildi. Raporda yer alan Türkiye’ye ilişkin veriler ise oldukça iyimser göründü. Zira hükümetin Orta Vadeli Programı’na göre 2015’te yüzde 9.5, 2016 için yüzde 9.2 ve 2017 için yüzde 9.1 olarak tahmin edilen işsizlik ILO raporunda, 2015’te yüzde 9.2, 2016 yılında yüzde 8.9 ve 2017’de yüzde 9 olarak öngörüldü. Türkiye’de ekim dönemi işsizlik yüzde 10.4 olarak açıklandı. Dünya Nimetleri Herhangi bir “torba yasa” görüşülüyor olsa tansiyon bundan bin kat yüksek olurdu. Meclis’te “iktidar kulisi” alabildiğine ruhsuz, heyecansız. Az sonra başlayacak oylamanın ağırlığını yansıtacak en ufak belirti gözlenmiyor. Genel Kurul salonunda başbakan yok. Londra’da. TBMM başkanı yok. İstanbul’da. (Her iki program da “ilaç” gibi gelmiş olmalı.) Komisyon Başkanı Hakkı Köylü fiziken burada. Fakat altında imzası bulunan Soruşturma Komisyonu raporunu savunmayacak. Bu görevi Başkanvekili Yılmaz Tunç üstlenmiş. Yüce Divan’a sevk edilip edilmeyecekleri oylanacak dört eski bakandan Erdoğan Bayraktar, toplantıya dakikalar kala “Konuşacaktım aslında ama arkadaşlar, konuşmazsam daha uygun olacağını söyledikleri için konuşmuyorum” diyor. “Beni sevin” diye ekliyor. Bu cümle esprileri zembereğinden boşaltıyor. Ama Bayraktar oturduğu sırada hiç huzurlu görünmüyor. TBMM Başkanvekili Ayşenur Bahçekapılı, oylamaya konu önergeyi okuyor. CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi söz alarak “‘Bir isim’, dediniz. Oysa Rıza Sarraf’ın ismi bellidir. Bu ismi niye sakladınız merak ediyorum” sorusunu yöneltiyor. Bahçekapılı, önergede bu ismin yazmadığını söyleyince Hamzaçebi, raporun 4. ve 5. sayfalarını anımsatıyor. HHH Komisyon, dört bakanın Yüce Divan’a gitmesine neden gerek görmemiş? Bu karar Meclis kürsüsünden iki temel gerekçeyle savunuluyor: Gana’dan Dubai’ye giden 1.5 ton altının kara para soruşturmasında takipsizlik çıkmış. Delil diye sunulan bulgu ve belgeler hukuka aykırı yöntemlerle sağlanmış. Kurguyu tamamlayan “kurtarıcı” ise daha birkaç hafta önce, olur a Yüce Divan işlevini görür diye, iktidarın sözlü saldırısına uğrayan Anayasa Mahkemesi (AYM). Tunç, AYM’nin hukuka aykırı yöntemlerle elde edilen delillerin geçerli olmadığına dönük kararını hatırlatıyor. Bu göz yaşartıcı kadirşinaslıkla demek istiyor ki başkanvekili, usul sakat olduğu için esasa geçilemez bile. Yani saat, piyano, çikolata kutusu, mal bildirimi gibi 13 aydır konuşulan somut rüşvet ve yolsuzluk iddialarının deliller hukuka aykırı yöntemlerle elde edildiği için konuşulabilirliği yok. HHH Peki MASAK’tan Demir’in bilirkişi sıfatıyla Soruşturma Komisyonu için hazırladığı çalışmadan neden söz etmiyor Tunç? O belgede, ne telefon dinleme ne de teknik, fiziki takip var. MASAK bürokratı Demir, eskilerden hatırladığımız ve bu çağa göre hayli cesur sayılabilecek “kamu yararı” odaklı bir yaklaşım sergilemiş. Gayet açık, somut biçimde üç bakanın, mal bildirimleri, banka kayıtları, tapuları ile komisyona verdikleri ifadeyi karşılaştırmış. Güler’in oğlunun şirketinin kâr etmediğini, dolayısıyla ortadaki paranın oradan olamayacağını, mal varlığıyla gelirinin orantısız olduğunu, Çağlayan’ın evin alınmasına kaynak olarak gösterdiği altın döviz, takı bozdurma belgesenin olmadığını, satın alma tarihi ile mal varlığına tedbir konulan tarihlerin uyumsuzluğunu, Bağış’a ait 11 evden 3’üyle ilgili ‘soru işaretleri’ bulunduğu... Bütün bunlar, “Biz hukuka uygun karar aldık” diye övünen Başkanvekili Tunç için can sıkıcı ayrıntılar olmalı. HHH Zafer Çağlayan oylamasında, beklentilerin üzerinde gerçekleşen 38 “fire” önemli bir sonuçtur. Yargılama yolunu açmaya yetmese de “biat”ın içselleştiği iktidar partisinde, hafife alınamayacak sayıda bir grubun, yolsuzluğun varlığını kabul ettiğini ve bu “kabul”ü yansıtacak cesaretin toplanabileceğini kanıtladı. Ret oylarıyla Yüce Divan yolunu kapatan AKP çoğunluğu da bu tercihi, “yolsuzluk yok” inancından çok, korkularla beslenen ve tek merkezden yönlenen “dünya nimetleri” için yaptı: Önümüzdeki seçimde yeniden aday gösterilmek; bu şansı “üç dönem” kuralı nedeniyle kaybedenler içinse seçim sonrası muhtelif yönetim kurulu üyelikleri, danışmanlık, kurumlarda çoluk çocuğa iş vs... Dünya nimetlerine bu kadar duyarlı bir topluluk karşısında, muhalefet milletvekillerinin, hadislerden referanslarla vicdan çağrısı yapması ise ironik olmasının yanı sıra, asıl hukuk devletinin kaybettiği zemin hakkında fikir veriyor. Çin’de 24 yılın en kötüsü oldu Ekonomi Servisi Çin ekonomisi 2014’te 7,4 büyüyerek son 24 yılın en düşük büyüme hızına imza attı. Çin İstatistik İdaresi’nin açıkladığı verilere göre, Çin’de gayrisafi milli hasıla (GSMH) 2014’te yüzde 7.4 büyüyerek 10.4 trilyon ABD dolarına ulaştı. Ülke ekonomisi geçen yıl, 2013’ün aynı dönemlerine oranla ilk çeyrekte yüzde 7.4 , ikinci çeyrekte yüzde 7,5, üçüncü ve son çeyrekte 7.3’lük büyüme kaydetti. Çin’in yüksek ölçekli sanayi büyümesi, 2013 yılında yüzde 9.7 iken geçen yıl yüzde 8.3 düşüş yaşandı. Çin’de geçen sene son 24 yılın en düşük büyüme hızı kaydedilirken Pekin yönetimi, 2014 için yüzde 7.5’lik büyüme hedefi koymuştu. TÜSİAD yönetiminin yarısı değişiyor u Yarın yapılacak TÜSİAD Genel Kurulu’nda Cansen BaşaranSymes’in başkanlığı kesinleşti. 12 kişilik mevcut yönetimin yarısı değişiyor. Koç ailesinden Ali Koç yeni yönetimde yer alacak. YİK başkanlığına da Özilhan geliyor. Ekonomi Servisi Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) yarın yapacağı 45. Genel Kurul’da 20152016 dönemindeki yönetim kurulunu belirleyecek. Tek liste ile gidilen genel kurulda mevcut yönetimin yarısı değişiyor. TÜSİAD ve TÜSİAD YİK’e toplam 4 kadın yönetici girecek. TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Cansen BaşaranSymes, 45. TÜSİAD Genel Kurul toplantısına sunulmak üzere yönetim kurulu aday listesini oluşturdu. BaşaranSymes tarafından üyelere sunulan yönetim kurulunun asil aday listesinde; İsmail Hasan Akçakayalıoğlu, Metin Akman, Bahadır Balkır, Cansen BaşaranSymes, Memduh Boydak, Esin Güral Argat, Simone Kaslowski, Ali Yıldırım Koç, Murat Özyeğin, Mehmet Nurettin Pekarun, Agah Mehmet Tara ve Sedat Şükrü Ünlütürk yer alıyor. Mevcut 12 kişilik TÜSİAD yönetiminin 6’sı değişiyor. Şu anda yönetimdeki, Haluk Dinçer, Tayfun Bayazıt, Cenk Çimen, Tarkan Kadoğlu, Osman Boyner ve Volkan Vural yeni dönemde TÜSİAD yönetiminde olmayacak. Koç ailesinden Ali Koç yönetime girerken Sabancı Holding Sanayi Grubu Başkanı Mehmet Pekarun da yönetime girecek. Yüksek İstişare Konseyi (YİK) Başkan Yardımcısı Tuncay Özilhan da, TÜSİAD Yüksek YİK Başkanlık Divanı aday listesini oluşturdu. Listesinde Tuncay Özilhan (Başkan), Arzuhan Doğan Yalçındağ (Başkan Yardımcısı), Ümit Nazlı Boyner (Başkan Yardımcısı), Ömer Aras (Başkan Yardımcısı), Ahmet Agah Uğur (Başkan Yardımcısı), Yavuz Canevi (Sekreter) ve Zekeriya Yıldırım (Sekreter) yer alıyor. TÜSİAD YİK’te de mevcut yönetimdeki dört isim yeni yönetimde olmayacak. KISA.. KISA... KISA... * Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Brent petrolün varil fiyatı tahminini 2015 için 55 dolara, 2016 için de 65 dolara çekti. Moody’s ham petrol fiyatlarının 2015 ve 2016’da zayıf seyrini sürdüreceğini öngördüğünü ve etkili bir arz müdahalesinin 2016’ya kadar mümkün olmadığını belirtti. * Merkezi yönetim brüt borç stoku 2014 sonu itibarıyla 612 milyar TL oldu. Hazine verilerine göre, borç stokunun 414.6 milyar TL tutarındaki kısmı TL cinsi, 197.3 milyar TL tutarındaki kısmı döviz cinsi borçlardan oluştu. * IMF, düşen petrol fiyatlarının küresel ekonomiyi desteklemesine karşın bazı risklerin büyümeyi yavaşlattığını belirterek, 2015 ve 2016 yıllarına ilişkin küresel büyüme beklentisini yüzde 3.8’den yüzde 3.5’e çekti. * Altın Avrupa ekonomisine dair belirsizlik ve küresel büyüme endişeleri nedeniyle gelen güvenli liman alımlarıyla ons başına 1294.10 dolarla 4.5 ayın zirvesine çıktı. * Cinemaximum sinemaları ile Mars Athletic Club fitness salonlarını bulunduran Mars Grubu, yeni sahibini bulmak için yatırım bankalarıyla görüşmeye başladı. Muzaffer Yıldırım’ın kurduğu Mars, 600’e yakın Cinemaximum salonlarını işletiyor. * Fitch Ratings, Hindistan Merkez Bankası’nın geçen hafta yaptığı faiz indiriminin kredi notuna etkisinin minimal düzeyde olacağını belirtti. BIST ve Londra Borsası’ndan işbirliği Yaklaşık bir yıl önce Nasdaq OMX ile stratejik ortaklık kararı alan Borsa İstanbul (BİST), Londra Borsası’yla da stratejik ortaklık anlaşması imzaladı. Londra’da düzenlenen “İstanbul: Bölgesel Merkez, Küresel Aktör Forumu”nda Borsa İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı ve Üst Yoneticisi İbrahim Turhan ve Londra Borsası Grubu Üst Yöneticisi Xavier Rolet tarafından her iki borsanın stratejik ortaklığına ilişkin anlaşmaya imzalar atıldı. Toplantıya Başbakan Ahmet Davutoğlu ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan da katıldı. Anlaşma kapsamında Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nın (VİOP) BIST 30 endeksine ve pay senetlerine dayalı vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin Londra Borsası Türev Ürünleri Piyasası’nda işleme açılacağı belirtilmişti. Dünyanın ortalama en yüksek dördüncü, Avrupa’nın da en yüksek işlem hacmine sahip borsası olan Londra Borsası Grubu (LSEG) finans dünyasının batıdaki en önemli merkezlerinin başında yer alıyor. Londra Borsası’nda 60 farklı ülkeden, 40 farklı sektörü temsil eden yaklaşık 2,600 şirket yer alıyor. Grup, bu piyasalar sayesinde uluslararası şirket ve yatırımcılar için Avrupa sermaye piyasalarına erişim sağlıyor. Sabancı organik büyüme hedefliyor u Sabancı Holding Sanayi Grubu 2015’te yüzde 15 artışla 6 milyar TL’nin üzerinde ciro, 460 milyon TL’nin üzerinde yatırım planlıyor. Ekonomi Servisi Sabancı Holding Sanayi Grubu Başkanı Mehmet Pekarun, 2014 cirosunun 5.2 milyar lirayı aşması beklenen sanayi grubunun 2015’te 6 milyar liranın üzerinde ciro hedeflediğini; büyük bölümü Kordsa ve Brisa’ya yönelik olmak üzere 460 milyon liranın üzerinde de yatırım planladıklarını söyledi. Sabancı Holding sanayi grubu bünyesinde Kordsa Global, Brisa, Yünsa, Temsa Otobüs, Temsa İş Makinaları ve Temsa Motorlu Araçlar bulunuyor. Pekarun düzenlediği basın toplantısında “Grup ana işlerinde rekabetçiliğini sürdürürken, büyümesini yüksek katma değerli yeni iş modelleriyle gerçekleştirecek” dedi. Pekarun, satın alma fırsatlarıyla ilgilenmekle beraber öncelikle organik olarak büyümenin hedeflendiğini belirterek, Temsa’nın satılması ya da hisse devriyle ilgili “Temsa zor bir yeniden yapılanma sürecinde geçti. Temsa Otobüs bugün çok başarılı bir şirkettir. Temsa kesinlikle satılık değil” dedi. 2014 ciro gerçekleşmesine, kısa bir süre önce satış anlaşması imzalanan Sasa’nın rakamları dahil edilmedi. Sasa Polyester’deki yüzde 51 hissenin 102 milyon dolara Erdemoğlu Holding’e satışı için geçen hafta anlaşMehmet Pekarun ması imzalamıştı. İstanbul’da kongre turizmine ilgi azalıyor Ekonomi Servisi The RitzCarlton İstanbul Genel Müdürü Massimiliano Zanardi, 2011’den beri İstanbul’daki kongre, toplantı, seminer ve organizasyon turizminde bir azalma olduğunu belirterek, 5 yıldızlı otellerin bu durumdan etkilenmemesi için farklı etkinliklerle müşterilerinin ortalama konaklama sürelerini artırmaları gerektğini söyledi. 2012 yılından beri her yıl renovasyon çalışmaları için 2 milyon dolar bütçe ayıran The RitzCarlton İstanbul, 2015 planları dahilinde süit odalarından başlayarak tüm odalarını yenileyecek ve teknolojik altyapısını geliştirecek. Yılda 120 bin kişiyi ağırlayan The RitzCarlton İstanbul en faz Massimiliano la ABD ve Ortadoğu’dan gelen misafirleri ağırlıyor. Zanardi Zeytinyağı Hindistan’ı keşfe çıkıyor Ekonomi Servesi Türkiye’nin dünya ikinciliğini hedeflediği zeytinyağı sektöründe, Zeytin ve Zeytinyağı Tanıtım Komitesi (ZZTK) 2015 yılı tanıtım atağına Hindistan’dan başlıyor. Komitenin bu yılki ilk durağı 2224 Ocak’ta Hindistan’ın Mumbai şehrinde düzenlenecek olan Food Hospitality World Fuarı olacak. ZZTK, Hindistan’ın zeytinyağı ithalatından yüzde 25 pay almayı hedefliyor. Ege İhracatçı Birlikleri’nden yapılan açıklamaya göre, geçen yıl 6 uluslararası gıda fuarında Türk zeytin ve zeytinyağının tanıtımı yapan komite, bu yılın ilk 6 ayında 6 uluslararası fuara katılmaya hazırlanıyor. MERKEZ BANKASI Yapı Kredi Worldcard birinci oldu DÖVİZ ALIŞ 2.3358 SATIŞ 21 OCAK 2015 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ 2.3435 1.9359 0.36624 2.7167 3.5544 2.6845 0.28965 1.9642 8.1244 0.30886 0.62776 1.9888 CİNSİ 1 ABD DOLARI 2.3400 2.3342 1.9244 1.9031 2.7126 2.7058 3.5491 3.5282 2.6805 2.6594 1.9568 1.9408 8.0043 7.7825 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.9119 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 100 JAPON YENİ 2.7077 3.5307 2.6634 1.9480 7.9010 Nazan Somer Özelgin Yapı Kredi Worldcard, The Nilson Report’un Aralık 2014 raporuna göre kredi kartları alacak bakiyesi sıralamasında Türkiye’de birinci olurken, Kıta Avrupası’nın da birinci markası seçildi. Rapora göre kredi kartları alacak bakiyesinde 8 milyar 750 milyon dolarlık hacmiyle Türkiye’de birinci olan Yapı Kredi, dünyada ise 43. sıraya yükseldi. Yapı Kredi Perakende Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Nazan Somer Özelgin, “Yapı Kredi World, kart hamili cirosunda yüzde 18.6, POS cirosunda yüzde 20 ve kredi kartı adedinde yüzde 17.9 ile geçtiğimiz yılı da lider tamamladı” dedi. 1 DANİMARKA KRONU 0.36362 0.36540 0.36337 0.28603 0.28899 0.28583 0.30609 0.30815 0.30588 1.9683 1.9813 1.9610 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.62197 0.62309 0.61731 C M Y B