Katalog

23 EYLÜL 2014 SALI CUMHURİYET SAYFA devlete başkentlik yapmıştır. İlk başkent Galatlar’ın bir boyu olan Tektosaglar zamanındaydı. İkincisi Roma döneminde “Galatya Eyaleti”nin başkenti idi. Üçüncüsü İS 750’de Doğu Roma’nın (Bizans) “Bukellarion Eyaleti”nin başkenti ilan edildi. ultan’ın, Atatürk Orman Dördüncü olarak 1290’da Çiftliği”ni (AOÇ) yok bir Anadolu beyliği olarak edercesine kondurduğu “AK sahneye çıkan Ahilere Saray” hakkında “Ankara’ya başkentlik yaptı. Varlığını Selçuklu mimarisi mesajı Osmanlı döneminde de verildiğini” söyleyerek tarihi de sürdüren dinsel yapısıyla çok iyi bildiğini (!) gösterdiğini Ahilerin Ankara’sı bir “kent yazmıştık… Tarihçiler, sanat devletin” başkentiydi. tarihçileri, mimarlar Sultan’ın Mustafa Kemal 27 Aralık’ta bu sözlerini tartışıyorlar. Biz de arkadaşları ile Ankara’ya geldi. tartışmaya Ankara’nın tarihi ile Ankara’nın Seymenleri ve girmiştik. Devam ediyoruz... büyük bir kalabalık Dikmen İran’ın Susa kentinden sırtlarında Paşa’yı büyük başlayıp dönemin en zengin gösterilerle karşıladı. insanı Lidya Kralı Karun’un “Heyeti Temsiliye Reisi” başkenti Salihli’deki Sardes’e Mustafa Kemal Ankara’da giden ünlü “Kral Yolu” Ankara’dan geçerdi. ülkeyi yönetmeye, savunma Selanik’in kuzeyinde çalışmalarını da yürütmeye Makedonya’dan İskender, başladı. Küçük bir Anadolu Hindistan’a kadar uzanan kenti konumundaki Ankara’da imparatorluk planını “Ankyra” 23 Nisan 1920’de TBMM’nin yakınında, Sakarya Nehri kurulması ortamını yarattı. İlk kıyısındaki oturumda Gordion’da ünlü TBMM “kördüğümü” İÖ Başkanı 333’te kestikten seçildikten sonra kurması, başka “Büyük” unvanını başkomutanlığı almasına yol da yüklendi. açmıştı. İşin 13 Ekim ilginç yanı bir 1923’te başka Selanikli tarihte olan Mustafa beşinci kez Kemal de yine başkent olan Sakarya’da Ankara’ya kurduğu önce Rus karargâhta ve Afgan “Türkiye büyükelçilikleri Cumhuriyeti’ne” taşındı. İngiliz, giden yolu Fransız ve açmıştı! Amerikan Asteriks, büyükelçilikleri Obeliks’in Ankara’da Roma İmparatoru Ankara (Oburiks) istasyonunda Galatları İÖ 2. tren vagonlarında çalışmaya yüzyılda Ankara’yı Romalılara başladılar. Sonrasında ABD devretmişlerdi. Onlar da Büyükelçiliği Evkaf Apartmanı Ankara odaklı olarak “Kral olarak bilinen bina yakınında Yolunu” yeniden canlandırarak bahçeli bir eve taşındı. Doğu’ya açıldılar. İÖ 27’de Atatürk, Ankara’ya taşınan Augustus Roma imparatoru elçiliklere geniş araziler verdi. olmuştu. Roma’daki vasiyet İngilizler de uygun bir arazi yazıtı Roma’da kayboldu. arıyorlardı. Ama büyükelçi Ancak Ankara’daki Augustus Ankara’nın bozkırından tapınağında “yazıtlar kraliçesi” yakınıyor, haftanın belirli olarak yaşıyor. günlerinde İstanbul ile Augustus tapınağının başkent arasında mekik yapıldığı noktada Friglerin dokuyordu. ana tanrıçası Kibele ile İngiltere’den Ankara’ya gök tanrısı Men’e adanmış gelen bir İngiliz görevli, tapınaklar vardı. Romalılar bu Londra’ya gönderdiği kutsal noktanın tam üzerine, raporunda “Bugün Bellrock “tanrılaştırdıkları” İmparator denilen bir yörede uygun bir Augustus adına bu tapınağı yaptılar. Bizanslılar duvarlarında arazi buldum!” diye yazmıştı. Bilin bakalım “Bellrock” pencereler açarak tapınağı neresidir? Elbette “Çankaya” kiliseye çevirdiler. 1420’lerin sonunda, yine aynı noktada, değil mi? Osmanlıların Hacı Bayram İngiliz yetkilinin beğendiği Camii’ni yapmakla kalmayıp arazi Atatürk’ün yaveri Salih orada bir türbeye gömmeleri de Bozok’a aitti. Atatürk, araziyi rastlantı olabilir mi? İngilizlere hediye etti. Zamanla burada yapılan bina yetmeyince yanına ikinci bir bina yapıldı. İngiliz Kraliçesi 2. Elizabeth 1971’de Ankara’ya geldiğinde elçiliğin bahçesine bir söğüt ağacı dikti. Ankara’da ilk ABD elçiliği Lozan Antlaşması’nın imzalanmasının ertesi günü Augustus dönemindeki orada Türkiye ile ayrıca yazıtlardan şunları ikili anlaşma imzalayan öğreniyoruz: “Ankyra, Polonya’ya bir cemile olarak Anadolu’nun en güzel kenti Atatürk elçilik binasının temel olmuştu. Bu bakımdan burada atma törenine katıldı ve oturanlar Augustus’un kente temele imzasını attı… yaptığı iyilikler için ne kadar HHH şükran duysalar haklıydılar. Cuma günü Ankara adının Forum, tiyatrolar, sirkler, kökenine değinmiştik. O hamamlar, yollar, kaldırım taşları yazıda Kral Midas’ın, “bir döşenmiş caddeler, saraylar çıpa” bulduğu yerde Ankara’yı ve güzel villalar. Her yerde kurduğundan, “Ankyra” heykeller vardı...” sözcüğünün Yunanca “çıpa” Ankara, Bizans’ta demek olduğundan, İngilizce Hıristiyanlığın kutsal kenti “anchor” kelimesinin de “çıpa” Antakya bağlantılı üç yol olduğundan, Roma döneminde ağzının kavşağı oldu. Dönemin Ankara’da basılan sikkelerde haritalarında Ankara altı kuleli “çıpanın” vurgulandığından olarak belirtildi. Bizans’ın söz etmiştik. Bir yazım hatası en görkemli imparatoru Jüstinyen 6. yüzyılda Ankara’yı ilk baskılarda “çıpa” yerine “çapa” yazmışım! Konstantinopolis’e bağlayan “Ankara” sözcüğünün yolu onarttı. kökenine ilişkin bir başka Ankara, yüzyıllar sonra yorum ise Orta Asya’ya Uzakdoğu’dan Avrupa’ya dayanıyor. Bu varsayıma uzanan “İpek Yolu’ndaki” kervanlara ev sahipliği yaparak göre, “Nasıl Orta Asya’daki önemli bir ticaret kenti oldu. Seyhun ve Ceyhun nehirleri Ne var ki bu yol birkaç yüzyıl Adana yöresinde Seyhan ve sonra Arap akınlarını da Ceyhan, nasıl Uygur Türklerinin kolaylaştıracaktı. Sinkyan’ı Ankara’da Sincan 1718. yüzyılda 100 bin olmuşsa, o yörelerden nüfuslu önemli bir ticaret yüzyıllarca önce Ankara’ya merkezi iken 19. yüzyılda 26 gelen Türkler de Baykal bine gerileyen Ankara’da; 17 gölüne dökülen ‘Angara’ bin Müslüman, 7 bin Hıristiyan Nehri’nin adını kentimize ve 400 kadar Yahudi yaşıyordu. vermişler!” deniliyor. Kuşkusuz HHH irdelenmesi gereken bir Ankara tarihte 5 ayrı varsayım. Devam edeceğiz. DIŞ HABERLER [email protected] 13 Kerry, rehine sorununu çözen Türkiye’den IŞİD’e karşı beklentilerini dile getirdi Ankara’nın Dünü (2)… S ‘Türkiye artık öne çıksın’ Dış Haberler Servisi ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Türkiye’nin IŞİD’in elindeki rehinelerini kurtarmasının ardından Irak Şam İslam Devleti’yle (IŞİD) savaşta öne çıkmasını beklediklerini söyledi. Kerry Amerikan MSNBC kanalına yaptığı açıklamada “Türkiye, Suriye sınırını kapatmak; yabancı savaşçıların geçişini ve petrol kaçakçılığını durdurmak zorunda” ifadelerini kullandı. Amerikan Dışişleri Bakanı, Türkiye’nin bundan sonraki katkıları sorulduğunda “Deneyip görmemiz gerekecek” dedi. IŞİD’in hazirandaki Musul saldırısıyla rehin alınan Türkiye başkonsolosluğundaki vatandaşların 100 gün süren esaretlerinin bitişiyle Türkiye’den beklentinin artacağının ilk net işareti geldi. ABD Dışişleri Bakanı, MSNBC televizyonuna demecinde bu konuda somut mesajlar verdi. Türkiye’nin ABD’nin bir müttefiki ve NATO ittifakının üyesi olarak bölgesel pek çok konferansta IŞİD’e karşı savaş konusunda vaatlerini ortaya koyduğunu anımsatan Kerry, bunların sınırlı düzeyde kalDış Haberler Servisi IŞİD’in 46 Türk rehineyi “sürpriz biçimde” serbest bırakmasının arkasındaki pazarlık, tüm dünyanın merak konusu. Independent’ın deneyimli Ortadoğu muhabiri Patrick Cockburn, rehine olayının yarattığı şüphelere dikkat çekip Türkiye’nin IŞİD’i desteklemekle suçlandığını kaydetti. Cockburn, “zalimli Rehine olayı şüphe yarattı ğiyle” tanınan örgütün rehineleri nasıl karşılıksız bıraktığı sorusunun cevapsız kaldığını belirterek “Türk hükümeti ile IŞİD arasındaki ilişkilerle ilgili yeni sorular doğduğunu” yazdı. Türkiye’deki IŞİD medyasının rehinelerin bizzat “Halife” Ebubekir el Bağdadi’nin emriyle bırakıldığı haberine atıf yapan Cockburn, Türk rehinelere yapılan muamelenin Amerikalı ve İngiliz rehinelerin öldürmesiyle oluşturduğu tezata dikkat çekti. Yazıda, 12 bin yabancı cihatçının Türkiye sınırlarından Suriye ve Irak’a geçtiği ve Ankara’nın buna fazla engel olmaması da vurgulandı. masınınsa terör örgütünün elinde çok sayıda Türk rehine tutması olduğunu belirtti. “Önce rehine durumlarını çözmeleri gerekiyordu” diyen Amerikalı bakan, meselenin çözülmesiyle artık Türkiye’nin IŞİD’le savaşta öne çıkmasını beklediklerini kaydetti. Kerry, Türkiye’nin olası katkıları için “Deneyip görmemiz gerekecek” ifadesini kullandı. ABD IŞİD’e karşı koalisyon oluştururken Başkan Barack Obama, Amerikan askerlerinin karaya ayak basmasını dışlamıştı. Buna karşılık koalisyondan ve bölge ülkele rinden beklentiler yüksek. Kerry de ABD’li yetkililer de bazı bölge ülkelerinin kara birliği bazılarının da hava saldırısı desteği vaat ettiğini açıklamıştı. En son Fransa’nın, Irak’ta IŞİD’i hedef alan Amerikan hava saldırılarına katıldığını duyurmasının ardından Avustralya da bölgeye konuşlanma ve hava saldırılarına katkıda bulunacağını kaydetti. Öte yandan Obama’nın selefi George W. Bush döneminde Britanya’nın Blair: Kara şart başbakanı olarak Ortadoğu savaşlarında payı büyük olan Tony Blair, IŞİD’e havadan müdahalenin yetmeyeceğini ve kara güçleri gerektiğini söyledi. Blair kurucusu olduğu “İnanç Vakfı”’nın internet sitesinde çıkan makalesinde, “Bu tarzda bir aşırılıkçılığı kökenlerine girip savaşmadan bitiremezsiniz” dedi. Diplomasi ve insani çalışmaların IŞİD’le mücadeleye yetmeyeceğini belirten Blair, “Fiziksel çatışma eşlik etmezse sorunu yatıştıracağız, ama üstesinden gelemeyeceğiz” ifadelerini kullandı. ‘Kafalarını ezin, boğazlarını kesin’ Dış Haberler Servisi IŞİD, Müslümanlara, ABD’nin kurduğu koalisyona katılan ülkelerin vatandaşlarına vahşi saldırılar düzenlenmesi çağrısı yaptı. IŞİD sözcüsü Ebu Muhammed el Adnani, internetten yayınlanan ses kaydında, sivil asker gözetilmeden cinayet telkin ederken, yöntemleri şöyle sıraladı: “Kafasına taşla vurun ya da bıçakla boğazını kesin ya da arabanızla ezin ya da yüksek bir yerden atın ya da boğun ya da zehirleyin. Bunları yapamazsanız evini, arabasını ya da işyerini yakın. Ya da ekinini tahrip edin. Bunları da yapamazsiniz suratına tükürün.” İngilizce dahil birkaç dilde yayınlanan çağrıda Müslümanlardan “Amerikalı, Avrupalı, Fransız, Avustralyalı ya da Kanadalı inançsızların” öldürülmeleri talep edildi. Adnani, ayrı ayrı bölgelerdeki Müslümanlara da tavsiyelerde bulundu. IŞİD’den uluslararası koalisyon üyesi ülkelerin vatandaşlarına saldırı çağrısı BM’de İranABDSuud üçgeni Dış Haberler Servisi New York’ta başlayan BM Genel Kurul toplantılarında IŞİD ile mücadele ana gündemi oluştururken, dünya siyasetinin “en büyük hasımları” da bir araya geliyor. ABD, İran ve Suudi dışişleri bakanları önceki gün ayrı ayrı görüştü. İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif’in Amerikalı meslektaşı John Kerry ile bir saat süren görüşmesinde IŞİD’e karşı mücadele karşılığında nükleer müzakerelerde tavizler talep ettiği iddia edildi. İranlı bir yetkili durumu, “İran bölgede etkili bir ülke, IŞİD’e karşı savaşa yardımcı olabilir. Ama bu iki yönlü bir mesele... Bir şey verirsiniz, bir şey alırsınız” dedi. Ancak Beyaz Saray sözcüsü Josh Earnest İran önerisini reddettiklerini duyurdu. İki bakan gerekirse tekrar buluşma kararı aldı. Zarif, Suudi Dışişleri Bakanı Prens Suud el Faysal’la da ilk kez görüştü. İslam ülkelerinde ayrılık ve düşmanlıkların körüklendiğine dikkat çeken Zarif, “Geçmiş sorunların çözümünde ve geleceğe bakmakta tüm bölge için fayda vardır” dedi. İran Dışişleri görüşme için “iki ülke ilişkilerinde yeni bir sayfa” ifadesini kullandı El Faysal da IŞİD’e işaret ederek “şu an yaşanan krize karşı sonuç alabilmek için geçmiş yanlışlardan kaçınılması gerektiğini” vurgulayıp “iki ülkenin işbirliğinin İslamın menfaatına olacağını” kayZarif detti. ‘IŞİD 300 Irak askerini öldürdü’ El Adnani, Sina Yarımadası’ndaki militanları, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el Sisi yandaşlarının “boğazlarını kesmeye” çağırdı. Tunuslulara “izimizden gidin” derken, Libya’ya birlik çağırısı yaptı. Sözcü “Yemen’de Husilerden intikam alacak tek kişi yok mu” diye sordu. El Adnani, “Bu IŞİD, askerleri ve oğullarının köle değil lider olduğu yeni bir dönem. Allah’ın izniyle Roma’yı fethedeceğiz, haçlarınızı kıracağız ve kadınlarınızı köle yapacağız” ifadelerini kullandı. ABD hava saldırılarını küçümseyen El Adnani, Başkan Barack Obama’ya “Amerika’nın ‘Mısır’da kafa kesin’ Dış Haberler Servisi Irak’ın Felluce kenti yakınında IŞİD’in kuşattığı 300 askerin, klor gazlı saldırıda öldüğü iddia edildi. AA haberi Şii Ulusal İttifak üyesi milletvekili Ali el Budeyri’ye dayandırdı. Budeyri, 400 askerden 300’ünün öldüğünü söyledi, olaydan hızlı hareket etmeyen bölge komutanını sorumlu tuttu. IŞİD, dün Bağdat’ın batısındaki Sicir kasabasındaki Irak ordu üssüne intihar saldırıları düzenleyerek 40 askeri öldürdü. Irak ordu kaynaklarına göre, saldırı sırasında 70’e yakın Irak askeri de kaçırıldı. karada savaşa sürüklenmeyeceğini iddia ediyorsun. Hayır sürüklenecek ve bu ölümüne, yıkımına yol açacak” tehdidi savurdu. Fransa İçişleri Bakanı Bernard Cazeneuve bu tehdide “Fransa korkmuyor. Fransa, tehdide cevap vermeye hazır” yanıtını verdi. Türkiye de 46 rehinesinin serbest kalmasıyla koalisyon listesindeki ülkeler arasında sayılıyor. BM İklim zirvesi öncesinde New York’ta önceki gün düzenlenen yürüyüşe 300 bini aşkın kişi katıldı. Bunlar arasında BM Genel Sekreteri Ban Kimun, eski ABD Başkan Yardımcısı Al Gore ile BM Barış Elçisi ünlü aktör Leonardo DiCaprio ile müzisyen Sting de vardı. Eylemciler, iklim değişikliğine karşı acil eylem çağrısı eşliğinde “Temiz enerji”, “B gezegeni yok”, “Ormanlar satılık değil” sloganları attı. New York zirvesi 2009’da Danimarka’daki zirveden sonra en büyük toplantı olacak. Fransa’dan cevap (Fotoğraf: REUTERS) Yemen’de Şii dönemi Dış Haberler Servisi Yemen’de toplumsal muhalefeti sırtlayan Şii Husiler, önceki akşam Başbakan Muhammed Basindwa’nın istifasının ardından yeni hükümet kurulmasına öncülük ediyor. Devlet Başkanı Mansur Hadi durumu önce “darbe girişimi” diye nitelese de BM arabulucusu Camal Benomar’ın çabaları sayesinde ateşkes ve iktidar paylaşımı anlaşması imzalandı. Anlaşma uyarınca birlik hükümeti kurulması ve Husilerle güneydeki ayrılıkçıların yeni başbakanı üç gün içinde belirlemesi gerekiyor. Anlaşma Müslüman Kardeşler’in Yemen kolu olan Islah partisinin de kilit müttefiki Al Ahmar aşiretinin gücünü de kıracak nitelikte. Husi milislerinin ise hâlâ başbakanlık dahil kilit hükümet binalarını elde tuttukları ve Sanaa’da kontrol noktaları kurdukları belirtiliyor. Bunların bazıları Yemen askeri polisine devredilirken Husi militanların Sünni İslamcılarla yakın olan ordu komutanı Tümgeneral Ali Muhsin el Ahmar’ın da üssünü ve evini ele geçirdiği, El Ahmar’ın kaçıp saklanmak zorunda kaldığı kaydediliyor. Dış Haberler Servisi Dünyanın en güçlü ailelerinden milyarca dolarlık dev servetinin önemli bir kısmını petrolden kazanan ABD’li Rockefeller’ın mirasçıları temiz enerjiye yatırım kararı aldı. New York’ta bugün başlayacak BM iklim zirvesi öncesinde Rockefeller Brothers Fonu, fosil yakıt yerine temiz enerjiye 50 milyar doları bulan yatırım yapan hayırseverler koalisyonuna katıldı. Böylelikle Rockefeller, üç yıl kadar önce üniversite öğrencilerince Petrol zengini Rockefeller ‘temiz enerjiye’ dönüyor başlatılan, bugün 650 birey ile 180 kurumun katılımıyla küresel harekete dönüşen “Yatırımını Çek” oluşumuna destek vereceğini duyurmuş oldu. Fon’un Direktörü Stephen Heintz, yaşasaydı bu kararı kurucuları John D. Rockefeller’ın onaylayacağını şu sözlerle dile getirdi: “Eğer bugün hayatta olsaydı geleceğe bakan zeki bir işadamı olarak fosil yakıtlara yatırımdan çıkarak temiz, yenilenebilir enerjiye döneceğine inanıyoruz.”