Katalog

30 AĞUSTOS 2014 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ [email protected] 13 Erdoğan, başbakanlığının son günlerini kamu mallarının satışına onay vermekle geçirdi Cengiz’e bir kıyak daha MUSTAFA ÇAKIR ANKARA Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başbakanlığının son günlerini kamu mallarının satışına onay vermekle geçirdi. Erdoğan’ın başkanlığını yaptığı Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) Cumhurbaşkanlığı devir teslimi öncesinde şans oyunlarının da aralarında bulunduğu çok sayıda özelleştirilmeyi onayladı. İstanbul Maltepe Dragos’taki Hazine’ye ait taşınmaz da 17 Aralık yolsuzluk soruşturmasında adı geçen, “milletin a... koyacağız” ifadesi internete düşen Mehmet Cengiz’in sahibi olduğu Cengiz İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ’ye satıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçim öncesi başbakan olduğu sırada başkanlığını yaptığı ÖYK’nin 7 Ağustos’ta aldığı u Erdoğan’ın başkanlığını yaptığı ÖYK, Cumhurbaşkanlığı devir teslimi öncesinde şans oyunlarının da aralarında bulunduğu çok sayıda özelleştirmeyi onayladı. Dragos’taki taşınmaz da 17 Aralık yolsuzluk soruşturmasında adı geçen, Mehmet Cengiz’in sahibi olduğu Cengiz İnşaat’a satıldı. Bankaların kârı yüzde 12 düştü Ekonomi Servisi Bankacılık sektörünün temmuz dönem kârı yüzde 12.4 düşüşle 14.5 milyar lira oldu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre, sektörün aktif toplamı da yüzde 18.6 artışla 1.85 trilyon liraya ulaştı. Krediler ise yıllık yüzde 20 artışla 1.14 trilyon liraya ulaştı. Sektörün net dönem kârı, ocakta yüzde 44 ile sert bir düşüş yaşarken, bu düşüş hızı izleyen aylarda azalmıştı. Yatırım Finansman’ın değerlendirmesinde “Yerli özel mevduat bankalarının ve kamu bankalarının aylık net kârı bir önceki aya göre, düşen ücret ve komisyon gelirleri ile diğer gelirler kalemi nedeniyle sırasıyla yüzde 19 ve yüzde 30 daraldı” denildi Kürt petrolü kayıp onay kararları 22 gün sonra yayımlandı. Hazine’ye ait İstanbul Maltepe Cumhuriyet Mahallesi, Dragos mevkiindeki 918 metrekarelik taşınmazın en yüksek teklifi veren Cengiz İnşaat’a satışı onaylandı. Taşınmaza 3 milyon 260 bin lira teklif veren Cengiz İnşaat’ın sahibi Mehmet Cengiz’in adı 17 Aralık yolsuzluk soruşturmasında gündeme gelmişti. ÖYK’nin 7 Ağustos’ta aldığı bir diğer kararla SGK’nin OYAK İnşaat AŞ sermayesinde bulunan yüzde 25 oranındaki iştirak hissesinin 12 milyon 820 bin lira bedelle en yüksek teklifi veren Ordu Yardım laşma Kurumu’na satışına onay verildi. ÖYK, cumhurbaşkanı seçimi sonrasında Erdoğan’ın eleştirilere karşın başbakanlığını sürdürdüğü 12 Ağustos ve 14 Ağustos’ta aldığı kararları da dün yayımladı. ÖYK’nin 12 Ağustos’ta aldığı kararla TCDD’ye ait Derince Limanı’nın “işletme hakkının verilmesi” yöntemiyle satışı onaylandı. Derince Limanı’na en yüksek teklifi 543 milyon dolarla Safi Katı Yakıt Sanayi ve Ticaret AŞ vermişti. ÖYK, Tekel Genel Müdürlüğü’ne ait Manisa’nın Köprübaşı ilçesi, Tahta cı köyündeki 5 bin metrekarelik arazinin “sanayi alanı” ilan edilmesine ilişkin uygulama imar planı değişikliğini de onayladı. Yıllardır özelleştirme gündeminde bulunan piyango, hemenkazan, şans topu, on numara, süper loto ve sayısal loto oyunları ile ilgili mevzuat çerçevesinde izin verilebilecek olan benzer şans oyunlarının 10 yıllık süre ile topluca lisansının verilmesi suretiyle satışına da onay verildi. Şans oyunlarının lisans verilmesi yoluyla özelleştirilmesi ihalesinde en yüksek teklifi 2 milyar 755 milyon dolarla Net ŞansHitay Ortak Girişim Grubu vermişti. Böylece ÖYK, cumhurbaşkanlığı devir teslimi öncesinde Erdoğan’ın başbakanlığının son günlerinde çok sayıda satış kararına onay vermiş oldu. Erdoğan Demokrasiye, Hukuka Uysaydı... İlk seçilmiş cumhurbaşkanı olmasıyla övünülen, Yeni Türkiye’nin mimarı, lideri ilan edilen Erdoğan’ın, YSK tarafından cumhurbaşkanı seçildiğinin kesinlik kazanmasının açıklanması, mazbatasının ilanı, 15 Ağustos tarihini taşıyordu... Üzerinde çok konuşuldu, tartışıldı... Geçerli anayasal, hukuk düzeni çerçevesinde bir ilk yaşatılarak en geç 17 Ağustos tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış olması, yürürlüğe girmesi gerekirken, tarihinde örneği olmayan bir ilk yaşatılarak sihirli ellerin araya girmesiyle, hokus pokus yapılmış olarak 12 gün sonra ancak, çok medyatik devir teslim törenleriyle buluşturulacak biçimde yayımlatılmış oldu... Yine dünyada örneği olmayan bir biçimde, hukuk devleti düzeni, demokrasilerde yaşanılmamış bir ilkle; seçim kazanmış anayasal, yasal yükümlülüklerine göre partilerüstü yeni seçilmiş cumhurbaşkanı, hem başbakanlık, hem de AKP başkanlığı kimlikleri, görevlerini, üçü bir arada yürütmeyi sürdürdü. Elbette başta CHP, muhalefet partileri, hukukçular anayasal, yasal yetki ve sorumlulukların çiğnenmesi anlamında üçlü görevin bir arada sürdürülmesine gereken itirazlarını yaptılar. YSK Başkanlığı “Bizi seçim güvenliği, sorumluluğu ilgilendirir. Bizi eksiksiz bu görevimizi yerine getirdik, seçim sonuçlarını, mazbata işlemlerinin gereğini yerine getirdi. Sonrası bizim görev alanımıza girmez...” türünden bir açıklama ile, yasal bir müdahale işlem girişiminde bulunmadılar... Görev başındaki, henüz devir teslim işlemini yapmamış Cumhurbaşkanı Gül’den yasal girişimde bulunması istendi... Kardeşi, aynı davada, aynı yollarda beraber yürümelerinin onurunu paylaştığını açıklayan Cumhurbaşkanı Gül, kendisinin görev teslim töreninden önce AKP genel kurulunun yapılmasına sitemini söylemekle yetinerek bu türden bir girişimi, yasal yükümlülüğü yerine getirmeyi kendi sorumluluk alanında görmediğini açıklamayı seçti. Yine yürürlükteki anayasal, yasal hukuka göre tarafsızlık görevinin gereklerini yerine getirmekle yükümlü Meclis Başkanı da aynı çerçevelerde kendisini bağlayan bir yükümlülük olmadığını savundu... Doğaldır ki yeni seçilmiş Cumhurbaşkanı Erdoğan bu konuda sessiz kalmayı seçerek çok ustalıklı bir takvim, program dayatması ile, Cumhurbaşkanlığı yeminini etmemiş, seçimini Resmi Gazete’de ilan etirmemiş olarak, asaleten henüz cumhurbaşkanı seçilmemiş olduğu gibi bir savunmayı yandaş hukukçularına bol bol yorumlattırmakla yetinip konu üzerinde hiç konuşmadan, en becerikli, hızlı Başbakanlık ve AKP başkanlığı icraatlarını uygulamaya soktu... Bir taşla ne kadar çok kuş birden vurmayı başararak AKP’nin, İktidarlarının geleceğini kendisi için en güvenceli biçimde düzenlemede, taşları bir bir yerlerine koydurdu... HHH Medyada ortak koro, yine çok güçlü bir seslendirme ile, seçim zaferi elde etmiş, üstelik gelecek için yapmak istediklerini bir bir saymış, buna göre seçmeninin oyunu almış olarak ilk seçilen cumhurbaşkanının, doğal olarak İktidarlarını, AKP’nin gelecek yönetim programlarını, kadrolarını, başkanlık sistemine geçişi neleri istemişse bir bir uygulamaya sokma hakkını elde ettiğini, medyatik güdüleme araçlarıyla beynimize kazıyıp durdular... “Evet ortalıkta bazı tartışmalı, anayasal, yasal, hukuk düzeni ihlaleri, olamayacak üçlü görev bir arada halleriyle hem AKP’nin hem de gelecek kadroları, yapılacak işleri, projelerinin Erdoğan’ın istemleri ötesinde çıkarları yolunda dikte ettirilmesi sağlanmıştı. Nasılsa Cumhurbaşkanlığı dokunulmazlığıyla hesap sorulamayacak, 12 güne sığdırılmış takvim sarkıtmalarıyla, çok başarılı bir tempoda parti kongresi, yeni hüktümetin kurulmasının gerçekleştirilmesi, Erdoğan’ın dikte ettirip olmasını istediği her şey ama her şey istendiği gibi yasal çerçevelerin içine sokulmuştu... CHP’nin yargıya yaptığı başvuru işler kotarıldıktan sonra karar bağlanacağından, yeni başbakan olarak Derviş’in atanması, hükümetin onaylanmasına kadar her şey ama her şey, sihirli bir hokus pokusla hukuka oturtulmuştu. Derviş de AKP genel kurulunda geçerli oyların tümüyle seçildiğine göre, AKP milletvekilleri, yönetim kadroları, taban yöneticileri, seçmeni bütün bu proje uygulamasının oldubittilerinde her süreç için tam destek vermişçesine ses çıkarmadıklarına göre, yeni Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Yeni Türkiye” projesi şapka çıkarılacak bir siyasal operasyondu. Ana muhalefet CHP diğerleri gibi Meclis’teki törende sesini çıkarmayacak, şapkasını çıkaracak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın törenine katılarak destek verecekti. Bunu yapmamak ayıplı kabul edilebilir olsa bile, kitap fırlatılması siyaseten çok ayıplı, kınanması gereken bir karşı duruştu... Demokrasilerde, hukuk devleti düzenlerinde yapılamayacaklara, İkitdarları icraatlarına karşı çıkanlara biat etmeleri dayatılıyor... Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Başbakan Davutoğlu, yandaş kadrolardan, ortak medya güdülemesiyle gelen çağrılar aynen böyle... Tabii ki Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ancak bu dayatmalarla ipleri elde tutma kaygısı, gelecek korkusu atlanıyor. Anayasal, yasal hukuk düzeni gereklerine uyulsaydı daha ilk günlerden iplerin elden kaymasıyla neler neler olacaktı?.. Saklanıyor... Kürt petrolünü taşıyan ve Teksas açıklarında bekleyen United Kalavrvta adlı tanker gizemli bir şekilde ortadan kayboldu. Enerji Bankanı Yıldız ise Ceyhan’dan 12. tankerin yüklendiğini açıkladı. Ekonomi Servisi Taşıdığı 100 milyon dolarlık Kürt petrolüyle ABD’nin Teksas eyaleti açıklarında bekleyen United Kalavrvta adlı tanker ile uydu takip sistemi bağlantısı kesildi. Bağdat ile Kürt yönetimi arasındaki kedi fare oyunundan sonra geminin ortadan kaybolması akıllara soru işaretleri getirdi. Reuters’in haberine göElektrik verildi, eylem bitti re, ABD Sahil Güvenlik Birimleri geYaşanan elektrik kesintilerine dikkat çekmek amacıyla miyle en son 28 Ağustos’ta bağlanMardin’in Derik ve Kızıltepe ilçelerinde 3 günden bu tı kurdu. Pazartesi günü ABD Mahkeyana devam eden protesto eylemi HDP milletvekillemesi, tankerde bulunan 1 milyon varinin şirket ile yapmış olduğu görüşmelerin ardından ril Kürt petrolüne el konulması kasona erdi. 3 gündür UrfaMardin karayolunu trafiğe rarını iptal ederek, Kuzey Irak’taki kapatan eylemciler yolu trafiğe açtı. özerk Kürt yönetimi topraklarında çıkarılan petrolün bir ay içinde alıcısına gönderilmesine imkan veren kararı vermişti. Öte yandan Enerji Bakanı Taner Yıldız, Kuzey Irak petrolünün sevkiyatında Ceyhan’da 12. tankerin yüklendiğini, sevk edilen petcak. Bu tarz taahhütte bulunan lağı hazırlanması konusunda mutabık kalındığını belirtti. Troudi rol miktarının 8.8 milyon varile ulaşbir kısım vatandaşın dün (önise “Venezüella’nın konut ihtığını söyledi. Venezüella Ulaştırma ceki) akşamdan itibaren elekttiyacı bugün itibariyle 2.4 mil Bakanı Haiman El Troudi ile görüşriği açıldı” dedi. Yıldız, çiftçileyon civarında. Bunun tamammesinin ardından gazetecilerin sorurin kendilerine borçlarının tarımsal destekten ödenmesine yönelik lanması için Türk yardımı söz larını yanıtlayan Yıldız, “Kuzey Irak petrolünün satılabileceğine datek satırlık bir yazı ile gelmesinin konusu. Türk müteahhitlik şirketi Summa önümüzdeki iki ir ABD mahkeme kararı sonuçlandahi yeterli olabileceğini söyledi. ayda 4 bin konutluk bir proje dı. Kuzey Irak’tan Türkiye’ye günYıldız, Venezüella Ulaştırma yi teslim edecek. Önümüzdelük petrol akışı 180190 bin varile Bakanı Haiman El Troudi ile ki dönemde de yine bu firmaçıktı. Bu ay içinde hattın kapasiteyaptıkları görüşme ile ilgili ise si günlük 200250 bin varile ulaşapetrol ürünleri karşılığı konut ya ya proje verilmesi konusunda çalışmalarımız devam edibilecek” dedi. pım ve diğer projeler hakkında yor” dedi. bir hükümetlerarası anlaşma tas ‘Parasını ödeyen elektriği alır’ Enerji Bakanı Taner Yıldız, Mardin ve Şanlıurfa’da yoğunlaşan elektrik kesintilerine ilişkin, elektriği kesilen çiftçilerin bir ödeme planı ile kendilerine gelmesi gerektiğini söyledi. “Sattığımız yüz birimlik elekriğin 95 biriminin kaçak olarak kullanıldığı yerler var” diyen Yıldız, “Bunu normal karşılayamayız. Aksi takdirde borcunu ödeyen vatandaşa haksızlık yapılmış olur. Parasını ödemeyi taahhüt eden çiftçilerin elektriği açıla İhracata Kızılay desteği Ekonomi Servisi Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından dün açıklanan temmuz ayı dış ticaret verilerine göre Irak’a yapılan ihracat geçen yılın temmuzundan bu yana yüzde 45 düşerek 1 milyar 80 milyon dolardan 590 milyon dolara geriledi. Suriye ile gerçekleştirilen ihracat ise yüzde 367.7 yükselerek 66.7 milyon dolardan 312 milyon dolara çıktı. Fakat Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ile TÜİK tarafından açıklanan ihracat verileri arasında 210 milyon dolarlık bir fark bulunuyor. TİM verilerine göre temmuzda Suriye’ye yapılan ihracat 100.5 milyon dolar, TÜİK verilerine göre ise 312 milyon dolar ihracat u Irak’a yapılan ihracat geçen bir yıl içerisinde yaklaşık yüzde 45 oranında düşerken, bunun ciddi bir kısmını Suriye’ye yapılan ihracat telafi etti. Suriye’ye ihracatı yüzde 368 artan kurum ise Türk Kızılayı oldu. yapıldı. WSJ’nin TÜİK ve TİM yetkililerinden edindiği bilgilere göre bu fark Kızılay’ın Suriye’ye yaptığı yardımlardan kaynaklanıyor. TÜİK yetkilisi “Bizim metodolojimiz gereği yardım da olsa ihracat da olsa gümrükten çıkış yapan bütün ürünleri kaydetmek zorundayız” ifadelerini kullandı. İç talepteki yavaşlamanın ithalat artışını sı nırlaması ile başta otomotiv ithalatındaki daralma, altın ticaretinin ithalattan ihracata dönmesi ve ihracatta AB kaynaklı artışın etkisiyle dış ticaret açığı temmuzda yüzde 34.8 geriledi. TÜİK verilerine göre, temmuzda dış ticaret açığı 9.91 milyar dolardan yüzde 6.46 milyar dolara indi. Verilere göre ihracat temmuz ayında yüzde 2.6 artarak 13.4 milyar dolar, ithalat yüzde 13.5 düşüşle 19.86 milyar dolar oldu. Müşterinin ‘ana’ bankası olan kendini kurtaracak Ekonomi Servisi HSBC Türkiye Bireysel Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Taylan Turan, bankacılık sektörüne yönelik alınan önlemlerin etkisiyle sektörde rekabetin iyice kızışacağını belirterek “Artık ürün değil, bankada farklılaşma olacak. Bireysel bankacılık ürün bazlı gelişti ve kazanılan rakamlar tekerleği döndürmeye yetiyordu. Artık yetmeyecek. Müşteri ile ana banka ilişkisi eskiye göre daha önemli olmaya başlıyor. Çünkü marjlar daraldı. Eskiye döneceğini düşünmüyoruz, 34 yıl önceki marjlar olmayacak” dedi. Turan, kısa vadede düzenlemelerin tüm bankalara negatif etkisinin olacağını ifade etti. Müşteri bilincinin arttığına dikkat çeken Turan, “Altı ay önce ‘Büyük Adım’ ürününü geliştirdik. Bu üründe 100 bin kişiye ulaştık. Yıl sonunda 250 bin kişiye ulaşacağız” diye konuştu. Kabine piyasaya kâr satışı getirdi Ekonomi Servisi Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun kurduğu 62. hükümetin ekonomi yönetiminde bir sürpriz olmaması dolar/ TL’ye kâr satışları getirdi. Açıklama öncesi 2.1550’de olan dolar/ TL, 2.1653’e kadar çıktı. Serbest piyasada dolar 2.1620 TL’den kapandı. Borsa yatay seyretti ve yüzde 0.65 düştü. Piyasanın bundan sonra izleyeceği siyasi gelişmenin başbakan yardımcılarına yönelik yapılacak görev dağılımı olduğ belirtiliyor. Reuters’a konuşan üst düzey bir bankacı, “Piyasadaki tek endişe Ali Babacan’ın başbakan yardımcılığı görevinin yanında ekonomi kökeni ile bilinen ve AKP’de ekonomiden sorumlu genel başkan yardımcılığı görevinde yer alan Numan Kurtulmuş’un da yer alması. Bu endişe yeni bakanlar kurulunda yapılacak görevlendirmenin ardından sona erecektir diye düşünüyoruz” dedi. Bank Asya’nın notu düşürüldü Ekonomi Servisi Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Asya Katılım Bankası’nın (Bank Asya) uzun vadeli mevduat notunu “B2”den “Caa1” e indirdi, ayrıca bu notu da negatif izlemeye aldığını bildirdi. Bankanın finansal güçlülük notu da “E+” dan “E”ye düşürüldü. Moody’s “Asya Katılım Bankası’nın mevduatlarında daha fazla istikrarsızlık yaşanabileceği, başka bir bankayla herhangi bir ortaklık ya da birleşme ihtimalinin az olduğu ve bu durumun da banka üzerindeki belirsizliği arttırdığı” değerlendirmesini yaptı. Ziraat Bankası’nın Bank Asya ile resmi olmayan hisse alım görüşmeleri yaptığı ortaya çıkmış, daha sonra bu görüşmelerin sonlandırıldığı açıklanmıştı. Taylan Turan