Katalog

CUMHURİYET 26 TEMMUZ 2014 CUMARTESİ kultur@cumhuriyet.com.tr 16 KÜLTÜR Sinema ve tiyatro sanatçısı Çolpan İlhan yaşamını yitirdi Fotoğraf: ERdoğAn KöSEoğlU ‘Sonbaharı Beklerken’ oyununda Ahmet Uz ile. u Şair Attilâ İlhan’ın kız kardeşi, sinema sanatçısı Sadri Alışık’ın eşi ve oyuncu Kerem Alışık’ın annesi olan Çolpan İlhan’ın ölümü sanat dünyasında derin üzüntü yarattı. Ölümü üzerine adının anlamı olan “Çoban Yıldızı” benzetmeleriyle sosyal medyada anılan sanatçı, sinema tarihimizin klasiklerinden “Yalnızlar Rıhtımı”nda rol almıştı. Uzaklardan ışıldayacak... ‘Onu hep güzel hatırlayacağız’ ATİLLA DORSAY : Çolpan İlhan’ın ani ölümü hepimizde tam bir şok yarattı. 78 yaşında olduğunu bile unutmuşuz: öylesine hayat dolu, o denli enerjikti ki... onu hep güzel şeylerle hatırlayacağız. daha 20 yaşındayken çevirdiği “Kamelyalı Kadın”la başlayan kariyerinde özellikle “Yalnızlar Rıhtımı”, “Zümrüt”, “Cumbadan Rumbaya”, “İkimize Bir dünya” vb. filmlerle zirveye çıkmıştı. Ve iki erkek, onun için çok önemli olmuştu. Biri büyük yazı ustası, ağabeyi Attilâ İlhan. Ki “Yalnızlar Rıhtımı”nın alabildiğine hüzün ve şiir yüklü yapısında, onun Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, “Seçkin bir sanatçı olarak, rol aldığı oyun, film ve dizilerle tiyatro ve sinemada iz bırakan Çolpan İlhan’ın ailesine, sevenlerine ve sanat camiamıza başsağlığı diliyorum” mesajını yayımladı. Kültür ve Turizm Bakanı ömer Çelik yayımladığı mesajda “Sanatımıza yaptığı hizmetin yanı sıra zarif duruşu, örnek kişiliğiyle de unutulmayacak” ifadelerine yer verdi. Sinema yazarı Tunca Arslan, İlhan’ın her rolde oyun gücünü konuşturan, büyük bir sinema ve tiyatro oyuncusu olduğunu vurgulayarak “Sinemamızda zarafetin beyazperdeden çok etkili biçimde yansıması onunla başlamıştı denilebilir. özellikle lütfi Akad’ın Çolpan İlhan’daki ‘Annemin Şarkısı’ Saraybosna Film Festivali’nde Kültür Servisi Erol Mintaş’ın ilk uzun metraj filmi “Annemin Şarkısı” (Klama Dayîka Min), 20. Saraybosna Film Festivali’nde dünya prömiyerini gerçekleştirecek. Film, Saraybosna Film Festivali’nin Uluslararası Yarışma bölümünde yer alacak. Filmin başrollerinde Feyyaz Duman, Zübeyde Ronahi ve Nesrin Cavadzade yer alıyor. Zorunlu göçten sonra Tarlabaşı kentsel dönüşüm projesiyle beraber ikinci bir göçe zorlanan, hafızalarındaki şarkının peşine düşmüş bir anne ile oğlunun samimi hikâyesinin anlatıldığı filmin görüntü yönetmenliğini George ChiperLillemark yaparken, sanat yönetmenliğini İsmail Durmaz üstleniyor. Saraybosna Film Festivali 1523 Ağustos 2014 tarihleri arasında yapılacak. Kültür Servisi Sinema ve tiyatro sanatçısı Çolpan İlhan dün evinde sabaha karşı geçirdiği kalp krizi sonucu yaşamını yitirdi. Şair Attilâ İlhan’ın kız kardeşi, sinema sanatçısı Sadri Alışık’ın eşi ve oyuncu Kerem Alışık’ın annesi olan Çolpan İlhan için yarın saat 10.30’da Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde anma töreni düzenlenecek. İlhan’ın cenazesi, Teşvikiye Camisi’nde kılınacak öğle namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı’nda eşi Sadri Alışık’ın yanında toprağa verilecek. Kandilli Kız Lisesi’nden mezun olan İlhan, daha sonra İstanbul Belediye Konservatuvarı’nda tiyatro bölümünden ve Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü’nden mezun oldu. Bu dönem akademideki arkadaşlarıyla birlikte “Akademi Tiyatrosu” adıyla bir tiyatro grubu kurdu ve oyunlar hazırladı. 1957 yılında ilk sinema filmi “Kamelyalı Kadın”da başrol oynadı. Üç sezon Küçük Sahne’de tiyatrolarda rol aldıktan sonra bu tiyatronun dağılmasıyla Oda Tiyatrosu’nda Mü da lütfi Akad kadar etkisi vardır. diğeriyse bu filmde tanışıp evlendiği Sadri Alışık. öylesine ki, onun için kariyerini en parlak döneminde arka plana itmiş, kendisini yuvasına ve oğlu Kerem’e adamış ancak neden sonra tiyatroya ve artık ikincil roller alacağı Yeşilçam’a dönmüştü. Sadri’sinin tam 19 yıl önce çekip gitmesinden sonra azimle sürdürdüğü Sadri Alışık ödülleri de, kültür yaşamımız için çok önemlidir. o ödüllerde yıllar boyu bulunmak, benim için hep onurlu bir iş olmuştu. Görev artık Kerem’e düşüyor. fit Ofluoğlu ile Sabahattin Kudret Aksal’ın “Tersine Dönen Şemsiye”sini sahneledi. Daha sonra Kent Oyuncuları ile Güner Sümer’in “Yarın Cumartesi” oyununda oynadı. Bir süre sanat hayatına ara veren İlhan, 1960’ların ortasında sinema filmleriyle sanat yaşantısına geri döndü ve 300’e yakın filmde rol aldı. Kültür Bakanlığı tarafından 1998 yılında Devlet Sanatçısı unvanı verilen İlhan, aynı zamanda Sadri Alışık Kültür Merkezi’nin de kurucusu. Çolpan İlhan’ın rol aldığı bazı filmler ise şöyle: Kamelyalı Kadın (1957), Cumbadan Rumbaya (1961), Bir Şoförün Gizli Defteri (1958), Yaşamak Hakkımdır (1958), Turist Ömer Almanya’da (1966), Turist Ömer Dümenciler Kralı (1965), Seni Kalbime Gömdüm (1982). ‘Zarafetin yansıması’ ışığı baştan beri fark ettiği ve sinema tarihimizin klasiklerinden ‘Yalnızlar Rıhtımı’ (1959) dolayısıyla derin bir iz bırakmasını sağladığı söylenebilir” dedi. Sinema Yazarları derneği (SİYAd) Başkanı Alin Taşçıyan, “Hem fiziği hem tarzıyla çok zarif bir oyuncuydu. Son dönemlerinde uzak kalmıştı. Fakat Yeşilçam’ın klasik döneminde star olmasının ötesinde belleklerde iz bıraktı” dedi. Pek çok ünlü isim, İlhan’ın ölümüyle ilgili olarak sosyal medyada da duygularını paylaştı. özen Yula, Twitter hesabında yaptığı açıklamada “Çok değerli oyuncu Çolpan İlhan yıldızlara karışmış, bu gece uzaklardan ışıldayacak sevenlerine” derken nebil özgentürk “Bizim sinemalarımızın prensesiydi” dedi. Kültür Servisi Bodrum yaz konserlerinin tarihle ri belli oldu. Bodrum Antik Tiyatro’da gerçekleşecek konserlerde ünlü isimler müzikseverlerle buluşacak. Bodrum Yaz Etkinlikleri Konser Serisi kapsamında 28 Temmuz’da Duman, 2 Ağustos’ta Şevval Sam ve Kurtulan Ekspress, 7 Ağustos’ta Volkan Konak, 16 Ağustos’ta Sıla, 17 Ağustos’ta Anadolu Ateşi, 22 Ağustos’ta Nükhet Duru & Timur Selçuk, 29 Ağustos’ta da Sezen Aksu konser verecek. BodrumTurgutreis yolu üzerinde yer alan Bodrum Antik Tiyatro, 3 bin kişilik kapasitesiyle müzikseverleri ağırlayacak. Bodrum’da yaz konserleri başlıyor Helena Vaz da SilVa Ödülü Kültür mirasına Pamuk katkısı Kültür Servisi Nobel ödüllü yazar Orhan Pamuk, Avrupa’nın kültürel mirasına katkılarından dolayı geçen yıldan beri verilen Helena Vaz da Silva Avrupa Ödülü’nün bu yılki sahibi oldu. Orhan Pamuk’a ödülü 3 Ekim’de Portekiz’in başkenti Lizbon’da yapılacak törenle verilecek. Orhan Pamuk’a ödül, Avrupa kültür ve değerlerini başarıyla ifade etmesi ve onları coğrafi sınırların ötesine taşıması gerekçesiyle verildi. Jüri başkanı Guilherme d’Oliveira Martins, Pamuk’un sorumlu bir vatandaş olarak Avrupa’nın çokkültürlü tarihini dünyanın en önemli şehirlerinden olan İstanbul’u merkez alarak anlatmasının Avrupa kültürel mirasına katkısı olarak görüldüğünü ifade etti. Helena Vaz da Silva Avrupa Ödülü, geçen yıl Avrupa’nın kültürel miras üzerine çalışan başlıca kurumu olan Europa Nostra ile Clube Portugues de Imprensa tarafından Avrupa’da kültürel miras ve iletişim konularına büyük katkı yapan kişilere verilmek üzere başlatıldı. Avrupa kültürel mirasına edebiyat, habercilik, fotoğraf, film ya da televizyon alanlarında katkı yapan bir Avrupa vatandaşına verilen ödülün ilki Orhan Pamuk, Avrupa geçen yıl İtalyan yazar Clakültürel mirasına udio Magris’e katkılarından dolayı verilmişti. GeHelena Vaz da Silva çen yılki jüAvrupa Ödülü’nün ri özel ödülüne ise yazarımız sahibi oldu. Geçen yılki Özgen Acar jüri özel ödülüne ise değer görülyazarımız Özgen Acar müştü. ‘Otokontrolü öğreteceğim’ CEREN ÇIPLAK İBBŞT Genel Sanat Yönetmeni Erhan Yazıcıoğlu yeni yönetmeliği değiştireceğini söyledi, ama… İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları’nın (İBBŞT) yeni Genel Sanat Yönetmeni Erhan Yazıcıoğlu, işe yeni yönetmeliği değiştireceğini söyleyerek başladı. Bu çıkış, bizde ister istemez iyimser bir beklenti uyandırdı; çünkü bilindiği gibi, İBBŞT, iki yıldır, kurumu sanatçıların elinden alıp bürokratlara teslim eden yeni yönetmeliğin yol açtığı çeşitli krizleri yaşıyor, çeşitli bunalımlardan geçiyordu. Öte yandan Yazıcıoğlu’nun, “Sivri çocuklarımın uçlarını törpüleyeceğim. Otokontrolü öğreteceğim. Bazıları politik konularda çığırından çıkınca otokontrolünü kaybediyor” demesi de kafamızda, Şehir Tiyatroları’nın önümüzdeki dönemine ilişkin bazı kuşkular uyandırdı. İşte, İBBŞT’nin genel sanat yönetmenliği koltuğuna yeni yeni ısınan Erhan Yazıcıoğlu’nun açıklamaları: Öncelikle nasıl seçildiniz? 67 senedir benim adım geçiyordu, ama hastalığım nedeniyle geri çevirmek zorunda kalıyordum. İBB Başkanı Kadir Topbaş, “Gel artık” dedi. O anda öyle bir enerjiyle doldum ki, bana ihtiyaç var dedim. İki yıl buradayım. Peki, Kadir Topbaş’ın istemesi yeterli mi? Genel Sanat Yönetmeni’ni İBB Başkanı’nın önerisiyle yönetim kurulu seçer. Sanatçılar ve teknik ekip zaten yıllardır “Tiyatro elden gidiyor, abi gel artık” diyorlardı. Ben Şehir Tiyatroları’nda figüran olarak başladım, burada büyüdüm, işleyişi biliyorum. Belediyedeki yetkililer de bana destek veriyor. Bu tiyat u İBB Başkanı Topbaş’ın kendisine ‘Gel artık’ dediğini vurgulayan Yazıcıoğlu, tiyatrocuların elinden alınan yönetim hakkının geri döneceğini söylüyor, ama bu dönüşün pat diye olmayacağını da vurguluyor. Peki yönetmeliği nasıl değiştireceksiniz? Yavaş yavaş. Bu işler 10 yılda bu hale geldi, bir günde mucize yaratamam. Ben, Muhsin Ertuğrul ekolünden geldim, yapılması gereken çok şey var, ama 10 yıllık hata hemen değiştirilemez. Gördüğüm desteği ve alakayı tiyatronun ve gençlerin lehine kullanacağım ve kimse önümü kesemeyecek. Kesseler de kaçmam, savaşırım. Bizim repertuvarımıza karışmayacaklar. Baskı olursa o baskıyı ikna yoluyla deler geçerim. na düştü. Halbuki tiyatroyu tiyatrocular yönetir, ilke budur. Öyleyse, bugün Gezi Direnişi ile ilgili bir oyunu sahneleyebilir misiniz? Eğer oyunu okuduğumda uygun ve layık görürsem tabii ki sahnelenir. Biz otokontrolümüzü kaybettik. Sivri çocuklarımla da konuşacağım, biraz uçlarını törpüleyeceğim, otokontrolü öğreteceğim. Sanatçılara otokontrolü mü öğreteceksiniz? Öğreteceğiz, çok ironik güldünüz, ama öğreteceğiz. Öğrenmeye ihtiyaç hisseden öğrenecek. Biz sanatçılar biraz deliyiz. Bazıları, politik konularda çığrından çıktıkları zaman otokontrolünü kaybediyor. Biliyorsunuz, İBBŞT’nin, kurumun kuruluşunun 100. yıldönümüne büyük bir ilgisizliği vardı. Geç de olsa 100. yıl projeleri hazırlayacak mısınız? Dünyada 100 yıllık üç tiyatrodan biriyiz. Ben Darülbedayi artığıyım. Birtakım projeler hazırlayacağız. 100. yılı 101. yıla da taşıyacağız. Herkese hitap eden oyunlar hazırlayacağız. Turnelerimiz Anadolu’ya yoğunlaşacak. Şehir Tiyatroları’nın küsen izleyicisi geri dönecek. #tarih’in 3. sayısı raflarda Kültür Servisi #tarih dergisinin 3. sayısı, tarih boyunca sıra dışı lider seçim yöntemleri kapak konusuyla raflardaki yerini aldı. Osmanlı Devleti’nden bugüne Anadolu’da kutuplaşmanın tarihi; 1. Dünya Savaşı’na girmeden hemen önce Osmanlı Bakanlar Kurulu’nun gizli toplantısı ve savaşın gidişatını izleme kararı ve MÖ 334333 arasında gerçekleşen Büyük İskender’in Anadolu seferinde uğradığı, fethettiği kentlerin günümüzdeki görünümleri ve seferin tarihçesi güncel fotoğraflarla anlatılıyor. Sivri çocuklar… ‘İki yıl buradayım…’ royu iyi bir noktaya taşıyacağım. Yardımcılarımı da seçtim. 6 yardımcım var. Hepsi sanatçı. Engin Alkan, Arif Akkaya, Yiğit Sertdemir, Aziz Sarma, Aslı İçözü, Hakan Arlı. Onlar, beyin takımı olarak yanımda olacaklar. Bağlantı kuracaklar, ilişki sağlayacaklar, üretecekler, yaratıcılıklarını gösterecekler. u yönetmelikle olmaz’ ‘B ‘6 yardımcım var’ değer görülmüştü. ‘Tiyatroyu tiyatrocular yönetir’ ilkesi bu yönetmelikle mümkün değil ki... Bu yönetmelik Tanrı’ın bir buyruğu değil. Bu yönetmelik değişecek. Belediyeden, Başkan Kadir ayal Yeni Topbaş ile Kültür kırıklığına İşleri Daire Başgenel sanat hazırım’ kanı Abduryönetmeninin, “Sivri Yönetmelirahman Şen çocuklarımın uçlarını ğe rağmen isolmak üze tediklerinizi törpüleyeceğim. Otokontrolü re kimse asüretebilecelında sanata öğreteceğim. Bazıları politik ğinize inanı karışmak iskonularda çığırından çıkınca yor musunuz? temiyor. Buotokontrolünü kaybediyor” nu da söylüİnanıyorum. Hayal kırıklığıdemesi ise yeni kuşkular yorlar. “Kana uğrayabilirim, rışmak zorunuyandırıyor. buna da hazırım. da kaldık” diSon yıllarda arkayorlar. Bunu çözedaşlarımızın yumuşak taceğim. “Ben bilirim” vırları yüzünden tiyatro elimiz diyeceğim. den alındı. Bugün geldiğimiz Tiyatrocuların elinden alınoktanın sebebini kendimiz nan yönetim hakkı yavaş yade aramalıyız. Yürütülmeyen, vaş geri dönecek, ama bu döyönetilmeyen bir tiyatro var nüş pat diye olmayacak. Biz dı. Sonunda ne oldu? Bir anda iyi işler yaptıkça onlar bize genel sanat yönetmeni üçün haklarımızı geri verecek. Bucü, dördüncü adam pozisyonu na inanıyorum. İlhan Usmanbaş’a onursal doktora Kültür Servisi Hacettepe Üniversitesi Senatosu, ünlü besteci, Devlet Sanatçısı Prof. Dr. İlhan Usmanbaş’a onursal doktora payesi verdi. Onursal Doktora Beratı, İlhan Usmanbaş’a 1 Ağustos’ta ünlü bestecinin İstanbul’daki evinde düzenlenecek törende Hacettepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. A. Murat Tuncer tarafından takdim edilecek. ‘H Kültür Servisi Piramid Sanat’ta izlenen “Sıkıyorsa Gel!” adlı grup sergisi 31 Ağustos tarihine kadar uzatıldı. 53 sanatçının katıldığı sergiyi UPSD ve Piramid Sanat, Gezi’nin yıldönümünde düzenledi. Piramid Sanat’ın sergisi uzatıldı