Katalog

18 TEMMUZ 2014 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ [email protected] 11 Merkez, politika faizini yüzde 8.25’e, koridorun alt bandını da yüzde 7.5’e çekti Seçim indirimi PELİN ÜNKER Faizler yüksek gerekçesiyle hükümetin sert eleştirilerine maruz kalan Merkez Bankası (TCMB), son iki ayda olduğu gibi temmuzda da faiz indirimlerini sürdürdü. 10 Ağustos Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde son kez toplanan Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) bir haftalık repo oranını yüzde 8.75’ten yüzde 8.25’e, gecelik borçlanma oranını da yüzde 8’den yüzde 7.5’e indirdi. Politika yapıcılar gecelik borç verme faizinde ise değişikliğe gitmeyerek yüzde 12’de bıraktı. TCMB üst üste üçüncü ayda gerçekleştirdiği faiz indirimi ile politika faizini toplamda 175 baz puan indirmiş oldu. Cumhurbaşkanlığı seçimlerine hazırlanan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, merkez bankasına birçok kez ekonomik büyümeyi desteklemek için faizi indirme çağrısında bulunmuştu. Merkez Merkez Bankası, gelecek ay yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde Başbakan Erdoğan’ın daha gevşek para politikası baskısı altında büyümeyi desteklemek üzere iki ana faiz oranında 50 baz puanlık indirim yaptı. Bankası’nın mayıs toplantısında yaptığı 50 baz puanlık indirimi Erdoğan yetersiz bulmuş “Milletle dalga geçmeyin” demişti. Haziranda gerçekleşen 75 baz puan indiriminin ardından da birçok siyasiden eleştiriler gelmeye devam etti. Merkez’in son faiz kararı öncesinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık ‘daha cesur bir faiz indirimi’ beklediklerini söyledi. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci de “Bu tefeci faizidir. Bu faizle bu memlekette üretim olmaz. Yatırım da olmaz, istihdam da olmaz” dedi. TCMB geçen ayda da olduğu gibi politika faizindeki indirimin nedeni olarak son aylarda küresel likidite koşullarındaki iyileşmeyi gösterdi. Döviz kuru gelişmelerinin yıllık enflasyon üzerindeki olumsuz yansımalarının kademeli olarak azaldığına dikkat çekti. Enflasyondaki düşüş hızını sınırlayan temel faktörü ise gıda fiyatlarındaki yüksek seyir olarak gösterdi. Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Onatça, kararla ilgili, “Her zaman vurguladığımız gibi faizdeki indirim enflasyondaki düşüşe paralel gitmeli. Yoksa büyütmeye çalıştığımız ekonomimize zarar verir. Cari açık ve finansman üzerinde çok olumsuz etkileri ortaya çıkar” uya Düşük faiz zarar verir rısında bulundu. Merkez Bankası’nın ABD Merkez Bankası’nın faizleri daha uzun süre düşük tutacağı beklentisiyle hareket ettiğine dikkat çeken ALB Menkul Değerler Analisti Enver Erkan, “Bu, küresel likidite koşullarında rahatlık yaratıyor. Ancak içeride Cumhurbaşkanlığı seçimleri ve olası yeni kurulacak kabineye ilişkin belirsizlikler ve Türkiye’nin etrafındaki jeopolitik gerginlikler risk oluşturmaya devam ediyor” diye konuştu. Merkez’in bu nedenle koridorun üst bandını sabit tuttuğunu vurgulayan Erkan şunları söyledi: “Gerektiğinde fonlamayı yüzde 12’den yapabilecek. Zaten faiz indirimlerinin ölçülü olmasının nedeni, faizi gerektiğinde yeniden yükseltebilmek; yani 28 Ocak gecesini bir daha yaşamamak. Diğer bir deyişle Merkez Bankası’nın üst bant ile kendini koruma altına almış durumda.” Çanakcı IMF İcra Kurulu’nda Türkiye ilk defa Uluslararası Para Fonu İcra Direktörleri Kurulu’nda doğrudan yer alma hakkı kazandı. Hazine Müsteşarı İbrahim Çanakcı IMF İcra Direktörü olarak atandı. Ekonomi Servisi Hazine Müsteşarı İbrahim Çanakcı, Uluslararası Para Fonu (IMF) İcra Direktörlüğü görevine atandı. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın makamından yapılan açıklamada, yükselen piyasa ekonomilerinin küresel ekonomide artan ağırlıklarını fondaki temsil güçlerine yansıtmak üzere IMF’de kapsamlı bir kota ve yönetim reformu gerçekleştirildiği belirtildi. Söz konusu reform süreci bağlamında, Türkiye’nin IMF İcra Direktörleri Kurulu bünyesinde temsil edildiği grubun yapısının değiştirildiği ifade edilen açıklamada, böylelikle oy gücü ve temsil düzeyi artan Türkiye’nin IMF İcra Direktörleri Kurulu’nda ilk defa doğrudan yer alma hakkı kazandığı ifade edildi. Washington’da yerleşik tamzamanlı üyelerden oluşan İcra Direktörleri Kurulu’nun, IMF’nin temel yönetim organı olduğu ve fonun politika ve finansman kararları ile küresel ve ülke ekonomilerine ilişkin çalışmalarına yön vermede önemli bir işleve sahip olduğu vurgulanan açıklamada, “Ülke grubumuzu temsilen halen Avusturya tarafından yürütülen İcra Direktörlüğü görevini 1 Kasım 2014 tarihinden itibaren Türkiye üstlenecek. Bu önemli görevin ülkemiz adına İcra Direktörü olarak Hazine Müsteşarımız Sayın İbrahim Halil Çanakcı tarafından yürütüleceği ülke grubumuza bildirildi” denildi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümü’nden mezun olan Çanakcı, Devlet Planlama Teşkilatı’nda 1986 yılında uzman yardımcısı olarak göreve başladı. 19891991 yılları arasında Michigan State Üniversitesi’nden ekonomi alanında yüksek lisans derecesi aldı. Aralık 2000’de atandığı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nda 10 Aralık 2002’ye kadar Ekonomik Değerlendirmeler Dairesi Başkanı olarak görev yaptı. 11 Aralık 2002 tarihinde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu İkinci Başkanı olarak atandı. 5 Mayıs 2003 tarihinde ise Hazine Müsteşarlığı görevine başladı. Konut fiyatları tavan yapıyor Türkiye’de emlak fiyatları son bir yılda yüzde 13.3 yükselirken bu oran Türkiye’yi dünyada en çok artışın yaşandığı dördüncü ülke yaptı. Ekonomi Servisi Türkiye’nin gayrimenkul alanındaki fiyat artışlarında dünyanın birçok gelişmiş ülkesini geride bıraktığı görülüyor. Küresel Ev Fiyatları Endeksi’ne göre Türkiye’deki gayrimenkul fiyatlarında son bir yılda yaşanan ortalama artış oranı yüzde 13.3 oldu. Bu oran Türkiye’yi dünyada en çok artışın yaşandığı 4. ülke yaptı. Birçok gelişmiş ülke Türkiye’nin gerisinde kaldı. Yapılan araştırmada Dubai yüzde 27’lik artışla birinci olurken, İsveç’te yüzde 4.5, Almanya’da yüzde 5.8, İngiltere’de yüzde 9.1, Avusturalya’da yüzde 10.9 ve ABD’de yüzde 10.3 oranında artış gerçekleşti. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Avustralya’da B20 CEO Forum toplantısında B20 Avustralya Başkanı Richard Goyder ile B20 Türkiye çalışmalarını anlattı. İHALE YASASI Haliç’te üçe katlandı Dünya ekonomisinin zirvesi TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, gelecek yıl Türkiye’nin yürüteceği G20 Dönem Başkanlığı’na ilişkin hazırlıkları gerçekleştirmek üzere oluşturulan B20 Türkiye Yürütme Kurulu Başkanlığı’na getirildi. Ekonomi Servisi G20 Dönem Başkanlığı’nı 1 Aralık 2014 tarihinden itibaren bir yıl boyunca devralacak olan Türkiye’de hükümet, B20 çalışmalarını yönlendirmek üzere TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu başkanlığında bir “B20 Türkiye Yürütme Kurulu” oluşturdu. Hisarcıklıoğlu dışında Yürütme Kurulu’nda TİM’den Mehmet Büyükekşi, TÜSİAD’dan Haluk Dinçer, MÜSİAD’dan Nail Olpak, TİSK’ten Erol Kiresepi, TOBB’den Erdal Bahçıvan ve DEİK’den Tuncay Özilhan yer alıyor. G20 Dönem Başkanlığı, dünyanın önde gelen 20 ülkesi tarafından kurulmuş, dünya nüfusunun üçte ikisini temsil eden, dünya ticaretinin yüzde 80’ini kapsayan ve ekonomik alanda etkin bir uluslararası forum. Daimi Sekretaryası olmayan G20’nin dönem başkanlığı, her sene üyelerden biri üstleniyor. Türkiye’nin dönem başkanlığı sırasında dünya ekonomisini yöneten ülkelerin devlet başkanları, ekonomiden sorumlu bakanları, merkez bankası başkanları, uluslararası kuruluş yöneticileri, en büyük şirketlerin patronları, CEO’ları, sendika liderleri, düşünce kuruluşlarından oluşan 10 bine yakın önemli kişi, defalarca Türkiye’ye gelecek ve yıl boyunca yapılacak 100’e yakın üst düzey toplantıya katılacak. Şu sıralarda Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, G20 Ticaret Bakanları Toplantısı nedeniyle, TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu B20 Zirvesi ve Avustralya başbakanına global iş dünyasının taleplerini içeren raporu sunmak üzere, TÜGİAD Başkanı Ali Yücelen G20 Genç Girişimciler İttifakı Sydney toplantısı nedeniyle, çok sayıda iş insanı da TürkAvustralya İş Konseyi nedeniyle bu yılki G20 Dönem Başkanı Avustralya’da bulunuyor. Türkiye bazında değerlendirme yapıldığında ise konutlarda en çok fiyat artışı yaşanan il İstanbul oldu. İstanbul’u sırasıyla Ankara ve İzmir takip ediyor. İstanbul’da konut fiyatlarından yüzdesel olarak en çok artışın yaşandığı bölge ise Haliç oldu. Son 4 yıldaki gelişimiyle dikkat çeken ve birçok otel, konut yatırımın yapıldığı Haliç’te gayrimenkul fiyatları yüzde 300 oranında artmış durumda Amplio Emlak Yatırım AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Alaeddin Babaoğlu, yaptığı değerlendirmede, konut fiyatlarındaki artışın gayrimenkul sektörünün gelişmişliğini gösterdiğini iddia etti. Babaoğlu “Bu rakamlara ulaşmak olumsuz bir durum da değil. Şehrin değerini ortaya koyan rakamlardır” dedi, Haliç bölgesindeki yatırımlar devam ettiği sürece fiyatlardaki artışın da devam edeceğini vurguladı. Başbakanlık ‘gizli gizli’ yürütüyor u Başbakanlık yapım işlerinin Kamu İhale Yasası kapsamı dışına çıkarılması, ‘gizlilik içinde yürütülmesi gereken’ işler olmasına bağlandı. MUSTAFA ÇAKIR Kürtler Kerkük’ten petrol pompalıyor u Iraklı petrol yetkililerinin yaptığı açıklamaya göre Iraklı Kürtler Kerkük’ten çıkardıkları petrolü kendi dağıtım hatlarına aktarıyor. DUBAİ (Reuters) Iraklı üst düzey bir petrol yetkilisi Kuzey Irak’taki özerk Kürt yönetiminin daha önce Bağdat’ın kontrolünde bulunan Kerkük’teki petrol sahasından çıkarılan petrolü kendisine ait dağıtım altyapısına sevk etmeye başladığını söyledi. Yetkili, petrolün Kerkük’teki petrol sahalarından, Khurmala bölgesine pompalandığını açıkladı. Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi’ne bağlı güçler daha önce ele geçirdikleri Kerkük’teki iki üretim tesisinde çalışanların yerine Kürt personel getirmişti. Iraklı yetkili özerk Kürt yönetiminin Kerkük’te çıkarılan ham petrolü mevcut ara bağlantı hattını kullanarak Khurmala’ya aktardığını, sevk edilen petrolün günde 20 bin ile 25 bin varil arasında olduğunu belirtti. Simit dünya turunda Geleneksel Türk lezzetlerini dünya ile buluşturan Simit Sarayı, Hollanda’daki mağaza sayısını 9’a çıkardı. Ekonomi Servisi Simit Sarayı, Hollanda’daki dokuzuncu mağazasını Amsterdam’ın Dam Meydanı’nda açtı. Yıl sonuna kadar Hollanda’da 17 mağazaya ulaşmayı hedefleyen şirket yeni mağazasında, klasik simit ve simit çeşitlerinin yanı sıra açma, poğaça ve pideden börek çeşitlerine, dürümden sandviçe, kurabiyeden pastalara, geleneksel Türk çayı ve kahvesinden diğer içecek alternatiflerine kadar uzanan atıştırmalık ürün çeşitleri sunuyor. Haftanın her günü hizmet verecek olan mağazada standart lezzetlere ek olarak simit burger, mantı, köfte, salata, kahvaltı çeşitleri ve makarna seçenekleri de yer alıyor. Ekonomi Servisi İngiltere Yüksek Mahkemesi’nin (Privy Council) kararına göre, Turkcell’deki dolaylı paylarını geri alabilmek için 30 Temmuz 2014’e kadar Rus Alfa Grubu’na 1.6 milyar dolar ödemesi gereken Çukurova Holding, finansman çalışmalarını sürdüreceğini açıkladı. Çukurova Holding’den KAP’a gönderilen açıklamada, “...Bu konuda kamuya açıklanması gereken bir gelişme olduğunda ayrıca açıklama yapılacağı tabiidir... Gözde Girişim’in Hazine Müsteşarlığı ve BDDK nezdindeki temas ve başvurularına taraf ya da müdahil olmadığımızdan, bu konuda herhangi bir beyanda bulunmamızın söz konusu olamayacağını bilgilerinize sunarız” denildi. Çukurova Grubu ile bir süredir finansman görüşmeleri yürüten Yıldız Holding iştiraki Gözde Girişim, Hazine’nin ve BDDK’nin çözüm için bulunan formüllere görüş bildirdiğini açıklamıştı. Gözde Girişim, Çukurova’ya doğrudan kredi vermekte tereddütlü olan bankalardan sağlayacağı finansmana, kendi garantilerini vererek köprü oluşturmayı planlıyordu. Çukurova, Turkcell için kararlı ANKARA Kamu İhale Yasası’nı “kalbura” çeviren, kapsamını daraltan hükümet, tepki çeken bu değişikliklere de ilginç gerekçeler buluyor. Son olarak Başbakanlık’ın yapım işlerinin Kamu İhale Yasası kapsamı dışına çıkarılması, “gizlilik” gerekçelerine bağlandı. Bu işlemlerin “gizlilik içinde yürütülmesi gereken” faliyetler olduğu savunuldu. Kamu İhale Yasası’nın “istisnalar” maddesi genişletilerek, birçok ihale yasa kapsamı dışına çıkarılırken, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Değişikliklerin yasanın şeffaflığına bir etkisi yok” iddiasında bulundu. Hükümet, Başbakanlık tarafından Kamu İhale Yasası’nın “istisnalar” başlıklı maddesi kapsamında yapılacak ihalelere ilişkin esaslarda değişiklik yapmıştı. Mayıs ayında yapılan değişiklik MHP İzmir Milletvekili Ahmet Kenan Tanrıkulu tarafından soru önergesi ile Meclis gündemine taşındı. Tanrıkulu, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından yanıtlandırılması istemiyle verdiği önergede, değişiklikle Başbakanlık danışmanlık hizmet alımları ve yapım işlerinin “ihale yapmadan doğrudan alım yöntemiyle” karşılanabilmesine olanak sağlandığına dikkat çekti. Tanrıkulu, “Başbakanlık’ın da nışmanlık hizmet alımları ve yapım işleri neden Kamu İhale Yasası kapsamı dışına çıkarılarak, ihale yapmadan doğrudan alım yöntemi uygulamasına geçilmiştir” sorusunu yöneltti. Önergeye yanıt veren Şimşek, değişikliği “gizlilik, özel güvenlik önlemleri ve devlet güvenliğine” bağladı. Şimşek, “Anılan usul ve esaslar kapsamında gerçekleştirilen yapım işleri ve bu yapım işleri ile ilgili danışmanlık hizmetleri, savunma, güvenlik alanları ile ilişkili veya gizlilik içinde yürütülmesi gereken veya özel güvenlik tedbirleri alınması gereken veya devlet güvenliğine ilişkin temel menfaatlerin korunmasını gerektiren haller kapsamında bulunmaktadır” dedi. Şimşek, Kamu İhale Yasası’nda şimdiye kadar yapılan değişiklikler hakkında da bilgi verdi. 1 Ocak 2003’te yürürlüge giren yasada 32 değişiklik yapıldığını belirten Şimşek, “Kanunda yapılan bu değişikliklerin çoğunluğunun kamu teşebbüslerinin iktisadi ve ticari faliyetlerine yönelik mal ve hizmet alımlarının daha esnek kurallar çerçevesinde yürütülmesine yönelik olduğu görülmektedir” savunusunu yaptı. Şimşek, değişikliklerin “şeffaflığı” bozmadığını da savundu. 32 kez değişti!