Katalog

SAYFA CUMHURİYET 8 MAYIS 2014 PERŞEMBE 12 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr T ayland’da Anayasa Mahkemesi, Yinglak Şinavatra’nın görevini kötüye kullandığına hükmetti Dış Haberler Servisi Tayland’da Anayasa Mahkemesi, yetkilerini kötüye kullanmaktan suçlu bulduğu Başbakan Yinglak Şinavatra’yı görevden aldı. Mahkeme, Yinglak’ın 2011’de kendi çıkarlarını korumak için Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Tavil Pliensri’yi danışmanlık seviyesine indirerek yetkilerini kötüye kullandığını bildirdi. Tavil’le ilgili idari sürecin şüpheli olduğunu belirterek bürokratın yerine başbakanın bir yakınının atandığını hatırlatan mahkeme, Yinglak kabinesinden 9 bakanın da görevden alınmasını kararlaştırdı. Yinglak, Eylül 2011’de Tavil’i görevinden alarak yerine Tayland polis müdürlüğü görevinden yeni ayrılan General Viçean Potephosri’yi getirmişti. Viçean’dan boşalan yere ise 2006’da darbeyle devrilen Başbakan Taksin Şinavatra’nın eski eşinin kardeşi Damapong Prievpan atanmıştı. Anayasa Mahkemesi’ne önceki gün ifade veren Yinglak, hakkındaki suçlamaları reddetmişti.Yinglak’ın yerine ka Yargı, başbakanı görevden aldı... bine tarafından başbakan yardımcılarından Niwattumrong Boonsongpaisan’ın atandığı duyuruldu. Yinglak, sürgündeki ağabeyi Taksin’in kuklası olmakla suçlanıyordu. Hakkında gelen olaylarda 25 kişi yaşamını yitirdi, yüzlerce kişi de yaralandı. Yinglak, 2 Şubat’ta erken seçime gitme kararı almış ancak Anayasa Mahkemesi, muhalefet partilerinin boykot ettiği seçimi geçersiz saymıştı.Yinglak’ın görevden alınmasının ülkedeki krizi daha da derinleştireceği, hükümet karşıtlarıyla, Yinglak taraftarı “Kırmızı Gömlekliler” arasında yeniHükümet den çatışmalar çıkabileceği belirtikarşıtları, Anayasa liyor. Son olarak 20 Temmuz’da Mahkemesi’nin seçimlere gidilmesi kararı alınmışYinglak karşıtı tı. Ancak bu kararın kral tarafınkararını sevinçle dan onaylanması gerekiyor. Taksin karşıladı. ve Yinglak, ülkenin kuzey ve ku(Fotoğraflar: AFP) zeydoğu bölgelerinde yoksul köyyolsuzluk suçlaması bulunan Taksin’in üllülerle, kentlerdeki işçiler tarafınkeye dönebilmesine imkân tanıyan tasarı dan desteklenirken başkent Bangkok’un nın geçen ekim ayı sonunda parlamento elitleri, orta sınıf ve ülkenin güneyindenun alt kanadı tarafından kabul edilmesi ki kralcılar muhalefeti oluşturuyor. Ülnin ardından ülkede siyasi kriz başlamış, kede 2001’den beri her seçimi Şinavatçıkan olaylarda çok sayıda kişi hayatını ra ailesinin önderliğindeki ya da ailenin kaybetmişti. Sadece son 6 ayda meydana desteklediği hükümetler kazandı. Ukrayna Krizi Tırmanırken Donanmamız Ümit Burnu’nda! 15. yüzyılın “keşifler çağını” yaşıyoruz sanırsınız. Portekizli kâşifler misali... Sanki ilk defa girilen sulara açılıyoruz... Havuz medyasının manşetlerine göz atan biri bu izlenimi edinebilir: Sabah “Leventlerimiz Ümit Burnu’nda” başlığını kullanmış.... Akşam birinci sayfada koskoca Türk bayrağı yanında “1.5 asır sonra Afrika’da” anonsu yapıyor. Milliyet benzer şekilde “148 yıl sonra Ümit Burnu’nda” şişinmesiyle, “Afrika ülkeleri ile tesis edilen ilişkilerin geliştirilmesine katkı sağlamak amacıyla 27 Mart’ta denize açılan Türk Deniz Kuvvetleri, Ümit Burnu’ndan 148 yıl sonra yeniden geçti” izahatını veriyor. “Köy yanar deli kız taranır” misali... Dünyanın dikkati kuzey komşumuz Ukrayna’da iken... Bizim donanma Afrika’da bayrak gösteriyor! Hedef Karadeniz’in tüm limanları mı? Karadeniz’de jeopolitik deprem yaratan Kırım’ın ilhakının ardından, Ukrayna’nın doğu bölgesi ile 3. büyük kenti olan Odessa’da bir iç savaş provası yaşanıyor. Kırım’dan sonra Rusya’nın, bu defa Ukrayna’nın Karadeniz’e açılan tüm limanlarını ele geçirmeye heveslendiğine dair parmak ısırtan değerlendirmeler yapılıyor. Çizmenin Corriere Della Sera gazetesinde örneğin şöyle çok çarpıcı bir yazı vardı: “Rus ordusunun üç opsiyonu” başlığı altında verilen yazıda (6 Mayıs), Ukrayna’ya doğudan giren Rus birliklerinin Odessa’ya ilerleyerek ismi dahi “sınır” anlamına gelen ülkenin Karadeniz’e çıkışının engellenebileceği anlatılıyordu. Diğer alternatifler, Rus birliklerinin Ukrayna’nın doğusunu ele geçirmesi ya da doğudan içeri girip Karadeniz sahillerini tümüyle denetim altına aldıktan sonra Moldova sınırındaki bir Rusya peyki olan Transdinyester’e dek varması oluyor. Son alternatifin gerçekleşmesi halinde Moskova’nın “Avrupa’ya uzanan bir koridor” elde edeceği ekleniyor. Karadeniz ve Ukrayna’nın doğusu ile olay sınırlı kaldığı sürece, Batı kendisini tehdit altında hissetmiyor. Ama Rusların, “Avrupa’ya uzanan koridor” elde etmesi durumu başka... Rusya’nın, 2004’te NATO’ya katılan eski “Varşova Paktı ülkesi” Romanya sınırına kadar dayanması ihtimali, “tehdit”i somutlaştırıyor... Dünya bu nedenle diken üstünde. Kriz, bir buçuk ay öncesinin “Kırım referandumu” aşamasından farklı noktalara savruldu. 19982005 arasında Almanya’da dışişleri bakanlığı yapan Joschka Fischer, Rusya’nın “salam tekniği” ile Ukrayna’yı bu yüzden dilim dilim yutma planı içinde olduğunu söylüyor ve krizin aşamalar içindeki tırmanışını, yeni kaleme aldığı bir yazıda şöyle özetliyor: Rus yanlısı sabık Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç’in AB ortaklık anlaşmasına sırt çevirip Rusya ile gümrük birliğine gitmesi. Bu ilk aşama! Kiev’de “Meydan”ın, bu birinci aşamaya müteakip başkaldırması ve Rusya yanlısı Yanukoviç’i devirmesi ikinci aşama diye tanımlanıyor. Üçüncü tırmanış, Kırım’ın silahlı güçlerce işgalinden sonra Rusya’ya ilhak edilmesiyle kayda düşülüyor. Ukrayna’nın can damarı sayılan ticaret limanı Odessa’nın bulunduğu “güney” yöresi ile ağır sanayi bölgesi doğuda baş gösteren iç savaş provası, tırmanışta dördüncü aşamayı ortaya koyuyor. Fischer, “Rusya’nın (Doğu Ukrayna’daki) örtülü askeri müdahalesinin kısa dönemdehedefinin istikrarsızlık yaratarak 25 Mayıs başkanlık seçimlerini gayri meşru kılmak ve Yanukoviç sonrası (Batı yanlısı) siyasi düzenin konsolidasyonunu engellemek” olduğunu ekliyor... Adım adım geliştirilen bu strateji sonunda Putin işi özetle Doğu ve Güney Ukrayna’yı “ham yapmaya” vardırabilecek! Gözlemciler, eski “Sovyet alanını” yeniden tesis etmek rüyasını kovalayan Putin’in bu rüyayla adeta sarhoş olduğunu söylüyor ve sarhoşluk halinin tamamen ayaklarını yerden kesecek noktaya gelmemesini ümit ediyor. “Büyük Rus İmparatorluğu” düşü ile havalanan Putin için yarın (9 Mayıs) bu bağlamda hayli kritik bir gün olacak. Sovyetler Birliği’nin Nazi Almanyası’na karşı sağladığı zaferin 70. yılına isabet eden “Zafer Günü” kutlamalarında, Kızıl Meydan’da yarın her zamankinden daha görkemli bir askeri tören yapılacak. Törenlerin ardından hemen Kırım’a uçacak olan Rus Devlet Başkanı, burada da Kırım’ın “Nazilerden kurtuluşunun” gene 70. yılı adı altında yarımadanın ilhakını kutlayacak, “Neonazilerden kurtuluş” sloganı altında Ukrayna operasyonunun ileriki aşamalarına ilişkin sembol dolu mesajlar verecek. Büyük Rus propagandasına göre “Batı ile işbirliği” yapan “Ukrayna yandaşları”, 70 yıl öncesinde Sovyet topraklarını işgal eden Nazileri destekleyen eski Sovyet hainlerinden zira farksız. Oyun... Böylece Ruslar için “Nazilerin eski işbirlikçilerinin torunlarıyla savaşı”na indirgeniyor. Emperyalist işgaller, hep aslında “idealist”(!) propagandalarla perdelenip şekillendiriliyorlar. ABD nasıl... “Demokrasi”götürmek adına Irak’ı işgal ettiyse... Bugün Rusya da “Neonazilerle mücadele” diyerek Ukrayna’ya “salam taktiği” uyguluyor! Taksin yolsuzlukla suçlanıyor Davutoğlu Viyana’dan Gauck’a çattı Dış Haberler Servisi Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck’un Türkiye ziyaretinde AKP hükümetine yönelik sert eleştirilerine ilişkin, “Eğer kaygı duyacaksak Avrupa sokaklarına nüfuz etmiş olan ırkçılıktan kaygı duyalım, İslamofobiden kaygı duyalım, kundaklanan Türk evleri dolayısıyla kaygı duyalım, duvarlarına hakaretler yazılan mescitler dolayısıyla kaygı duyalım. Saygı görmek isteyen saygı gösterecek bize ama kimse bize ikinci sınıf Avrupalı muamelesi yapamaz” dedi. AA’nın haberine göre, Viyana’da önceki gün Avrupalı Türk Demokratlar Birliği (UETD) Avusturya şubesi tarafından düzenlenen bir konferansa katılan Davutoğlu “Eğer bir Alman cumhurbaşkanı Türkiye’ye gelip yanlış bilgilerle ‘Türkiye’nin geleceğinden kaygı duyuyorum’ gibi bir söz sarf ederse biz de her Alman şehrine gider Neonaziler dolayısıyla ‘Almanya’nın geleceğinden kaygı duyuyoruz’ deriz” diye konuştu. Davutoğlu şu ifadeleri kullandı: “Sayın Başbakanımız da Sayın Cumhurbaşkanımız da en iyi misafirperverlikle karşıladı. (...) Bir misafire yakışan, o millete hakkını vermektir. Her türlü misafirperverliği yaparız ama kimsenin bu milletin onuru ile oynamasına izin vermeyiz. Bu millet için kaygı duyacak tek merci milletin kendisidir. Başka da kimsenin ne kaygı duymaya hakkı var ne kaygıyı sözle ifade etmeye hakkı var.” R Putin’den geri adım Dış Haberler Servisi Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna sınırındaki birliklerini çektiklerini duyururken Rusya yanlılarının Ukrayna’da yapmayı planladıkları referandumları ertelemelerini istedi. Putin dün Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı ve İsviçre Devlet Başkanı Didier Burkhalter’le görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, Ukrayna’da 25 Mayıs’ta yapılacak devlet başkanlığı seçimlerinin “doğru yönde bir adım” olduğunu ancak “bütün vatandaşların” hakları korunmadığı sürece bir anlamı olmayacağını da söyledi. Rusya Devlet Başkanı açıklamasında, “Ukrayna sınırındaki birliklerimizle ilgili endişeler sürekli dile getiriliyordu. Birlikleri geri çektik. Bugün Ukrayna sınırında değil, her zamanki tatbikat, eğitim alanlarındalar” diye konuştu. Rusya Devlet Başkanı, Rusya yanlılarının Ukrayna’nın doğusundaki Donetsk ve Lugansk gibi kentlerde daha fazla özerklik ya da bağımsızlık talebiyle 11 Mayıs’ta yapmayı planladıkları referandumları “diyalog için gerekli koşulların oluşturulması” amacıyla ertelemelerini istediklerini de söyledi. Batılı ülkelerin, Rus birliklerinin Ukrayna’yı işgal edeceğinden kaygı duyduğu bir dönemde Putin’den gelen açıklamalar geri adım olarak değerlendiriliyor. Moskova yanlılarının referandum planı Ukrayna hükümeti, ABD ve Avrupa Birliği tarafından yasadışı olarak görülürken Rusya, 25 Mayıs’ta yapılacak devlet başkanlığı seçimlerini, çatışma ortamında gerçekleştirileceği gerekçesiyle “saçma” diye nitelendirmişti. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki, yeni gelişmelerle ilgili değerlendirmesinde referandumun yasadışı olduğunu belirterek “Putin’den daha fazlasını görmeye ihtiyacımız var” dedi. Psaki, Putin’in “daha fazlasını yapmasından” kasıt olarak ise “Ukraynalıların 25 Mayıs’taki seçimlere katılımına dönük haklarını destekleyebilirler, seçim hazırlıklarına her türlü müdahaleden kaçınabilirler, militan grupların seçim hazırlıklarına müdahalesini onlar üzerindeki etkilerini kullanabilirler” diye sıraladı. us birliklerinin Ukrayna sınırından çekildiğini açıklayan Rusya lideri, Moskova yandaşlarının planladıkları referandumların ertelenmesini istedi. Putin, beklenmedik açıklamasında Ukrayna devlet başkanlığı seçimleri için de “doğru yönde bir adım” dedi. ‘Salam tekniği’ ile yutmak ABD: Daha fazlası lazım Çocukları tekbir getirip kaçırıyorlar Dış Haberler Servisi Nijerya’da 200’ü aşkın kız çocuğunu kaçıran İslamcı Boko Haram’a karşı etkisiz kalmakla suçlanan hükümet, ABD’nin yardım önerisini kabul etti. Washington, bu ülkeye “askeri emniyet birimlerden oluşan”, rehine pazarlığında uzman bir ekip gönderildiğini duyururken İngiltere de benzer bir öneride bulundu. Nijerya polisi, kız öğrencilerin bulunmasını sağlayacak bilgi için 300.000 dolar ödül verileceğini açıkladı. Nijerya’nın Borno eyaletindeki Gamboru Ngala’da yerel basına da yansıyan haberlere göre, Boko Haram önceki gece 200’den fazla kişiyi öldürdü, evleri ateşe verdi. Bazı kaynaklara göre kayıp sayısı 300. Nijerya’da 14 Nisan’da Borno eyaletindeki Çibok’ta bir okulu basan Boko Haram militanları 200’ü aşkın kız öğrenciyi kaçırmıştı. Önceki gün de militanların, 8 öğrenciyi daha kaçırdıkları haberleri gelmişti. Geçen ayki okul baskınında kaçmayı başaran 16 yaşındaki bir kız, AP ajansına yaşadığı korku dolu anları şöyle anlattı: “Yurt yakınlarında silah sesleri duyduk. Bir süre sonra üniformalı silahlı adamlar geldi; ‘Merak etmeyin, biz askeriz. Size bir şey olmayacak’ dediler. Bizi dışarı çıkardılar. Ardından silahlı grup tekbir getirmeye başladı. O zaman onların kim olduğunu anladık.” Muhaliflerin Servisi Suriye ile isyancılar arasında Milletler Humus’tan Birleşmiş arabulucuğunda varılan ateşkes tahliyesi anlaşması çerçevesinde, başladı aralarında cihatçıların Dış Haberler Leno’dan Brunei protestosu B runei’de Sultan Hasan el Bolkiah’ın geçen hafta şeriat yasalarını kabul etmesine tepkiler sürüyor. ABD’de Los Angeles’ta aralarında talk show yıldızları Jay Leno ve Ellen DeGeneres’in yanı sıra LGBT bireylerinin de bulunduğu bir grup Brunei’ye ait Beverly Hills Oteli’nin önünde protesto gösterisi yaptı. Daha önce de Virgin Grubu’nun kurucusu İngiliz işadamı Richard Bronson Brunei’ye ait otelleri protesto etmişti. (AFP) ‘200 kişiyi öldürdüler’ Dış Haberler Servisi Fransa’nın dünyaca tanınmış gazetelerinden Le Monde’un yazıişlerinde 7 müdür ve müdür yardımcısının istifa ettiği bildirildi. Karara gerekçe olarak “yönetime yönelik güvensizlik ve iletişim sorunu” gösterildi. Le Monde yönetiminin, yeniden yapılandırma girişiminin istifalarda etkili olduğu bildirildi. Yılda cirosu 345 milyon Avro’yu bulan gazetesi geçen yıl 2.5 milyon Avro zarar etmişti. Le Monde’da deprem da bulunduğu isyancılar Humus’tan otobüslerle tahliye edildi. YouTube’a, silahlı militanlar otobüslere binerken görülen kayıtlar da yüklendi. Anlaşma uyarınca her bir militanın kendi tüfeğini taşımasına ve her otobüste bir makineli tüfek ile bir omuzdan atılan füze yüklenmesine izin verildi.Yaklaşık 2 yıldır kuşatma altında kalan bölgeden 1200 muhalifin çıkmasına izin verilmesi sonucunda, bir zamanlar “devrimin başkenti” olarak anılan kentte isyancıların varlığı son bulmuş oluyor. Kentten ayrılan ilk grubun Humus’un kuzeyinde isyancıların elindeki yerlere ulaştığı bildirdi. Humus anlaşması, isyancıların Halep’te ve Lazkiye’de tuttukları, aralarında çocukların bulunduğu öne sürülen 70 kişiyle bir İranlı kadını da serbest bırakmasını öngörüyor.