Katalog

SAYFA CUMHURİYET kultur@cumhuriyet.com.tr 27 KASIM 2014 PERŞEMBE 14 KÜLTÜR 192627 yıllarını anlatan 6.30 dakikalık film 1001 Belgesel Film Festivali’nde Bir zamanlar Taksim... ASLI ULUŞAHİN Bu yıl 17. kez sinemaseverlerle buluşacak 1001 Uluslararası Belgesel Film Festivali’nin en büyük sürprizi “Taksim” adlı film. 19261927 yıllarında çekildiği tahmin edilen, 6.30 dakikalık film; Taksim, Gezi Parkı ve Bomonti’nin o yıllardaki görünümünü ve halkın yaşamını yansıtıyor. Sula Bozis’in bir tesadüf eseri Yunanistan’da bulduğu ve eşi, araştırmacıyazar Yorgo Bozis’e ithaf ettiği film, 4 Aralık Perşembe saat 19.00’da Sismanoglia Megaro’da gösterilecek. Sula Bozis, Atina’da ev ev dolaşıp sözlü tarih araştırması yaparken filme ulaştığını anlatıyor. 1930’larda İstanbul’dan Yunanistan’a göçmüş bir aileyle görüşürken aile, göç sırasında beraberlerinde getirdikleri u Sula Bozis filmde, o dönemde Pera’daki yaşamı, birahanelerini, kır kahvelerini, buraya gelen insanları anlatan minik minik parçaların olduğunu söylüyor. Ayrıca film, yalnızca Taksim’e değil, Üsküdar’a kadar uzanan panoramik bir görüntü de sunuyor. kutuyu, “bu ilginizi çekebilir” diyerek Bozis’e vermiş. Yorgo Bozis de kutuda bulunanın 16 milimetrelik bir film negatifi olduğunu anlamış. Bu filmin, kurtarılan 6.30 dakikalık bölümü festivalde gösterilecek. Sula Bozis, filmde o dönemde Pera’daki yaşamı, birahanelerini, kır kahvelerini, buraya gelen insanları anlatan minik minik par Filmden bir görüntü: Divan Otel ile Ceylan Otel arasındaki mekânlardan biri... çaların olduğunu söylüyor. Ayrıca film, yalnızca Taksim’e değil, Üsküdar’a kadar uzanan panoramik bir görüntü de sunuyor. Filmin 19261927’ye tarihlenmesi ise Sula Bozis’in “kumaş uzmanlığı” sayesinde. Bozis, görüntülerdeki kadınların kıyafetlerinden filmin bu yıllara ait olduğunu saptamış. Diğer ipucusu ise filmde Fransızca ve Osmanlıca altyazıların olması. Çünkü 1928 yılında Türkiye’de Latin Alfabesi kabul edilmişti. Belgeselciler baskı ortamından ‘Acil Çıkış’ istiyor Belgesel Sinemacılar Birliği tarafından, 17 Aralık’ta düzenlenecek 1001 Uluslararası Belgesel Film Festivali’nin bu yılki ana teması “Acil Çıkış”. Belgeselciler, “Dünyamız yanlış ve yıkıcı politikalar sonucu, bir yandan küresel ısınma, tükenen yaşamsal kaynaklar ve doğal felaketlerle, diğer yandan ekonomik, siyasel ve insani krizlerle yüz yüze kalıyor. Egemen güçler çareyi daha fazla tüketim ve baskıcı yönetimlerde görüyor. Oysa belleğimiz ve aklımızın göstereceği bir çıkış, bir acil çıkış mutlaka vardır” diyor. Bu doğrultuda seçilen pek çok yerli ve yabancı yapım sinemaseverlere sunulurken 7 Aralık Pazar günü, Aynalı Geçit’te, Somnur Vardar, İlksen Gürsoy, Özgü Özgener, Banu Karaca’nın konuşmacı olduğu “Sansür ve Otosansür” paneli düzenlenecek. Belgesellerin dağıtım sorunuyla ilgili uluslararası buluşmanın da yapılacağı festival kapsamında 54 yapım gösterilecek. (www.bsb.org.tr) Facebook hesabından ‘Ordu... Göreve...’ diye yazdığı gerekçesiyle hakkında soruşturma başlatılan oyuncu Tuncer Yığcı konuştu: DT ’DEN AÇ I KL AMA ‘Türkiye’yi göreve davet ediyorum’ SELDA GÜNEYSU ‘Sanatçı hakkında soruşturma yok’ Kültür Servisi Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü, Ankara Devlet Tiyatrosu’na bağlı sanatçı Tuncer Yığcı ile ilgili bir basın açıklaması yaptı. Açıklamada, Ankara Devlet Opera ve Balesi’nde görevli bir sanatçı tarafından “Vücut bütünlüğünü tehdit ve hakaret” iddiasıyla, genel müdürlüğe 24 Ekim 2014 tarihinde Yığcı hakkında bir şikâyet dilekçesi verildiği, konunun disiplin kurulunda görüşüldüğü ancak hakkında işlem yapılmasına yer olmadığına karar verildiği belirtildi. Yapılan açıklamada “Bakanlığımız Teftiş Kurulu Başkanlığı’na sanatçı hakkında iletilen herhangi bir soruşturma ise bulunmamaktadır” ifadesine yer verildi. Basın özgürlüğüne darbe Kültür Servisi 4 Aralık 1945 tarihinde yaşanan Tan gazetesi baskını, Gökhan Akçura’nın küratörlüğünde açılacak “Yokuşun Başı: Demokrasi Mücadelesinde Tan Gazetesi” sergisiyle yeniden gündeme gelecek. Mehmet Ulusel’in tasarımını yaptığı sergi, baskının yıldönümünde, 4 Aralık’ta, 19351959 yılları arasında Tan gazetesine ev sahipliği yapan Cağaloğlu’ndaki Halil Lütfi Dördüncü İşhanı’ndaki, Tan Evi’nde açılacak. Yayın hayatına 1935 yılında Atatürk’ün talimatı ve İş Bankası sermayesiyle başlayan, gerek teknik donanımı, gerekse dönemin en önemli kalemlerini barındıran yazar kadrosu ve yepyeni sayfa anlayışıyla Türk gazeteciliğinde bir atılım gerçekleştiren Tan gazetesinin 1945 yılında baskın, yağma ve linç girişimleriyle neticelenen serüveni basın tarihimizin olduğu kadar demokrasi mücadelesinin de en önemli sayfalarından. Halil Lütfü Dördüncü İşhanı ve Türkiye Gazeteciler Cemiyeti işbirliği, TÜYAP, Türkiye Yayıncılar Birliği ve Sirkeci Mansion Hotel’in desteğiyle gerçekleşen sergi 31 Aralık’a kadar görülebilecek. ‘Yokuşun Başı: Demokrasi Mücadelesinde Tan Gazetesi’ sergisi 4 Aralık’ta açılacak ANKARA Ankara Devlet Tiyatrosu (DT) oyuncusu Tuncer Yığcı, Ankara Ekin Tiyatrosu’nda konuk oyuncu olarak Ordu’ya turnedeyken, kişisel Facebook hesabından yazdığı “Ordu... Göreve...” sözleri nedeniyle, DT Genel Müdür Vekili Nejat Birecik’in hakkında açtığı soruşturmaya ilişkin, “Türkiye’de sanata yönelik üceer Meclis barbarca girişimlerin yürügündemine taşıdı tüldüğü bir ortamda tiyatro hareketi ulusal bir dava Öte yandan CHP Tekirdağ haline gelmiştir. Tüm Türk Milletvekili Candan Yüceer, halkını göreve konuyu Meclis gündavet ediyodemine taşıdı. Yüu Tuncer Yığcı, rum” dedi. ceer, Bakan Ömer “Türkiye’de sanata Yığcı, Çelik’in yanıtlamaCumhuriyet’e yönelik barbarca sı istemiyle verdiyaptığı açıkği yazılı soru önergirişimlerin lamada, “16 gesinde, “Birecik yürütüldüğü bir Ekim 2014 tatarafından, oyunortamda tiyatro rihinde, Ancu Yığcı hakkında kara Ekin açılan disiplin sohareketi ulusal Tiyatrosu’nun ruşturmasının sobir dava haline ‘Söz Meclisnucu ne olmuştur? gelmiştir. Tüm Türk Birecik, göreve gelten İçeri’ adlı oyunuyla halkını göreve davet diğinden önergenin Ordu’ya turyanıtlandığı tariediyorum” dedi. neye gittik. he kadar kaç oyunBen bu oyuncu hakkında disipda konuk oyuncu olarak yer lin soruşturması başlatılmaalıyorum. Esprili bir dille sını istemiştir? Soruşturmasöylemem gerekirse, o turların gerekçesi nedir? Birenede Ordu, görevini yaptı. cik, hakkında bakanlığınıza 1 Aralık tarihinden itibaren şimdiye kadar kaç şikâyet de Antalya’dan başlayarak, gelmiştir? Şikâyetlerin koİzmir’e doğru bölgelerde nusu nedir? DT Disiplin turnede olacağız. O nedenKurulu’nun söz konusu sole Antalya da, Manavgat da, ruşturmayı ‘içinden çıkılaAlanya da İzmir de göreve maz hal aldığı’ gerekçesiyle diyorum. Türkiye’de sanata Bakanlık Teftiş Kurulu’na yönelik barbarca girişimlegönderdiği iddiası doğru rin yürütüldüğü bir ortammudur? İçinden çıkılamaz da tiyatro hareketi ulusal hal nedir? Ordu’da turnebir dava haline gelmiştir. de olan bir oyuncunun kenBu nedenle tüm Türkiye’yi di sosyal medya hesabından göreve davet ediyorum” gö esprili bir dille, ‘Ordu… rüşlerini paylaştı. Göreve…’ yazmasının nereYığcı, esprili bir dille yazsi yanlıştır? DT oyuncularıdığı bu sözler nedeniyle haknın sosyal medya üzerinden kında soruşturma başlatıldığı espri yapmaya hakkı yok nı öğrendiğinde önce güldümudur? Bu tahammülsüzğünü sonra öfkelendiğini belük nedendir?” diye sordu. lirterek yine esprili bir ifadeyle şunları söyledi: “Sonra da kuyudan taşı çıkarmaya koyuldum... Ben Trabzonluyum. Ankara’dan Trabzon’a gitmek istediğimde Ordu’yu nasıl pas geçerim diye kara kara düşünüyorum. Son aldığım haberlere göre Ordu’nun arka tarafına bir tünel yapılmaktaymış, o tünelin bitmesini mi beklesem acaba?” Y Türkiye’nin heykelle imtihanı ve yapmaya devam eden, Türkiye’de nın da işleri özel koleksiyonlardan u Bu ülkede, heykel üretimi içinde önemli yere ödünç alınmış. ağaçların ve sahip bu sanatçıların, farklı mecMüzenin girişinde yer alan 7 tonProje4L/Elgiz Çağdaş Sanat Müzera ve tekniklerdeki işlerini luk kayadan oluşan heykel teras sersi, 3 yıldır düzenlediği teras sergiheykellerin başına yan yana görmek, boşlukgilerine dahil olan ama terasa çıkaleri ile Türkiye’nin heykelle olan gelenler malum. ta farklı izler bırakan bu mayan bir eser. ilişkisi hakkında düşünmek Ağaçları kaçıracak eserleri birlikte okumak, Ali Dirier’in “Arafa Çıkmak Bu için ziyaretçilerini müzenin tesorular ve cevaplar üreten Olsa Gerek. Yerse...” adlı heykeli rasına davet ediyor. yerimiz yok fakat bir deneyim sunuyor. olanca heybetiyle öylece dururken, Heykel görmek için etrayıllardır vandalizm Müze, her teras sergikayadaki derin yarığın yarattığı boşfı plazalarla çevrili bir müzekurbanı olan sinde olduğu gibi, bu serlukta, günahlar ve sevaplar arasında nin terasında olmak heyecanlı heykelleri koruyacak sıkışan bireyin deneyimini kayaya gide de özel bir danışma ama bir o kadar da hüzünlü. Bu Kurulu’yla çalışmış. Sanatkazınmış figürlerin masalı eşliğinde ülkede, ağaçların ve heykellebir terasımız var. çılar; Seyhun Topuz, Rahöğreniyorsunuz. rin başına gelenler mami Aksungur, Nilüfer Eser, arafa çıkmak sorusunu malum. Ağaçları kaErgin, Haşim Nur Gürel ve ğara duvarı deneyimi ile daha da gizemli bir haçıracak yeriCan Elgiz’den oluşan da le getirmekte. miz yok, fanışma kurulu tarafınKemal Tufan’ın dev bisikleti “Görünmez Çokat yıllardır dan davet edilmiş. cukluğum” terasın dikkat çekici heykellerinden. vandalizm Sergide, Ali Dirier, Devleşen çocukluk hayallerini gerçeğe, artık bitkurbanı Ayla Aksungur, Ermiş çocukluğu, dev bir hayale dönüştüren heykel, olan heykeltuğ Atlı, Güler Günkafesten bedenine çocukluğu hapsediyor. leri koruyacak gör, Hayri Karay, Nilüfer Ergin sergiye iki heykeli ile katıbir terasımız var. Kemal Tufan, Mümlıyor. Sanatçının, “İsimsiz” işinde metal bir Proje4L/Elgiz Çağtaz Demirkalp, Nilümasada Ortadoğu haritası görülüyor. Harita daş Sanat Müzesi’nin fer Ergin, Nurettin üzerinde, cam fanusa kapatılmış küçük bir koterası 2012’den bu Bektaş, Önder Büyü yun figürü var. Sınırlar ve ihlaller arasında yayana 40 yaş altı kerman, Selma Gürşama hakkı izole edilen Ortadoğu halkı, kurheykeltıraşların ürebüz, Server Demirtaş, ban metaforu üzerinden oldukça güçlü bir antimini yan yana geÜmit Öztürk ve Yulatımla temsil edilmiş. tiriyor. Müze bu kez, nus Tonkuş’un farklı Nurettin Bektaş’ın “Bir Anda” isimli kadın Maslak’taki terasında malzemelerden oluşan heykelinin başı ve kolları yok. Kimliği belirsiz yeni sergisi “5262” ile heykelleri ile karşıla bu kadın bedeni eksik uzuvları ile oturduğu kaiTürk çağdaş heykel saNurettin Bektaş’ın “Bir Anda” isimli kadın heykeli. şıyoruz. deden doğrulmaya çalışırken hareketin içindeki nat tarihinde bir döneİzleyici “5262” kararlılığı her şeye rağmen hissettirmekte. mi ele alıyor ve 1952 Geçen günlerde, kurumsal kategoride ÇAĞve 1962 yılları arasında doğan heykeltıraşların sergisinde, hem Türk çağdaş sanatının heykel üretiminin belirli bir dönemde ne kadar etkin ge SAV (Çağdaş Sanatlar Vakfı) 2014 Onur eserlerine yer veriyor. liştiğini izliyor, hem de heykeltıraşların üretim Ödülü’nü alan Elgiz Çağdaş Sanat Müzesi’ni “5262” kuşağı sergisi; 62 52 yaş aralığında, süreçlerini belirli eserler üzerinden inceliyor. ve sergideki diğer işleri görmek, heykelsiz sanat hayatının olgunluk dönemini yaşayan sacaddelerimizde, planlanmamış meydanlarıSergilenen heykeller, klasik, figüratif, kavnatçıların üretimlerini bir araya getirerek birlikte ramsal ve kinetik özellikler taşırken bazı sanat mızda heykel hayal etmek için 27 Aralık’a kaokumamızı öneriyor. dar Elgiz’e uğramanızı öneririm. Hemen hemen aynı dönemlerde üretim yapmış çılar sergi için yeni eserler üretmiş, bazılarıNAZLI PEKTAŞ Proje4L/Elgiz Çağdaş Sanat Müzesi’nin yeni teras sergisi ‘5262’ 27 Aralık’a kadar görülebilir