Katalog

SAYFA CUMHURİYET 3 EKİM 2014 CUMA kultur@cumhuriyet.com.tr 14 KÜLTÜR Altın Portakal Yönetiminin Sansürüne Tepki Üstüne Tepki Yağıyor u Gezi Direnişi’ni konu alan belgeselin yarışmadan çıkarılmasına, Altın Portakal’ın 11 jüri üyesi sert tepki gösterdi. Üyeler, ‘Karar irademizi güvencede hissetmiyoruz’ dediler. Kültür Servisi Reyan Tuvi’nin Gezi Direnişi konulu belgeseli “Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek”in ulusal belgesel yarışma ön jürisi tarafından seçilmesine karşın 51. Antalya Altın Portakal Film Festivali komitesince yarışmaya alınmamasına tepkiler büyüyor. Altın Portakal’ın çeşitli bölümlerinde görev alan 11 jüri üyesi yazılı bir açıklamayla kararı vahim olarak niteledi. Belmin Söylemez (Ulusal Yarışma, ana jüri), Can Candan (Ulusal Belgesel Film Yarışması, ana jüri başkanı), Ayla Kanbur (Ulusal Belgesel Film Yarışması, ana jüri), Zeynep Dadak (Uluslararası Uzun Metraj Film Yarışması, ana jüri), Belma Baş (Ulusal Kısa Metraj Film Yarışması, ana jüri), Emre Akay (Ulusal Kısa Metraj Film Yarışması, ana jüri), Mehmet Açar (Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması, SİYAD jürisi), Evrim Kaya (Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması, SİYAD jürisi), Kaya Özkaracalar (Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması, SİYAD jürisi) Fırat Yücel (Uluslararası Uzun Metraj Film Yarışması, SİYAD jürisi) ve Metin Gönen’in (Uluslararası Uzun Metraj Film Yarışması, SİYAD üyesi) kaleme aldığı açıklamada filmin yarışma listesinden çıkarılmasının hiçbir şekilde kabul edilemez olduğu belirtiliyor. 11 jüri üyesinin, festival yönetiminden açıklama beklediklerini vurguladıkları bildiride şu ifadeler yer alıyor: “Bir filmin Türk Ceza Kanunu gerekçe gösterilerek yarışmadan ihraç edilmesi ise festivalin kendini bir sanat kurumu değil, hukuki bir ceza mercii addederek hareket ettiğini gösterir. Halihazırda birçok festivalde gösterilmiş olan belgesel film, festival yönetiminin bu tutumuyla sadece yarışmadan çıkarılmış olmuyor, aynı zamanda söz konusu sanat eserini kriminalize etme anlamına geliyor. Bu, filmin ileride başka etkinliklerde seyirciyle buluşmasının önünü kesebilecek ya da belli bölümlerinin sansürlenmesine zemin hazırlayacak bir uygulama. Jüri üyeleri isyan etti Yazarımız yıllık izninin bir bölümünü kullandığından yazısını yayımlayamıyoruz. Opera’da ‘tayt’ yasağı Meclis’te ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü’nün (DOB), genel müdürlükte ve genel müdürlüğe bağlı il müdürlüklerinde görev yapan personele kurum içinde getirdiği, “sporcu atleti, kolsuz penye, şort, tayt, streç kot, sandalet, terlik, çivi topuklu ayakkabı ve abiye” giyme yasağını Meclis gündemine taşıdı. Tanrıkulu, Bakan Ömer Çelik’in yanıtlaması istemiyle Meclis’e verdiği soru önergesinde, “Genelgenin amacı nedir” diye sordu. Tanrıkulu, Çelik’ten şu soruların yanıtlarını istedi: “DOB Genel Müdürlüğü ve bağlı il müdürlüklerinde görev yapan personelin kılık ve kıyafeti hakkında bir genelge yayımlandığı iddiası doğru mudur? İddia doğru ise bu genelgenin yayımlanmasının amacı nedir ve genelgenin kapsamı nedir? DOB Genel Müdürlüğü ve bağlı il müdürlüklerinde sporcu atleti, kolsuz penye, şort, tayt, streç kot, sandalet, terlik, çivi topuklu ayakkabı, abiye giyilmesinden rahatsız olan kimlerdir? DOB personelinin işi gereği giydiği kıyafetler nelerdir? Sporcu atleti, kolsuz penye, şort, tayt, streç kot, sandalet, terlik, çivi topuklu ayakkabı, abiye kıyafetlerinin yasaklanması ile amaçlanan nedir? Dünyada benzer kıyafet kısıtlaması uygulamaları bulunmakta mıdır? Bulunmakta ise bu ülkeler hangileridir?” Belgeselciler çekilebilir Basına da sansür Öte yandan Altın Portakal’ı uzun yıllardır takip eden bazı basın mensubu ve sinema yazarlarının da akreditasyonunun “veto” edildiği belirtildi. 1997’den bu yana festivali takip eden SİYAD üyesi, Beyazperde, Cinedergi ve Öteki Sinema’da sinema eleştirileri kaleme alan Banu Bozdemir, Popüler Sinema adlı internet sitesinin sahibi, Cinedergi, Film Arası dergisinde sinema yazıları yazan Fırat Sayıcı ile gazeteci Sayim Çınar’ın akreditasyonu yapılmadı. En son, festivallere ağır eleştirilerde bulunan bağımsız sinema yazarı Murat Tolga Şen’le ses getiren bir söyleşi gerçekleştiren Çınar, Altın Portakal akreditasyonunun SİYAD Başkanı ve Altın Portakal komitesi üyesi Alin Taşçıyan tarafından veto edildiğinin kendisine bildirildiğini söylüyor ve “SİYAD ne zamandır Altın Portakal’ın PR yönetimini yapıyor” diye soruyor. Film kriminalize ediliyor ya ilişkin yaklaşımı ise merak konusu. Sansüre uğrayan belgesel film, 33. İstanbul 51. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Film Festivali, Documentarist7. İstanbul BelFestivali’ndeki Gezi Direnişi’ni konu alan “Yergesel Günleri ve 21. Adana Altın Koza Film yüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek” adlı belgesel Festivali’nde gösterilmişti. filmin festival yönetiminin sansürüne uğraması Reyan Tuvi, “Ofsayt” adlı belgeselle de sonrası Altın Portakal karıştı. 2010’da düzenlenen 47. Altın Portau Ulusal Belgesel kal Festivali’nde “En İyi İlk BelgeUlusal Belgesel Yarışması’nda yer alan 14 belgesel filmin yönetYarışması’na katılan sel Film Ödülü”nün sahibi olmuşmenleri önceki akşam “sansür “Ofsayt”, futbolcu olma umuyönetmenlerin, sansür tu. kararı”yla ilgili bir toplantı yaptı. duyla Türkiye’ye gelen siyahi Festus Edindiğimiz bilgiye göre, festival kalkmazsa ‘vicdani tavır’ Okey’in hikâyesini anlatıyordu. komitesine sansürün kaldırılmasına gösterecekleri belirtildi. aşçıyan’ın konumu ilişkin yazılı bir talepte bulunan yö Festivalin Jüri Başkanı etik değil netmenlerin sansür kaldırılmadığı takdirde “vicdani bir tavır” olarak Yılmaz Erdoğan’ın tavrı Ayrıca filmi sansürleyen festival koise merak konusu. mitesinde yer alan SİYAD ve FIPRESyarışmadan çekilecekleri belirtildi. Ayrıca festivalin çeşitli bölümleCI Başkanı Alin Taşçıyan’a SİYAD rinde yer alan bazı jüri üyeleri ile Ulusal Uzun üyeleri tarafından ceza kesileceğinden söz ediliMetraj Film Yarışması’nda yarışan bazı yönetyor. Öte yandan Taşçıyan’ın hem SİYAD Başkamenlerin de festivalden çekileceği konuşuluyor. nı olması, hem de Altın Portakal’ın festival koFestivalin jüri başkanı Yılmaz Erdoğan’ın konu mitesinde yer almasının etik olmadığı belirtiliyor. CEREN ÇIPLAK İTÜ Radyosu ortak yayında Kültür Servisi Dünyadan öğrenci radyolarının ortak yayınıyla gerçekleştirilen “World College Radio Day”e geçen yıl olduğu gibi Türkiye’den İTÜ Radyosu katılacak. Bugün ortak yayında her saat diliminden bir radyo program yapacak, yayın 43 ülkeden 700 öğrenci radyosu tarafından dinleyicilere ulaştırılacak. Radyonun yayın koordinatörü Suha Çalkıvik, yapacakları programın içeriğiyle ilgili “Tamamı Türk sanatçı ve grupların klasik Batı, caz ve rock türlerindeki örneklerinuİTÜ Radyosu den bir seçki olacak. 58 dakikalık yayının World College anonsları, öğrencileriRadio Day mizin sesinden, Türkçe kapsamında 700 ve İngilizce olacak” bilradyo üzerinden gisini verdi. dünyaya İTÜ Radyosu’nun programı Türkiye saaseslenecek. ti ile 11.0012.00 saatleri arasında yayımlanacak. ABD’den başlayacak olan yayın Venezüella, Kolombiya, Şili, İspanya, Hong Kong, İtalya, B. Arap Emirlikleri, Türkiye, İngiltere, Fransa, İsrail, Hindistan, Kanada gibi ülkelerden öğrenci radyolarının programlarından sonra ve yine ABD’ye dönerek son bulacak. 2012 yılından beri organize edilen radyo maratonu her yıl genişliyor. Geçen yıl 29 ülkeden radyolar programa destek verirken bu yıl bu sayı 43’e çıktı. İnternet üzerinden yayın yapın İTÜ Radyosu’nun “Rock” kanalından yapılacak yayın http://radyo.itu.edu.tr/ adresinden dinlenebilir. 1945’te kurulan, Türkiye’deki ilk üniversite radyosu olan İTÜ Radyosu, radyo yayıncılığında önemli bir yere sahip. T l “Ben Bir Slogan Buldum: Annem Benim Yanımda” (Ayris Alptekin, Albina Özden, Fehime Seven, Nazlı Bulum, Sefa Tokgöz) Cenk Örtülü), Diğer belgeseller ve yönetmenleri Kaya, l“Küçük Kara Balıklar” (A. l“Eymir Neden Paylaşılmadı?” Yasin Semiz, l“O İklimde Kalırdı Acılar / Kêl” (Zeynel Koç l“Hakkâri’nin Gizemli Taşları” (Bahriye Kabadayı Dal), l“Nail V.” Kurtuluş Özgen, l“Külkedisi Değiliz” Emel Çelebi, l“Motör / Remake Remix Rip Off” Cem l“Sessiz Çığlık” Ender Yeşildağ, l“Uzak” Ahmet Yurtkul, l“Yollara Düştük” Deniz Yeşil, l“Yüzde 12.29” Oktay Altunnar. Haluk Ünal, Ezel Akay, Serpil Güler, Cem Terbiyeli, Önder İnce), l“Diyar” Devrim Akkaya, sahip çıkın İfade özgürlüğüne Tüm bu nedenlerden, bu açıklamayı sadece filmin Ulusal Belgesel Film Yarışması’na geri alınması için yapmıyoruz. Aynı zamanda festivalden, Reyan Tuvi’nin sanatsal ifade özgürlüğüne sahip çıkan bir açıklama bekliyoruz. Sanat eserlerinin suç unsuru olarak görülmesine davetiye çıkaran bu kararın geri alınmasını ve filmin Ulusal Belgesel Film Yarışması’nda, sanatçının kurguladığı özgün haliyle gösterilmesini talep ediyoruz. Ayrıca, festivalde jüri üyeliği yapmak üzere davet edilen bizlerin, bu uygulamanın ardından, karar irademizi güvence altında hissetmesi mümkün değil. Festival yönetiminden, film gösterimlerinin her türlü baskıdan muaf bir şekilde yapılacağını ve seçici kurulların kararlarının manipüle edilmeyeceğini garanti eden, tavizsiz bir açıklama bekliyoruz.” ‘Sansür utancı yaşamayalım’ SİYAD’IN, KENDİ ÜYELERİNDEN TEPKİ GÖREN AÇIKLAMASI: 70 SİYAD üyesi, SİYAD’ın açıklamasını yetersiz buldu Ver senaryoyu, okuyalım Kültür Servisi Yeni sezonu Türkiye’de çekileceği düşünülen “Homeland” dizisinin, içeriğine Türk devletinin “güvenlik soruşturulması yapma” ısrarından dolayı Afganistan’da çekildiği öğrenildi. New York Times gazetesine röportaj veren dizinin başrolündeki Claire Danes, dizinin prodüktörlerinin öncelikle İsrail’i düşündüğünü fakat olaylaru‘Homeland’ dan dolayı bunun tekrar ele alınıp vazgeçildiTürkiye’deki ğini belirtti. İkinci sıragüvenlik da Türkiye’nin düşünülsoruşturması düğünü anlatan Danes “Türk devletinin senaryüzünden yoda ‘Türkiye’nin imajıAfganistan’da nı hoş olmayan şekilde tasvir eden’ unsurlar çekilmiş barındırabilecek her içerik için güvenlik soruşturması yapmaktaki ısrarı” nedeniyle İstanbul’dan vazgeçtiğini söyledi. 4. sezonu 5 Ekim’de başlayacak olan dizide Danes’in canlandırdığı CIA ajanı Carrie Mathison’a amirleri, 3. sezonun son bölümünde, İstanbul büro şefliğine atandığını açıklıyordu. Fakat dizinin yazın yayımlanan tanıtım filmlerinde Afganistan’a atandığının görülmesi soru işaretleri doğurmuştu. ‘Üzülerek okuduk…’ “51. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde bir belgesel filmin sansür edildiğine dair ön jüri ve yönetmeninin açıklamasıyla, festivalin sansür uygulamadığına dair açıklamasını üzülerek okuduk. Fikir ve sanat eserlerinin özgürce sergilenmesinden yana olduğumuzun altını bu vesileyle bir kez daha çizmek isteriz. Film festivallerinin insan haklarına ve özgür ifadeye saygılı platformlar olarak kurumsallaşması önem taşımaktadır.” Kültür Servisi Sansür tartışmaları sinema yazarları cephesinde de geniş yankı buldu. 51. Altın Portakal’ın festival komitesinde de görev alan Alin Taşçıyan başkanlığındaki SİYAD’ın konuya ilişkin resmi açıklamasının sansüre yeterince tepki göstermediğini düşünen 70 SİYAD üyesi ayrı bir açıklama yaparak sansüre sert tepki gösterdi. Aralarında Mehmet Açar, Sungu Çapan, Tunca Arslan, Atilla Dorsay, Ceylan Özçelik, Vecdi Sayar, Necati Sönmez, Alper Turgut, Ali Ulvi Uyanık, Uğur Vardan ve Fırat Yücel’in de bulunduğu 70 SİYAD üyesinin imzaladığı sansür u Alin Taşçıyan’ın hem Altın Portakal’ın sansür uygulayan festival komitesinde, hem de Sinema Yazarları Derneği’nin başında bulunması, büyük bir çelişki doğurdu. açıklaması şöyle: “Aşağıda imzası bulunan Sinema Yazarları DerneğiSİYAD üyeleri olarak, sinemamızın 100 yaşına bastığı, en köklü film festivalimiz Altın Portakal’ın 51 yılı geride bıraktığı koşullarda, sansür denilen çağdışı uygulamayı protesto ettiğimizi kamuoyuna duyuruyoruz. Reyan Tuvi’nin ‘Yeryüzü Aşkın Yüzü Olun caya Dek’ adını taşıyan, Altın Portakal Film Festivali’nin üç kişilik ön jürisinin değerlendirmesinden ve onayından geçmiş belgeselinin, festival programının dışında bırakılmasını kabul edilemez buluyor, sorunun çözümü için tüm sinema kamuoyunun ortak hareket etmesi gerektiğine inanıyoruz. Sinema yazarları olarak ilk yılından itibaren çeşitli boyutlarda destek verdiğimiz ve katkıda bulunduğumuz Altın Portakal’ın 35 yıl aradan sonra bir kez daha sansür utancı yaşamamasını diliyor, festival yönetimini bu karardan vazgeçmeye çağırıyoruz.”