Katalog

SAYFA CUMHURİYET 24 EKİM 2014 CUMA 10 EKONOMİ [email protected] Paşabahçe’ye Avrupalı ortak Enflasyon endişesi Merkez’e fren yaptırdı Ekonomi Servisi Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu, bir hafta vadeli repo faiz oranı, marjinal fonlama oranı ve gecelik borçlanma faizini değiştirmedi. TCMB kararında, “Gıda fiyatlarındaki yüksek seyir ise enflasyon görünümündeki iyileşmeyi geciktiriyor. Bununla birlikte, başta petrol olmak üzere düşen emtia fiyatlarının önümüzdeki yıl için enflasyonda öngörülen düşüş sürecini destekleyeceği değerlendiriliyor” denildi. Merkez, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yüzde 8.25, marjinal fonlama oranını yüzde 11.25, açık piyasa işlemleri çerçevesinde piyasa yapıcısı bankalara repo işlemleri yoluyla tanınan borçlanma imkânı faiz oranını yüzde 10.75, Merkez Bankası borçlanma faiz oranını yüzde 7.5’te sabit tuttu. Akbank Ekonomik Araştırmalar’ın notunda, “Öngörülebilir gelecekte para politikasının temel belirleyicisi, enflasyon gelişmeleri olacak. Gerek yıllık enflasyon seviyelerinin hedefe göreli yüksek seyri, gerekse de enflasyon beklentilerinde gözle görülür bir iyileşme olmaması sıkı para politikasını gerekli kılıyor” denildi. Atatürk’ün talimatıyla 1935’te kurulan Paşabahçe’nin yüzde 15.4’ü Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’na satıldı Ekonomi Servisi Şişecam Topluluğu, bağlı ortaklıkları Trakya Cam, Anadolu Cam ve Soda Sanayii portföyündeki yüzde 15.44 Paşabahçe hissesini 125 milyon Avro’ya Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’na (EBRD) satmak için sözleşme imzaladı. Satın alınan yüzde 15.44’lük hissenin nominal değeri 33.3 milyon liraya denk geliyor. Paşabahçe’de yüzde 6.6 hissesi olan Trakya Cam, bu satış için hisselerini 53.5 milyon Avro’ya satıyor. Yüzde 4.4’er hissesi olan Anadolu Cam ve Soda Sanayii ise 35.7’şer milyon Avro’ya satışı gerçekleştiriyor. Bu satıştan sonra EBRD Paşabahçe’nin ikinci büyük hissedarı olacak. Şişecam Genel Müdürü Ahmet Kırman yeni yatırımcı girişi sonrası Paşabahçe’deki halka arz sürecini hızlandırmayı ve en az bu kadarlık bir hisseyi daha halka arz etmek istediklerini söyledi. Kırman, Soda Sanayii’yi de halka açmayı planladıklarını belirtti. Şişecam Topluluğu, Atatürk’ün Türkiye’de cam u Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, Trakya Cam, Anadolu Cam ve Soda Sanayii’nin elindeki Paşabahçe hisselerine toplam 125 milyon Avro yani 355 milyon lira ödedi. Şişecam Genel Müdürü Kırman, “Hisse alımı sonrası Paşabahçe’de halka arzı hızlandırmak istiyoruz” dedi. sanayiini kurma ve geliştirme talimatları doğrultusunda 1935 yılında Paşabahçe’de OVP Gerçekçi mi? 20152017 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program (OVP) ekim ayı başında açıklandı. Program hazırlama, hedef belirleyerek geleceğin belirsizliğini azaltması, uygulamaya disiplin, tutarlılık getirmesi, yalnız kamu sektörü için değil özel sektör için de yol gösterici olması, kamuoyunun aydınlatılması, nesnel bir başarı ölçütü oluşturması yönlerinden yararlıdır. Yararın gerçekleşebilmesi için OVP’nin kâğıt üzerinde bir belge olarak kalmaması, ciddiyetle uygulanması gerekir. Programın başarısı, varsayımların gerçekçiliğine, hedeflerin tutarlılığına, izlenecek politikalara, kullanılacak araçlara, özel sektör için de yol gösterici olmasına, inandırıcılığına, kamuoyunca da desteklenmesine bağlıdır. Programı içselleştirmemiş, keyfi kararlarla isteğince yönetim anlayışında olan politikacılarla, kamusal sorumluluğu olmayıp sınırlı kapasiteli bürokrat kadrolarla, girişimci niteliğinden yoksun işadamı sıfatını taşıyan cepçilerle, havuzcularla, duyarsız kamuoyu ile başarılı program uygulaması yapmak olanağı yoktur. Nitekim geçmiş OVP’ler başarılı şekilde uygulanamamış, büyüme, enflasyon, işsizlik hedeflerine ulaşılamamış, başarısızlık kamuoyunda bir tepki de doğurmamış, sorumlular bir bedel de ödememişlerdir. Uygulama olanağı olmamakla beraber OVP’yi özetlemeye çalışayım. OVP’nin temel öncelikleri: l Enflasyonla mücadele, l Cari işlemler açığını düşürme, l Yapısal reformlara hız vererek Türkiye’nin potansiyel büyümesini artırma, olarak ifade edilmiştir. OVP’de belirlenen hedefler de aşağıdaki tabloda özetlenmiştir. Gösterge 2015 GSYH Büyüme (%) 4.0 Cari İşlemler Açığı / GSYH (%) 5.4 Yurtiçi Tasarruf /GSYH (%) 15.2 İşsizlik Oranı (%) 9.5 Enflasyon Oranı (%) 6.3 Bütçe Açığı / GSYH (%) 1.1 Borç Stoku / GSYH (%) 31.8 2016 5.0 5.4 16.2 9.2 5.0 0.7 30.0 2017 5.0 5.2 17.1 9.1 5.0 0.3 28.5 kurulan ilk cam tesisi ile faaliyete geçti. Şişecam’ın bağlı ortaklıklarından Trakya Cam portföyünde 14.27 milyon adet, Anadolu Cam’da 9.51 milyon adet, Soda Sanayii’de 9.51 milyon adet olmak üzere, Paşabahçe’de sahip oldukları toplam 33.29 milyon adet hisse bulunuyordu. Konuya ilişkin düzenlenen toplantıda verilen bilgiye göre işlem EBRD’nin de bugüne kadar Türkiye’de yaptığı en büyük öz sermaye yatırımı özelliğini taşıyor. Kırman, “Bu işlemle birlikte şirket değeri 1.1 milyar dolar olarak belirlenmiş oldu. Paşabahçe, cam ev eşyası piyasasında üretim yapan şirketler arasında çarpanı en yüksek işlem olma özelliğini taşıyor. Satıştan elde ettiğimiz geliri yeni yatırımlar ve satın almalar için kullanabiliriz” dedi. Bağlı ortaklıklarının gerçekleştireceği yüzde 15.44’lik hisse satışının ardından Şişecam’ın Paşabahçe’de doğrudan yüzde 84 payı bulunuyor. Şişecam Topluluğu ve EBRD arasında Paşabahçe hisselerine ilişkin resmi sözleşme bugün imzalanacak. Tarımı afet vurdu u Türkiye’nin buğday üretimi bu yıl yüzde 13.8 düşüşle 19 milyon ton, arpa üretimi de yüzde 20.3 düşüşle 6.3 milyon tona gerileyecek. Kuraklık rekoltede düşüşü tetiklerken enflasyon üzerinde baskı yaratacak. Ekonomi Servisi Türkiye’nin buğday üretiminin bu yıl geçen yıla göre yüzde 13.8 azalarak 19 milyon ton, arpa üretiminin yüzde 20.3 azalarak 6.3 milyon ton olması öngörülüyor. Tahıl üretiminin düşmesinde son 13 yılın en kurak mevsiminin yaşanması etkili oldu. Rekoltedeki düşüş gıda fiyatlarının artmasına neden olup enflasyon üzerinde baskı oluşturacak. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, tahıl üretiminin bu yıl geçen yıla göre yüzde 12.7, meyve üretiminin yüzde 6.2 azalması beklenirken, sebze üretiminde yüzde 0.7 artış öngörüldü. Bir önceki yıla göre çeltik üretiminin yüzde 7.8 düşüşle 830 bin ton, dane mısır üretiminin yüzde 0.8 artışla 6 milyon ton olması bekleniyor. Üretimin 2014’te tahılda 32.7 milyon ton, sebzede 28.7 milyon ton, meyvede 17.1 milyon ton olacağı tahmin ediliyor. Türkiye Ziraat Odaları Birliği Başkanı Şemsi Bayraktar, verilerle doğal afetlerin üreticiyi vurduğunun görüldüğünü belirterek, “Gelecek yıl tarlaya girebilmesi için çiftçinin acil desteğe ihtiyacı var. Borçlarda yapılandırmaya gidilmeli” dedi. Zenginler yüzde 90 gelir vergisi ödesin Ekonomi Servisi Nobel ödüllü ekonomist Paul Krugman, ABD’nin en zenginlerinden yüzde 90’a kadar gelir vergisi alınması gerektiğini söyledi. Huffington Post’un kanalına konuşan Krugman, “En çok geliri elde edenden en çok verginin alınması gerekiyor” dedi. Krugman, ABD’li ekonomistler Fabian Kindermann ve Dirk Krueger’ın ülkedeki en zenginlerden yüzde 85 ile 90 arasında gelir vergisi alınması yönündeki çalışmalarını yorumladı. Krugman, bu teoriye katıldığını ancak böyle bir şeyin bu siyasi ortamda çok mümkün olmadığını söyledi. Servet vergisi, artan küresel gelir adaletsizliğiyle birlikte dünyada önemli bir tartışma konusu haline geldi. Şu anda ABD’de yıllık geliri 400 bin ile 475 bin doların üzerinde olanlar gelirlerinin yüzde 39.6’sına denk gelen oranını vergi olarak ödüyor. Fransa’da zenginler için yüzde 75 gelir vergisi oranı yüzünden ünlü Fransız aktör Gerard Depardieu geçen yıl Rus vatandaşlığına geçmişti. Anadolu’dan eğitime 4.5 milyon TL yatırım Ekonomi Servisi Anadolu Vakfı, Ankara Kazan’da 4.5 milyon TL yatırımla yenilediği ‘Kazan Efes Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Eğitim Tesisi’ni törenle açtı. 1995’te Anadolu Vakfı tarafından kurulan Kazan Efes Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Eğitim Tesisi bünyesinde simültane çeviri altyapısına sahip derslikler ve atölyelerle birlikte 400 kişilik bir konferans ve gösteri salonunu ve 700 öğrenci kapasiteli derslik barındırıyor. Anadolu Grubu ve Anadolu Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan açılışta yaptığı konuşlada “Anadolu Vakfı olarak çalışmalarımızda, gençlerimizin yetkinliklerini önemsiyor, sosyal girişimcilik yeteneklerini geliştirmeyi hedefliyoruz. Yeni fikirlere açık olmanın, yeni fikirler ve projeler ortaya çıkarmanın ülkemize katacağı değere olan inancımızla onlara yön göstermeye çalışıyoruz. Bu sayede, Avrupa ve dünya ile aynı donanıma ve niteliklere sahip olacak nesillerin yetişmesini destekliyoruz” dedi. Koç’tan açığın kapatılmasına 1 milyar dolar katkı Goodyear: İşçi çıkarılmayacak Zirai lastik ürün grubundan çıkma kararı alan Goodyear Lastikleri, bu kararın iş akdi feshine neden olmayacağını duyurdu. Şirket, geçen hafta 31 Ekim itibarıyla zirai lastik üretimini durdurma kararı aldığını açıklamıştı. Goodyear’dan Kamuoyunu Aydınlatma Platformu’na yapılan açıklamada, “Zirai lastik ürün grubundan çıkılması nedeniyle iş akdi feshi öngörülmemektedir” denildi. Açıklamada, Adapazarı ve İzmit fabrikalarında 30 Haziran 2014 itibarıyla 1261 işçi çalıştığı belirtildi. Sabiha Gökçen’de Türk kalmadı OVP’de saptanan hedeflere göre 20152017 döneminde ekonomik büyüme hızlanacak, fiyat artış hızı yavaşlayacak, işsizlik oranı düşecek, cari işlemler açığı görece olarak azalacak, bütçe açığı daralacak; borç yükü hafifleyecek, kişi başına milli gelir dolar bazında yüzde 16 oranında artarak 2017 yılı sonunda 12.229 USD’ye ulaşacak, tasarruf oranı da yüzde 17.1’e değin yükselecektir. Programa göre yıllardır olumsuzlaşan ekonomik göstergeler, 2015 yılında birden ve toptan iyiye dönüş yaparak olumlu yönde gelişmeye başlayacaktır. Ekonomi bilimse bu iyiliğe dönüşün nedenleri, gerekçesi somut biçimde ortaya konulmalı, nedensonuç ilişkisi kurulmalıdır. İlliyet bağı kurulamamış hedefler, geçmiş dönemlerde de olduğu gibi sadece yazılı olarak kalır. Gelişmeler açıklanırken sık sık yollama yapılan ABD Merkez Bankası FED kararlarına ilişkin OVP beklentisi, gelişmekte olan ülkeler açısından iyimser olarak yorumlanamaz. FED’e ilişkin OVP öngörüsü, FED’in 2014 yılı sonunda tahvil alımını sonlandıracağı, 2015 yılı ortalarından itibaren de politika faizini yükselteceği yönündedir. Bu beklenti, öngörü, uluslararası finansal pazarlarda likiditenin bir ölçüde azalması, faizin yükselmesi sonucunu doğurur. Böyle bir öngörü en azından orta vadede dış kaynak maliyetini artırır, bizim gibi ülkeler üzerinde olumsuz etki yaratır. Yurtiçinde maliye politikasında sıkı duruşu da sürdürmek giderek zorlaşmaktadır. Nitekim ithalatın azalması, ekonomide büyüme hızının yavaşlaması, faizlerde artış eğilimi, kamuda satılacak varlık azalışı bütçe açığının artmasına yol açmaktadır. 2015 yılında ekonominin yön değiştirerek iyileşme eğilimine girmesi için neden yoktur. 2015 yılı en iyi olasılıkla ekonomik performans açısından 2014 yılı benzeri bir yıl olabilir. Stagflasyon olarak nitelendirilen düşük büyüme hızlı yüksek enflasyon sürecinden Türkiye’nin bu tür politikalarla çıkması öngörülemez... OVP’nin yaşama geçirilemeyen bir belge olarak kalması olasılığı yüksektir. SERBEST PİYASA ALIŞ ABD Doları Avro İngiliz Sterlini İsviçre Frangı 24 Ayar Altın Cum. Altını 2.2370 2.8270 3.5750 2.3340 88.55 579.43 Ekonomi Servisi Koç Holding AŞ Yönetim Kurulu Üyesi ve Koçtaş Yönetim Kurulu Başkanı Ali Koç, “Topluluğumuzun 88 yıllık geçmişinde ülkemiz için yarattığımız katma değeri, ticari alanda elde ettiğimiz başarıların yanında toplumsal ve sosyal konulardaki çalışmalarımızla da destekledik ve destekliyoruz” dedi. Koçtaş Kocaeli’deki 3. mağazasını açtı. Açılışta konuşan Koç, Türkiye’nin en büyük şirketi ve gurur kaynağı olan Tüpraş’ın bu şehirde bulunduğunu belirtti. Koç, “Tüpraş’ın son üç yıldır devam ettiği, faaliyete başladığında ülkemizin cari açığının kapanmasına yılda net 1 milyar dolar olumlu katkı sağlamasını beklediğimiz Fuel Oil Dönüşüm Projesi’nin son aşamasına gelindi” açıklamasını yaptı. Koç, Türkiye’nin pırıl pırıl gençleriyle hep daha iyisini yapmayı azmeden, özel sektörü ve sivil inisiyatifiyle çok büyük potansiyel vaat ettiğini anlatarak, omuz omuza çalışıldığı müddetçe Türkiye’nin, sahip olduğu potansiyelin bile ötesinde başarılarla anılacağına yürekten inandığını belirtti. Ekonomi Servisi Sabiha Gökçen Havalimanı’nın tamamı Malezyalıların eline geçti. Malezya Havalimanları Holding yüzde 60 hissesine sahip olduğu Sabiha Gökçen’de Limak’a ait yüzde 40’lık hisse için ön alım hakkını kullanmaya karar verdi. TAV Havalimanları Holding, Sabiha Gökçen Havalimanı’nı işleten Istanbul Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı Yatırım ve LGM Havalimanı İşletmeleri’nin her birinde Limak grubuna ait yüzde 40 hisseyi almak için 15 Eylül’de sözleşme imzaladığını açıklamıştı. Sözleşmelerin toplam bedeli azami 285 milyon Avro olarak duyurulmuştu. Malezyalıların ön alım hakkını bu bedelden kullanacağı belirtildi. SATIŞ 2.2410 2.8310 3.5910 2.3470 88.90 602.63 MERKEZ BANKASI DÖVİZ 24 EKİM 2014 EFEKTİF SATIŞ 2.2426 1.9750 2.8385 3.5985 2.3581 1.9973 7.7955 ALIŞ 2.2370 1.9533 2.8314 3.5773 2.3396 1.9810 7.5794 SATIŞ 2.2460 1.9869 0.38269 2.8428 3.6039 2.3616 0.31079 2.0049 7.9124 0.34192 0.60221 2.0989 ALIŞ 2.2386 1.9623 0.37995 2.8334 3.5798 2.3431 0.30691 1.9884 7.6948 0.33886 0.59665 2.0773 Dap Vadisi Hayata Geçti Ekonomi Servisi Dap Yapı, 21 metrekare ile 330 metrekare arasında değişen ofis alanlarının yer aldığı İstanbul Çağlayan Bölgesindeki “Dap Vadisi”ni hayata geçirdi. Proje 40 bin metrekare alanda 932 bağımsız ofis bölümünden oluşuyor. Dap Vadisi’nde yer alan Y Ofis, A Ofis ve S Ofis’in satışları, 190 bin TL’den başlayan lansman fiyatlarıyla sörüyor. Dap Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz, “Yaklaşık 10 yıldır topladığımız, her biri eski fabrika arazilerinden geliştirdiğimiz arsalarda bugün 932 iki ofisin bir araya geldiği Dap Vadisi konseptini oluşturduk” dedi. Yılmaz, Dap Yapı olarak sadece proje geliştirmediklerini aynı zamanda bilgi ve tecrübelerini Avrupa’daki gayrimenkul temsilcileri ile de paylaştıklarını sözlerine ekledi. CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 100 JAPON YENİ 0.38181 0.37968 0.31008 0.30670 0.34114 0.33862 0.59773 0.59218 2.0910 2.0696