Katalog

20 EKİM 2014 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ 11 Son dört yılda hızla artan ve bu yıl 20 milyar liraya ulaşan SGK açıkları vatandaşın cebine yansıyor Sağlıkta fatura yurttaşa l İSMMMO raporuna göre yıl başından bu yana sağlık harcamaları için hastaların cebinden çıkan tutar 14 milyar liraya yaklaşırken, yıl sonunda 15 milyar lirayı bulacak. 2009’da 8.1 milyar lira olan bu tutar, yüzde 85 artışla neredeyse iki katına çıktı. 4 Çalışan ve emeklilerden halen 10 farklı isimle katkı payı istenirken para ödemekten kurtulmak isteyen vatandaş hastanelerin acil servislerine yöneldi. 77 milyon nüfuslu Türkiye’de hastalar bir yılda tedavi için 90 milyon kez acil servislere gitti. 4 Sosyal güvenlik açığı konusunda giderek belirginleşen negatif tablo bütçeyi zorluyor. Türkiye’nin sosyal güvenlik açığı 2009’da 28.7 milyar lira iken, 2011’de 16.2 milyar liraya düştükten sonra yeniden çıkışa geçti. Açık, Genel Sağlık Sigortası uygulamasının zorunlu hale getirildiği 2012’den itibaren yükselerek geçen yılın sonunda 19.6 milyar lirayı buldu. 2014 yılı SGK açık beklentisi ise 21.5 milyar lira. liraya ulaşması bekleniyor. Çalışan ve emeklilerden 10 farklı isimle katkı payı istenirken, para ödemekten kurtulmak isteyenler bir yılda 90 milyon kez acil servise gitti. l Geçen yılın sonunda 19.6 milyar lira olan SGK açığının 2014 bitiminde 21.5 milyar Bilimi Boğmak! Ülkenin onca sorunu varken ve bunlar giderek ağırlaşırken sayıları 200’e yaklaşan üniversiteler susuyor. O kadar ki, Yüksek Öğretim KuruluYÖK Başkanı Prof. Dr. G. Çetinsaya geçenlerde, kendi sorumluluğunu unutarak ve onca yerli TV varken, El Cezire TV’sine verdiği bir demeçte “Susturulmuş bir akademik topluluk var” diyor! HHH YÖK, 12 Eylül 1980 faşizminin üniversitelerdeki baskı aracıdır. Üniversitelerin özellikle ilerici, Cumhuriyetçi ve solcu öğretim üyelerini ezen bu araç AKP iktidarınca da tam kapasite kullanılıyor. Birkaç noktanın altı çizilmelidir. Birincisi, AKP iktidarı üniversitelerin suskunluğundan hiç şikâyetçi değil. Bugünlerde öğretim üyelerinin maaşlarında çok geç kalmış bir iyileştirme tasarısı hazırlayan hükümet, üniversite özerkliğini ve bilimsel özgürlüğü gerçekleştirecek adımları atmıyor! Dahası, 12 yıllık başbakanlığından sonra cumhurbaşkanı seçilen Erdoğan, yeni ders yılı açılışlarında yaptığı konuşmalarda ülkenin bilimsel geri kalmışlığına, bundan kendisinin de sorumlu olduğuna hiç değinmiyor! İkincisi, üniversitelerde verilen derslerin yalnızca içeriği değil, dili ve kültürü de o yönde değişiyor. Geçenlerde bu gidişin eşsiz bir örneğini TOBBEkonomi ve Teknoloji Üniversitesi’nin iktisatçı öğretim üyesi Prof. Dr. Güven Sak verdi: Gazete yazısının başlığı şöyleydi: Ehem Mühime Müreccahtır! Sak, çok önemli orta önemliye yeğ tutulmalı anlamındaki bu sözle, ekonomi bilimini iktidarın anlayacağı dilden anlatmaya çalışıyor! Susmayıp konuşmanın yolları artık böyle bulunuyor. Üçüncüsü, bir dediği iki edilmeyen Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. M. Görmez, Wİslam Üniversitesi kurulacağının müjdesini verdi. Başkanın gerekçesi çok derin ve tüm İslam dünyasını kapsayacak kadar geniştir. Üniversitede, 1400 yıldır bir türlü çözüm bulunamayan Müslümanların en büyük sorunu, dinle hayat, akılla vahiy arasında doğru ilişki kuramamak konusu ele alınacakmış. Aslında ayrı bir İslam üniversitesi açılmasına hiç gerek yok; üniversitelerin çok büyük bölümü İslam üniversitesi olma yolunda hızla ilerliyor. HHH AKP’nin daha iktidara gelir gelmez el koyduğu, Darwin’i yasaklayan ve bilimselliği çok tartışmalı bilirkişi raporlarıyla ünlenmekte olan Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu TÜBİTAK, geçen hafta bir kara sayfa daha yazdı. TÜBİTAK’ın açtığı yarışmalarda sıralamaya bile giremeyen bir araştırma önerisi, dünya birinciliği aldı. Büyük önemine karşın basında çok az yer bulan bu konudaki haber şöyleydi: Özel MEF Lisesi 12’nci sınıf öğrencisi İlayda Şamilgil, Polonya’da bu yıl 22’ncisi düzenlenen “First Step To Nobel Prize In Physics” yarışmasına, üzerinde 1 yıldır çalıştığı “Sıvılardaki Su Oranını Mıknatısla Ölçebilen Ucuz, Hızlı ve Taşınabilir Bir Sistem” adlı projesi ile katıldı. Şamilgil, fizik alanında dünyanın en prestijli fizik proje yarışması olarak kabul edilen yarışmanın dünyaca ünlü akademisyenlerden oluşan jürisinden tam puan alarak dünya birincisi oldu. Devamı var: Şamilgil, Aydınlık gazetesine yaptığı açıklamada çalışmasının TÜBİTAK tarafından neden reddedildiğini bilmediğini söylüyor. TÜBİTAK bu genç araştırmacıya açıklama yapma gereği bile duymayacak kadar sorumsuz davranabiliyor! Şamilgil, doğal olarak yurtdışında okumak istiyorum diyor. HHH Üniversite özerkliğine ve bilimsel araştırma özgürlüğüne sahip olamayan Türkiye, çocuklarının ve gençlerinin yaratıcı yeteneklerinin önünü de açmıyor; böylelikle bilimsel gelişmesini ve geleceğini boğuyor! Ekonomi Servisi Türkiye’de Sosyal Güvenlik Kurumu açıklarının son dört yılda yeniden artış eğilimine girmesinin faturası, 2008’de uygulanmaya başlanan Sağlıkta Dönüşüm Programı’na rağmen vatandaşa kesilmeye başlandı. İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası’nın hazırladığı (İSMMMO) “Türkiye’de Sağlık Stratejileri ve Harcamalar” adlı rapora göre vatandaşın cebinden çıkan sağlık harcamaları tutarı 14 milyar liraya yaklaşırken, yıl sonu itibarıyla 15 milyar lirayı bulacak. 2009 yılında 8.1 milyar lira olan bu tutar, 2012’de 11.7 milyarı aşarken, 2013’te 13.2 milyar lira idi. Raporda şunlara dikkat çekildi: 2 milyar kutu hapı yuttuk Sağlıkta dönüşüm programı başlatıldıktan sonra hastanelere başvuru sayısında da çok hızlı artışlar yaşandı. 2009’da 245 milyon 9 bin olan başvuru sayısı 2013’te 421 milyona fırladı. Bu yılın ilk 4 ayında ise başvuru 155 milyon oldu. Geçen yıl Memura 60 lira vekile 1700 lira Habertürk’ün haberine göre 2015 bütEkonomi Servisi Meclise sunulan çesinde vekillerin emekli aylığı2015 yılı bütçe yasa tasarısında vekillerin na yüzde 9.5, maaşlarına ise maaşında aylık ‘bin lira’ artış öngörülüryıllık yüzde 7 zam öngörülken, halen görevli olup emekli aylığı da dü. Vekillerin ek ödemealan milletvekiline 1700 lira zam gelecek. lerle birlikte yaklaşık 7 Buna karşılık devlet memurlarının maaşı bin 500 lira 60 lira artırılacak. Ocak ayında memur maAKP memurun maaşına olan emekli aylıklaaşlarına ilk 6 ay için yapılayüzde 3 milletvekilinin rı ocak ayı cak yüzde 3 zam ile en dümaaşına yüzde 9.5 itibarıyla 8 şük memur maaşı 60.07 TL bin 190 liraartışla 2 bin 25 TL’den 2 zam yapıyor. Vekil ya, vekil mabin 85 TL’ye çıkacak. Polis maaşına bin lira,emekli aşları ise 14 bin memurunun maaşına 87 TL, aylığı alırken Meclis’te liradan 15 bin liraöğretmen maaşına 70 TL ya çıkacak. zam gelecek. Bu yıl enflashalen görev yapan meclis çatısı alyon farkı ve temmuz zammı milletvekilinin maaşına Halen tında yasama faaliyetini alamayan memur ocakta da 1700 lira zam öngören sürdüren 536 vekilden çok küçük maaş artışlarıyla karşı karşıya kalacak. Fazla Hükümet, memura 60 emeklilik koşullarını yerine getiren yakmesai ücretleri ise yeni yıllirayı yeterli buldu. laşık 400’ü, milletda 9 kuruş artarak 1 lira 63 vekili maaşıyla birkuruşa yükselecek. likte, emekli aylığı da alıyor. Bağımsız BüroSen’in memur maaşlaBu artışla birlikte, ‘emekli’ bir rı üzerinde yaptığı hesaplamaya göre en milletvekilinin aylık maaşı 23 düşük memur maaşı 2 bin 85 TL olurbin lirayı bulacak. ken, vekillerin maaşı dudak uçuklatıyor. zam Başbakan’ın gündeliği 3 TL artıyor Yeni yılda TBMM Başkanı ve Başbakan’a ödenecek yurt içi gündelik tutarı 53.5 liradan 56.5 liraya çıkacak. Devlet memurlarının 1 lira 54 kuruş olan saat başı fazla çalışma ücreti, yeni yılda yüzde 5.8 artışla 1 lira 63 kuruşa yükselecek. Bakanlıkların özel kalem müdürlüklerinde çalışan personele ve makam şoförlerine ayda 90 saati, genel müdürlüklerin merkez teşkilatlarında görevli şoförlere de yeni yılda 60 saati geçmemek üzere 1.62 lira yerine 1.71 lira fazla mesai ücreti verilecek. Anayasa Mahkemesi Başkanı, Genelkurmay Başkanı, bakanlar, milletvekilleri, kuvvet komutanlarının yurt içi gündeliği de 48.50 liradan 51.50 liraya yükselecek. Her makam için aylık toplam 450 saati geçmemek kaydıyla Kurul Başkanı (Bakanlıklar), genel müdür, vali, rektör, büyükşehir ve il belediye başkanları de yine ayda 90 saati geçmemek üzere makam onayına istinaden saat başına 1.71 lira fazla çalışma ücreti alacak. hastanelere başvurularda ayakta tedavi sayısı 700 milyon, çekilen MR sayısı 10 milyon oldu. Hastalara 2 milyar kutu ilaç yazıldı. Devlet hastanelerine başvuru 122 milyon 6 bin, 2013 itibarıyla 222 milyona çıktı. Özel hastanelerde ise bu rakam 66 milyon 8 binden 91 milyon 3 bine yükseldi. Yani devlet hastanelerine başvuru sayısındaki artış hızı hâlâ özel hastanelerin çok üzerinde seyrediyor. Bütçe planlamasına göre 2014 yılında SGK’nin kasasından çıkan sağlık giderleri 54 milyar liraya çıkacak. Başçı’dan büyüme eleştirilerine yanıt Ekonomi Servisi Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Erdem Başçı, bankanın fiyat istikrarına destek vererek dengeli büyümeyi desteklediğini belirtti, iç denge açısından fiyat istikrarının çok önemli olduğunu vurguladı. Türkiye Ekonomi Kurumu (TEK) tarafından düzenlenen 4. Uluslararası Ekonomi Konferansı’nda konuşan Başçı, dengeli büyümeye TCMB’nin yaptığı katkı konusunda bilgi verdi. İhracatçılara destek amacıyla ihracat reeskont kredileri verildiğini kaydeden Başçı, büyümeye katkının net ihracattan geldiğini, bundan da çok memnun olduklarını söyledi. TCMB’nin dengeli büyümeye bir numaralı katkısının fiyat istikrarını sağlamak şeklinde olacağını anlatan Başçı, fiyat istikrarı sağlandığında ülkede hem nominal hem de reel faizlerin daha düşük seviyelerde oluşabileceğine dikkati çekti. 35 bin emeklinin prim borcu var Ekonomi Servisi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, emekli olduktan sonra çalışan 34 bin 625 kişinin sosyal güvenlik destek primi (SGDP) borcu olduğunu bildirdi. CHP İzmir Milletveki li Rahmi Aşkın Türeli’nin soru önergesine Çalışma Bakanı’nın verdiği yanıt, SGDP borcu bulunan emekli sayısını ortaya koydu. Çelik, sosyal güvenlik destek prim borçlarının 19 Ocak 2013 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklikler Yapılmasına Dair Kanunla bir kez daha yapılandırıldığını kaydetti. Çalışma Bakanı, sosyal güvenlik destek primi oranının 1 Ekim 2008’e kadar yüzde 10 olarak uygulanırken 1 Ekim 200831 Aralık 2008 arasında yüzde 12 olarak uygulandığını ve takip eden her yılın Ocak ayında bir puan artırıldığını, ancak bu oranın yüzde 15’i geçemeyeceğine ilişkin yasal düzenleme nedeniyle halen yüzde 15 olarak uygulandığını ifade etti.