Katalog

SAYFA CUMHURİYET 2 AĞUSTOS 2013 CUMA 10 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr TOKİ 110 milyon lira kira tazminatı ödedi SEKTÖRDEN MAHMUT LICALI Göz Göre Göre Bunalıma Sürükleniş Uyarılara, öncü göstergelere karşın göz göre göre ekonomi bunalım sürecine giriyor. Yakın geçmişten, 1994, 2001 bunalımlarından da ders alınmıyor. Günü geçiştirmek, rakamları pembeleştirmek, sözde uzman kişilerin yorum ve değerlendirmeleriyle halkı başarı yönünde algılandırmak, açıkçası uyutmak, yüksekten atmak amaç olunca, başarısızlık da beraberinde geliyor; başarısızlık kaçınılmaz oluyor. Yıl 1993, Türkiye’nin cari işlemler açığı büyüyor, TL’ye güven azaldığı için iç tasarruflar döviz tevdiat hesaplarına yöneliyor, istikrar önlemleri almak, bu bağlamda TL faizini yükseltmek gerekirken, bir de faiz indirimi yapılıyor; bir anlamda yangına körükle gidiliyor, ekonomi 1994 yılında tarihinin en büyük bunalımlarından birine giriyor. Bedeli çok ağır ödeniyor. Yıl 1999, Türkiye’de enflasyon yüksek, yüzde 50yüzde 60 aralığında seyrediyor; bütçe açığı sürüyor, cari işlemler açığı bugünkü düzeylerde olmamakla beraber, GSYH’nin yüzde 81.0 dolayında. Ekonomik göstergeler bu durumda iken “2000 Yılı Enflasyon Düşürme Programı” açıklanıyor. Programda, döviz kuru çapa olarak kullanılıyor, döviz kuru hedeflemesi stratejisi benimseniyor, sistem olarak yönlendirilmiş sabit kura geçiliyor, 1 ABD doları ve 0.77 Avro’dan oluşan döviz sepetinin bir yıllık değişim değeri açıklanıyor, bununla da yetinilmiyor bir tür para kurulu uygulaması da yapılıyor. TCMB’nin iç varlıkları sınırlanıyor, dolaşıma para çıkarma döviz girişine bağlanıyor, TCMB’nin elinden kredinin, likiditenin son kaynağı olma işlevi de alınıyor. Bu programın yürümeyeceği konusunda uyarılar yapılıyor. Nitekim kısa bir süre sonra yürümediği görülüyor. Merkez Bankası yönlendirilmiş sabit kurdan dalgalı kura geçişi hükümete öneriyor. Döviz kurunda sistem değişikliği yapılırken TCMB 5 milyar dolardan daha fazla dövizi satarak, son barutunu da harcıyor. Yıllık faiz on binlere yaklaşıyor, TCMB son kredi mercii işlevini de yitirmiş olduğundan gerekli likidite desteğini veremiyor. Bankalar batıyor; Türkiye, tarihinin belki de en ağır ekonomik krizine giriyor. Yıl 2012, Türkiye’de büyüme hızı ciddi şekilde yavaşlamış, cari işlemler açığı 50 milyar USD düzeyinde seyrediyor, ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 65.0 düzeyini aşamıyor, bütçe açığının büyüme tehlikesi var, iç tasarruf oranı GSYH’nin yüzde 13yüzde 14’ü dolayına kadar düşmüş, Türkiye cari işlemler açığının büyük bir bölümü spekülatif sıcak para ile fonlanıyor. Türkiye ekonomisi kırılgan. Bu koşullarda TCMB siyasi baskılar altında faizleri düşürme gibi tehlikeli manevralara girişiyor. Ekonomik uçurum kenarında bu tür manevralar yapılmaması konusunda uyarılıyor. Doğal olarak dinlenmiyor. Sonrasını hep birlikte yaşıyoruz. TCMB, 2001 krizinden daha fazla döviz satmasına karşın, istikrarlı giden döviz sepeti, kısa bir sürede yüzde 8’in üstünde değer kazanıyor, bir süre düşme eğilimi gösteren faizler yeniden eski düzeyine yükseliyor, kur artışı enflasyonu tetikliyor, döviz pozisyon açığı olan banka ve işletmelerin zararları artıyor, ekonomide belirsizlik ortamı yaratılıyor. Geçen yıl Türkiye ekonomisi için düşük enflasyonlu durgunluk tahmini yapılmıştı. Şimdi yüksek enflasyon durgunluk beklentisi güçleniyor. Türkiye’de etkili bir kamuoyu yok. Algılandırma ya da algı yönetimi, hemen her ülkede uygulanıyor; ama Türkiye’de daha kolay ve etkili biçimde uygulanıyor. “Bağırarak yüksekten at, tutar” anlayışı ile hareket ediliyor. Politikacılar konuları bilmeyebilirler, kısa süreli oy hesapları ya da kişisel prestij beklentileri ile hareket edebilirler. Politikacıları frenleyecek olan bürokratlardır. Bürokratların, toplumsal yararı politikacılardan daha iyi gözetebilecekleri varsayılır. Merkez bankalarının bağımsızlığı da, bürokratların toplum çıkarlarını daha iyi koruyacakları düşüncesine dayanır. Politikacıların ayartısına kapılmış bir merkez bankasının bağımsızlığının ne anlamı, ne yararı olabilir? Sonuç, örnekleriyle ortada. * İstanbul Sanayi Odası tarafından gerçekleştirilen 2012 yılı “Türkiye’nin En Büyük 500 Sanayi Şirketi” araştırmasında Sabancı Holding Çimento Grubu’ndan Akçansa Çimento ve Çimsa Çimento ilk 100 şirket arasında yer aldı. * Avrupa Konutları’nın Maslak’ta inşasına devam ettiği Eclipse Maslak’ta düşük faiz oranları ve 326 bin TL’den başlayan fiyatlarla satışlar devam ediyor. Kaba inşaatın büyük kısmının tamamlandığı projede teslimler yaklaşırken, eylülde fiyat artışına gidilecek. * İstanbul Bahçelievler’de inşaatı devam eden konut projesi Greenist, bayram boyunca ev sahibi olmak isteyenlere örnek dairelerini gezme imkânı sağlamak üzere açık olacak. * Esin Yapı, İstanbloom Projesi’ni Zincirlikuyu’da yükseltmeye devam ediyor. Esin Yapı, düzenlediği iftar daveti ile ramazan ayı na veda etmeden konuklarına keyifli bir akşam yaşattı. * Metropolist Yapı ve Gayrimenkul’ün Metrowin Tower’ın ofislerinin üçte ikisi satıldı. Metropolist Yapı&Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Derbazlar, Metrowin Tower’ın İstanbul’un yeni çekim merkezi Pendik’te yapıldığını söyledi. * Tepe İnşaat’ın İstanbul Maltepe’de yer alan 3. projesi Narlife, projeden ev sahibi olmak isteyenler için Şeker Bayramı’nın ilk günü dışında diğer günler saat 11:00 ile 18:00 arasında satış ofisini açık tutacak. * Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı’nın 2. Oturum ihalesini gerçekleştirdiği Kayabaşı arsasına Makro İnşaat ve Akyapı Ortaklığı 184 milyon lira ile en yüksek teklifi verdi. ANKARA Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, (TOKİ) konut projelerinde kamu kurum ve kuruluşlarının bazı işlemleri gerekli sürede yapmaması nedeniyle bugüne kadar yaklaşık 37 bin konutu hak sahiplerine geç teslim etti. Vatandaşların kira tazminatı istemiyle açtığı davalar kapsamında TOKİ; yaklaşık 110 milyon TL kira tazminatı öderken kira tazminatı talebiyle başkanlık aleyhine açılan 22 bin 692 dava ise hâlâ sürüyor. Türkiye genelinde çeşitli konut projeleri gerçekleştiren TOKİ’nin bürokrasiyle başı belada. TOKİ, kamu kurum ve kuruluşlarının konut projelerine ilişkin bazı işlemleri zamanında yapmaması nedeniy Konutları zamanında teslim edemeyen Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, mağdurlara milyonlarca TL tutarında kira tazminatı ödedi. Kira tazminatı talebiyle başkanlık aleyhine açılan 22 bin 692 dava ise hâlâ sürüyor. le binlerce konutu geç teslim edince vatandaşlara kira tazminatı ödemek zorunda kalıyor. MHP Hatay Milletvekili Şefik Çirkin’in konu hakkındaki soru önergesini yanıtlayan Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar’ın açıkladığı veriler, TOKİ’ye son 10 yılda kira tazminatı istemiyle 10 binlerce dava açıldığını gösteriyor. TOKİ, 20032013 arasında toplam 36 bin 923 adet konutu satış sözleşmesinde belirtilen teslim süresi içerisinde teslim edemedi. Bu nedenle zamanında teslim edilemeyen konutun TOKİ’ye yapılan taksit ödemeleri ve dönem artışları durdurulurken mağdur olan vatandaşlar konuyu yargıya taşıdı. TOKİ projelerine konutların geç teslim edilmesi nedeniyle açılan ve hâlâ süren dava sayısı 22 bin 961 olarak hesaplanırken TOKİ aleyhine açılan ve devam eden bütün dava sayısı ise 34 bin 807 olarak belirleniyor. Buna göre TOKİ aleyhine açılan ve hâlâ süren davaların yüzde 66’sının konusunu geç teslim edilen konutlar oluşturuyor. Eksik ve kusurlu işler nedeniyle de TOKİ aleyhine açılan 2 bin 659 dava da hâlâ sürüyor. TOKİ, bugüne kadar geç teslimat nedeniyle kira tazminatı olarak vatandaşlara 109 milyon 195 bin 492 TL tutarında tazminat ödedi. Eksik ve kusurlu işlerin düzeltilmesi için TOKİ’nin kasasından 200 milyon 297 bin 473 TL tutarında para çıktı. TOKİ ile yüklenici firma arasında yapılan sözleşme kapsamında projenin gecikmesi ya da eksik ve kusurlu olması gibi hususlar da düzenleniyor. TOKİ son dönemde kuruma açılan davaların artışını belediye ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının işlemleri gerekli sürelerde yapmamasına bağladı. Konutta bayram kampanyası Şeker Bayramı’na sayılı günler kala inşaat yatırımcıları müşterilerini cezbetmek için kampanyalara başladı. Kimi bayrama özel fiyatları indirdi, kimi faizleri sıfırladı, kimi ise peşinatı kaldırdı. İşte konutta bayram kampanyası: Eroğlu Gayrimenkul Şeker Bayramı’na özel düzenlediği kampanya kapsamında Bursa Harmony Towers, Lounge, Lounge 2 ve Platform Merter projelerinde 11 bin TL indirim fırsatı sunuluyor. MVK Yapı’nın Kurtköy’de hayata geçirdiği Work Square projesinde, ramazan kampanyası kapsamında 337 bin TL’den satışa sunulan 2+1 dairelerde yüzde 25 peşinat kısmı teslim tarihine kadar 18 ay eşit takside bölünüyor. Çukurova Tower’dan ev alanların 3 bin 600 TL’lik peşinatı Çukurova Gayrimenkul tarafından ödeniyor. Babacan Yapı’nın Güneşli’de hayata geçirdiği ve fiyatların 109 bin TL’den başladığı gösterdiği Güneşli Express Residence projesinde yüzde 1 peşinatla konut sahibi olunabiliyor. Kuzu Grup’un Bahçeşehir’de hayata geçirdiği Spradon Vadi Bahçeşehir projesinde 1+1 ve 2+1 dairelerde yüzde 1 peşinat veriliyor. Aydınlı, ARKE, Metal Yapı Konut ve Vizyonlife’ın Koru Florya projesinde ramazana özel düzenlenen kampanya kapsamında yüzde 25 peşinat verildiğinde 48 ay, yüzde 40 peşinat verildiğinde ise 60 ay vade farksız taksit imkanı sunuluyor. ÇED raporu olmayan inşaata ceza Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar valilik ve belediyelere Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) uyarısında bulundu. Artık ÇED raporu almadan başlatılan inşaatlara yüzde 2 para cezası uygulanacak. 81 ilin valisi ve belediye başkanlarına uyarı yazısı gönderildi. Yazılı uyarıda; belediyeler tarafından ÇED raporu olmadan inşaat ruhsatı verilen işletmelerin Çevre Kanuna aykırı hareket ettikleri belirtildi. Yazıda “Bugüne kadar birçok proje sahibin ÇED yönetmeliği hükümlerini yerine getirmeden projelere ilişkin inşaat çalışmalarına başladıkları, özellikle belediyeler tarafından ÇED yönetmeliğine yönelik sorgulama yapılmadan inşaat veya yapı ruhsatlarının verilmesi nedeniyle projelerin durdurulduğu tespit edilmiştir. Bu durum yatırımcıları mağdur ediyor ve projelerin hayata geçmesini geciktiriyor” denildi. Yabancılar Esenyurt ve Antalya’yı tercih etti Yabancıların ilk altı aylık verilere göre Türkiye’de en çok hangi illerde ve İstanbul’un hangi ilçelerinde gayrimenkul aldığı belli oldu. İl bazında Antalya öne çıkarken, İstanbul’da yabancıların en çok tercih ettiği ilçe Esenyurt oldu. Esenyurt, 179 yabancı toplam 188 gayrimenkul aldı; Zeytinburnu, 96 yabancı toplam 163 gayrimenkul aldı; Büyükçekmece, 142 yabancı toplam 134 gayrimenkul aldı; Beylikdüzü, 102 yabancı toplam 97 gayrimenkul aldı; Fatih, 89 yabancı toplam 96 gayrimenkul aldı; Şişli, 97 yabancı toplam 96 gayrimenkul aldı; Avcılar, 87 yabancı toplam 76 gayrimenkul aldı; Küçükçekmece, 75 yabancı toplam 75 gayrimenkul aldı; Kadıköy, 74 yabancı toplam 75 gayrimenkul aldı; Bayrampaşa, 35 yabancı toplam 55 gayrimenkul aldı. Özyurtlar, NCadde’yi satışa sundu Özyurtlar İnşaat, en yeni projesi NCadde’yi Esenyurt’ta hayata geçiriyor. 112 home ofis daireden oluşan NCadde’de lansman dönemine özel olarak 70 metrekare 1+1 daireler 149 bin liradan, 75 metrekare 1+1 daireler ise 159 bin liradan satılıyor Esenyurt’ta 7 dönüm arazi üzerinde inşa edilen NCadde, tek blokta 16 kattan oluşuyor. NCadde’de 112 daire bulunduğunu kaydeden Özyurtlar Şirketler Grubu Başkanı Tamer Özyurt, “Projedeki dairelerin tamamı 1+1 home ofise’lerden oluşuyor” dedi. Özyurt’un verdiği bilgiye göre 24 ay sonra teslim edilecek olan NCadde’de 11 adet ticari birimin yanı sıra bir adet de lojistik birim bulunuyor. Tamer Özyurt MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 100 JAPON YENİ DÖVİZ ALIŞ 2 AĞUSTOS 2013 EFEKTİF ALIŞ 1.9335 1.7248 0.34285 2.5599 2.9347 2.0718 0.29352 1.8708 6.6571 0.32552 0.51207 1.9489 SATIŞ 1.9413 1.7546 0.34557 2.5701 2.9565 2.0913 0.29746 1.8934 6.9496 0.32869 0.52074 1.9766 SATIŞ VEFAT Popüler müziğimizin kurucularından, grup arkadaşımız Uğur Onatkut’un babası 1.9349 1.9384 1.7328 1.7441 0.34309 0.34478 2.5617 2.5663 2.9368 2.9521 2.0749 2.0882 0.29373 0.29678 1.8777 1.8862 6.7585 6.8469 0.32575 0.32794 0.51594 0.51686 1.9561 1.9691 DORUK ONATKUT’u kaybet t ik. Ailesi, sevenleri ve tüm müzik camiasına başsağlığı dileriz. Merhumun cenazesi, 2 Ağustos Cuma günü (bugün) öğle namazına müteakiben, Karacaahmet Şakirin Camii’nden kaldırılacaktır. 1 ABD Doları: 1.1140 Avustralya Doları 5.6309 Danimarka Kronu 0.9304 İsviçre Frangı 6.5593 İsveç Kronu 98.68 Japon Yeni 1.0291 Kanada Doları 5.9253 Norveç Kronu 3.7503 Suudi Arabistan Riyali 1 Avro: 1 İng. S.: 1.3329 ABD Doları 1.5204 ABD Doları SERBEST PİYASA ABD Doları Avro İngiliz Sterlini İsviçre Frangı 24 Ayar Altın Cum. Altını 1.9380 2.5640 2.9200 2.0580 81.85 547.00 ALIŞ SATIŞ YÜKSEK SADAKAT 1.9480 2.5690 2.9650 2.0920 82.20 559.00 1 Kuveyt D.: 3.5126 ABD Doları GECELİK FAİZLER 1 Günlük Repo 6.14