Katalog

SAYFA CUMHURİYET 9 MAYIS 2013 PERŞEMBE kultur@cumhuriyet.com.tr 16 KÜLTÜR Kukla sever misiniz? 16. Uluslararası İstanbul Kukla Festivali 15 ülkeden 30 gösteriyi ağırlıyor ÖZNUR OĞRAŞ Mersin’de Çinli yazarlara müzik zamanı destek Kültür Servisi Aralarında Paul Auster, Nadine Gordimer, Margaret Atwood ve Elif Şafak’ın yer aldığı 150’den fazla yazar, başta 2012 Nobel Barış Ödülü’nün sahibi Liu Xiaobo olmak üzere kırktan fazla yazar ve gazetecinin tutuklu bulunduğu Çin’deki hükümete seslenerek meslektaşlarının özgürlüklerine kavuşmaları için imza attı. 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü’nde “Bugünkü Çin’de Yaratıcılık ve Kısıtlamalar” başlıklı bir raporla birlikte hazırlanan ve açık mektup olarak sunulan bildiride dünyaca ünlü yazarlar, meslektaşlarının bir an önce yaşamlarına dönerek yazmaya devam etmeleri için imza attı. Sanatçıların özgürce eserlerini yaratma ve yayımlama hakkına vurgu yapılan bildiri karşısında Çin hükümeti henüz bir açıklama yapmadı. “Hôtel de Rive” adlı kukla gösterisi festivalin gala gecesinde gösterilecek. Kukla, Türklerin Anadolu’ya yanlarında getirdikleri bir gösteri sanatı. Bu topraklarda köklü bir kukla geleneği olsa da zamanla, özellikle Anadolu folklorundaki kukla yok olmuş, İstanbul folklorunda önemli bir yer tutan Karagöz ise varlığını kısıtlı şartlarda sürdürebilmiş. Geleneksel kukla halkın ortasında oynanır, halkın sorunlarını otoriteye bildirir ve kafa tutardı... Bu da halk arasında rahatlama duygusu yaratırdı. Ama şimdilerde bu işlevi yerine getiren birçok unsur var. Günümüzde kukla kültürünü yaşatmaya çalışan ve kendini Karagöz gönüllüsü olarak tanımlayan Cengiz Özek, tam 15 yıldır Uluslararası İstanbul Kukla Festivali’nin öncülüğüu Cengiz Özek, nü yapıyor. Özek, Türk kuklasının Türk tiyatrosu için“Giocometti’nin de hak ettiği yeri bulabilmeheykellerinden ve rının arttığını gözlemleyebisi amacıyla bir festival yapçizimlerinden ilham liyoruz” diyor. maya karar vermiş. “Küçük Her yıl bıkıp usanmadan alınarak yaratılmış olan yaşlarda başladığım Karasorduklar “Kukla sever misigöz çalışmalarını profesyokuklalar ve müzik, eşsiz bir niz” sorusuna doğru cevap alnel olarak yaptım ve birşiirsel görsellik oluşturuyor. dıklarını söyleyen Özek, seyirçok uluslararası festivallercinin ilgisi olmasaydı festivaOnun çalışmaları, bizi de gösterilere katıldım. İşli devam ettirmelerinin mümte bu uluslararası festivalbaşka bir düzeye çıkaran kün olmadığını de ekliyor sözlerde Karagöz’ün ne kahem başlangıç noktamız, lerine. Belirli bir sponsoru oldar önemli bir değer olduhem de yolumuz oluyor. mayan ve küçük desteklerle ğunun bir kez daha farkıçıkan, bilet satışlarıyla ayakta Görsel sanatın ve na vardım ve bu hissettikalabilen festival, halka açık ğim duyguları tüm halkıedebiyatın buluştuğu alanlarda yapılacak kukla gösmızın hissetmesini istedim” noktada görünmez bir alan terileri ve sergilerle İstanbuldiyen Özek, bu düşünceden luları kuklayla buluşturacak. yaratıyor” diyor. yola çıkarak temellerini attıÖzek, “Kukla, modern tiğı festivalin bu yıl 16’ncısını yatronun vazgeçilmezi dukutluyor. rumunda. Dans, video, ışık, Özek ve ekibinin büyük bir özen ve özvemüzik, obje, mask ve aktör. Hepsi günüriyle hazırladıkları festival dün akşam başmüzün modern kukla gösterilerinin en ladı. Her yıl olduğu gibi bu yıl da dünyanın önemli disiplinleri. Günün sanatı değişik seçkin topluluklarına, 19 Mayıs’a kadar ev disiplinleri bir araya getirerek yakalamayı sahipliği yapacak festivale her yıl yüz elliye hedefliyor. Bu da ona genç, dinamik, yeni yakın topluluk başvuruyor. Bu yıl da 15 ülkebir seyirci kitlesini oluşturuyor. den 30 gösteri yer alıyor. Özek, “Birinci fesBelki ülkemiz için şu anda böyle bir tivalde 4 yabancı grup ve zorlama olarak kukla sanatından bahsetmek mümkün deortaya çıkardığımız 45 yerli grup yer alığil, ama ufak ufak denemeler var. Çok yayordu. Festivalin her yılında seyircinin ve kukla sanatına ilgi duyan tiyatro sanatçıla kında kukla tiyatrosuyla birlikte tiyatro Kültür Servisi Bu yıl 12’ncisi düzenlenen Mersin Uluslararası Müzik Festivali, İsrailli keman sanatçısı Shlomo Mintz’e eşlik edecek olan Bilkent Senfoni Orkestrası konseriyle 10 Mayıs’ta başlıyor. 22 Mayıs’ta sona erecek festival kapsamında, Fatih Erkoç’tan Souad Massi’ye, yerli ve yabancı yaklaşık 355 sanatçı sahnede olacak. Festivalin dikkat çeken etkinlikleri arasında, Vladimir Lungu şefliğindeki Mersin Devlet Opera ve Balesi’nin sahneleyeceği G. Puccini’nin “Madame Butterfly” operası bulunuyor. Festivalin sanat yönetmeni Remzi Buharalı, Verdi ve Wagner’in doğumlarının 200. yılı olması nedeniyle, dramatik bir anlatımla izleyici karşısında olacak. BAKIRKÖY’DE ÜÇ NOKTAYA KİTAP KUMBARASI ‘Kitaplar kumbaraya’ Kültür Servisi Bakırköylüler, Ataköy 7, 8, 9 ve 10. Kısım Muhtarlığı yanı, Zuhuratbaba Muhtarlığı önü ve Yeşilyurt Muhtarlığı karşı sokağına yerleştirilen ‘kitap kumbaraları’na evlerinde okumadıkları kitapları atarak başkalarıyla paylaşıyor. Bakırköy Belediyesi, başlangıç için üç noktaya yerleştirilen kumbaraların sayısının artacağını belirtiyor. Kumbaralardan toplanan kitaplar, kütüphane müdürlüğünün devam ettirdiği “Kütüphaneniz Kapınızda” projesine kitap kazandırmak ve Anadolu’nun değişik yerlerinden gelen kitap isteklerine yanıt vermek amacıyla kullanılacak. sanatının ülkemizde yeni ufuklara yelken açtığını göreceğiz” diyor. Festivalin gala gecesi 10 Mayıs’ta gösterilecek olan Almanya, Fransa, İsviçre ortak yapımı “Hôtel de Rive” karışık teknikte hazırlanmış dikkat çeken kukla çalışmalarından. Gösteri, zaman teması etrafında merkezleniyor ve Paris Ekolü’ne dahil olan İsviçre asıllı heykeltıraş, ressam Alberto Giocometti’nin hayatının farklı dönemlerinden izlenimler sunan 4 farklı Giocometti metninden oluşuyor. En heyecanlı kukla çalışmalarından biri olduğunu söyleyen Özek, “Giocometti’nin heykellerinden ve çizimlerinden ilham alınarak yaratılmış olan kuklalar ve müzik eşsiz bir şiirsel görsellik oluşturuyor. Onun çalışmaları, bizi başka bir düzeye çıkaran hem başlangıç noktamız hem de yolumuz oluyor. Görsel sanatın ve edebiyatın buluştuğu noktada görünmez bir alan yaratıyor” diyor. Daha fazla sokakta gösteri organize etmek istediklerini vurgulayan Özek, hem bütçelerinin yetersiz olduğunu hem de sokakta gösteri yapmak için alınacak izinlerin bezdirici olduğunu söylüyor. İleriki yıllarda Özek, İstanbul’da bir de “kukla müzesi” kurmayı planlıyor. ÜNLÜ GİTARİST KAKI KING İSTANBUL SAHNESİNDEYDİ Dijital sanatın kalbi İstanbul’da atıyor İstanbul Dijital Sanat Festivali GRID, dünya tasarımcılarını bir araya getiriyor DENİZ ÜLKÜTEKİN 16. UÇAN SÜPÜRGE ULUSLARARASI KADIN FİLMLERİ FESTİVALİ BAŞLIYOR Her şeye ‘rağmen’ festival ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Uçan Süpürge Kadın İletişim ve Araştırma Derneği’nce düzenlenen “16. Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali” bugün başlıyor. Festivalde bu yıl “Onur Ödülleri”ni oyuncular Perihan Savaş ve Zeynep Aksu alacak. “Bilge Olgaç Başarı Ödülü”nü Suzan Kardeş alırken, bu yıl ilk defa verilecek “Tema Ödülü”ne ise tiyatro sanatçısı Yıldız Kenter değer görüldü. Açılış törenine, Ankara Devlet Opera ve Balesi’nin ev sahipliği yapacağı festivalin bu yılki konusu da “... RAĞMEN” olarak belirlendi. Kadınlar festival kapsamında, şu çağrıyı yapacak: “Biz kadınlar; bizi evlere hapseden düzeninize RAĞMEN sokağı bırakmıyoruz, her gün sayısızca ölmemize RAĞMEN yaşamı bırakmıyoruz, üstünlük üzerinden var ettiğiniz dilinize RAĞMEN sözümüzü bırakmıyoruz, sizin olan kutsalınıza RAĞMEN bizim olan bedenimizi bırakmıyoruz, ikiyüzlü ahlakınıza RAĞMEN günahımızı bırakmıyoruz, cenneti ayaklarımızın altına seren kirli vaatlerinize RAĞMEN cehennemimizi bırakmıyoruz, yok saydığınız emeğimize RAĞMEN hakkımız olanı bırakmıyoruz, duvarların ardına hapsettiğiniz fikirlerimize RAĞMEN inandıklarımızı bırakmıyoruz, türlü pazarlıklarla sağlamlaştırdığınız koltuklarınıza RAĞMEN başka bir dünyayı mümkün kılabilecek düşlerimizi bırakmıyoruz, yasakçı muhafazakârlığınıza RAĞMEN özgürlüğümüzü bırakmıyoruz, yarattığınız yapay sınırlara RAĞMEN sınırsızlığımızı bırakmıyoruz, biz yüzyıllardır; her şeye RAĞMEN direniyoruz! Her şeye RAĞMEN susmuyoruz! Her şeye RAĞMEN buradayız!” u Rolling Stone tarafından “Gitarın Tanrıları” listesindeki tek kadın sanatçı olan Kaki King, “Bu, benim kişiliğimin bir parçası. Çok çok gençken bile bir ‘gitarist’ olarak bilinir, tanınırdım. Gitar benim partnerimdi, kardeşim, dostumdu” diyor. ‘Partnerim, kardeşim, dostum’ Türkiye’nin ilk dijital sanat festivali GRID kapılarını 11 Mayıs Cumartesi günü Yapı Endüstri Merkezi’nde açıyor. Dünya dijital tasarımının önemli isimlerinin tüm gün boyunca sunumlar yapacağı etkinliğin detaylarını festival organizatörlerinden Ceren Arkman’la konuştuk. GRID’in yurtdışındaki benzerlerine göre ne gibi farkları ve ortak noktaları var? Dünyada, tasarım alanında iki farklı tarzda etkinlik yapıldığını söylemek mümkün. Biri maddi olarak çok daha yüksek katılım bedelleri olan konferanslar. Bir de daha festival havasında geçen etkinlikler. Bunlar da seminer formatında ama ortamın daha rahat ve iletişim ağı oluşturmaya uygun olması açısından çok daha eğlenceli etkinlikler. Geçen sene İstanbul edisyonunu yaptığımız OFFF bu tarz festivallere bir örnekti. Şimdi GRID’le, benzer bir formatı oturtmayı hedefliyoruz. Festivalde kimleri görme şansımız olacak? Öne çıkan isimler elbette Wieden + Kennedy ve R/GA. Wieden + Kennedy sunumunu W+K Amsterdam ofisinin Genel Müdürü Clay Mills yapacak. R/ GA ise özellikle dijital uygulamalar ve deneyim tasarımı konularında piyasayı belirleyen bir ajans. Diğer bir önemli isim Oscar ve Grammy adaylıkları bulunan Nexus Digital Arts. Bu şirketi temsilen yeni yaptığı Carp&Seagull isimli interaktif film projesiyle Londra’da şu an sektörün en konuşulan ismi olan Evan Boehms yer alacak. Bir diğer ilgi çekici isimse United Visual Artists (UVA). Işık tasarımları ve canlı ışık şovlarıyla Türkiye’de de ciddi hayran kitlesi edinen grubun konuşması mimarların da ilgisini çekecektir. Diğer isimlerse İspanya’nın en önemli iki görsel efekt stüdyosu, Dvein ve Serial Cut; dünyanın en iyi illüstratörlerinden Si Scott; David Fincher’ın “Ejderha Dövmeli Kız” filmine yaptığı fragman ile tanıdığımız Onur Şentürk ve Hollandalı tasarım şirketi Menno Fokma. Festivale hangi sektörlerden insanların katılmasını tavsiye edersiniz? Reklamcılar, postprodüksiyon ve film işiyle uğraşan, dijital ve grafik tasarımcılar, animasyoncular, mimarlar, sosyal medya ajansları ve dijital ajanslarda çalışan herkes. Burada söz ettiğimiz isimlerle ve başka tasarımcılarla ortaklık kurma şansları olacak. (www. gridthefestival.com, Biletler: www.sosyotix.com ) Kültür Servisi Bugüne kadar Foo Fighters, The Mountain Goats gibi ünlü rock topluluklarıyla birlikte sahneye çıkan, Rolling Stone tarafından “Gitarın Tanrıları” listesindeki tek kadın sanatçı olan Kaki King, son albümü “Glow”un dünya turnesi kapsamında önceki akşam Akbank Sanat’ta konser verdi. Bugüne kadar 6 albüm yayımlayan sanatçı, Sean Penn’in “Into the Wild” filmi için yazdığı müzikle “En İyi Özgün Beste” dalında Golden Globe Ödülü’ne aday olmuştu. Kaki King’in, Grammy’e aday olan “August Rush” filminin müziklerinde de imzası var. Kaki King, kendine özgü gitar çalma tekniği ile dinleyiciyle buluştuğu İstanbul konseri öncesi sorularımızı yanıtladı. Sanatçı, müzik kariyerini şöyle anlattı: “Gitar çalmaya 4 yaşımda başladım. Toplum karşısındaki ilk denemelerim, New York metrosunda oldu. Daha sonra kariyerim, Foo Fighters ve The Mountain Goats gibi topluluklarla birlikte ve farklı sanatçılarla işbirliklerimle şekillendi.” Rolling Stone dergisi tarafından yaşayan en iyi 100 gitarist listesindeki tek kadın sanatçı olmayı ise şu sözlerle değerlendirdi: “Bu, benim kişiliğimin bir parçası. Çok çok gençken bile bir ‘gitarist’ olarak bilinir, tanınırdım. Gitar benim partnerimdi, kardeşim, dostumdu.” Film müziği yapmak Kaki King’e göre çok kolay: “Film için müzik yapmayı seviyorum. Bu, kendim için müzik yapmaktan daha kolay. Bence enstrümantal müzik, filmler için çok iyi bir tür ve bunu ileride daha fazla yapmayı istiyorum. Diğer yandan son albümün Glow’u da beğeniyorum. Bence bu albüm, geçmişte yaptıklarımın üzerine koyduğum bir basamak. Gitarda en iyi ne yapabileceğim ve en fazla ne kadar risk alabileceğimi denediğim bir albüm oldu.” Kaki King