Katalog

23 MART 2013 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 11 Netanyahu özür diledi Üst düzey bir Amerikalı yetkili, ABD başkanlık uçağı “Air Force One”da yaptığı açıklamada, Netanyahu’nun telefon görüşmesi sırasında “İsrailliler adına, operasyondaki hataların yol açmış olabileceği ölümlerden dolayı Erdoğan’dan özür dilediğini” söyledi. Aynı yetkili, “Erdoğan da Türkiye adına özürü kabul etti” diye konuştu. Amerikalı üst düzey bir yetkili, telefon görüşmesine bir ara Obama’nın da dahil olduğunu bildirdi. Aynı yetkilinin verdiği bilgiye göre görüşme Obama’nın İsrail’den ayrılışından hemen önce havaalanındaki bir hangarda gerçekleşti ve yaklaşık yarım saat sürdü. Netanyahu’nun ofisinden yapılan açıklamada, Mavi Marmara baskınında ölenlerin ailelerine tazminat ödenmesinin kabul edildiği ve büyükelçilerin geri dönmesi de dahil diplomatik ilişkilerin tamamen normale dönmesi konusunda Erdoğan ile anlaşmaya varıldığı duyuruldu. Netanyahu, Mavi Marmara baskınındaki “trajik sonuçların” kasti olmadığını, İsrail Başbakanı, Başbakan Erdoğan ile telefon görüşmesinde Mavi Marmara’da ölenler için ‘tazminat ödemeyi’ de kabul etti BAHADIR SELİM DİLEK Süreç, Dış Haberler Servisi ABD Başkanı ANKARA İsrail’in üç yıl Barack Obama, dün İsrail ziyaretinin biaradan sonra Türkiye’den diKerry’nin lediği özre ilişkin süreç, 28 timinden hemen önce Başbakan Tayyip Şubat’ta ABD Dışişleri BakaErdoğan ile İsrail Başbakanı Binyamin John Kerry’nin Türkiye ziyaziyaretiyle nı Netanyahu’nun telefonda görüştüklerini reti ile başladı. Kerry ile Davuaçıklarken, ardından Netanyahu’nun Mavi toğlu arasında üç hafta içinde Marmara baskınından ötürü Erdoğan’dan başladı yapılan beş telefon görüşmesi özür dilediği haberi geldi. Kıbrıs Krizi AB ülkeleri; Türkiye’ye “Bizim için sen yeterince Avrupalı değilsin!” diye şart üzerine şart koşarken ortak olarak meğerse “Cayman Adaları”nı aratmayan bir kirli para aklama cennetini içine almış… Avrupa’nın fırtına yaratan kurtarma operasyonu krizi odağındaki Güney Kıbrıs’tan söz ediyorum. Merkel tek parmağı havada şimdi: “(Güney) Kıbrıs, mevcut ekonomik modelinin sonuna geldiğini artık görmeli!” diyor. Alman Maliye Bakanı Schauble de Güney Kıbrıs’ın vergi cennetlerini çağrıştıran sistemini değiştirecek türde bir kurtarma operasyonun zorunlu olduğundan dem vuruyor. Sabah şerifler hayrola. Günaydın! Şimdiye kadar aklınız nerdeydi? “Akdeniz’in göbeğinde bölünmüş bir adayı üyeliğe almak AB’nin yapmış olduğu en büyük hatadır!” 2004’ten bu yana Güney Kıbrıs’ın üyeliğinin ardından bu cümleyi çok duydum. Ancak hiçbir zaman bu gerçeklik AB ortaklarının kafasına bugün olduğu kadar net dank etmemiştir! Önü arkası hesaplanmadan gerçekleştirilen üyeliğin daha 10. yılı dolmadan, olay bir “patlama” noktasına geldi. Güney Kıbrıs’la AB’nin ortaklık ilişkisi, bugün dikiş tutmakta zorlanıyor. Güney Kıbrıs krizinin; “Avro” giderek “AB’nin sonunu getirebileceğini” söyleyenler dahi çıkıyor. sonrasında özür metnine ilişkin mutabakat sağlanırken diğer bazı nüanslar konusunda nihai mutabakata varmak için Obama’nın ziyareti beklendi. Mutabakatın sağlanması üzerine resmi açıklamadan bir gün önce İsrail Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Türk mevkidaşını arayıp İsrail hükümetinin özür dilemeye hazır olduğunu söyledi. “operasyonel hatalar” olduğunu da belirtti. Netanyahu baskınla ilgili İsrail askerleri hakkındaki yasal süreçlerin iptal edildiğini, iki ülkenin Filistin topraklarındaki insani durumun iyileştirilmesi konusunda işbirliği yapacaklarını bildirdi. “One Minute” krizi ve ardından 2010’da Mavi Marmara baskınından sonra iki ülke ilişkileri bozulmuştu. Son olarak Erdoğan’ın Siyonizm’i de insan suçu olarak nitelemesi İsrail’de ve Batı’da tepkilere yol açmıştı. NATO, özür telefonunu memnuniyetle karşıladığını açıklarken, İsrail’in Jerusalem Post gazetesine göre Netanyahu Erdoğan’ın, siyonizm beyanına getirdiği izahı gördüğünü ve takdir etiğini söyledi. AB ve İngiltere’den yapılan açıklamalarda gelişmeler “memnuniyetle” karşılanırken iki ülke arasındaki ilişkilerin iyi NATO da memnun ‘Operasyonel hatalar oldu’ leşmesinin Ortadoğu’daki istikrar için önemli olduğu vurgulandı. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada Obama’nın, Erdoğan ile Netanyahu arasındaki görüşmeyle ilgili “Umarım görüşme işbirliğini derinleştirir. Büyük memnuniyet duyuyorum” dediği aktarıldı. Obama daha sonra, “ABD, hem Türkiye hem İsrail ile yakın işbirliğine, bölgesel barış ve istikrar için Türkİsrail ilişkilerinin onarılmasına büyük önem veriyor” dedi. Obama görüşmenin zamanlamasının iyi olduğunu belirtirken iki ülkenin birlikte çalışabilmek için her konuda anlaşmak zorunda olmadığını vurguladı. Telefon görüşmesinin Obama’nın çabasıyla gerçekleştiği belirtiliyor. İsrail Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Yigal Palmor, izlenecek süreçle ilgili “Önümüzdeki hafta hemen konunun sonuca bağlanması için çalışmalara başla yacağız” dedi. Palmor, “Obama’ya İsrail olarak da Türkiye olarak da çok şey borçluyuz. Süreci o taşıdı” dedi. Ankara’da Başbakanlık’tan yapılan açıklamada da “İsrail Başbakanı Netanyahu, Mavi Marmara baskınından dolayı İsrail adına özür dilemiş, Sayın Başbakanımız da Türk halkı adına kabul etmiştir” denildi. Açıklamaya göre Netanyahu, “İsrail’in, sivil halkın kullanacağı malların Gazze dahil Filistin topraklarına girişine ilişkin kısıtlamaları esas itibarıyla kaldırdığını ve sükunet devam ettiği müddetçe bu durumun da devam edeceğini” de Erdoğan’a söyledi. Dışişleri Bakanı Davutoğlu, “3 yılda nakış gibi işlenen sürecin son aşamasıdır. Tüm taleplerimiz gerçekleşti, istediğimizi aldık” diye konuştu. ‘Türk halkı adına...’ ANKARA İLE DOHA ÖNCESİ TEMAS ‘Başbakan’ Hito destek aradı BAHADIR SELİM DİLEK ANKARA Suriye geçici hükümetini kurmakla görevlendirilen ve başbakan seçilen Ghassan Hito, 2627 Mart’ta Doha’da yapılacak Arap Ligi zirvesi öncesinde, Ankara’da zemin yoklayıp destek aradı ve “Muhalefet için birleştirici olacağım” güvencesini verdi. Arap Ligi zirvesinde Beşşar Esad’ın koltuğuna oturacak olan Hito, başbakan olmasının ardından dün ilk defa Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile Dışişleri Bakanlığı konutunda bir araya geldi. Edinilen bilgilere göre Davu toğlu, Hito’ya, “Birleştirici olun. Kabineniz herkesi kapsasın” telkininde bulundu. Hito ise başarılı olmanın yolunun Suriye içerisindeki muhalefete ulaşmaktan geçtiğini vurguladı. Hito’nun önümüzdeki günlerde alandan destek almak için Suriye’ye gitmesi de bekleniyor. Hito, Suriye içinde hükümetin kurulması için güvenli bir alanın da belirleneceğini söyledi. Davutoğlu da Suriye Ulusal Konseyi’nin Suriye halkının tek meşru temsilcisi olduğunu vurgulayarak konsey içinde birliğin korunmasının önemine işaret etti. M Irak Özel Temsilcisi Martin Kobler Güvenlik Konseyi’nde yaptığı konuşmada Suriye’deki şiddetin Irak’a sıçrama olasılığına ilişkin uyarıda bulundu. Suriye’nin etnik, mezhepsel iç savaşa sürüklendiği yorumları dikkat çekerken önceki gün ve dün Lübnan’ın kuzeyindeki Trablus’ta Şam destekçileri ile karşıtları arasında çıkan çatışmalarda biri asker 3 kişinin öldüğü bildirildi. (Fotoğraf: REUTERS) B Davutoğlu, Hito’ya “Çok zor bir görev üstlendiniz. Sizden beklentiler çok” uyarısında bulundu. (Fotoğraf: AFP) Cizreli Sünni imama suikast Dış Haberler Servisi Suriye’nin başkenti Şam’da önceki gün İman Camisi’ne düzenlenen ve Emevi Camisi hatibi Dr. Ramazan el Buti’nin de aralarında olduğu 49 kişinin yaşamını yitirdiği saldırının ardından ülkede bugün genel yas ilan edildi. Suriye Sağlık Bakanlığı Şam Âlimleri Birliği Başkanı, El Buti’nin ders verdiği sırada düzenlenen intihar saldırısında Sünni din adamının torununun da hayatını kaybettiğini, olayda 84 kişinin yaralandığını bildirdi. Saldırıya ilişkin yönetim ve muhalif cephe birbirini suçladı. Şam yönetimini destekleyen El Buti’nin de öldüğü saldırının ardından Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad yayımladığı taziye mesajında olayla ilgili muhalifleri işaret ederken El Buti’nin (84) gerçek İslamı temsil ettiğini belirtti. Esad, “ülke birliklerinin köktendinci unsurları yok edeceğini, ülkeyi karanlık güçlerden temizleyeceğini” kaydetti. Suriye meclisinin yayımladığı bildiride saldırının “hoşgörüye dayalı İslamı susturmayı hedeflediği” ifade edildi. Muhalif Özgür Suriye Ordusu ise olayla ilgili olmadıklarını savunarak “asla camilere saldırmayız” dedik Düne kadar düşünülemeyecek böyle bir senaryonun gerçekleşmesi, tarihin en büyük ironisi olur. 27’lerin birliği bu durumda İtalya, İspanya gibi kriz yaşayan Avrupa’nın büyük ekonomileri tarafından değil de, nüfusu 1 milyonu bile bulmayan mendil çapındaki bir “yarı ülke” tarafından mayınlamış olacak… Avrupa basınında çıkan haberlere göre “Avrogrup” adıyla anılan “Avro” bölgesi maliye bakanları şimdiden “Güney Kıbrıs’ın Avro’dan çıkması” senaryolarını masaya yatırmaya başlamış bile… “Avrogrup”, Güney Kıbrıs ile Rusya ve “Avro” bölgesi dışında kalan İngiltere arasındaki sermaye hareketlerini daha yakın plan inceleme kararı almış ve Güney Kıbrıs’ın “Avro”dan çıkmasıyla doğabilecek olası olumsuz sonuçları minumuma indirmek adına seferber olmuş… Yunanistan’dan başlayarak öteki “Avro” ülkelerine istenmeyen etkilerin sıçramasını ve yayılmasını engellemek uğruna alınabilecek tedbirleri incelemeye şimdiden koyulmuş… Bir ülkenin “Avro”yu terk etmesi olasılığı ilk kez bu denli somut bir çerçevede ifade ediliyor. Hatta “Kıbrıs’ın bir ayağı artık Avro dışında” yorumları dahi yapılıyor. Güney Kıbrıs’ın Avrupa Merkez Bankası’nın pazartesiye dek verdiği ültimatomuna uymaması durumunda Avro’dan çıkması ciddi bir olasılığa dönüşecek. Pazartesi gününe kadar kurtarma paketi uzlaşısına varılmaması halinde AMB bu ülkeye verdiği likidite musluğunu kesecek! Güney Kıbrıs için bu sebeple sonuçları öngörülemeyen bir geri sayım başladı. Hafta başına dek bir kurtarma formülü benimsemek zorunda olan Güney Kıbrıs’ta mevduattan görülmemiş yüksek vergiler alınmasını öngören AB planı, malum ilk etapta geri çevrilmişti. Zorunlu mevduat vergisi yerine bir alternatif plan olarak kilise mallarının hükümete devredilmesinden emeklilik fonlarının devletleştirilmesine dek uzanan karmaşık ve tartışmalı bir “B planı” gündeme geldi. Somut ve gerçekçi olmaktan uzak görülen bu “B planı” da şimdiki halde AB yetkililerini ikna etmeye yetmedi. Merkel, Güney Kıbrıs’a, “Sabrımızı zorlamayın!” ayarları verirken Moskova’dan destek istemeye giden Güney Kıbrıs Maliye Bakanı Michalis Sarris de Rusya Federasyonu başkentinden aradığını bulamadan döndü… ‘Bir ayağıyla Avro dışında’ Geri sayım… ÇİN DEVLET BAŞKANI MOSKOVA’DA Şi’nin ilk ziyareti ‘iyi arkadaşı’ Putin’e Dış Haberler Servisi ambargo kararı çıkarılmaÇin’in yeni Devlet Başka sını veto ediyor. Şi’nin ziyareti sırasında, nı Şi Cinping, ilk yurtdışı iki ülke arasında enerji ve gezisi için Rusya’ya gitti. Rusya Devlet Başka yatırım anlaşmaları imzalannı Vladimir Putin ile ması bekleniyor. Rusya’nın, Moskova’da bir araya ge dünyanın en büyük enerlen Şi, Rusya ile “stratejik ji tüketicisi olan ve on yıl işbirliği”ni geliştirmek is içinde dünyanın ikinci bütediklerini duyurarak Putin yük ekonomisi olmayı heile “iyi arkadaş oldukları defleyen Çin’e petrol ve donı ve her zaman birbirle ğalgaz ihracatını artırması rine karşı açık sözlülükle planlanıyor. davrandıklarını” belirtti. Putin de, Şi’nin ilk yurtdışı ziyaretini Rusya’ya yapmasından dolayı memnun olduklarını söyledi ve iki ülke arasındaki ilişkilerin uluslararası politikada önemli bir faktör oluşturduğunu vurguladı. BM Güvenlik Konseyi daimi üyesi olan Rusya ve Çin, Suriye’de Beş Putin, konuk Başkan Şi’yi, şar Esad yönetimine karşı Kremlin’de ağırladı. (AP) Saldırıyı üstlenen yok 1929’da Şırnak’ın Cizre ilçesinde Kürt bir ailenin çocuğu olarak doğan El Buti, 1933’te ailesi ile Suriye’ye göç etti. Mısır Ezher Üniversitesi’nde İslam hukuku alanında doktora yaptı. Buti, 1982’deki Hama olaylarında sergilediği Hafız Esad’a yakın tutumu nedeniyle eleştirildi. El Buti, patlamanın yaşandığı İman Camisi’nde pazartesi ve perşembe günleri hadis ve di. Tahran’ın açıklatefsir okumaları yapıyordu. El Buti, masında El Buti’nin, muhaliflere karşı cihadın farzı “Siyonist rejime karayn olduğu yönünde fetva şı İslami direnişiyle tavermişti. nındığı, dini bölünme yaratmak için Suriye’deki terörist gruplara yardım eden, leri açıklamada “El Buti ‘Sultan’ın silahlandıran ABD, İsrail ve böldavetçisi’ olsa da böyle bir saldırıyı şiddetle kınıyoruz” ifadesini ge müttefiklerinin planlarını ifşa kullandı. Köktendinci Nusra Cep ettiği” belirtildi. Güvenlik koruması altında olan hesi de “Bu saldırıyla hiçbir ilişEl Buti’nin ülkede bugüne kadar kimiz yoktur, rejimin bölgesidir ve bizler Allah’ın evlerine saldır öldürülen en üst düzey din adamı olduğuna işaret ediliyor. Hafız mayız” dedi. Esad’ın cenaze namazını da kıldıki taraftan da birer din ran El Buti bu ay başında verdiği bir vaazda “dini görevimiz değeradamı öldürüldü’ Suriye Müslüman Âlimler lerimizi, toprağımızı, vatanımıBirliği’nden yapılan açıklamada zı korumaktır. Ordu ile ulusun saldırının arkasında “Müslüman diğeri arasında bir fark yok” dilar arasında fitne çıkarmak iste ye konuşmuştu. El Buti Müslüman yen rejim unsurlarının” olduğu sa Kardeşler karşıtıydı. İntihar eylevunuldu. Birlik, hafta başında muha mi geçen günlerde Halep’te meydalif cepheden bir din adamının, şim na gelen saldırıda her iki tarafın da di ise rejim yanlısı El Buti’nin he birbirlerini kimyasal silah kullanmakla suçlamasının ardından geldef alındığını kaydetti. Rusya, Lübnan Hizbullahı saldırı di. BM, Suriye’de kimyasal silah yı kınarken İran, El Buti’nin öğren kullanılıp kullanılmadığının ortaya cileriyle bir arada olduğu sırada radi çıkarılması için soruşturma başlakal grupların hedefi olduğunu bildir tılabileceğini duyurmuştu. Ankara ‘Kürt baharına’ kaptırmışken... Şimdi AB, Güney Kıbrıs ve Rusya arasında bir poker oynanıyor. Güney Kıbrıs, minicik cüssesine bakmadan iki büyük gücü; AB’ye karşı Moskova’yı, birbirine oynamaya çalışıyor. Merkel Avrupası “Biz bu blöfü görmeyiz” havasında... Rusya ise elindeki kartları tam açmıyor ve bekliyor… Güney Kıbrıslı Maliye Bakanı Sarris’in ülkesine eli boş döndüğünün açıklanması ardından Başbakan Medvedev çok çarpıcı bir demeçle gündeme geldi. Rusya Federasyonu’nun “Kıbrıs’a kapıyı aslında kapatmamış olduğunu” ve Güney Kıbrıs’ın “AB ile varacağı nihai anlaşmayı gördükten sonra” adaya yardım edebileceklerini belirtti. Önümüzdeki günler ve saatler bu üçlü oyunda belirleyici olacak. DoğuBatı arasındaki hassas ekonomik dengeler, yaşanan kritik saatlerde Kıbrıs üzerinden bir ihtimal, sil baştan “reset”lenecek. “Kürt baharı” açılımına hepten kendini kaptıran Türk kamuoyu acaba burnunun dibinde oynanan bu oyunları izliyor mu? ‘İ Mikati hükümeti istifa etti İngiltere vize için depozito alacak LONDRA (AA) İngiltere Başbakan Yardımcısı Nick Clegg, dün “Yüksek riskli ülkelerden İngiltere’ye gelecek ziyaretçilerden, ülkeden ayrılırken kendilerine geri verilmek üzere depozito alınacağını” duyurdu. Clegg açıklamasında, içişleri bakanlığından yılın sonuna kadar bu uygulamayı denemesini istedi. Depozitonun ülkelerin risk derecesine göre 1000 sterlinden (yaklaşık 2 bin 800 TL) başlayarak artması bekleniyor. Koalisyon hükümeti, 2010 yılında göreve geldiğinden bu yana göçmen sayısını yüz binlerden on binlere düşürmek ve yasadışı göçü önlemek için vize uygulamalarını sıkılaştırdı. Listede Türkiye’nin olup olmadığı bilinmiyor. n BEYRUT(AA) Lübnan Başbakanı Necip Mikati, ülkede yaşanan yeni seçim kanunu konusunda hükümet ortaklarıyla anlaşmazlığa düştüğünü belirterek ani bir kararla hükümetin istifa ettiğini açıkladı. Beyrut’ta dün yapılan Bakanlar Kurulu toplantısının ardından Cumhurbaşkanı Mişel Süleyman ile görüşen ve başbakanlık binasına giden Mikati, kurmaylarıyla bir süre görüştükten sonra açıklama yaptı. Lübnan halkına canlı olarak seslenen Mikati, “Sorunların diyalog yoluyla çözülmesi ve yeni hükümetin kurulmasına fırsat vermek için istifa ediyorum” dedi.