Katalog

SAYFA CUMHURİYET 16 MART 2013 CUMARTESİ 14 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr Mısır’da Müslüman Kardeşler, kadına şiddete karşı BM bildirgesine itiraz ediyor İhvan’ın kadın korkusu ‘D Bu da ‘Ekonomik Sınıf’ Papa Ucuz uçuş yapan “low cost havayollarına” göndermeyle “low cost papa/ekonomik sınıf papa” sıfatını kazanan I. Françesko, tarih sahnesinde yer alırken bendeki ilk çağrışım geçen bahar Erdoğan’ın Roma’ya yaptığı ziyaret oldu... Hiç unutmuyorum Roma’nın ilkyaz güneşiyle tanıştığı bir gündü… Termini istasyonundan bindiğim taksi, TC Büyükelçiliği civarında felç olmuş trafikte sıkışıp kalmıştı. Vespayla işe gidip gelen Romalılar kitlenen kavşakta polislere ağır küfürlerle isyan ediyordu. Bulunduğum taksi şoförü de en sonunda motor kapatıp mütemadiyen üstümüzde turlayan helikopterler, ardı arkası gelmeyen polis ekiplerini izleyen ambulanslara bakıp şikâyete başladı: “Nedir böyle? Ne oluyoruz? Papa mı geçiyor? Papa geçse bunca tantana olmaz!” İtalyan başkentinin kendine özgü şeddeli şivesiyle konuşan Romalı şoförün “maksimum güç, kudret, saltanat ve şatafat” makamı gördüğü bu “Papalık tantanası ölçüsü”; beni acı acı gülümsetmişti... Birkaç saatlik gelip geçici konuk olarak Türk başbakanın sergilediği debdebe papalığın ezeli mekânı Roma’da en ihtişam sever bir ortaçağ kurumunun fevkini dahi aşmıştı. Romalı şoför, “Papa dahi bu kadarını yapmıyor!” derken yakın dönemlere dek Hint mihraceleri gibi tahtırevanda dolaşan, kürklü pelerinler, mücevherli başlıklar, altın haçlar, bastonlar taşıyan; sürekli korumalar, Mercedeslerle gezen “papalık ölçülerini” düşünüyordu. Şoför hafsalasında “en üst sınır” bellediği standartları da sollayan bu beklenmedik “güç gösterisi” karşısında afallamıştı. “Tevazu”,“sadelik” nişanı olarak I. Françesko adını alan Papa Jorge Mario Bergoglio’yu işte Aziz Petrus Bazilikası’nın balkonunda izlerken Erdoğan’ın son Roma ziyaretinde tanıdığım Romalı şoförü düşündüm. Papa Bergoglio ya da bundan böyle bilineceği adıyla Papa I. Françesko kilisenin yüzyıllar öncesine dayanan bildik tüm ihtişam geleneklerine karşı şimdi tavır alıyor ve yeni bir “duruş” sergiliyordu. Aziz Petrus balkonundan yaptığı ilk konuşmasında diğer papalar gibi örneğin altın bir haçla arzı endam etmek yerine yeni papa halkı basit, metal bir haçla selamlamıştı. Bazilikadan ayrılırken papalığın resmi Mercedesine binmemiş Vatikan kardinalleriyle toplu bir minibüse atlamıştı. Sonra da papa seçimi boyunca kaldığı otelin ücretini, sıradan müşteri gibi resepsiyonda kendi ödemişti. Kriz zamanlarının “yeni papalık ölçüsü” artık buydu: Kendi işini kendin yap ve israftan kaçın! Bergoglio, Arjantin’deki piskoposluk yıllarında yemeğini zaten kendisi yapan, sade yaşamıyla bilinen bir din adamıydı. Şaaşa karşıtı yaşam tarzı ait olduğu “cizvit tarikatının”, zaten ayrılmaz parçasıydı. Tarihin “ilk cizvit papa”sı olarak Bergoglio, bu sade yaşamı Katolik kilisesinin en üst makamının bulunduğu Vatikan’a böylece taşımış oluyordu. Bergoglio’nun papa seçilmesindeki ilk sürpriz bu: Bir cizvitin papa olması! Kendisi de aynı cizvit tarikatının takipçisi olan Vatikan Sözcüsü Peder Lombardi bile sonunda bir cizvitin papa olmasına şaşırdı. İlk kez papalığa çıkan bir cizvitin üstelik başka bir tarikat olan Fransiskenlerin kurucusu Assisili Aziz Françesko’nun adını papalık adı olarak kendine seçmesi de bu sürprizi katlamaktaydı. Daha önce papalığa çıkan hiçbir cizvit olmadığı gibi Hıristiyan azizlerinin isimlerini benimseyen papaların hiçbiri de bundan önce “fakir, fukara,sahipsiz insanlarla doğanın koruyucusu” olarak tanınan “Assisili Aziz Françesko”nun ismini seçmemişti! Papalık gücüne ortaçağda karşı çıktığı için döneminin aykırı kimliklerinden sayılan “Françesko”nun, şimdi “Papa” lakabıyla yan yana gelmesi; Bergoglio’nun yaptığı seçimin devrimciliğini gösteriyor. “İlk Latin Amerikalı papa” olarak Bergoglio ayrıca başka bir büyük yeniliğin temsilcisi oluyor. Bergoglio; bu özellikleri nedeniyle; Vatikan’da “bir dönüm noktasının papası” olarak anılıyor. Öyle ki tüm bu yenilikleri ifade etmek bağlamında; Bergoglio’yu “Vatikan’ın Grillo”su metaforuyla değerlendirenler bile çıkıyor. Grillo nasıl siyasette bir “reset arayışına” yanıt veriyorsa; yeni papa da “Vatikan’ın resetlenmesi” arayışına karşılık veriyor. Ancak bu “yenilikçi zarf”ı bir yana bırakıp “mazrufa” baktığımızda çok muhafazakâr bir içerikle karşılaşıyoruz: Eşcinsel evlilikler, kürtaj gibi polemik yaratan konularda Bergoglio’nun duruşu önceki papalardan ayrışmıyor. Vatikan uzmanları, Bergoglio’nun doktrinde, selefi olan muhafazakâr papa Ratzinger’in devamcısı olacağını söylüyor. Tıpkı Tomasi di Lampedusa’nın dediği gibi... “Leopar” isimli unutulmaz romanında statükoculuğun felsefesini; “her şeyi, aslında her şeyin olduğu gibi kalması amacıyla değiştirmek” diye ifade eder ya Lampedusa… Vatikan da Bergoglio ile her şeyi değiştiriyormuş gibi yapıp statükoyu olabildiğince korumaya çalışacak. Buradan devam. Dış Haberler Servisi Birleşmiş öne süren hareket, Müslüman ülkeleMilletler’in (BM) kadın hakları, kadın re metni “reddetme ve kınama” çağve çocuğa yönelik şiddetin engelleme rısı da yaptı. sine ilişkin bildirgesi, Mısır’daki Müsünyayı bekleyen çöküş’ lüman Kardeşler’in hoşuna gitmedi. İsAFP ajansının haberinde İslamcı halamcı hareket, kadına şiddete karşı müBunlar arasında “evlilik yasasında tam yargıçlara bırakılmasına” yol açacak cadelede evrensel standartların belirlen reketin açıklamasının bugüne kadar kaeşitlilik, seyahat, iş, doğum kontrolü maddelerine de sert tepki gösterdi. Aimesinin de istendiği bildirgeye “İslama dın ve toplumdaki rolüne ilişkin en açık aykırı olduğu ve toplumu yıkabilece mesajı olduğu yorumu yapıldı. Haberde kullanımı gibi gerekçelerin kocanın lede kadın ve erkeğin; harcamalar, çoMüslüman Kardeşler’in Mısır’da 2011’de ihtiyaçlarının ertelemesine izin ver cuk bakımı, ev işleri gibi konularda tüği” gerekçesiyle karşı çıktı. New York’ta yaklaşık 2 hafta boyun ki halk isyanından iktidara gelmesinden mek” de yer alıyor. Ayrıca hareket bel müyle eşit rollere sahip olması da İslamca tüm dünyadan bir araya gelen hükü bu yana kadın konusuna pek değinme gede yer alan “cinsel saldırı ya da teca cıları kızdıran maddelerden. vüzle suçladığı kocası hakkında eşin Mısır geçen hafta, belgede her ülkemet ve sivil toplum örgütleri temsilci meyi tercih ettiğine işaret edildi. BM belgesinin imzalanmasının “dün yasal şikâyet başvurusunda bulunması nin egemenlik hakları çerçevesinde madleri, kadın hakları ve şiddetin sona erdirilmesinin yollarını masaya yatırırken yayı bekleyen çöküş” olarak değerlen hakkının” yanı sıra “boşanmanın ko deleri kendi gelenek ve yasalarına göre caların elinden alınıp uyarlayabileceği önerisinin yer almasını nihai belgenin dün itibarıyla oluşturul diren Kardeşler, belgedeki 10 madistemişti. Vatikan, İran ve Rusya’nın da duğu duyuldu. Kadın hakları, eşcinsel deye karşı olduklarını BM belgesinde yer alan “din, gelenek hakları, cinsel özgürlük çağrılarının yer duyurdu. ve törelerin hükümetlere, kadınlara aldığı bildiriye halihazırda geçen hafta Dış Haberler Servisi yönelik şiddetle mücadeleden kaçİran, Vatikan ve Rusya’dan gelen mu“Televizyonun önünde dondum kaldım. Jorge’nin ma bahanesi olmadığına” ilişpapa olduğuna inanamadım.” Bu sözler Arjantin’de Buenos halefete Libya ve Mısır’dan da köktenkin ifadelerin çıkarılması yöAires’te yaşayan 77 yaşındaki Amelia Damonte’ye ait. Damonte’yi dinci kesimler katıldı. Mısır’da Mursi nünde tavır sergiledikleri gündeme taşıyan ise bir zamanlar aynı mahallede yönetiminin baş destekçisi Müslüman geçen hafta basına yanyaşadığı, asıl adı Jorge Bergoglio olan, Vatikan’ın Kardeşler (İhvan) bunun “toplumsımıştı. Öte yandan önçiçeği burnundaki Arjantinli yeni liderinin çocukluğunda da yıkıma yol açabileceğini” öne kendisine yolladığı aşk mektubuna yüz vermeyerek belki ceki gün Mısır, Lübsürdü. Hareketin kadın örgütleride onun ruhani dünyayı seçmesine yol açmış olabileceği. nan, Filistin, Ürdün ne çağrısı da dikkat çekti: “Topİngiliz Independent gazetesinde yer alan habere göre, ve Tunus’tan bir grup lumunuzdaki din ve değerlere Papa Francesco’nun büyüdüğü Buenos Aires’teki Flores insan hakları örgütü uyun... Çökmüş modernleşme, Mahallesi’nde oturan Damonte, 1948’de ya da 1949’da, o tüm ülkelere din, külyıkıcı ahlaksızlık yolu için yazamanlar 12 yaşlarında olan İtalyan göçmeni ailenin çocuğu tür ve geleneklerin nıltıcı çağrılara kanmayın.” Bergoglio’nun kendisine bir mektup verdiğini anlattı. Damonte kadının taciz edilmeBildirgenin “aile kavramının “Mektupta bir gün benimle evlenmek istediğini ve olumsuz yanıt vermem halinde, rahip olmak sinde gerekçe olarak altını oyacağını, toplumun düzorunda kalacağını söyledi. Şanslıymış ki ‘hayır’ dedim” diye konuştu. Damonte, Bergoglio’nun gösterilmesinin önüne zeninin bozacağını, İslam öncekendisine vurulduğunu, birlikte sokakta oynadıklarını belirtirken “Çok iyi biriydi, annem geçilmesi çağrısı yaptı. si cahiliyete sürükleyeceğini” de ondan gelen aşk mektubunu yırtmasaydı belki bugün papa olamazdı” ifadesini kullandı. Mısırlı kadınlar Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nde düzenlenen yürüyüşte Müslüman Kardeşler karşıtı pankartlar taşımıştı. (Fotoğraf: AP) ‘Cizvit papa’ sürpriz yarattı Belki de kiliseyi seçmeyecekti ‘NÜKLEER BOMBAYA BİR YIL KALDI’ Obama, İran için takvim verdi S ğı yolundaki bir soruDış Haya karşılık da, “Bütün berler Servisi seçenekler masada di ABD Başkanı Bayorsam öyledir” derack Obama, İran’ın di. Obama’nın İsrail zinükleer silah yapmasıyareti sırasında Başbana “bir yıl ya da biraz daha fazla” zaman kal kan Netanyahu’dan, Batı Şeria’dan ayrıntılı çedığını söyledi. Obama, kilme takvimi isteyeceği İsrail ziyaretine bir hafta kala İsrail’in Channel de gelen haber arasında. Amerikalı kaynaklar, 2 televizyonunun kenABD Başkanı’nın, İsdisiyle yaptığı röporrail tarafından ciddi bir tajda, İran’a karşı asadım gelmediği takdirkeri seçeneğin masade kendi başına hareket da olduğunu da vurguedeceğini bildirdi. ladı. İran’ın nükleer programıyla ilgili olarak ilk kez takvim veren ABD Başkanı, ülkesinin Tahran’ın nükleer silah geliştirmesine engel olmak için son dakikaya kadar beklemeyeceğini beDış Haberler Servisi İsrail, lirtti. İran konuABD ve Türkiye’nin üçlü sunda İsrail Başbir zirvede bir araya geleceği bakanı Binyamin bildirildi. Netanyahu’ya İran’ın yarı resmi Fars mesajının aynı olhaber ajansının Filistinli duğunu söyleyen haftalık “El Minar” Obama, “Sorunu dergisinden aktardığı habere diplomatik yolgöre, İsrail Başbakanı dan halledebilirBinyamin Netanyahu, sek bu daha kalıTürkiye Başbakanı Recep cı bir çözüm olur. Tayyip Erdoğan ve ABD Ama olmazsa, Başkanı Barack Obama bütün seçenekleWashington’da bir araya ri masada tutmagelecek. Haberde, “Böyle bir ya devam edecetoplantının düzenlenmesi, ğim” diye konuşErdoğan’ın Türkiye tu. ABD Başkaile İsrail arasındaki nı, İran’ın nüklegizli temasları ve geniş er tesislerine saldıkoordinasyon girişimlerini rı emri vermesinin gizli tutma yönündeki gerçekçi bir seçeçabalarını ortadan nek olup olmadıkaldıracaktır” denildi. uriye’de çatışmalar üçüncü yılına girdi. Halep’te muhalifler 2010’da başlayan ayaklanmanın yıldönümünde sevinç gösterileri yaptı. (Fotoğraf: AFP) ‘Reset arayışı’ SURİYE MUHALEFETİNE DESTEK ABDİSRAİLTÜRKİYE Üçlü zirve iddiası ABD, AB’nin silah yardımına sıcak Dış Haberler Servisi Suriye’de çatışmalar dün üçüncü yılına girerken ABD, İngiltere ve Fransa’nın Suriyeli muhaliflere silah yardımı planına sıcak bakabileceğini bildirdi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Victoria Nuland, açıkça silah yardımından söz etmemekle birlikte, Avrupa Birliği’nin (AB) muhaliflere silah vermeme kararını yumuşatması anlamına gelecek düzenlemelere destek vereceklerini ve teşvik edeceklerini söyledi. Nuland, bazı ülkelerden silah ambargosunun hafifletilmesi girişimleri geldiğini, kendilerinin bu tartışmalara karışmak istemediklerini ve kararın AB ülkelerine ait olduğunu ancak mümkün olduğu kadar çok ülkenin Suriye muhalefetine destek sağlamasından yana olduklarını belirtti. Brüksel’de dün düzenlenen AB zirvesinde ise Fransa ve İngiltere, ambargonun kalkmasını resmen istedi. AB Konseyi Başkanı Herman van Rompuy, konunun 2223 Mart’ta İrlanda’nın başkenti Dublin’de düzenlenecek gayri resmi AB Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda görüşüleceğini söyledi. Fransa Cumhurbaşkanı Francois Hollande, AB ülkelerine Suriye muhalefetine silah yasağını kaldırma çağrısı yaparken İngiltere de Paris’in yanında yer almıştı. Hollande’ın çağrısının ardından Almanya Başbakanı Angela Merkel de bu öneriyi tartışmaya hazır olduklarını söylemişti. Merkel önceki gün yaptığı açıklamada, “İki yıl sonra Suriye’de kan banyosunun devam ettiğini görmek çok dramatik” demişti. ABD ise Suriye muhalefetine sadece “ölümcül olmayan” yardımda bulunuyor. Hollande’ın çağrısı Fransa’da da tartışmalara neden oldu. Eski Savunma Bakanı Herve Morin, Fransa’nın silahları geçirebileceği tek ülkenin Türkiye olduğunu söylerken “Acaba Sayın Hollande, bu silahları Suriye muhalefetine teslim etmek için Türklerden izin istedi mi?” diye sordu. Suriye’de çatışmaların üçüncü yılına girmesi dolayısıyla muhalefet gösteri çağrısı yaparken cuma namazı sonrası ülkenin çeşitli yerlerinde protesto gösterileri düzenlendi. Ülkede çatışmaların başlangıcından beri 70 bin kişi hayatını kaybetti, 1 milyonu aşkın insan mülteci konumuna düştü. Milyonlarca kişinin de evsiz kaldığı ve kayıp olduğu Suriye’de büyük bir insani felaket yaşanıyor. Zarf ve mazruf Almanya Başbakanı Merkel ile Fransa Cumhurbaşkanı Hollande, dün Brüksel’de AB zirvesinde biraraya geldi. (Fotoğraf: AP)