Katalog

23 ARALIK 2013 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ 13 ücret yerinde saydı Ekonomi Servisi Türkiye Raporda, “Eğer bir ülkede Devrimci İşçi Sendikaları Kon üretilen değerin miktarındaki federasyonu Araştırma Enstitü artış ile ücretlerdeki artış arasü (DİSKAR) “Asgari ücret ve sındaki makas açılıyorsa bu duekonomik büyüme” raporunda, rum sömürünün artığını, üreverimlilik ve ekonomik büyüme tilen değerin belli ellerde topnin asgari ücrete yansımadığı be landığını bize göstermektedir. lirtilerek 1978’den bu yana eko Son günlerde gündeme taşınan nominin sabit fiyatlarla 3.8 kat, yolsuzluklar bu bağlamda da kişi başına düşen milli geele alınmalıdır. Nitekim kalirin 2.4 kat büyümesine mu kaynaklarının emekDİSKrağmen gerçek asgaçilerin yaşam düzeyAR’a göre ri ücretin neredeylerini yükseltmeye se yerinde saydığı kamu kaynaklarının değil, büyük para ifade edildi. ve mal sahipleriemekçilerin yaşam Asgari ücretin nin zenginleşmesi düzeylerini yükseltmeye gelişme seyriiçin kullanılması değil, büyük para ve mal nin, kişi ba2014 bütçesinin şına düşen temel karakterisahiplerinin zenginleşmesi milli ge ni oluşturmakiçin kullanılması AKP lirdeki artadır. Son yılhükümetinin her türlü tış ile palarda giderek ralel gitmeartan teşvik yolsuzluğu meşrulaştırma ve si halinde 35 ler, prim desher türlü denetim aygıtını yılda net 1634 tekleri ve verkendi kontrolüne alma TL’ye ulaşmagi indirimleri çabası yine emekçilerin sı gerektiğinin kamu bütçesi vurgulandığı rani adeta sermaye milli gelirden aldıkları porda, 2005’ten kesimlerine kaynak payı sınırlandıran bu yana kişi başıtransfer aygıtı haliunsurlar oldu. na milli gelirdeki büne getirmiştir. AKP yümenin yüzde 24 olduhükümetinin her türlü ğu buna karşın asgari ücyolsuzluğu meşrulaştırma retteki reel artışın yüzde 7.8 dü ve her türlü denetim aygıtını zeyinde kaldığı ifade edilirken, kendi kontrolüne alma çababüyümenin asgari ücrete yansı sı yine emekçilerin milli gelirmamasının bedelinin aylık net den aldıkları payı sınırlandı101 TL’lik gelir kaybına denk ran unsurlardır” görüşlerine geldiği ifade edildi. yer verildi. Yolsuzluk arttı,asgari Sermaye Denetimsiz Bırakılırsa! Sona ermekte olan 2013’ün siyasal ekonomi yönünden en önemli özelliği, sermayenin denetimsizliğinin, AKP iktidarınca önceki yıllara göre, çok daha ileri boyutlara taşınmasıdır. Gerçekte, geçen hafta patlak veren büyük yolsuzluk ve rüşvet soruşturması da sermayenin denetimsizliğinin doğrudan sonucudur. HHH Kuraldır, demokrasi gelişmişse sermaye de toplum adına denetlenir. AKP iktidarı, sermayeyi giderek daha fazla denetim dışı bırakıyor; buna bağlı olarak demokrasiyi güçlendirmiyor. Ülkemizde sermaye ortaklıkları ve kooperatifler genellikle içeriden, yani ortaklar tarafından etkin bir biçimde denetlenmiyor. Bu konuda bir adım atmayan AKP iktidarı, sermaye sahipliği yoluyla basını baskı altına alıyor. Bu yolla, sermayenin yaptıkları konusunda toplumun bilgilenmesi engelleniyor. Ek olarak önceki hükümetler gibi AKP’nin döneminde de sendikaların güçsüz kalması, sermayenin çalışanlar tarafından denetimi olanağını da yok ediyor. Kurumlar vergisi istatistiklerinin gösterdiği gibi sermaye gelirleri üzerindeki vergiler çok düşüktür. Yıllardır bu haksız vergi düzenini düzeltmeyen AKP hükümeti, teslim alamadığı sermaye kesimlerini, balyoz indirircesine çok ağır vergi cezalarıyla cezalandırıyor. Kamuya ait işletmeleri yağmalarcasına özelleştiren AKP iktidarı, yaptığı yasal düzenlemelerle sermayeyi iyice dizginsiz bıraktı. Danıştay’ın kamu yönetiminin işlemlerinin yasalara uygunluğunu denetleme yetkile rini sınırlandırdı; Düzenleme ve Denetleme Kurumları’nın bağımsızlıklarını ortadan kaldırdı. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulları çoğu konuda çalışamaz kılındı. Daha da önemlisi, Kamu İhale Kanunu değişikliklerle delik deşik edilerek kamu kesiminin mal ve hizmet alımlarının yaklaşık yüzde 95’i, yanlış okumadınız, yüzde beşi dışında kalan kısmı izlenebilir olmaktan çıkarıldı. Böylelikle, rüşvet ve yolsuzluklar kolaylaştırıldı; sermaye ile siyasetin karanlık yollarda kolayca sarmaşdolaş olmaları kolaylaştırıldı. HHH Bunlar yetmezmiş gibi, AKP iktidarı 2013’te sermayeye yeni destekler verdi. Önce, kamu yönetiminin ekonomik işlemlerini yıl boyu Meclis, daha doğrusu halk adına Sayıştay denetler. Toplam 146 kamu kurumunun bütçeden aldıkları ödenekleri ya da işçi, memur ve tüketici vatandaştan toplanan vergileri yasalara uygun olarak kullanıp kullanmadıklarına Sayıştay bakar. Ancak AKP hükümeti son yıllarda yaptığı yasa değişiklikleriyle Sayıştay’ın denetimini neredeyse tümüyle etkisizleştirdi; denetçileri baskı altına aldı. Sermayeye göz kırpma sürdürüldü; Temmuz 2013’te çıkarılan bir torba yasaya gece yarısı yapılan bir eklemeyle mimar ve mühendis odalarının mesleki denetim yetkileri kaldırıldı. Böylece, odaların, tamamıyla bağımsız çalışan, gücünü bilim ve teknikten alan ve toplumsal yarara öncelik veren çalışmaları engellenmiş oldu. Bunlar yetmezmiş gibi hükümet, 12 Eylül döneminde çıkarılan ve bugüne kadar hiç uygulanmayan odaların denetimini bakanlıklara bağlayan düzenlemeyi de yürürlüğe koydu; 7 Kasım 2013’te Orman Mühendisleri Odası Gıda, Tarım, Ormancılık Bakanlığı’nın; kalan 11 oda da 17 Aralık’ta Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın denetimine sokuldu. 17 Aralık tarihi bir gün oldu; etmebulma dünyası özdeyişi işledi ve büyük yolsuzluk ve rüşvet soruşturması açıldı. HHH Toplum adına denetlenmeyen sermaye, doğası gereği vahşileşir; yalnızca doğayı ve tarihsel varlıkları yok etmekle, işçileri daha çok sömürmekle kalmaz; kendisini besleyenleri, çocuklarından başlayarak midesine indirir. Ülke yeni yıla, demokratik bir anayasa ile olmasa da daha az denetlenebilecek bir sermaye yapısıyla giriyor! Daha ne olsun?! DİSKAR asgari ücretin, bir işçinin ailesi ile birlikte asgari olarak temel ihtiyaçlarını karşılayacak, işçiyi kimseye muhtaç etmeyecek bir düzeyde belirlenmesi ve sefaletin son bulması için şu önerilerde bulundu: 4 Asgari ücret, işçinin ailesi ile birlikte tüm zorunlu ihtiyaçlarını karşılayacak biçimde, insan onuruna yakışan bir düzeyde tespit edilmeli. 4 Asgari Ücret Tespit Komisyonu lağvedilmeli, asgari ücretin belirlenmesi süreci bir toplu pazarlık süreci olarak ele alınmalı. 4 Asgari ücretin herkese bölge, yaş, işkolu vb. ayrımı yapılmaksızın aynı oranda belirlenmesi esas alınmalı, bölgesel asgari ücrete uygulan ması yolundaki girişimlerden uzak durulmalı. 4 Asgari ücret, gelir dağılımını düzenleyici yönde belirlenmeli ve ekonomik büyümeden pay almalı. 4 Asgari ücretle çalışanlar için elektirik, su, doğalgaz kullanımı asgari ihtiyaç sınırına kadar ücretsiz olmalı. 4 Asgari ücretliden vergi alınmamalı. 4 Sabah 6.009.00 ile akşam 18.0021.00 saatleri arasında ulaşım parasız olmalı. 4 Asgari ücret görüşmeleri kamuoyuna açık hale getirilmeli, anlaşmazlık durumunda işçilerin üretimden gelen güçlerini kullanabilecekleri yasal zeminler oluşturulmalı. Altının fiyatı 3 yıl geri gitti Ekonomi Servisi Altın 12 yıl aradan sonra ilk kez bu yıl yatırımcısına kaybettirdi. Yıl başından bu yana son iki yıldaki tüm getirilerini geri veren altının fiyatı 2010 seviyelerine geri döndü. AA’nın haberine göre; geçen yılı 1.675 dolar seviyesinden tamamlayan altının onsu, bu yıl en yüksek 1.696 doları gördükten sonra yıl başına göre yüzde 28.49 değer yitirdi. ABD Merkez Bankası’nın parasal genişlemeyi sınırlandırmaya başlayabileceğinin ilk sinyalleri ile nisandan sonra düşüşü hızlanan altın, haziranda 1.180 dolar seviyesine kadar geriledi. Altın geçen haftayı da 1.200 dolar civarında tamamladı. Marbaş Menkul Değerler Araştırma Müdürü Üzeyir Doğan “Altın fiyatlarında kısa vadede 1.210 dolar üzerinde sağlıklı bir hareket görülmediği sürece yükselişlere karşı temkinli yaklaşmak gerektiğini düşünüyoruz. Faizlerin 2014 sonunda yönünü yukarıya çevirmesiyle altında yükseliş başlayabilir” dedi. TOKİ’ye vinçli protesto İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Ödemiş’te TOKİ tarafından yaptırılan devlet hastanesi inşaatında taşeron olarak çalışan ve iki aydır maaşlarını alamadıkları için 20 metre yüksekliğindeki kule vincin tepesinde çıkan 3 işçi, mücadelesini kazandı. Beşinci günde eyleme son vererek 107 saat sonra vinçten inen işçilere, alacaklarının yarına kadar ödeneceğine dair söz verildi. Süleyman Demirel Mahallesi’nde TOKİ tarafından yaptırılan 3 blok ve 6 katlı devlet hastanesinin yapımı ihalesini 10 ay önce alan Ankara merkezli inşaat firması, kaba inşaat kısmını taşeron Semtaş yen taşeron işçiler, milli piyango Şirketi’ne verdi. 10 ay önce yer tesbileti şeklinde tasarlanmış “Ta limi yapılarak çalışmalara başlanan şeron PiyangosuBüyük İkramiinşaatta çalışan 3 işçi, 2 aydır ye Kadro” yazılı sembolik biletlemaaşlarını alamadıklarını belirteri dağıttılar. Çapa’daki PTK bina rek, geçen salı eyleme başlamıştı. sı önünde “Susma haykır taşerona Protestolarını sonlandıran işçiler, hayır” sloganları atan grup eylemini daha sonra sağlık kontrolünden geçirilmek üzere Ödemiş Devlet Unkapanı’ndaki Bölge Çalışma MüHastanesi’ne götürüldü. dürlüğü önünde tamamladı. Taşeron piyangosu İstanbul Haber Servisi İşçiDer, TaşişDer ile Emek Adalet Platformu, dün Çapa’dan Unkapanı’ndaki Bölge Çalışma Müdürlüğü önüne kadar yürüyerek taşeron işçilerin kadro sorununa dikkat çekti. “Her yıl kadro verileceğine dair söylentiler taşeron işçiler arasında bir umut vesilesi olmaktadır. Bu umut her yıl yılbaşında düzenlenen milli piyango ikramiyesine benzemektedir” di Dünyada nükleer güç askıya alınıyor Ekonomi Servisi Rusya’daki devlet nükleer şirketi Rosatom’un yurtdışı yatırımlarından sorumlu şirketi JSC Rusatom Overseas’ın başkan yardımcısı Yury Sokolov, “Ekonomik kriz nedeniyle dünyada elektrik enerjisine yönelik talep düştü. Dolayısıyla devletler bu düşüşten yola çıkarak da nükleer santrallarla ilgili çalışmalarını askıya aldı” dedi. Sokolov, yeni nükleer güç santrallarının gelişimiyle ilgili 3 yıl önce yapılan tahminlerle şu anki durum karşılaştırıldığında yüzde 1012’lik bir düşüş olduğunu söyledi. Sokolov, “İsveç, Almanya, İtalya, Romanya gibi ülkeler bu düşüşte etkili oldu. Nükleer enerjide Ortadoğu ülkeleri yeni pazar olarak karşımıza çıkıyor” diye konuştu. Emekliden oy isteyene 13 şart Ekonomi Servisi Türkiye Emekliler Derneği (TÜED), 30 Mart 2014’te yapılacak yerel seçimlerde yaklaşık 10 milyon 400 bin emeklinin oyuna talip olan parti ve adayları, emeklilerin şartlarını içeren 13 maddelik listeyle karşılayacak. TÜED Genel Başkanı Kazım Ergün, AA’ya yaptığı açıklamada, Türkiye’de en geniş oy potansiyeline sahip kesimin emekliler olduğuna dikkati çekti. Ergün, emeklinin maaş gibi temel sorunlarının yanında sosyal hayatla ilgili sıkıntılarının da olduğunu vurguladı. TÜED’nin aday ve partilere sunacakları şartlardan bazıları şöyle: l 65 ve üzeri yaşlardakiler için uygulanan şehir içi toplu taşıma araçlarından ücretsiz yararlanma imkanı 60 yaşa kadar indirilmeli. l Yaşlı Meclisi gibi mekanizmalar oluşturulmalı, yaşlılar için evde bakım hizmetleri verilmeli. Kültürel, sanatsal, sosyal ve sportif faaliyetler organize edilmeli lEmekliler için ek gelir imkânı yaratacak projeler uygulamaya konmalı. l Emeklilerin öğrenim gören çocukları için burs sistemi geliştirilmeli. Yazarımız rahatsızlığından dolayı bugünkü yazısını yazamamıştır. Bankası’ndan tahvil ve bono arzı Ekonomi Servisi İş Bankası, bugün, yarın ve 25 Aralık’ta farklı vadelerde 2 bono ve 1 iskontolu tahvilin halka arzını gerçekleştirecek. 100 milyon TL nominal değerli, benzer vadeli Devlet İç Borçlanma Senetleri üzerine 40 baz puan ek getiri sağlayan 68 gün vadeli bono 5 Mart 2014’de itfa olacak. 200 milyon TL nominal değerli, benzer vadeli Devlet İç Borçlanma Senetleri üzerine 50 baz puan ek getiri sağlayan 166 gün vadeli bono 11 Haziran 2014’de; 100 milyon TL nominal değerli, benzer vadeli Devlet İç Borçlanma Senetleri üzerine 60 baz puan ek getiri sağlayan 376 gün vadeli tahvil ise 7 Ocak 2015’te itfa olacak. Tahvil ve bono halka arzına katılmak için asgari katılım tutarı 1.000 TL. Yapı Kredi’ye ‘En İyi Özel Bankacılık’ ödülü Ekonomi Servisi Yapı Kredi Özel Bankacılık, Global Financial Market Review (GFM) tarafından “En İyi Özel Bankacılık” ödülüne layık görüldü. Yapı Kredi’nin özel bankacılıkta 2013 itibarıyla 30 bine yakın müşterisiyle ortalama 26 milyar varlık yönettiğini belirten Yapı Kredi Özel Bankacılık Pazarlama Direktörü İmre Tüylü, “Türkiye’de özel bankacılığı hayata geçiren ilk banka olarak uzun yıllardır bu hizmeti sunuyoruz. Müşterilerimizi tanıyarak onların risk profillerini ve hedeflerini analiz ediyoruz. Özel bankacılık alanında en geniş ürün yelpazesine sahip bankayız” dedi. Denizli 12 milyar dolar ihracat amaçlıyor Ekonomi Servisi Denizli İhracatçılar Birliği (DENİB) bu yıl 20. yılını kutluyor. 20. Yıl Ödül Töreni’nde konuşan DENİB Başkanı Süleyman Kocasert 20 yıl önce 107 üye ile kurulan birliğin ilk yılında 170 milyon dolarlık ihracat yaptığını kaydererek , 20. yılı geride bırakırken 2.1 milyar dolarlık ihracata imza atacaklarını söyledi. Kocasert, “Denizli, 2012’ye gelindiğinde 161 ülkeye bin 916 farklı üründe ihracat gerçekleştirmeyi başardı. Önümüzdeki ilk önemli dönemeç olan Cumhuriyetimizin 100. kuruluş yıldönümünde 12 milyar dolarlık ihracata ulaşan bir Denizli’yi hedefliyoruz. Türkiye ihracatından aldığımız yüzde 2’lik payı yüzde 2.3’lere çıkarmayı amaçlıyoruz” dedi.