Katalog

22 ARALIK 2013 PAZAR 70 CUMHURİYET SAYFA kultur@cumhuriyet.com.tr KÜLTÜR 19 Robert Kolejli kadın oyunculara onur ödülü Araştırmacı Yaşar Yılmaz, Türkiye’den kaçırılan eserleri fotoğrafladı HANGİ ESER NEREDE? Türkiye’den en çok Ege Bölgesi’nden eserlerin kaçırıldığını belirten Yılmaz, bazı eserlerin nerelerde sergilendiğini şöyle sıraladı: l Bergama Tapınağı ve Milet Pazar Yeri (MÖ 4. yy.) Almanya’daki Bergama Müzesi’nde. l Salihli Tapınak Sütunu (MÖ 4. yy.) Amerika’daki Metropolitian Müzesi’nde. l Urla (Klazomenai) Lahiti İngiltere’deki British Müzesi’nde. l Efes Kütüphanesi’nin heykel asılları Avusturya’nın Efes Müzesi’nde. l İzmir Apollon Heykeli (MS 2. yy.) Fransa’nın Louvre Müzesi’nde. l Efes Artemis Tapınağı’ndan Amazon Kadın Heykeli Amerika’nın Baltimore Müzesi’nde. eserlerin Atina’daki Benaki Müzesi’nin içinde sergilendiğine şahit oldum. Resmen iki salon dolusu eseri bizden alıp götürmüşler. Atina’daki 10 müzenin 6’sında bize ait olan 3 bin eseri belgeleyip fotoğrafladım. Bunun gibi onlarca belge mevcut. Şimdi bu 2 yıllık çalışmamı bir kitap haline getireceğim. Bugün Birleşmiş Milletler’e bağlı UNESCO’nun ‘Her eser kendi toprağına iade edilmelidir’ hükmü bulunmaktadır. Türkiye bu eserleri geri istemelidir.” eserlik bin yağma inşaat mühendisi Yılmaz, İzmir ve Ege’den yaklaşık 50 bin eserin yurtdışına kaçırıldığını açıkladı. Araştırmasına 2009’da başlayan Yılmaz, ABD’deki Paul Getty, Metropolitan, Boston, İngiltere’deki British, Oxford Ashmolean, Almanya’daki Bergama, Alte ve Yunanistan’daki Benaki gibi müzelerde Osmanlı eserlerinin yanı sıra milattan öncesine dayanan eserlerin, hatta türbelerdeki tabutların bile kaçırıldığını tespit ettiğini söyledi. Bu müzelerde sergilenen eserlerin üzerinde yer alan bilgi notlarından yola çıkarak 70 bin eserin Türkiye’den kaçırıldığını belirlediğini, tüm eserlerin tek tek fotoğraflarını çektiğini anlatan Yılmaz, şöyle dedi: “Bilindiği üzere Ege’de en büyük yağmaya Bergama ve Efes’in 1863’te ‘bilimsel araştırma’ denilerek Alman Arkeoloji Enstitüsü ve Avusturyalılar tarafından kazılmasıyla başlandı ve hiçbir itiraz gelmemesi üzerine 1930 yılında Bergama Müzesi açıldı. Bugün hâlâ Alman Arkeoloji Enstitüsü tarafından Bergama’da kazılar devam etmektedir. Apollon heykeli. MS. 2. yüzyıl. Fransa Louvre Müzesi. u Yılmaz, BM’ye bağlı UNESCO’nun “Her eser kendi toprağına iade edilmelidir” hükmü bulunduğunu vurgulayarak “Türkiye bu eserleri geri istemelidir” diyor. EMRE DÖKER Kültür Servisi Boğaziçi Üniversitesi’nin 150. Kuruluş Yıldönümü etkinlikleri kapsamında, Robert Kolej mezunu kadın oyunculara onur ödülü verildi. Ödüller, Tiyatro Boyalı Kuş’un “Melek” adlı oyununun Boğaziçi Üniversitesi Demir Demirgil Salonu’nda sahnelendikten sonra Çiğdem Selışık, Göksel Kortay, Nevra Serezli ve Oya Başak’a sunuldu. Robert Kolejli olmayan, Türkiye’nin ve Darülbedayi’nin ilk kadın genel sanat yönetmeni Gencay Gürün’e de onur ödülü sunuldu. Çekimleri nedeniyle ödül törenine katılamayan Meral Çetinkaya’nın ödülü İstanbul Büyükşehir Belediyesi Turizm Atölyesi Başkanı Tülin Ersöz’e, Esin Eden’in ödülü Matematik Bölümü’nden yeğeni Prof. Alp Eden’e, Hollanda’da yaşayan Meral Taygun’un ödülü ise gazeteci yazar Zeynep Göğüş’e verildi. İZMİR Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi’nden çalınan ve İstanbul’da yapılan operasyonda ele geçirilen 30 tabloyla ilgili soruşturma derinleştirilirken, gözler Türkiye’nin çeşitli müze ve ören yerlerinden çalınan eserlere çevrildi. Araştırmacı Yaşar Yılmaz dünyadaki çeşitli müzeleri gezerek, ülkemizden kaçırılan eserleri fotoğrafladı. Yılmaz çalışma sonunda, 70 bine yakın tarihi eserin Türkiye’den çalındığını tespit etti. Bu eserlerin geri getirilmesine ilişkin şu ana kadar bir işlem yapılmamasını da eleştirdi. ABD, Avusturya, Danimarka, Almanya, Rusya ve Yunanistan’ın önde gelen müzelerini gezerek, yağmalanan ve çalınan eserleri fotoğraflayan emekli Yine benzer şekilde Avusturyalılar da 1986 yılında Neuburg Sarayı’nı Efes Müzesi’ne dönüştürmüşlerdir. Yalnızca bu müzeler bile ülkelerine yılda 15 milyon Avro getirmektedir. Bunu düşünürsek ülke olarak ne denli büyük bir kayıp yaşadığımız ortadadır.” 70 bin eseri geri alma zamanının geldiğini de belirten Yılmaz, şunları söyledi: “Bergama ve Efes müzelerinin yanı sıra Yunanistan ziyaretim sırasında Aliağa’daki Myrina antik kentine ait Kültür Servisi İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları, Gaziosmanpaşa Belediye Kompleksi’nde bulunan Gaziosmanpaşa Sahnesi’ni yeniden hizmete açıyor. 2005 yılından bu yana tadilat nedeniyle Şehir Tiyatroları’nın oyun sahneleyemediği Gaziosmanpaşa Sahnesi’nde ocak ayından itibaren oyunlar seyirciyle buluşacak. Gaziosmanpaşa Belediye Kompleksi’nde ayrıca çocuk oyunlarının sahnelendiği Gaziosmanpaşa Ferih Egemen Çocuk Tiyatrosu Sahnesi de bulunuyor. Gaziosmanpaşa Sahnesi yeniden açılıyor AST İstanbul’da Kültür Servisi Ankara Sanat Tiyatrosu’nun “Halktan Biri” adlı oyunu bugün saat 20.00’de İstanbul Beşiktaş Akatlar Kültür Merkezi’nde sahneleniyor. Sam Bobrick’in yazdığı oyunu Arif Akkaya yönetiyor. Açlık sınırında yaşayan, işinden atılmış, evinin borcunu ödemeye çalışan ve başkana hakaret dolu mektuplar yazan Travis Pine’ın hikâyesini konu alan oyunda Mehmet Atay ve Mahir İpek rol alıyor. Kültür Servisi Piyano virtüözü İdil Biret ve Borusan Quartet, 24 Aralık saat 20.30’da Caddebostan Kültür Merkezi’nde aynı sahneyi paylaşacaklar. İdil Biret ve Borusan Quartet bu konserde, romantik dönemin en önemli bestecilerinden R. Schumann’ın Piyano Quintet’ini ve Beethoven’in 4 Numaralı Quartet’ini seslendirecekler. İdil Biret ve Borusan Quartet aynı sahnede Kültür Servisi Sanatçı Köken Ergun, SALT Ulus’taki “Kitle ve İktidar” sergisi kapsamında, 25 Aralık Çarşamba günü saat 19.00’da SALT Galata’da etnograf Leyla Neyzi ile bir söyleşi gerçekleştirecek. Söyleşiyi takiben, sanatçının ödüllü kısa filmi “Aşura” (2012) gösterilecek. SALT’ta konuşma Grup Yorum ‘Halkın Elleri’ (Kalan Müzik) Neredeyse iki yılda tamamlanabildi Grup Yorum’un yeni albümünün kayıtları. Bu tatsız gecikmenin nedeni, polis baskınlarından birinde kayıtlara el konulması ve stüdyonun kullanılamaz hale gelene kadar talan edilmesi. Her şeyi sil baştan, eşin dostun verdiği ellerle yapmış bu boyun eğmeyen müzisyenler. Belki de Halkın Elleri adının taşıdığı manidar anlam burada aranmalı. Son beş yılın ekonomik, politik ve kültürel bilançosu bu çalışma. Bu süre zarfında halkın başına ne geldiyse, o var içinde; acı, sevinç, öfke, kahramanlık, zafer, direniş öyküleri gibi. Yani onları defalarca birleşmeye iten ve ayakta tutan her şey. Son olarak Gezi Direnişi’ne destek veren 28 yıllık topluluğun 22. albümünde 14 yeni şarkı var. Dokuz dakikalık ağıt “Hakikat Savaşçısı”, polisin döverek öldürdüğü Engin Çeber için yazılmış. “Weyn El Malain” adlı Arap halk şarkısını, şimdi parmaklıklar arkasında bulunan solistleri Ayfer’in sesinden konser kaydıyla koymuşlar. Solistler Adile Yadırgı, Erdal Bayrakoğlu, Selçuk Balcı, davulcular Ediz Hafızoğlu, Turgut Alp Bekoğlu, basçı Eylem Pelit, gitarcı Cem Tuncer, topluluğa sesiyle sazıyla destek verenlerden birkaçı. Albümün adı “Halkın Elleri”, Grup Yorum halkın gözü kulağı… Yavuz Akyazıcı Quartet ‘Short Stories’ (Esen Müzik) Yavuz Akyazıcı caz müziğinin sadece elit bir tabakanın kulak misafiri olmasına seyirci kalmak isteyen bir müzisyen değil. Caz müziğini sokaktaki adama sevdirmek için elden ne geleceğini düşünenlerden; hatta bunun için pop şarkılarını caza uyarlayıp albüm çıkaran Brave Heart’lardan. Yalnızca iyi bir besteci ve gitarcı da değil; tahmin yürütülebileceği üzere aynı zamanda usta bir düzenlemeci. Yetenek ve yaratıcılığı saymıyorum bile… Komplike bir müzisyende olması gereken özellikleri bir arada sergilemeye yine devam ediyor yeni albümü “Short Stories” ile. Üçüncü stüdyo albümünde, kendisinin imzaladığı dokuz orijinal beste, toplam 50 dakikada su gibi akıyor. Beste, çalgıcılık ve düzenleme konularında tüm hünerini döktürüyor Yavuz. Birbirlerine halatla bağlı olmasa da, hikâyecilik etrafında odaklanan parçalar canlı çalınmış kadar taze, doğaçlama duyguları fevkalade yüksek. Ancak sanılmaya ki, kişisel bir ürün “Short Stories”. İçinde çok değerli müzisyenler var: Saksofonda Yahya Dai, basta Volkan Hürsever ve davulda Cengiz Baysal. “Short Stories” albümü teyit ediyor: Memleketimizde icra edilen caz müziğinin mevcut seviye hizasını yukarıya çekenlerden biri Yavuz Akyazıcı, dostlarıyla birlikte. muratbeser@muratbeser.com