Katalog

SAYFA CUMHURİYET 28 KASIM 2013 PERŞEMBE 12 DENİZ BERKTAY DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr KİEV Letonya’nın başkenti Riga’da geçen hafta büyük bir süpermarketin çatısının çökmesi sonucunda çok sayıda kişinin hayatını kaybetmesi üzerine Letonya Başbakanı Valdis Dombrovskis, kendisinin de bu durumu önleyemediği için sorumlu olduğunu ifade ederek görevinden istifa ettiğini açıkladı. Faciada 54 kişi yaşamını yitirmişti. larına güçlükle hâkim olduğu konuşmasında, “Bu trajediyi göz önünde bulundararak ülLetonya Cumhurbaş (Fotoğraflar: REUTERS) kemize parlamentonun çoğunluğunun deskanı Andris Berzins ile teğini alacak yeni bir hükümet gerekiyor” görüşerek istifa etme kararı aldığını bildiren Başbakan Dombrovskis, konuyla ilgili olarak basına yap dedi. Dombrovskis, ülkenin Avro bölgesine girmetığı açıklamada, bu olaydan sonra görevde kalmayı sine haftalar kala yaptığı açıklamada, başbakanlıkuygun görmediğini belirtti. Dombrovskis, gözyaş tan istifasını sunduğunu kaydetti. Süpermarketle birlikte hükümet de çöktü Letonya Başbakanı trajedi nedeniyle istifa etti İtalya siyase tinin adı skandallarla anılan eski başbakanı dün Roma’da taraftarlarına seslendi. (REUTERS) Almanya’da Türkiye CDU/CSU ile SPD koalisyon sözleşmesinde Dış Haberler Servisi Almanya’da 22 Eylül’de yapılan seçimlerin ardından Başbakan Angela Merkel liderliğindeki Hıristiyan Birlik partileri (CDU/CSU) ile Sosyal Demokrat Parti (SPD) lideri Sigmar Gabriel arasında yeni hükümet için uzlaşma sağlandı. Koalisyon sözleşmesine göre Almanya’da doğup büyüyen Türkiyeli göçmenlere çifte vatandaşlık hakkı tanınacak. Almanya’da doğan göçmen çocukları 23 yaşına geldiklerinde ya Türk vatandaşlığını ya da Alman vatandaşlığını seçmek zorunda kalıyordu. Koalisyon sözleşmesinde, Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) üyelik sürecinin “ucu açık” olduğu ve müzakere sürecinin otomatik olarak üyelikle sonuçlanmasının söz konusu olmadığı, tam üyeliğin baştan garanti edilemeyeceği de vurgulandı. Sözleşmede, “AB’nin yeni üye kabul edemeyecek ya da Türkiye’nin üyeliğinin gerektirdiği yükümlülükleri tamamen yerine getiremeyecek durumda olması halinde Türkiye, AB ve Almanya ile olan imtiyazlı ilişkilerini güçlendirecek şekilde Avrupa yapılarına olabildiğince sıkı bir biçimde bağlanmalıdır” denildi. Riga’da 21 Kasım akşamı, Maksim adlı büyük bir süpermarketin çatısının çökmesi sonucunda 54 kişi hayatını kaybederken 40 kiDombrovskis şi yaralanmıştı. Dün Letonyalılar soğuğa karşın, kurbanları anarken çatının ikinci kez çökmesi sonucu felakette ölen 3 itfaiyecinin cenazesi için toplandı. Hem hükümet hem belediye meclisi olayı ayrı ayrı soruşturacaklarını açıkladı. Halk ödüllü projenin kullanılan materyallerden ötürü mü, yoksa tasarım hatasından ötürü mü çöktüğünü öğrenmek istiyor. Berzins’in ofisinden yapılan açıklamada, yeni hükümet kurmak için görüşmelere gelecek haftadan itibaren başlanacağı kaydedildi ancak 24 Ekim’de yapılması planlanan seçimlerin öne alınmasından söz edilmedi. Kırmızı Pabuç Kampanyası ROMA Kırmızı, Çizme’de kadına karşı şiddetin rengi. “Kadına karşı şiddete hayır” kampanyalarının şahlandığı pazartesi günü, Çizme meydanları kırmızıya boyandı. Bizde hani ölü evlerinin kapısına konan “yas simgesi” pabuçlar vardır ya… Onun gibi İtalya’nın meydanlarına, “şiddet kurbanı kadınları” temsilen çift çift kırmızı ayakkabı bırakıldı. 35 yaşındaki Anna… Eski sevgilisi tarafından bıçaklanmış… 41 yaşındaki Paola… Nişanlısı tarafından vurulmuş… 53 yaşında Immacolata… Kocası tarafından beyni dağıtılmış… Paola, Immacolata, Concetta, Sofia, Marta… Böyle yüzlerce isim ve bu isimlerin hemen yanında öldürülme nedenlerini belirten pankartlarla beraber, yaşamayan sahiplerini temsilen alanlar kırmızı pabuçlarla doldu taştı. Gözün alabildiği denli uzanan sahipsiz kalmış boş kırmızı pabuçlar… Sırf kadın oldukları için öldürülen hemcinslerimizin hüznünü duyurdu. “Kırmızı pabuç” eylemi bu yılın yeniliği… Afişlerinde, “Kesilen ve durdurulan adımlar için kırmızı pabuçlar” yazıyor: “Koca, eş, sevgili eliyle dökülen kadınların kanı gibi kırmızı; şiddetin her türlüsüne başkaldıran kadınların gücü gibi kırmızı” sloganlarıyla destekleniyor. Her yıl daha büyük duyarlılık ve geniş katılımla götürülen mücadelenin rengi o kadar “kırmızı”ya dönüşmüş durumda ki, 25 Kasım’da bazı belediyeler “kadına şiddeti” boykot etmek için binalarını boydan boya lazer ışıklarıyla kırmızıya boyadılar. Aralarında Mikelanj’ın da bulunduğu Rönesans sanatçıları tarafından yapılmış olan Roma’nın ünlü Campidoglio belediye sarayının meydan cephesinde 25 Kasım gecesi örneğin, kırmızı fon üzerinde İngilizce “Stop Violence Against Women/Kadına Karşı Şiddeti Durdurun” yazısı okunuyordu… “Kadına karşı şiddetle mücadelenin” biricik itiş gücü, İtalya’da ülke çapında harekete geçirilen bu “kırmızı kampanyalar”dan ibaret değil. Kadını; yıllarca TV’leri ve “bunga bunga partileriyle” cinsel objeye indirgeyen Berlusconi döneminden farklı olarak siyasette de yeni bir hassasiyet var. Yedi aylık koalisyon hükümetinin başındaki Enrico Letta, kadın dostu bir başbakan. Kadına yönelik şiddete karşı “Biz bu mücadeleyi kazanmak zorundayız” diye bizzat kolları sıvayan ve kabinenin üçte birini rekor açılımla kadın bakanlara tahsis eden Letta hükümeti; ekim ayında kadına her çeşit şiddeti en ağır yaptırımlarla cezalandıran yeni bir yasa geçirdi. Bunun yanı sıra, şiddet mağdurlarının korumaya alınması da kolaylaştırıldı. Letta hükümetinin, sorun karşısındaki duyarlılık artışında, kabine üyelerinin yaş ortalamasının 4050’ye düşmesinin, siyasette kuşak değişiminin etkisi oldu. Ancak bu meyanda 90 yaşına merdiven dayayan Cumhurbaşkanı Napolitano da, kavgaya güç vermekten geri kalmadı ve yüzüne nişanlısı tarafından kezzap atılan bir “şiddet kurbanı” genç kadını 25 Kasım’da “Cumhuriyet nişanı” ile onurlandırdı. Devlet, hükümet eliyle hızlandırılan mücadeleye, ülkenin farklı bölgelerinden de destek geldi… “Pilot çalışma” diye başlatılan Toskana bölgesinin Grosseto Hastanesi’nde örneğin “pembe oda” adı verilen bir uygulama ilgi çekti. Şiddet kurbanı kadın hastanenin özel “pembe oda” bölümüne girdiği zaman, gizlilik altında tıbbi her yardımı ücretsiz alıyor. Şiddet görmüş kadına hastane görevlileri kol kanat geriyor. Örneğin fiziki ve psikolojik travma geçiren kadın hastane bölümleri arasında dolaştırılmıyor. Müdahalelerin hepsi “pembe oda”da yapılıyor. “Oda” dışında da bu arada isteğe bağlı yapılan ihbarları değerlendiren güvenlik görevlileri bulunuyor. İtalya’nın diğer bölgelerinde de yaşama geçirilmesi beklenen bu “pembe oda” uygulaması sayesinde, “kadına karşı şiddet ihbarlarında” yüzde 50 artış olduğu kaydediliyor. Ama asıl mücadelenin okullarda “kızlı erkekli” eğitim kampanyalarıyla başlatılması bekleniyor. Kadına yönelik şiddetin beslendiği ana damarın; kadını hor gören ve ötekileştiren, 2. sınıfa indirgeyen patriarkal modeller olduğuna dikkat çeken uzmanlar; mücadeleyi kazanmanın tek yolunu, bu geleneksel kalıplardan kurtulmak olarak belirliyor. Kadına şiddeti tetikleyen unsurun “cinsiyetçilik” olduğunu vurgulayan psikologlar; “cinsiyetçiliği” kırmanın yöntemini “ağaç yaşken eğilir” hesabı, küçük yaştan itibaren “kızlı erkekli” ortamları çoğaltmak olarak görüyorlar. Kızların kızlarla, erkeklerin erkeklerle oynaması yerine örneğin “kızlı erkekli” oynamanın önemine vurgu yapıyorlar. Kız kıza, erkek erkeğe oyun ve eğitim, “kadını” ilerde başka ırk gibi algılayan bir bakışı şartlıyor ve “ötekileştirmeyi” kolaylaştırıyor. Türkiye’de halihazırda yapılmakta olan “cinsler arası” duvar örme ve kız erkek “ayrıştırmasının” kadına şiddeti körükleyen en birinci unsur olduğu özetle ortaya çıkıyor. “Cinsiyet uçurumu raporlarında” neden dünyanın en uç ülkeleri arasında çıktığımızı şimdi anlıyor musunuz? anlaşırken Türklere çifte vatandaşlık yolu açıldı uzlaşması parlamentodan atıldı Dış Haberler Servisi Eski İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi, parlamentodan ihraç edildi. Senatoda dün yapılan oylamada, 3 dönem başbakanlık yapan Berlusconi’nin üyeliği, vergi yolsuzluğuyla ilgili olarak aldığı mahkumiyet sebebiyle düşürüldü. Berlusconi, geçen ağustos ayında 4 yıl hapis cezasına çarptırılmış, daha sonra ceza ev hapsine ya da zorunlu kamu hizmetine çevrilmişti. 77 yaşındaki Berlusconi ise binlerce taraftarına hitaben yaptığı konuşmada, kararı “Demokrasi için yas günü” diye niteledi. Berlusconi MerkelGabrielSeehofer liderliğindeki koalisyon protokolünde Türkiye’nin AB üyeliği süreci için “ucu açık” ifadesi yer alıyor. (Fotoğraf: REUTERS) hükümeti sorguladı Kadın vekil K uveyt’in kadın milletvekili Safaa el Haşim meslektaşı Riyad el Adsani ile birlikte mecliste, Başbakan Şeyh Cabir Mübarek el Sabah ve hükümetin ekonomik programını sorguladı. Vekiller, Kuveyt’in yüksek petrol fiyatlarına karşın ekonomik anlamda ciddi bir gelişme göstermediğini savundu. En son 1980’de hastane yapıldığını vurgulayan vekiller kalkınma için ayrılan paraların da hesabını sordu. (Fotoğraf: AFP) Türkiye’nin son yıllardaki ekonomik gelişimi ve yaptığı reformların övüldüğü sözleşmede, AB ile Türkiye arasındaki ilişkilerin derinleştirilmesinin arzulandığı, dış politika ve güvenlik politikalarında da yakın stratejik işbirliği yapılacağı vurgulandı. Koalisyon sözleşmesinin imsı gerektiğini bildiren bir yazı gönderildi. SADİ TEKELİOĞLU zalanmasının ardından düzenleOrhan Kurt, oturma izninin uzatılmanen basın toplantısında Merkel, KOPENHAG Danimarka’da yaşaması nedeniyle 2.5 yıl süreyle belirsizlik müzakereler sırasında en zorlu yan Türkiye kökenli Orhan Kurt Ankaiçinde Danimarka’da yaşadı. başlıklardan birinin çifte vatanra Anlaşması’nı uygulatarak oturma ve Avukatı Hacı Önal’ın girişimleri ile daşlık konusu olduğunu söyleçalışma izni aldı. 2008 yılında işçi olaOrhan Kurt, kendisinin Türkiye Cum di. Merkel, Almanya’da doğup rak Danimarka’ya gelen ve Kopenhag’dahuriyeti vatandaşı olduğu ve Ankara büyümüş olan göçmen kökenli ki Mevlana Fırını’nda çalışan Kurt, birer Orhan Kurt. Anlaşması’ndan doğan hakları olduğugençleri kazanmak istedikleriyıllık sürelerle dört yıl boyunca oturma nu hatırlatarak, Ankara Anlaşması’na göne işaret ederek, “Bu çok açık ve çalışma iznini uzattı. 4. yıl sonunda yeniden re uzatma başvurusunun ele alınması ve kendibir sinyaldir. Biz bu gençleri uzatma başvurusunda bulunduğunda kendisi sinin oturma ve çalışma izninin uzatılması geistiyoruz. Onlar bizim toplune iznin uzatılmadığı, Danimarka’dan ayrılma rektiğini dile getirdi. mumuzun bir parçasıdır. Bu Stratejik işbirliği vurgusu adımı atmak bizim için kolay olmadı” dedi. Gabriel de çifte vatandaşlık konusunda gençlere “Bize aitsiniz” mesajı vermek istediklerini, artık dışlanmışlık duygusunun ortadan kalkacağını savundu. Sadece Almanya’da doğan göçmen kökenlilere çifte vatandaşlık hakkı verilmesi eleştirilere de neden oldu. Avrupalı kimi Türk dernekler bunu olumlu ama yetersiz bir adım olarak yorumladı. Öte yandan SPD’nin Merkel’den önemli tavizler kopardığı belirtiliyor. Önceki gün öğlen saatlerinde başlayan görüşmelerde, saat başına 8.50 Avro’luk asgari ücret uy gulaması ve bazı büyük şehirlerde kiraların denetim altına alınması kararlaştırıldı. Asgari ücret uygulaması 2015’te yürürlüğe girecek, ancak tam olarak sistemin işlemesi 2017’yi bulacak. 45 yıl boyunca prim ödeyenlerin emeklilik yaşının SPD’nin istediği gibi 67’den 63’e indirilmesi de kararlaştırıldı. Ancak koalisyon anlaşması ay başında SPD üyeleri tarafından oylanacak. Sonucun ise aralık ortasında alınması bekleniyor. Kararın olumsuz olması halinde yeniden seçime gidilmesi de söz konusu. Cezalar ağırlaştırıldı Vizeyi hükümet değil, vatandaş kaldırıyor ‘Pembe oda’ tedavisi Sürüş hakkı için destek Ralliciler Suudi kadının yanında (Fotoğraf: AFP) Irak’ta şiddet hız kesmiyor n Dış Haberler Savaşı Irak’ın başkenti Bağdat’ta vurularak öldürüldükleri belirlenen 19 ceset bulunduğu bildirildi. Yaşlarının 20 ve 30 arasında değiştiği kaydedilen cesetlerden sekizinin Sünnilerin yoğun yaşadıkları Dura bölgesinde, altısının da Şii bölgesi Şula’da kanal içinde bulundukları kaydedilirken Hürriye bölgesinde bir ailenin üçü erkek iki kadın beş ferdinin de evlerinde öldürülmüş olarak bulundukları ifade edildi. Irak’ta dün meydana gelen mezhep çatışmalarında da 27 kişinin hayatını kaybettiği belirtildi. Tayland’da öfke yayılıyor Dış Haberler Servisi Tayland’da günlerdir iktidara yönelik sürdürülen kitlesel protestoların başkent Bankgok dışına da taştığı bildirildi. Protestoların, turistik Puket Adası’nın da aralarında bulunduğu muhaliflerin güçlü olduğu güney bölgelerinde yayıldığı kaydedildi. İçişleri, ziraat, ulaşım ve spor ile turizm bakanlıkları göstericiler tarafından önceki gün işgal edilmişti. Sayılarının on bine yaklaştığı belirtilen göstericilerin dün başkent Bangkok civarında yönetime ait kurumların önünde toplandıkları bildirilirken gösterilere öncülük eden eski Başbakan Yardımcısı Suthep Thaugsuban protestocuların işgal ettiği Mali Gösteriler başkentin dışına da taştı ye Bakanlığı binasında yaptığı açıklamada “birkaç gün içerisinde zafere ulaşacaklarını” ileri sürdü. Bangkok’ta bir mahkeme Suthep Thaugsuban hakkında tutuklama kararı çıkarttı. Başbakan yardımcısı ise durum ciddi olsa da kontrol altında olduğunu belirterek protestocuların başbakanlık ya da parlamentoya girmelerine izin verilmeyeceğini söyledi. Göstericiler, yolsuzluk iddiaları üzerine askeri darbeyle devrilen eski Başbakan Thaksin Şinavatra’nın, kız kardeşi olan şimdiki Başbakan Yingluck Şinavatra önderliğindeki hükümetin çıkarmaya hazırlandığı bir yasayla affedileceğini öne sürüyor. Dış Haberler Ser (AP) visi Suudi Arabistan’da kadınların otomobil kullanmalarını yasaklayan yasaya karşı kampanya başlatan Suudi Arabistanlı kadınlara otomobil yarışçılarından destek geldi. Eski Finlandiyalı rallici Ari Vatenen ile Tunuslu rallici Hend Chaouch dün Paris’te Suudi Arabistanlı kadınlara yönelik ayrımcı tutumu ve otomobil kullanmalarının engellenmesini protesto etti. Bu arada Fransa’daki peçe yasağı nedeniyle düşünce, fikir ve dini özgürlük hakkının yasalar yoluyla ihlal edildiğini ileri süren Müslüman kadının davası dün Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde görülmeye başlandı. Adı açıklanmayan genç kadın, peçe takıp çarşaf giymeyi “dini inancı, kültürü” nedeniyle tercih ettiğini ve bunun kişisel kararı olduğunu savunurken feminist Uluslararası Kadın Hakları Birligi’nin başkanı Annie Sugier, peçe yasağının sürdürülmesi gerektiğini savundu. Sugier, “Peçe ve çarşaf, kadının toplumdan birey olarak toptan silinmesi anlamına gelmektedir” dedi. ‘Kızlı erkekli’ eğitim kampanyası