Katalog

SAYFA CUMHURİYET 11 HAZİRAN 2012 PAZARTESİ dishab@cumhuriyet.com.tr 12 Knesset, ‘soykırımı’ görüşecek ? TEL AVİV (ANKA) Dokuz Türk’ün öldürüldüğü Mavi Marmara baskınına ilişkin dört İsrailli komutan hakkında müebbet talebiyle dava açılmasına tepki gösterilen İsrail parlamentosunda (Knesset) yarın “Ermeni soykırımı” konusunda bir görüşme yapılacak. Haaretz gazetesine göre, Knesset Başkanı Reuven Rivlin, “Ermeni soykırımı” konusunda kamuya açık bir görüşme yapılmasına izin vermeyi kararlaştırdı. Görüşmenin, solcu Meretz üyesi Zahava GalOn’un talebi üzerine yapılacağına da dikkat çeken Haaretz, meselenin, daha sonra Knesset’in komitelerinden birinin gündemine de geleceğini yazdı. Haberde, Knesset’in yıllarca Türkiye ile ilişkilere zarar vermemek için konuyu ele almaktan kaçındığına dikkat çekildi. DIŞ HABERLER Irak Cumhurbaşkanı, başbakan hakkındaki güvenoylaması isteğini reddetti Maliki son anda kurtuldu Dış Haberler Servisi Irak Cumhurbaşkanı Celâl Talabani, Başbakan Nuri el Maliki liderliğindeki hükümetin düşürülmesi amacıyla toplanan imzaların yeterli olmadığını bildirerek hükümet hakkında güvenoylamasına gidilmesi talebini reddetti. Talabani’nin ofisinden yapılan açıklamada, siyasi partiler ve bağımsız milletvekilleri tarafından sunulan imzaların geçerliliğini değerlendirmek üzere bir komisyon ku(EPA) ? Irak’ta muhalefet, Nuri el Maliki hükümetinin düşürülmesi için yeterli oyu toplayamadı. Cumhurbaşkanı Celal Talabani, imza sayısının 160’ta kaldığını, 163 imzaya ulaşılamadığını açıkladı. rulduğu hatırlatılarak bunlardan 13’ünün imzalarını geri çektikleri konusunda Cumhurbaşkanlığı’na bilgi verdiği duyuruldu. Açıklamada, imza sayısının 160’ta kaldığı, 163 imzaya ulaşılamadığı için Meclis Başkanlığı’na sunulmadığı belirtildi. Ülkede yaşanan siyasi krizin yol açtığı tıkanıklığın güvenlik ve ekonomi alanlarında olumsuz etkileri olduğu vurgulanan açıklamada, anayasa ve kanunlar çerçevesinde sorunun aşılması çağrısında bulunuldu. Bu açıklamanın ardından, Iraklı muhalif guruplar, Şii Başbakan El Maliki’nin düşürülmesi için Erbil’e bağlı Selahaddin kasabasında bir araya geldi. Toplantıya, Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Başkanı Mesud Barzani başkanlığında İrakiye listesi lideri İyad Allavi, Sadr grubu temsilcisi ve Kürt İttifak listesinin katıldığı öğrenildi. Muhalif parti ve gruplar El Maliki hükümetini ülkede “siyasi tekel” oluşturmakla suçluyorlar. Şii ağırlıklı El Maliki hükümeti özellikle Sünniler üzerinde baskı kurmakla eleştiriliyor. Türkiye Avrupa’nın Neresinde? Türkiye Avrupa’nın hem içinde, hem dışında. AB’nin üyesi değil, AB kurumlarında yer almıyor, karar mekanizmaları dışında. Ama AB kurumlarının aldığı ticari kararlara uyma yükümlülüğü altında; özellikle de AB dışı tüm dünya ile ilişkilerinde, “haksız rekabet koşulları altında” bulunmaya adeta mahkum edilmiş durumda. Sanayicilerimiz, ihracatçılarımız yıllardır yakınıyorlar. Demokratik olarak ve çağdaş değerler olarak AB’nin hem dışında hem de çok uzağında. Avrupa’nın Hıristiyan değerlerine ve geleneklerine karşı İslami yaşam tarzını topluma yaşatmaya çalışan bir iktidar var. Sendikal haklar bakımından AB’nin çok ama çok uzağında. Kadınerkek eşitliği ve kadın hakları açısından en gerilerde. Sosyal örgütlenmeler AB standartlarının tamamen dışında. Askeri yönden bakıldığında ise Türkiye Avrupa’dan fazla Avrupacı ve Batıcı. NATO’nun en sadık ve güvenilir üyesi. Balkanlar’da, Afganistan’da, Lübnan’da istenen talepleri yerine getirmiş. Arap Baharı’nda en ön safta yer almış; bugün de Suriye’ye karşı yapılacak bir operasyonda başı çekmeye hazır, beklemede. Ticari ve askeri entegrasyonlar iyi gidiyor; buna karşılık demokratik ve kültürel yakınlaşmalar yok. Bu zıtlıklar sorunlar yaratıyor. Bir yönü ile AB’nin (ve Avrupa’nın) tam içinde. Öbür yönü ile tamamen dışında, adeta kaçıp bir köşeye saklanmış gibi. Eski bir politikacının ünlü bir ifadesi vardı; “Ben ne içindeyim, ne de dışında”. Türkiye de AB’nin (ve Avrupa’nın) hem içinde hem de dışında bulunan bir ülke ve bu çelişkiyi bünyesinde buram buram yaşıyor. Avrupa (ve AB) açısından bir sorun yok; bu çelişkilerin faturası Avrupa’ya çıkmıyor, bedeli biz ödüyoruz. Onlar uyum süreci adı altında istediklerini yaptırıyorlar. Demokratik haklara, sendikal haklara fazla bulaşmadan işi idare ediyorlar. Türkiye’yi AB içine almadan istedikleri gibi denetimleri altında tutuyorlar. AB ile ilişkiler konusunda bugün Türkiye ikiye ayrılmış durumda; Mevcut çelişkilerle işi sürüncemede tutup, AB süreci ile Avrupa’dan uzaklaşmak isteyenler var; aynı zamanda kendi işlerini içerde yürütüyorlar. Öte yandan bir kesim, neredeyse Kurtuluş Savaşı öncesinde olduğu gibi; “Avrupa mandası altına girelim de bu sayede Avrupa’ya yakınlaşmış oluruz, yoksa beterin beteri var” diye düşünebilecek bir noktaya gelmişler. Osmanlı’nın son döneminde TürkiyeAvrupa ilişkileri birçok yönü ile benzer konumdaydı. Osmanlı’nın son 8090 yılında “Avrupalılaşma” aydınlar ve bürokratlar tarafından çağdaşlaşmanın ve demokratikleşmenin bir köprüsü olarak algılanmıştır. Alev Coşkun’un yeni çıkan kitabı bu dönemin gelişmelerine ayrıntılı bir biçimde ışık tutuyor. (*) Bugün Türkiye Batı ile Ortadoğu (ve Asya) arasında sıkışmış durumdadır. Gerçek bir katılımcı demokrasinin kurulması için gerekli olan yeniden yapılanma girişimlerine başlanamadığı sürece bu çelişkileri azaltma olanağımız yoktur. Dün Nâzım Hikmet’leri cezaevlerine göndermiştik; bugün de Fazıl Say’ları toplum dışına itme noktasına gelmiş bulunuyoruz. Doğan Hızlan’ın 8 Haziran 2012’de Hürriyet’te yazdığı gibi, “Fazıl Say Türkiye’dir” düşüncesine gelemediğimiz sürece ne demokrasimizi kurabilir ne de gelişmiş bir toplum düzeyine çıkabiliriz. Türkiye (ve Ankara) ile bazı Arap ülkeleri arasında özel ilişkiler kurulmaya başlandı. S.Arabistan ve Katar başı çekiyorlar. Bu da önümüzdeki dönemde yürütülecek stratejik bölgesel ilişkilerin ipuçlarını veriyor. Bu yeni açılımlar AB büyükleri ve ABD’nin Ortadoğu politikalarına uyuyor. Bu arada Rusya ve Çin, Ortadoğu Arap dünyasına ilişkin pozisyonlarını netleştirmeye başladılar. 6 Haziran 2012’de Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov sert bir açıklama yaptı; Rusya ve Çin’in, Suriye’ye yapılacak bir dış askeri müdahaleye kararlı bir şekilde karşı çıkacağını belirtti. Şanghay İşbirliği Örgütü’nün (ŞİÖ) Hindistan, İran ve Afganistan ile yakın işbirliği ve üyelik ortamını geliştireceğini belirtti. Bütün bu gelişmeler karşısında Ankara’nın bölgede, Batı’ya daha da angaje bir konuma geldiğini görüyoruz. (*) Devrimin İlk Karşıtları, Alev Coşkun, Cumhuriyet Kitapları, 2012 ARDI ARDINA AÇIKLAMALAR İsrail’in Suriye’ye müdahale ısrarı Dış Haberler Servisi İsrail’den peş peşe Suriye’ye askeri müdahale isteyen açıklamalar geliyor. İsrail Başbakan Yardımcısı Şaul Mofaz, Suriye’deki gelişmeleri “soykırım” olarak niteledi ve Batılı güçlerin Suriye yönetimine gereken yanıtı vermediğini öne sürdü. Mofaz, Hizbullah ve İran’ın çatışmaları Suriye sınırının ötesine taşıyabileceği uyarısında da bulunarak Suriye’de insanlığa karşı suç işlendiğini öne sürdü. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da Şam yönetiminin İran ve Hizbullah ile işbirliği içinde olduğunu söyleyerek “Dünya şer eksenini tanımalı” diye konuştu. İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Perez de uluslararası toplumun Suriye ile ilgili olarak gerekeni yapmadığını savunarak müdahale çağrısında bulundu. Pinochet belgeseline protesto Şili’de, cunta döneminin lideri Augusto Pinochet’yi öven, taraftarlarının hazırladığı belgesel dün gösterime girerken cunta döneminde kaybolan ya da öldürülenlerin yakınları protesto gösterileri düzenledi. Başkent Santiago ve diğer kentlerdeki protestolarda gözyaşlarını tutamayanlar vardı. Şili’de 17 yıl süren diktatörlük sırasında 3 binden fazla kişi kaybolmuş ya da öldürülmüştü. Nijerya’da yine kiliseye saldırı ? Dış Haberler Servisi Nijerya’nın Jos kentindeki bir kiliseye bombalı araçla saldırı düzenlenmesi sonucu 3 kişinin öldüğü, 40 kişinin yaralandığı bildirildi. İntihar bombacısının bomba yüklü aracı kentteki Evangelist kilisesinin bahçesine sürerek patlayıcıları infilak ettirdiği öğrenildi. Borno eyaletinde de silahlı kişilerin yine bir kiliseye ayin sırasında ateş açtığı, saldırıda 1 kişinin öldüğü, ayrıca yaralananlar olduğu duyuruldu. (EPA) Hollande’ın ilk sınavı Fransa’nın yeni Cumhurbaşkanı François Hollande, oyunu kullandığı seçim merkezinin önünde taraftarlarının sevgi gösterileriyle karşılaştı. İlk turu dün gerçekleştirilen genel seçimlerin ikinci turu 17 Haziran’da yapılacak. (Fotoğraf: AFP) UĞUR HÜKÜM Rusya: İzin vermeyeceğiz Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Suriye’ye uluslararası müdahale isteyenlerin, Birleşmiş Milletler (BM) ve Arap Birliği’nin Suriye Özel Temsilcisi Kofi Annan’ın planının uygulanmasını engellemeye çalıştığını ve bu ülkeye yönelik bir müdahaleye asla izin vermeyeceklerini söyledi. Lavrov, Rusya’nın uluslararası toplantı çağrısını tekrar ederek “BM Güvenlik Konseyi daimi üyeleri, İran, Irak, Lübnan, Ürdün, Arap Birliği, Suudi Arabistan ve Avrupa Birliği ülkelerinin katılacağı bir toplantı yapılmasının yararlı olacağını düşünüyoruz” dedi. Ukrayna’da uçak düştü ? Dış Haberler Servisi Ukrayna’nın başkenti Kiev yakınlarında küçük bir uçak düştü, kazada 5 kişi hayatını kaybetti, 13 kişi de yaralandı. Yetkililer, uçağın Kiev’in yaklaşık 30 kilometre batısındaki Borodyanka Havaalanı’na iniş sırasında kötü hava koşulları yüzünden düştüğünü söylediler. Uçağın bir pilot okuluna ait olduğu, uçakta 16 paraşütçüyle 2 kişilik mürettebat bulunduğu açıklandı. Dün de bugün de aynı SAĞLIĞI KÖTÜYE GİDİYOR ‘Mübarek’in bilinci kapalı’ Chavez: Çok iyiyim ? Dış Haberler Servisi Kanser tedavisi gören Venezüella Devlet Başkanı Hugo Chavez, “kendisini çok iyi hissettiğini” söyledi. Chavez, devlet başkanlığı sarayında düzenlediği basın toplantısında, son günlerde yaptırdığı tomografi ve MR gibi tüm tetkiklerinin tamamen iyi sonuç verdiğini duyurdu. Radyoterapi görmek için 30 Nisan’da Küba’ya giden Chavez, 12 Mayıs’ta ülkesine dönmüştü. (AP) Tayvan’da şiddetli deprem ? Dış Haberler Servisi Tayvan’da 6.5 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi Tayvan Merkezi Meteoroloji Bürosu, denizde meydana gelen depremin tüm ülkede hissedildiğini duyurdu. Depremde can veya mal kaybı meydana gelip gelmediğiyle ilgili bir açıklama yapılmadı. Tayvan’da 1999’daki 7.6 büyüklüğündeki depremde 2 bin 300 kişi yaşamını yitirmişti. Dış Haberler Servisi Mısır’ın müebbet hapis cezasına çarptırılan devrik devlet başkanı Hüsnü Mübarek’in sağlık durumunun kötüye gittiği, bilincinin kapalı olduğu bildirildi. Kimliğini saklı tutan bir güvenlik yetkilisinin verdiği bilgiye göre, 9 gün önce hapishaneye nakledilen Mübarek, kalp ritmi bozukluğu ve solunum yetersizliği yaşıyor. Aynı yetkili, Mübarek’in sadece sıvı gıda ve yoğurtla beslenebildiğini de söyledi. Mübarek’in öldüğü yolunda söylentiler yayılmış, bunun üzerine eşi Suzan Mübarek ile iki gelinine kendisini başkent Kahire’deki Torah hapishanesinde ziyaret etmesi için özel izin verilmişti. Mısır’da muhalif protestocuların öldürülmesinde sorumluluğu olduğu gerekçesiyle müebbet hapse çarptırılan Mübarek, 2 Haziran’da hapishane hastanesine nakledilmiş, kendisinin ve ailesinin askeri hapishanede tutulması talebi reddedilmişti. 2 Haziran’daki mahkeme kararının ardından helikopterle cezasını çekeceği hapishanenin önüne getirilen Mübarek’in helikopterden inmeyi reddederek yetkililere bir süre direndiği bildirilmişti. Mübarek’in iki oğlu Ala ve Cemal ise önce beraat etmiş, tepkilerin ardından borsada spekülasyon suçlamasıyla tutukluluklarının devamına karar verilmişti. PARİS Fransa’da dün düzenlenen genel seçimlerin ilk turunda sol önde, ancak katılımın yüzde 57.2 ile rekor düzeyde düşük olduğu belirtildi. Geçen 22 Nisan ve 6 Mayıs tarihlerinde yapılan başkanlık seçimlerinde sosyalist aday François Hollande’ı Cumhurbaşkanı seçen Fransızlar, dün de milletvekillerini seçmeye davetliydiler. Ancak bu davete seçim kütüklerine kayıtlı 46 milyon Fransızdan sadece yüzde 57.2’si rağbet etmiş gözüküyor. Halbuki başkanlık seçimlerinde katılım yüzde 81.09 olmuştu. Gerçek sonuçlar ise ge(EPA) lecek hafta yapılacak ikinci turda belirlenecek. İlk turda sol önde Henüz kesinleşmeyen ilk sonuçlara göre Sosyalist Partisi, Sol Cephe ve Avrupa EkolojiYeşiller’den oluşan Sol kesim oyların yüzde 47.10’unu alırken, Yeni Merkez, Hıristiyan Demokrat ve Radikal Hareket’in de dahil olduğu geleneksel sağı oluşturan UMP hareketi yüzde 35.4, aşırı sağcı ve milliyetçi Milli Cephe ise yüzde 13 aldı. Bu eğilimler somutlanırsa 577 koltuklu Millet Meclisi’nde Sosyalistler 275 ile 315 arası, Sol Cephe 1318, Yeşiller ise 1216, toplam sol 305 ile 353 arası milletvekili çıkarta bilecek. UMP mecliste 230 ila 270, Milli Cephe 03, MOdem ise (Merkezci Demokrat Hareket) 03 vekile sahip olabilecek. Fransız seçim sistemine göre, ilk turda seçim bölgesinde yüzde 50’den fazla oy alan aday, doğrudan milletvekili seçiliyor, aksi takdirde en fazla oyu alan iki aday ikinci turda yarışıyor. Arap dünyası ile farklı ilişkiler dayların yüzde 40’ı kadın Seçimlerde adayların yüzde 40’ını kadınlar oluşturdu. Seçimlerinin ilk turu Hollande ve Sosyalist Parti’nin cumhurbaşkanlığı seçimlerinden sonraki ilk sınavı. Genel seçimlerin ikinci turu 17 Haziran tarihinde yapılacak. A 11 yaşında çocuğa gözaltı Bahreyn’de devam eden yönetim karşıtı gösteriler sırasında 11 yaşında bir çocuğun gözaltına alındığı bildirildi. Çocuğun, çocuk gözaltı merkezinden mahkeme kararıyla hapishaneye gönderildiği de öğrenildi. Ülkedeki insan hakları grupları, “yasadışı toplantı”ya katıldığı gerekçesiyle gözaltına alınan Ali Hasan’ın serbest bırakılması için girişimde bulundular. Ali Hasan’ın ailesinin avukatı, 14 Mayıs’ta gözaltına alınan Ali Hasan’ın diğer çocuklarla oyun oynadığı sırada polisler tarafından durdurulduğunu, polislerin kaçmaya çalışan çocukları vurmakla tehdit ettiğini söyledi. İnsan hakları grupları, ülkede giderek artan sayıda çocuğun gözaltına alındığını, küçük çocukların güvenlik kuvvetlerinin hedefi haline geldiğini belirtiyor. Bahreyn’de ‘Arap Baharı’nın etkisiyle geçen yıl 14 Şubat’ta başlayan muhalif gösteriler sırasında güvenlik güçlerinin sert tutumu eleştiriliyor. Karzai: NATO söz verdi Ali Hasan ? Dış Haberler Servisi Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai, NATO’nun artık yerleşim yerlerinin yakınlarında hava saldırısı düzenlemeyeceğini söyledi. ABD Büyükelçisi Ryan Crocker ile önceki gün görüşen Karzai, bu tür saldırıların devam etmesini iki ülke arasında imzalanan stratejik ortaklık anlaşmasının ihlali sayacağını da bildirdi. Ülkedeki NATO kuvvetlerinin komutanı General John Allen, geçen çarşamba günü Logar vilayetinin Baraki Barak bölgesinde, çoğunluğu çocuk ve kadın 18 sivilin hayatını kaybettiği saldırı için özür dilemişti. C MY B C MY B