Katalog

SAYFA CUMHURİYET 5 MART 2012 PAZARTESİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 10 EKONOMİ Google’ın gizlilik sözleşmesi 1 Mart’ta yürürlüğe girdi. Şirket 1 milyar kullanıcısının tüm hareketlerini artık takip edecek Google herkesi izliyor Eluga Power 133 gram Panasonic, 1.5 Gigahertz işlemcili ve Android 4.0 işletim sistemine sahip akıllı telefonu Eluga Power’ı Barselona’da tanıttı. Spandragon çift çekirdek işlemcisi bulunan telefon 5 inç’lik HD ekrana sahip. Telefonda 1080 piksellik Full HD videolar oynatılabiliyor. 133 gram ağırlığındaki Eluga Power, hafifliğiyle de dikkat çekiyor. 9.66 milimetre kalınlığındaki cihaz kolayca cepte taşınabiliyor. Çok hızlı şarj olabilen Eluga, 30 dakikada yüzde 50 şarj olma kapasitesine sahip. 32 Gigabaytlık mikro SD kart girişi bulunan cihazın 8 Gigabaytlık dahili belleği bulunuyor. ? Google’ın hizmetlerinden faydalanmak için kabul edilen koşulların kullanıcıya yeterince açık anlatılmaması, özel kişisel bilgilerin nasıl toplandığının bilinmemesi internet kullanıcılarını endişelendiriyor. yor. 1 Mart’a kadar, toplanan veriler her sitede ayrı tutuluyordu. Örneğin, YouTube’da yapılan bir aramanın Google’a ait Gmail gibi bir sitede alınacak sonuçlar ve karşılaşılacak reklamlar üzerinde bir etkisi yoktu. Yeni politika uyarınca Google’a ait tüm sitelerdeki aktivite birbiriyle bağlantılı hale geldi. Yeni politikayı reddedenler Google’ın hizmetlerinden de yararlanamıyor. Kişisel bilgilerin güvenliği ve mahremiyeti tartışmalarını körükleyen kullanıcı davranışlarına odaklı bu yeni modelin, Google’ın reklam pastasındaki tekelini perçinlemesi bekleniyor. Nasıl saklayabilirsiniz? Bazı internet siteleri, yeni uygulamadan endişe duyan kullanıcılara google.com/history adresinde, girdikleri sitelerle ilgili kayıtları silmesini öneriyor. Ayrıca uzmanlar kullanıcıların özel hayatlarının deşifre olmaması için de şunları öneriyor: * Adınız, soyadınız, TC kimlik numaranız, doğum tarihiniz, kredi kartı detaylarınız, cep telefonu numaranız ya da açık adresiniz gibi başkalarının bilmesine hiç de gerek olmayan verileri arama motorlarına yazmayın. * İnternet sitelerinin kullanım tercihlerinizle ilgili bilgisayarınıza yerleştirdiği çerezler (cookies) işlerinizi kolaylaştıracak türden olabileceği gibi bilgisayarınızda ne var ne yoksa rapor ediyor da olabilir. Web tarayıcınızın çerezler ayarlarını kontrol edin, şüpheli sitelerden gelen çerezleri kabul etmeyin. * Doğum tarihinizi, sıralı rakamları şifre olarak kullanmayın. * Yabancı bilgisayarlarda kişisel bilgilerinizi girmekten kaçının, şifrelerinizi asla kaydetmeyin ve mutlaka tüm hesaplarınızdan çıkış yapın. * Sıradan sitelerde kullanmak için alternatif bir eposta adresi alın. Her yere tüm gerçek bilgilerinizi vermeyin. Sahte isimler, kısaltmalar kullanın. Formlarda otomatik doldurma seçeneğini kaldırın. * Web sitelerinin ve yazılımların gizlilik sözleşmelerini mutlaka okuyun. Cari Açık Ne Gam! Büyümeye Devam... Türkiye küresel krizden nasibini 2009’da yüzde 5’lik daralma ile aldı. Ama 2010’u yüzde 9, 2011’i de yüzde 8 (en az) büyüme ile kapadı. 2012 için, başta IMF olmak üzere dış otoriteler, Türkiye’ye en fazla yüzde 2 dolayında büyüme şansı veriyorlardı. AKP iktidarı ise kısa adı OVP olan Orta Vadeli Plan’a hedefi yüzde 4 olarak yazmıştı. 2012’nin ilk 2 ayında, ekonomide pek de önemli tempo düşüşü yaşanmadı. Dahası, hem ABD’de, hem AB’de atılan parasal genişleme adımları, Türkiye’nin bu yıl, sırtındaki yüzde 10’u aşan cari açık kamburuna rağmen, yüzde 5 dolayında büyüyebileceğine dair güçlü işaretler vermeye başladı. Nedir dışarıdaki gelişmeler? İlk genişleme adımını Avrupa Merkez Bankası (ECB) attı ve 21 Aralık 2011’de, ihale ile bankalara üç yıl vadeli 490 milyar Avro borç verdi. Daha sonra ABD Merkez Bankası (Fed) mevcut düşük faiz politikasını 2014’e kadar sürdüreceğini açıkladı. Fed ayrıca, gerekirse yeni bir parasal genişlemeye gidebileceğini belirtti. Avrupa Merkez Bankası geçen hafta da gerçekleştirdiği ikinci ihale ile bankalara 530 milyar Avro borç verdi. Yaratacağı başka yan etkilere aldırmadan atılan bu adımlar, likiditeye sıkışmış bankalara geçici de olsa nefes aldırdı ve 2011 Aralık ayı sonundan bu yana finansal piyasalarda havayı yumuşattı. Bu 1 trilyon Avro’luk enjeksiyon, elbette ki, Avrupa’daki temel sorunları çözmeyecek, sadece sorunu çözmesi gereken siyasilere zaman kazandıracak. ??? Bu genişlemenin Türkiye’ye yansımasına gelince... Aralık 2011’den bu yana Türkiye’ye, borsaya gelen sıcak para biçiminde giren yabancı kaynakta belirgin bir artış oldu. Bu girişlerle beraber TL yeniden değerlenmeye başladı. Dolar kuru Aralık 2011’in son günü 1.90 TL’ye çıkmıştı. Merkez Bankası’nın müdahaleleriyle Ocak 2012 sonunda 1.77 TL’ye, şubat sonunda da 1.73 TL’ye kadar düştü. Merkez Bankası, faiz yükseltmesinin yanında, rezervlerden de döviz satışı yaptı. Bunun da etkisiyle, AğustosAralık 2011 döneminde döviz açığını finanse etmek için rezervden yapılan çıkışların 11 milyar doları bulduğunu görebiliyoruz. Bunun, ballandırılarak bir “TCMB başarı öyküsü” olarak pazarlanacağı şimdiden görünüyor. Türkiye, aşırı değerli kuruna yeniden kavuştu. AB’deki Avro enjeksiyonları ile, şimdi gelsin sıcak para, dönsün yeniden ithalat çarkları ve ithalata bağımlı büyüme… Büyüme ile sürsün denk bütçe ve tek haneli işsizlik efsanesi(!)… 2012’de sıcak para destekli büyüme, yüzde 4’te kalmayıp yüzde 67’ye kadar bir kaynama yaparsa, kimse şaşırmasın!.. Bu öngörüyü bozacak ters bir rüzgâr eserse, yine Avrupa’dan eser. Yunanistan’ın Avro’dan çıkışı, devamında İtalya, İspanya ve Portekiz’de tökezlemelerin yaşanması, tatsızlık çıkarabilir. Bir de Avrupa Kurtarma Fonu (ESM) ve IMF “yangın tankı”na konulacak para meselesi var. Onlar da ters rüzgâra neden olabilir. ??? Türkiye, kendine özgü, “yüksek cari açıkla büyüme” modeli ile 2012’de de dikkatleri üstüne toplayacağa benzer. OVP, 2012’de yüzde 4 büyümenin yüzde 8’lik cari açık/GSYİH oranı ile sürdürülebileceğini öngörmektedir. Yani cari açıkla büyüme at başı, yine sürdürülebilecek… İlginç olan şudur: Emsal ülkeler arasında yüksek cari açık vererek büyümeyi kesintisiz sürdürme cambazlığına serüven mi diyelim? sahip ikinci bir ülke yoktur. TÜRKİYE VE BAZI “YÜKSELEN” ÜLKE GÖSTERGELERİ: 20112012 (IMF Tahminleri) Büyüme Bütçe % Aç/GSYİH,% 2011 2012(P) 2011 Türkiye 8.3 4.0* 1.7 G.Afrika 2.5 3.4 5.3 Brezilya 2.9 3.0 3.1 Meksika 3.5 3.5 2.4 Endonezya 6.4 6.1 1.4 Arjantin 9.2 3.6 3.2 Rusya 4.1 3.3 6.2 Kaynak: IMF, G20 Raporları (*) Orta Vadeli Plan hedefi, IMF’ninki yüzde 2.3 (**) IMF’nin, yüzde 6.9 tahmini tutmadı Cari Açık/ GSYİH,% 2011 10.5** 3.9 2.8 0.6 0.6 1.5 4.4 Huawei’den hızlı telefon Huawei hızlı telefonu Ascend D Quad’ı görücüye çıkardı. Ascend Quad resim galerisi ve kamerasıyla rakiplerinden hızlı olmayı hedefliyor. Dört çekirdek işlemcili telefonun şarjı üç gün kullanılabiliyor. Google Android’in son sürümü Ice Cream Sandwich işletim sistemine sahip telefonun 4.5 inç’lik ekranı var. Huawei Başkanı Richard Yu, 64 bit’lik akıllı telefonun bilgisayarlara rakip olduğunu ve normal işletim sistemine sahip rakiplerinden yüzde 49 daha hızlı olduğunu söyledi. İnternet şirketi Google, Avrupa Birliği’nin Avrupa yasalarını ihlal edebileceği uyarısına rağmen yeni gizlilik politikasını geçen hafta yürürlüğe koydu. Google, Youtube, Gmail kayıtlarının tek havuzda toplandığı yeni dönemde, geçmiş kayıtlarınızı silmediyseniz, artık Youtube’da aradığınız video, Google’da reklam olarak karşınıza gelebilecek. Google, farklı sitelerine ait 60 gizlilik politikasını tüm hizmetleri için geçerli olacak tek bir politikaya dönüştürdü. Google’ın, kullanıcı davranışlarına odaklı reklam modeli, ziyaretçilerin girdiği sitelerle ilgili veri toplanmasına dayanı Yeni Windows görücüye çıktı ? İşletim sistemlerinde Apple ve Google’a karşı kaybettiği nüfuzu kazanmayı amaçlayan Windows, Windows 8’in demo sürümünü yayımladı. Microsoft Windows Bölüm Başkanı Steven Sinofsky, Windows 8’in Consumer Preview sürümünün, geçen yıl yayımlanan Developer Preview’dan bu yana 100 bin değişikliğe uğradığını belirtti. Sinofsky, Windows işletim sisteminde nesil değişikliği yaptıklarını ve akıllı telefonlar, tablet ve masa üstü bilgisayarlar arasındaki bağlantıyı uyumlu hale getireceklerini söyledi. Consumer Preview’ın dikkat çekici özelliği ise bugüne kadar tüm Windows işletim sistemlerinde yer alan başlangıç tuşunun olmaması. Başlangıç ikonu, fareyi veya parmağınızı ekranın sol alt köşesinde kaydırmanızla beliriyor. LG dört çekirdeğe çıkacak LG’nin 4 çekirdekli işlemci barındıran Optimus 4X HD, Mobil Dünya Kongresi’nde teknoloji tutkunlarının karşısına çıktı. LG’nin ilk dört çekirdeklisi olan Optimus 4X HD, Android 4.0 Ice Cream Sandwich işletim sistemi ile çalışıyor. 4.7 inç büyüklüğünde ve 1280 x 720 piksel yüksek çözünürlükteki LG Optimus 4X HD, 1.5 GHz’lik işlemci hızına, 1GB RAM, 16GB dahili hafıza, 8 megapiksel kamera, 1.3 megapiksel ön kamera gibi temel özelliklere sahip. Samsung Note’unu 10.1 inç’e çıkardı Samsung’un akıllı telefon ile tablet bilgisayarın ortasını bulduğu mobil cihazı 5.3 inçlik Galaxy Note’un 10.1 inç ekranlı modeli görücüye çıktı. Galaxy Note 10.1 adı verilen ürün, 1.4 Gigahertz’de çalışan iki çekirdekli işlemciye ve Android 4.0 Ice Cream Sandwich işletim sistemine sahip. Dokunmatik ekranlı cihazın SPen kalemi de var. Kalemle kontrol edilebilen ekranda, bir video izlerken aynı anda not tutmak mümkün olabiliyor. Fujitsu’dan su ve toz geçirmez akıllı telefon 2012’nin sonuna doğru Avrupa akıllı telefon pazarına gireceğini açıklayan Japon Fujitsu, ultra hızlı ve dünyanın en ince su ve toz geçirmez akıllı telefonu F07D’yi görücüye çıkardı. Android 4.0 işletim sistemli cihaz, 4.6 inç ekran, 13.1 MP kameraya sahip. F07D 1.5 metre derinlikte 30 dakika çalışabiliyor. Sony, eğlenceyi şekillendiriyor Yeni adıyla Mobil Dünya Kongresi’ne katılan Sony Mobile, Xperia serisinin yeni üyeleri Xperia P ve Xperia U ile eğlenceyi şekillendiriyor. Android 4.0 işletim sistemli Xperia P ve Xperia U; Mobile BRAVIA Engine, WhiteMagic, Reality Display ve xLoud gibi teknolojileri barındırıyor. HD akıllı telefonu Xperia S de ilk kez Barselona’daki Sony Store’da satışa sunuldu. Yeni Xperia P ve Xperia U dünya genelinde 2012’nin ikinci çeyreğinde kullanıcılarla buluşacak. Xperia P’nin SmartDock’taki USB desteği sayesinde de TV’den eposta yazmak, Facebook’ta gezinerek içerik göndermek veya YouTube’da video izlemek için kablosuz klavye ve fare eklenebiliyor. Yeni Xperia U, HD kayıt yapabilen, 2D ve 3D panoramik fotoğraflar için 5MP’lik kamera kullanıyor. H A F T A N I N NE OLDU? Haftaya, petrol fiyatlarının etkisiyle düşüşle başlayan piyasalar yine Yunanistan odaklıydı. Yunanistan’a yapılacak yardım paketinin Almanya parlamentosunda kabul edilmesi, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) likidite ihalesine yüksek talep gelmesi ve AB’nin 25 üyesi bütçe disiplini anlaşmasını imzalaması piyasaları yukarıda tuttu. ECB, 29 Şubat’ta yaptığı ihale ile 800 bankaya 3 yıl vadeli 530 milyar Avro kredi verdi. ABD’den gelen 2008’den bu yana en yüksek tüketici güveni verisi de yükselişi destekledi. Fed Başkanı Bernanke’nın yaptığı konuşma ise moral bozdu. Bernanke’den parasalar ge Ç İ Z E L G E S İ NE OLACAK? Piyasalar haftalardır olumlu gelişmeleri fiyatlasa da Avrupa’ya yönelik riskler büyüyor. Avrupa’da resesyonun önüne geçmek için AB liderlerinin daha kesin adımlar atması şart. Ancak Avrupa İstikrar Fonu’nun gevşetilmesiyle ilgili belirsizlikler sürüyor. Almanya’nın direnci henüz kırılabilmiş değil. Moody’s Yunanistan’ın notunu bir kez daha düşürdü. Bu da borç takasıyla ilgili risklerin devam ettiğini gösteriyor. Bu nedenle bu haftada piyasaların gözü Avrupa’da olacak. Öte yandan ABD’de açıklanacak olan veriler de önem taşıyor. Ülkede istihdam ve üretim ve Hazırlayan: PELİN ÜNKER Piyasalar iyimser nişleme sinyali bekleyen piyasalar yine umduğunu alamadı. İspanya’da 2012 bütçe açığı beklentisinin yükseltilmesi de borsaları baskı altında tuttu. İçeride geçen hafta ocak ayı dış ticaret verileriyle 2011 işsizlik rakamları açıklandı. S&P, ani finansman çıkışları ve dış finansman risklerinden dolayı Avrupa’nın en kırılgan ülkesinin Türkiye olduğunu duyurdu. Dış ticaret açığındaki gerileme cari açıkta da bir miktar düşüş olacağını göstermesi açısından önemli. Riskler büyüyor rileri öne çıkacak. Yurtiçinde enflasyon verisi ve küresel piyasalardaki gelişmeler izlenecek. Eflasyon bugün duyurulacak. Ayrıca perşembe açıklanacak sanayi üretimi verisi de önemli. Diğer yandan para piyasalarının beklediği Hazine ihaleleri de başlıyor. Hazine, bugün 12 Ocak 2022 itfalı 6 ayda bir kupon ödemeli sabit kuponlu tahvili yeniden ihraç edecek. Yarın ise yeni gösterge olacak 5 Mart 2014 itfalı 6 ayda bir kupon ödemeli sabit kuponlu tahviliyle 23 Şubat 2022 itfalı 6 ayda bir kupon ödemeli TÜFE’ye endeksli tahvilin ilk ihracını gerçekleştirecek. Tahvil ihraçları, faiz ve kurun şekillenmesinde etkili olacak. Avro 1.32’nin altında: ECB ihalesi ile Avro’nun piyasada bollaşması değerini düşürdü. Avro/dolar paritesi 1.32’nin altına geriledi. İçeride Avro’nun satış fiyatı yüzde 1.85 azalarak 2.3290 liraya düştü. Petrol gevşedi: Hafta içinde 128 dolarla 2008’den beri görülen en yüksek seviyeye çıkan petrol 125 doların altında kapandı. Faiz yükseldi: Önceki hafta yüzde 9.05’ten kapanan gösterge faiz, geçen hafta spot kapanışta ortalama yüzde 9.28, son işlemlerde ise yüzde 9.24 seviyesinden işlem gördü. En kırılgan Türkiye Enflasyon açıklanacak BORSA KAYIPLARI TELAFİ ETTİ İMKB geçen hafta yüzde 2 yükselişle 60 bin 902 seviyesinden kapandı. Önceki haftayı yüzde 2.2’lik düşüşle tamamlayan endeks böylece kayıplarının büyük kısmını telafi etmiş oldu. Cuma teknik aksaklık gerekçesiyle ilk seansı yapılamayan borsada yatay bir seyir izlendi. DOLAR İNİŞLİ ÇIKIŞLI ECB’nin likidite kararıyla gerileyen kur ve faiz, Bernanke ve petrol fiyatlarının etkisiyle tekrar yükseldi. Petrol fiyatlarındaki artış cari açık kaygılarıyla yabancı çıkışını tetiklerken TCMB’nin haftalık repo fonlama alt tutarını azaltması da dolar/TL’nin yönünü yukarı çevirmesinde etkili oldu. Dolar/TL, haftalık bazda yüzde 0.23 düşüşle 1.7610 liradan kapandı. ECB’nin likidite desteğinden önce 1788 dolara kadar çıkan altın fiyatları ise ihaleden sonra 1712 dolar civarına geriledi. İç piyasada 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı yüzde 3.68 azalarak 96.85 liraya, cumhuriyet altınının fiyatı da yüzde 3.70 azalarak 650 liraya indi. “Yükselen ülke” olarak tanımlanan ülkelerden 7’sini analiz ettiğimizde, cari açığı milli gelirinin yüzde 10’unu aşmış Türkiye’ye en yakın G. Afrika’nın bile oranı, yüzde 4’ü bulmamaktadır. Rusya, Arjantin, Endonezya, hatta neredeyse Meksika, cari fazla vererek büyüyen ülkelerdir. Buna karşılık, bu ülkeler arasında Türkiye’yi ayrı yere koyan düşük bütçe açığıdır. Bir tek Endonezya’nın bütçe performansı Türkiye’ninkine yakındır. Sıcak parayı çekmede bütçe önemli bir göstergedir. Avrupa, kendi koyduğu, milli gelirin yüzde 3’ünün üstünde bütçe açığı verilmemesi kriterine uyamıyor. Yine AB’de milli gelirin yüzde 60’ı olan kamu borç yükü kriteri çoktan aşılırken Türkiye, milli gelirin yüzde 1.5’i açık, yüzde 35 kamu borç yükü ile “güçlü maliyesi olan ülke” güveni veriyor… Bu cazibenin nasıl yaratıldığına ise özellikle ana muhalefet partisi CHP pek kafa yormuyor, oyun bozamıyor. Formülün 3 ayağı var: 1 Üçte iki ağırlığa sahip halka bindirilmiş dolaylı vergiyi sürdürüp, üstüne yeni vergiler eklemek, 2 Özelleştirmeleri doludizgin sürdürmek, para eder hangi kamu varlığı varsa, satmak, 3 Kamu yatırımlarını azaltıp, kamu sosyal harcamaları budamak. Bunlara karşı etkili bir muhalefet olmadığına göre, “durmak yok, yola devam...” Bu formülle AKP, 2012’yi de kurtarmıştır, bilginize... C MY B C MY B