Katalog

SAYFA CUMHURİYET 26 MART 2012 PAZARTESİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 10 TEKNOLOJİ Akıllı telefon almada 2534 yaş grubu (yüzde 41) ve 25 yaşın altındaki gençler (yüzde 39) başı çekiyor Erkekler akıllıya düşkün ? Türkiye’de akıllı telefon sahipliği 2010’daki yüzde 19 oranından 2011’de yüzde 35’e yükselerek bir yılda neredeyse iki katına çıktı. Önümüzdeki 12 ay daha yüksek bir artış bekleniyor. Her zaman, her yerde ulaşılır olmanın zorunluluk haline geldiği günümüzde akıllı telefon kullanımı hızla artıyor. Barem Research ve WIN/ Gallup International tarafından gerçekleştirilen ‘Sosyal Medya Trendleri’ araştırmasına göre akıllı telefon sahipliği 2010’daki yüzde 19’dan 2011’de yüzde 35’e yükseldi. Barem’in 18 yaş üzeri sosyal ağ üyesi 978 kişiyle yaptığı araştırmaya göre akıllı telefon sahiplerinin özellikleri dikkate alındığında global olarak akıllı telefon kullanan erkeklerin oranı kadınlardan daha fazla. Dünya genelinde akıllı telefon kullanan erkeklerin oranı yüzde 37 iken kadınların oranı ise yüzde 32 civarında. Satın alma trendlerine göre bu durum 2012’de bu durumun süreceği öngörülüyor. Akıllı telefon sahipliğinde 2534 yaş grubu (yüzde 41) ve 25 yaşın altındaki gençler (yüzde 39) başı çekiyor. Alıcıların marka tercihlerinin de sorgulandığı araştırmaya göre Nokia yüzde 31 pay ile hala özellikli telefonda en çok tercih edilen marka iken, tüm dünyada insanların yüzde 38’inin gözü Apple Iphone’da. Samsung yüzde 15 ve yüzde 14 tercih oranlarıyla her iki pazarda da ikinci güçlü marka konumunda yer alıyor. Payı daha düşükse de LG de her iki pazarda da yer alıyor. Araştırmaya göre tüketicilerin dörtte biri internete en sık mobil cihazlarıyla bağlanıyor. Global olarak, internet kullanıcıları haftada ortalama 18 saat veya günde ortalama 2,6 saat online durumdalar. Genel olarak her dört online dakikanın biri sosyal medya sitelerinde geçiyor. Çok özellikli telefon gözde Akıllı telefonlar dışındaki özellikli tele fonlar (feature phone) 2011’de küçük bir düşüş yaşadı. Bilgisayar sahipliği 2011’de artmazk en, laptop satın alımında bir artış bekleniyor , ek olarak ‘ultrabook’lara (kalınlığı 1724 mm olan yeni notebook’lar) ilgi artıyor. 2012’de laptop satın almayı düşüne n tüketicilerin oranı yüzde 32 iken masaüstü bilgisayar almayı düşünenlerin oranı yüzde 22’lerde bulunuyor. Akıllı telefon almayı düşünenlerin oranı yüzde 32 iken özellikli telefon almayı düşünenlerin oranı yüzde 24’lerde kalıyor. Tablet bilgisayar almayı düşünenlerle (yüzde 24) masaüstü bilgisayar almayı düşünenlerin (yüzde 22) oranları birbirine çok yakın. Göç Yolları ve Doğurgan İller… Geçtiğimiz yıl Türkiye’de her 1000 kişiden 32’si yer değiştirdi. Az buz şey değil aslında. Böyle bir mobilitenin yarısını bile mesela Avrupa’da göremezsiniz. İş, aş derdi ya da başka beklentilerle o ilden bu ile göçen bir toplumuz hâlâ… Adrese Dayalı Nüfus Sayımı’nın verilerine göre, 2011 yılında 1 milyon çoğalarak 74.7 milyona ulaşan Türkiye nüfusunda 2.4 milyon kişi yine adres değiştirdi. Son 3 yıldır bir yerden bir yere ikametini taşıyanların sayısı yaklaşık böyle. Her il göç alır göç verir ve önemli olan ikisinin farkı, yani net göçtür. Türkiye’nin 81 ilinden 23’ü net göç alırken 58’i net göç veriyor. Net göç alıcıların nüfusu, göçten dolayı 292 bin dolayında kalabalıklaşmış. Net göçlerden İstanbul yüzde 41 pay alarak başı çekiyor. İkinci sırada yüzde 19 ile Ankara ve üçüncü sırada da yüzde 9 payla Antalya var. Sanayi illeri Bursa, Tekirdağ, Kocaeli, yüzde 4.5 ila yüzde 5.5 pay alırlarken İzmir’in payı yüzde 3’te kalıyor. Gaziantep, Eskişehir ve Muğla diğer net göç çeken iller. Net göç veren illerin başını ise depremin de etkisiyle Van çekti. Van’dan ikamet adreslerini alanların sayısı 2011’de 50 bine yaklaştı. Net göç veren illerin 292 bin net göçünün yüzde 17’si demek bu. Van’dan henüz ikametini taşımayanların ama ili terk edenlerin sayısının daha yüksek olduğu tahmin edilebilir. Net göç vermede Van’ı izleyenler, 11 ila 13 bin net göçleri ile Trabzon, Adana, Yozgat ve Ordu oldu. İkinci kademe net göç veren iller ise Diyarbakır, Adıyaman, Ağrı, K.Maraş, Samsun, Zonguldak, Hatay, Çorum ve Sivas oluşturdu. Net göç veren illerin belli bir bölge yerine, değişik Anadolu illerinden oluşması dikkat çekici. ??? Türkiye’nin yıllık nüfus artışı 2011’de yüzde 1.4 oldu. Ancak bazı illerde nüfus artışının doğurganlık ve göç alıp vermenin etkisiyle farklı olduğu malum. Örneğin, 2011’de Tunceli nüfusu yüzde 11’e yakın, Hakkâri’ninki yüzde 9’a, Şırnak’ınki yüzde 7’ye yakın arttı. İstanbul’un nüfus artışı ise yüzde 3’e yaklaştı. İllerin nüfus artışının ne kadarının aldıkları göç ile ne kadarının doğumlarla ilgili olduğu ayrıca incelenmeli. Örneğin 2011’de gerçekleşen 1 milyon nüfus artışının yüzde 75’e yakını ilk 10 ilde gerçekleşti. 292 milyon net göçün de yüzde 92’si bu 10 ile ait. Bu illerde nüfus artışlarında net göçlerin payının yüzde 36’nın üstünde olduğu görülüyor. İstanbul’un 2011’de gerçekleşen 370 bine yakın nüfus artışının üçte biri, aldığı net göçlerden kaynaklanmış. Ankara’nın 120 bine yaklaşan nüfus artışının da yüzde 45’i net göçlerle ilgili. Nüfus artış hızı yüzde 0.4’e kadar düşen İzmir’de ise net göç yüzde 55’e yakın yer tutmuş görünüyor. Türkiye fiber hızda ilerliyor Evlere fiber internet konusunda dünyanın önde gelen kurumu Uluslararası FTTH Konseyi’nin son raporunda Türkiye, fiber internet penetrasyonunda G20 ülkeleri arasında bir sıra daha ilerleyip, İtalya’yı geçerek 7. sıraya yükseldi. Raporda Turkcell Superonline, Avrupa’da fiber internette 1 milyonun üzerinde hane sayısına ulaşan 10 proje arasında yer aldı. Türkiye raporda ayrıca, 200 binin üzerinde fiber abonesi olan ülkeler arasında, 2011’in ikinci yarısında en yüksek oranda büyüyen ülkelerden biri oldu. Turkcell Superonline Genel Müdürü Murat Erkan, “Geçen yıl 8. sırada girdiğimiz listede, dünyanın en büyük ekonomilerini temsil eden G20 ülkeleri arasında Türkiye’nin bu yıl İtalya’yı da geride bırakarak 7. sıraya yükselmesinde pay sahibi olmaktan büyük mutluluk ve gurur duyuyoruz. Ülkemizin dünyadaki en hızlı internet teknolojisi olan fiber interneti evlere kadar getiren ilk şirketi olarak, Türkiye’nin bu yeni iletişim altyapısına sahip ülkeler arasında daha da yükselmesi için gerekli altyapı yatırımlarına devam edeceğiz” dedi. Dolandırıcılığı engelleyemiyoruz Logo kârını yüzde 138 arttırdı Logo Yazılım, 2011’de satışlarını yüzde 49 artırarak 31 milyon TL gelir elde ederken; amortisman, vergi ve faiz öncesi faaliyet kâr marjını da yüzde 138 büyümeyle 11.8 milyon TL’ ye, dönem kârını ise 3.1 milyon TL’ye ulaştırdı. Satışlar, orta ve büyük ölçekli firmalarda yüzde 40, KOBİ’lerde yüzde 53 oranında arttı. Bayi teşkilatına yapılan yatırımlarla, yurtdışı satış gelirleri yüzde 123 artarak 2.1 milyon TL oldu. ? BTK, yurtdışından gelen çağrılarla yapılan dolandırıcılığı mercek altına alırken Ulaştırma Bakanı Yıldırım bu konuda çağrıların engellenemeyeceğini belirtti. MAHMUT LICALI Sung Yong Hong Kapasite büyük çap küçük Toshiba 19 nanometre neslinde büyük kapasite ve küçük yongaya sahip Nand Flash belleği geliştirdi. Yeni flash bellek 170 mm2 yonga üzerinde, 128 GB kapasiteye sahip. Toshiba çipin çevresindeki devre yapısını da optimize ederek, mevcut çiplerin alanına göre yüzde 20 oranında azalma sağladı. Çipin seri üretimine Şubat 2012 içinde başlandı. Samsung’dan sahibini tanıyan TV Samsung, ses ve hareket kontrolü ile çalışan yeni nesil Smart TV’yi tanıttı. Açılma ve kapanma komutlarının yanı sıra ses alçaltma, yükseltme, kanal değiştirme gibi tüm komutların yerinizden kalkmadan sözlü olarak veya el hareketiyle verilebildiği Samsung Smart TV’ler üç temel etken gözetilerek tasarlandı: Akıllı Etkileşim (Smart Interaction), Akıllı İçerik (Smart Content) ve Akıllı Gelişim (Smart Evolution). Samsung Electronics Türkiye Başkanı Sung Yong Hong, “TV evlerimizin kalbidir ve uzun bir gün sonrasında ailemizi bir araya getiren merkezi bir cihazdır. Sizi tanıyıp size yanıt veren yeni Smart TV’ler, ailenize hem evde, hem dışarıda iletişim olanağı sağlamanın yanı sıra, kendi hayat tarzınıza ve ihtiyaçlarınıza göre kişiselleştirilmiş harika içerik seçenekleri de sunuyor” dedi. ANKARA Türkiye’de cep telefonlarına İtalya’nın alan kodu olan “+39” ve Bulgaristan’ın alan kodu olan “+359” ile başlayan numaralardan gelen çağrılara yanıt veren yurttaşlar dakikası 100 TL’ye kadar çıkan görüşme ücretleriyle dolandırılırken Ulaştırma Bakanı Xerox’un araştırmasına göre çalışanBinali Yıldırım, bu dolandırıların yüzde 33’ü şirketlerinin IT güvencılık yönteminin engellenemelik önlemlerini takip etmiyor, yüzde yeceğini söyledi. Bu konuda 21’inin ise bu önlemlerden haberi bile yok. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Ofis ortamlarında, herhangi bir güvenlik Kurumu tarafından incelendiönlemi olmadan gizli kişisel bilgiler, koğini belirten Yıldırım, “+359 ve layca taranıyor, kopyalanıyor ve basılıyor. +39 kodlu çağrılara geri dönÇalışanların yüzde 54’ü, şirketlerinin IT meyin” uyarısında bulundu. politikalarını uygulamıyor. Bunların Yıldırım, bu kodlardan yapıyüzde 33’ü IT kurallarını bildiği hallan çağrıların engellenmesinin de takip etmiyor, yüzde 21’inin ise IT tüm İtalya ve Bulgaristan’dan gegüvenlik önlemlerinden haberi bile len aramaların kesilmesi anlayok. Araştırmaya katılan kişilerin mına geleceğine işaret etti. Çağyüzde 39’u, müşterilerine ait kredi rı numaralarının sıklıkla değiştirikartı numaraları, finansal raporlar lebildiğini ifade eden Yıldırım, gibi gizli bilgilerin şirket net“Dolandırıcılık amacıyla çağrı bıwork’ü üzerinde güvenli bir şerakılan numaraların güncel olarak kilde saklanmadığını düşünüyor. takip edilmesi mümkün değil” dedi. NET GÖÇ AĞIRLIKLI BÜYÜYEN İLLER İl İstanbul Ankara Antalya Bursa Kocaeli Tekirdağ Muğla Eskişehir İzmir Sakarya İLK 10 İL Nüfus Artışı, 2011 Net Göç 368.555 121.782 119.177 54.479 65.149 26.856 46.631 15.985 41.582 13.244 31.764 13.645 20.821 5.805 16.663 7.137 16.384 8.944 15.684 3.904 742.410 271.781 Doğum 246.773 64.698 38.293 30.646 28.338 18.119 15.016 9.526 7.440 11.780 470.629 Net göç payı, % 33.0 45.7 41.2 34.3 31.9 43 27.9 42.8 54.6 24.9 36.5 Gizli bilgiler risk altında Kaynak, TÜİK ADNS veri tabanı, (*) Nüfus artışında yurtdışı göçlerin payı ihmal edilmiştir. H A F T A N I N NE OLDU? Uluslararası piyasalarda geçen hafta, Çin ekonomisine yönelik kaygılar ve Avro bölgesi borç krizine ilişkin gelişmeler öne çıktı. Avrupa’da imalat verileri yavaşlamaya işaret etti. IMF Başkanı Lagarde’ın petrol fiyatlarındaki sert ve ani artışın, küresel ekonomi üzerinde ciddi sonuçlar doğurabileceğine işaret eden açıklamaları ve ABD 10 yıllık faizlerindeki yükseliş moralleri bozdu. Çin’de açıklanan ve sanayide düşüşe işaret eden verinin ardından, ABD’de de beklenmedik bir şekilde düşen yeni konut satışları verisi küresel ekonomiye ilişkin endişeleri tırmandırırken bor Ç İ Z E L G E S İ Toparlanma endişeleri NE OLACAK? Geçen hafta gerek ABD’den gerek Çin ve Avrupa’dan gelen olumsuz veriler küresel ekonomide toparlanmanın sekteye uğrayacağına dair kaygıları arttırdı. Özellikle Çin ekonomisinin beklenenden daha hızlı yavaşlayacağı yorumları piyasalarda endişe yaratıyor. Avro bölgesinde Portekiz ve İspanya ekonomilerine dair belirsizlikler sürüyor. Petrol fiyatları da bir diğer endişe kaynağı olarak piyasaların gündemini meşgul etmeyi sürdürecek. Bu hafta izlenecek veriler şöyle: ABD’de pazartesi bekleyen konut satışları, salı tüketici güveni, çarşamba dayanıklı mal siparişleri, perşembe GYSH ve işsizlik maaşı başvuruları, cuma kişisel gelirler duyurulacak. Av Hazırlayan: PELİN ÜNKER Belirsizlik ortamı ro bölgesinde ise enflasyon verisi öne çıkıyor. İçeride bu hafta piyasalar TCMB’nin faiz kararına odaklanacak. Merkez’in Para Politikası Kurulu toplantısı yarın yapılacak. TCMB büyümeyi teşvik etmek veya enflasyonu dizginlemek gibi iki farklı politika arasında sıkışmış gibi gözükse de uzmanlar, son gelişmelerden sonra Merkez’in faiz koridorunu daraltmasını beklemiyor. TL’nin zayıf durumunun sürmesi halinde ‘istisnai gün’ uygulamasına devam edileceği tahmin ediliyor. Öte yandan bugün duyurulacak mart ayı kapasite kullanımı ve reel kesim güveni izlenecek veriler arasında. Sıkmaya devam salarda satış baskısının sürmesine neden oldu. İçeride de yurtdışı piyasalardaki gelişmelerin etkilerinin hissedildiği bir hafta oldu. Borsada satış baskısı ve döviz kurunda oynaklık arttı. Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Erdem Başçı’nın faiz koridorunu daraltabileceklerine dair büyüme yanlı açıklamaları kur ve faiz piyasasını olumsuz etkiledi. TL’nin değer kaybından rahatsız olan Merkez, enflasyon yüzde 5 seviyesine ininceye dek sıkı para politikasına devam edileceğini açıkladı. Ayrıca istisnai gün uygulamasına geçti ve gün içi repo ihalesi açtı. TCMB’nin enflasyon beklentisi ise yüzde 7.2’den 7.22’ye çıktı. PPK toplanacak Nüfusu hızlı artan bazı illerin ise net göç verdikleri, ancak yüksek doğurganlıkla göçü telafi ettikleri gibi, nüfuslarını arttırarak büyüdükleri dikkat çekiyor. Hatırlatalım; doğurganlık hızları illere ve bölgelere göre farklıdır. Toplam doğurganlık hızı 2000’li yıllarda 2.5 çocuk. Bu ülke ortalaması değer, illere göre 1.7 (Edirne) ile 7 (Şırnak) arasında değişir. Örneğin Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinde yüksek (kadın başına 4.3 ve 3.7 çocuk) Marmara ve Ege bölgelerinde düşüktür (kadın başına 2 çocuktan az). Özellikle Kürt nüfusun yoğunlukla yaşadığı Güneydoğu illeri ile yine Kürt nüfusun ağırlıkla göç ettikleri bazı Akdeniz illerinde yüksek doğurganlıkla ilgili bir nüfus artışı dikkat çekici. Örneğin 2011’de 6 bine yakın net göç veren Şanlıurfa, yeni doğumlarla göçünü telafi ettiği gibi, nüfusunu 53 bine yakın arttırarak 1.7 milyonun üstüne çıkarmış. Sanayi ve ticaret potansiyeli ile 7 bin net göç alan Gaziantep’in 2011’de yine 53 bine ulaşan nüfus artışında esas etken yüksek doğum oranları. Kürt nüfusun başat olduğu Diyarbakır, 10 bin net göç kaybını doğumlarla telafi ederek 2011’i 42 bin nüfus artışıyla kapatmış ve nüfusunu 1 milyon 570 bine çıkarmış. YÜKSEK DOĞUMLA BÜYÜYEN İLK 10 İL (2011) İl Şanlıurfa Gaziantep Diyarbakır Şırnak Konya Adana Hakkâri Kayseri Mersin Mardin Nüfus Artışı 2011 52.883 52.833 41.985 27.888 24.710 23.580 20.863 20.698 20.040 19.427 Net Göç 5.682 7.357 10.212 554 2.399 11.879 358 2.600 3.302 5.855 Doğum 58.565 45.476 52.197 28.442 27.109 35.459 21.221 18.098 23.342 25.282 Doğumun Payı, % 111 86 124 102 110 150 102 87 116 130 BORSA 62 BİN PUANIN ALTINDA Geçen haftayı 62 bin puanın altında tamamlayan İMKB, hafta boyunca aşağı yönlü bir seyir izledi. Endeks ortalama yüzde 1.47 düştü. Banka hisseleri yüzde 2.1 değer kaybetti. DOLARDA SINIRLI DÜŞÜŞ TL geçen hafta diğer gelişmekte olan para birimlerine göre daha kötü performans sergiledi. Cari açık nedeniyle TL’nin yükselen petrol fiyatlarına daha duyarlı olması ve hafta başında TCMB’nin muhtemel bir parasal gevşeme arifesinde olabileceği algılaması bunda etkili oldu. Hafta sonuna doğru TCMB’nin istisnai gün uygulamasına geçmesi ve sıkı para politikasına devam mesajıyla kur hafif geriledi. Altın fiyatları zayıf ekonomik verilerin etkisiyle hafta başındaki 1663 dolar seviyelerinden 1643 dolara kadar indi, sonra hafif toparlandı. İç piyasada ise 24 ayar külçe altının gramı yüzde 0.73 artışla 96.50 lira, cumhuriyet altını yüzde 0.78 artarak 650 lira oldu. Avro dalgalı: Haftaya 1.31 seviyesinden başlayan Avro/dolar, Avro bölgesi tahvil piyasalarındaki istikrara dair son işaretlerin ardından yükselirken olumsuz gelen PMI verileriyle geriledi ve 1.3235 civarından kapandı. Petrol 124 dolar: İran endişeleri ve ABD ekonomisine yönelik olumlu beklentilerle hafta başında 126 dolara çıkan Brent petrol, Çin’den gelen kötü haberlerle 124 dolar seviyelerine indi. ABD petrolü 107 dolardan 105 dolar civarına geriledi. Faiz yükseldi: Önceki hafta yüzde 9.33 seviyelerinden kapanan gösterge faiz TCMB açıklamalarının etkisinde 9.69’a yükseldi. Doğumla nüfusu artan diğer Güneydoğu illeri arasında Şırnak, Hakkâri ve Mardin sayılabilir. Kürtlerin ağırlıkla göç ettikleri Adana ve Mersin’de de doğumdan kaynaklanan nüfus artışları dikkat çekiyor. 2011’da Adana 12 bine yakın, Mersin 3 binin üstünde net göç verirlerken doğumlarla kayıplarını telafi etmişler ve Adana nüfusu 24 bine yakın, Mersin nüfusu 20 binin üstünde artmış görünüyor. C MY B C MY B