Katalog

SAYFA CUMHURİYET 20 ARALIK 2012 PERŞEMBE ekonomi@cumhuriyet.com.tr 16 EKONOMİ Muhteşem yoksulluk ? Yaşadığı köyde okul olmadığı için minibüslerle taşınan öğrencilerin kara saplanıp kaldığı ülkede, nüfusun yüzde 16.1’i yani 12 milyon kişisi yoksulluk sınırının altında yaşamaya çalışıyor. 31 milyon kişi; kışı sızdıran çatı, nemli duvar ve çürümüş pencere ile geçirmek zorunda. OLCAY BÜYÜKTAŞ AKÇA Cenk Akın Önceki gün gazetelerin ilk sayfalarında yer alan ve yürekleri donduran terlikle okula gitmek zorunda kalan kız öğrencinin fotoğrafı, dikkatleri ülkedeki yoksulluğun boyutlarına bir kez daha çekti. Yapılan küçük çaplı bir araştırma, ülkede yoksulluğun hiç de azımsanmayacak boyutlarda olduğunu ortaya koydu. 20 milyona yakın insanın yaklaşık 700 bin lira ile geçinmeye zorlandığı ülkede, yurttaşların önemli bir kısmı hayatlarını artık sosyal ekonomi yerine sadaka ekonomisi ile idame ettirmek zorunda kalıyor. Yaklaşık 10 milyon ilköğretim öğrencisinden bir milyona yakın yaşadıkları köyde, mezrada ya da mahallede okul olmadığı için okullara hiç de sağlıklı olmayan koşullarda taşınıyor, 30 milyon insan; kışı akan çatı, nemli duvarla geçirmek zorlanıyor. Türkiye İstatistik Kurumu Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması ile yoksulluk verileri, DİSK arge tarafından hazırlanan asgari ücret raporu, yardımlar ve taşımalı okullarla ilgili konulardaki soru önergelerine verilen yanıtlardan elde edilen verilere göre ülkedeki dramı şöyle özetlemek mümkün: ? MEB’in taşımalı Yardımların artık bir geçinme aracına dönüştüğü ülkede AKP iktidarının özellikle seçim dönemleri öncesinde rekor düzeye ulaşan kömür yardımları 2011 sonu itibarıyla 13.6 milyon tona dayandı. İktidarı döneminde kişi başına milli gelirin 10 bin doların üzerine çıktığı söylemiyle Türkiye’nin zenginleştiğini savunan AKP, aynı dönemde Türkiye’deki her sokaktaki bir eve yardım yaptı. Her 9 aileden birine kömür yardımı yapan AKP, 20032011 arasında 17 milyon aileye, 13.6 milyon ton kömür dağıttı. Yerel seçimlerin gerçekleştirildiği 2009’da 2.25 milyon aileye 1.9 milyon ton kömür dağıtıldı. AKP’nin iktidarda olduğu 9 yıl içerisinde hem dağıtılan kömürün miktarı hem de dağıtım yapılan aile sayısı sürekli arttı. 2003’te 1 milyon 105 bin aileye 686 bin 116 ton kömür dağıtımı yapılırken; 2011 yılında 2 milyon 95 bin 636 aileye, 1 milyon 960 bin 204 ton kömür dağıtıldı. Buna göre 9 yılda kömür yardımı alan aileler yüzde 89.5, dağıtılan kömür miktarı ise yüzde 185.6 oranında arttı. eğitime tabi tuttuğu öğrenci sayısı yaklaşık 742 bin 924. İhaleye girerek kazanan minibüsler tarafından okula götürülen bu öğrencilerin, bir kısmının araçların üst kısmında tehlikeli bir biçimde taşındığı da daha önce haberlere yansımıştı. ? Nüfusun yüzde 16.1’i yani 12 milyon kişisi yoksulluk sınırının altında. ? Sürekli yoksulluk sınırı altında bulunan kişi 16.3 milyon. 60 milyon borçlu ? 31 milyon kişi sızdıran çatı, nemli duvar ve çürümüş pencere ile kışı geçirmeye çalışıyor. ? 2009’da sürekli yoksulluk riski altında olanların oranı yüzde 17.3 iken 2010’da bu oran yüzde 18.5’e çıkıyor. ? Ülkedeki yurttaşların 41.7’sinin oturduğu konutta “izolasyondan dolayı ısınma sorunu” yaşanıyor. ? Yurttaşların yüzde 61’nin yani 45 milyon kişinin konut alımı ve konut masrafları dışında borç ödemeleri var. ? 64 milyon yurttaş bir hafta tatil yapamıyor. 50 milyon yurttaş beklenmedik harcamalarını karşılayamıyor ve 60 milyon yurttaş da eskimiş mobilyalarını değiştiremiyor. ? Ciddi finansal sıkıntıyla karşı karşıya olan nüfusun oranı olarak tanımlanan ve belirlenmiş 9 maddeden en az 4 tanesini karşılayamama ya da mahrum olma durumunu tanımlayan “maddi yoksunluk” oranı 2009’da yüzde 63 (47 milyon kişi), 2010’da yüzde 66.6 (49.5 milyon) iken 2011’de yüzde 60.4 olarak hesaplanıyor. ? DİSK Araştırma Enstitüsü araştırmalarına göre, açlık sınırı kasım 2012 itibarıyla 1061 TL, yoksulluk sınırı 3 bin 354 TL seviyesinde. ? Bu koşullar altında, asgari geçim indirimi hariç 673 TL ile insanlardan geçinmeleri isteniyor. Evli, eşi çalışmayan bir işçinin asgari geçim indirimi ile eline geçen yalnızca 773 TL. ? Özetle asgari ücretliden, öğün başına 72 kuruşla karnını doyurması, 1 buzdolabı için 29 ay çalışması, 237 TL’ye ısınması ve barınması, çocuk başına 2.5 TL’lik eğitim harcaması ile çocuklarını yetiştirmesi bekleniyor. Doors Group 5 yılda 150 restoran açacak Ekonomi Servisi İstanbul Doors Group, 5 yıl içinde 150 restorana ulaşmayı ve fırsat çıkması durumunda satın almalarla büyümeyi planlıyor. İstanbul Doors Group Üst Yöneticisi Cenk Akın, şu anda 20 civarı marka ve 40 adet restoranları olduğunu belirterek portföylerinde bulunmayan farklı ülke mutfaklarına yönelik satın almalar planladıklarını söyledi. Akın, “Moskova’da ikinci restoranı açmak üzereyiz. St. Petersburg da yolda. Haziranağustos civarı İngiltere’de yeni bir restoran açacağız. Almanya’ya yönelik de planımız var” dedi. İstanbul, Ankara, İzmir ve Antalya’da faaliyet gösteren Group; Bursa, Adana ve Gaziantep başta olmak üzere diğer illere de yayılacak. Türkiye’de İstanbul, Ankara, İzmir ve Antalya’da faaliyet gösterdiklerini belirten Akın, Bursa, Adana ve Gaziantep başta olmak üzere diğer şehirlere de yayılmayı planladıklarını ifade etti. Diğer yandan İstanbul Doors Group’un 2 milyon Avro yatırımla hayata geçirdiği Doors Akademi ile yeme içme sektörüne eleman yetiştirilmesi hedefleniyor. Gina, Anjelique, Kitchenette, Vogue, Tom’s Kitchen ve Foodist gibi markalarla faaliyet gösteren grubun yüzde 74.25 hissesi Doğuş Grubu’nun eğlence, yeme içme sektöründeki iştiraki D.ream’e ait. TSKB’den akıttan enerji üretimine destek İimzalanan kredi anEkonomi Servisi Türkiye Sınai Kalkınma Ban laşmasına göre kredi kası (TSKB), Eren Gru TSKB’ye 7 yılda geri bu’na bağlı Modern Ener ödenecek. TSKB Genel ji Elektrik Üretim tara Müdürü Fevzi Onat , “Yenilenebilir enerfından hayata geçiji projelerine rilecek atıktan TSKB, şimdiye dek enerji üretimi Eren Grutoplam 1.8 projesi için bu’nun bağlı or12 milyon taklığı Modern Ener milyar dolarlık kredi Avro kredi ji’nin atıktan enerji ve 49 mil üretimi yatırımına 12 sağladık” dedi. yon Avro milyon Avro kredi, Eren HolECA (Ex49 milyon Avro da ding Yönetim port Credit ECA finansmanı sağladı. Kurulu BaşkaAgency) finı Ahmet Eren nansmanı sağlaise “79 milyon Avdı. Projeye göre; yine grup şirketlerinden ro’luk yatırım kapsaModern Karton AŞ’de mında kurulacak olan üretim sürecinde oluşan tesis, 93 MW termal atık kâğıt değerlendirile gücünde atık yakabilerek elektrik ve buhar ener cek şekilde ölçeklendirildi” diye konuştu. jisi üretilecek. Yurttaş yardıma muhtaç Akla ne gelirse dağıtılıyor Bu arada seçim dönemlerinde çoğalmakla birlikte gerek yerel yönetimlerin gerek son dönemlerde pıtrak gibi artan yardım derneklerinin gerekli gördüğü yurttaşlara dağıttığı yardımlar çeşitlilik açısından dikkat çekiyor. Zira dağıtılan yardımlar arasında; makarna, kömür, bulgur, bisiklet, vantilatör, ayakkabı (bazen teki seçimden sonraya), tencere (bazen kapağı seçimden sonra), mobilya, beyaz eşya, futbol topu, çiğ tavuk, yumurta, badana ve boya, şemsiye, çeyrek altın, deterjan, suluboya takımı, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, buzdolabı, tost makinesi, fırın, çatal kaşık takımı gibi şeyleri görmek mümkün. Avrupa’da borç oranı gerileyecek Ekonomi Servisi Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch’e göre kemer sıkma önlemlerinin bir sonucu olarak gelecek yıl Avrupa’da borçlanma miktarı yüzde 6.6 düşerek 1.89 trilyon Avro’dan 1 trilyon 765 milyar Avro’ya gerileyecek. Foreks’in haberine göre Avro bölgesinin bu borçlanma seviyesi ABD ve Japonya’ya göre oldukça iyi. 2013’te bu iki ülkenin toplam 3 trilyon Avro borçlanma ile karşı karşıya kalmaları bekleniyor. Fitch’e göre 2013’te en yüksek borçlanmaları 377 milyar Avro ile Fransa, 333 milyar Avro ile İtalya, 277 milyar Avro ile İngiltere ve 233 milyar Avro ile Almanya gerçekleştirecek. Borçlanmanın GSYH’ye oranı dikkate alındığında ise en yüksek borçlanma yüzde 28 ile Güney Kıbrıs, yüzde 23 ile Yunanistan, yüzde 21 ile İtalya, yüzde 19 ile İspanya ve yüzde 19 ile Portekiz’de kaydedilecek. Gediz’e 1.2 milyar dolar 2.5 milyon aboneye sahip Gediz Elektrik’in ihalesini 1 milyar 231 milyon dolar teklif eden ElsanTümaşKaraçay OGG kazandı Ekonomi Servisi İzmir ve Manisa illerinin elektriğini tedarik eden Gediz Elektrik Dağıtım’ın özelleştirilme ihalesini 1 milyar 231 milyon dolara ElsanTümaşKaraçay Ortak Girişim Grubu kazandı. Grup, onaylar tamamlanınca, Gediz Elektrik Dağıtım’ın 2036’ya kadar işletme hakkını devralacak. Geçici teminat tutarının 23 milyon dolar olarak belirlendiği ihaleye; Genpa Telekomünikasyon ve İletişim Hizmetleri, Park Holding, Enerjisa Elektrik Dağıtım, Torunlar Gıda, ElsanTümaşKaraçay Ortak Girişim Grubu, Fernas İnşaat, Çalık Enerji, IC İçtaş İnşaat Sanayi ve Zorlu Holding katıldı. Akdeniz ve Boğaziçi Elektrik Dağıtım şirketlerinin ihalelerinde en yüksek teklifi veren CengizKolinLimak Ortak Girişim Grubu, Gediz EDAŞ ihalesinin açık artırmasında teklif vermeyeceğiPazarın ni açıklamıştı. Açık artırmaya kalan 5 şirket ise yüzde 7’sine sahip Genpa Telekomünikasyon, ElsanTümaşKaraçay Ortak GiAydem EDAŞ olarak Aydın, Denizli rişim Grubu, Fernas İnşaat, ve Muğla illerinin dağıtımını da gerçekEnerjisa ve Çalık Enerji leştiren grup, devrin tamamlanmasıyla oldu. Açık artırma sürecitoplam elektrik pazar payının yaklaşık yüzde 7’sine sahip olacak. En yüksek tekline önce Fernas, akabinfi veren OGG adına Aydem Yönetim Kurulu de de Enerjisa çekildiBaşkanı Ceyhan Saldanlı, deneyimli olmaları ğini açıkladı. Gensebebiyle iş planlarının hazır olduğunu kaypa’nın çekildiğini detti ve “Ne yaptığımızı, ne yapacağımızı biliaçıklamasının ardınyoruz. Peşin veya taksitli ödeme konusunda dan Park Holding de kararımızı vereceğiz, finansmanda sıkıntı çıkmaçekildiğini duyuryacak” dedi. Peşin fiyat üzerinden tamamlanan du. Açık artırmalı ihalede yatırımcıların yüzde 40’ı peşin olmak üzetur sonrasında Gere üç yıl taksitle ödeme seçeneği bulunuyor. “Gediz Elektrik 1 mildiz EDAŞ’ta yatırımları yaklaşık iki katına çıkartyar 231 milyon mamız gerekiyor” diyen Saldanlı, 2015’e kadar 600 dolara ElsanTümilyon lira yatırım öngördüklerini kaydetti. SaldanmaşKaraçay lı, son teklif verme tarihi 19 Şubat AYEDAŞ ve ToOGG’de kaldı. roslar EDAŞ ihalelerine de ilgilerinin devam edeceğini söyledi. Tahincioğlu, 875 milyon dolar yatırım yapıyor ? Ticari gayrimenkule yoğunlaşan Tahincioğlu Gayrimenkul, Palladium Tower’ın sadece 5 katındaki ofisleri satışa sundu. Hedef, kira getirisini artırmak. Ekonomi Servisi Kira getirisi sağlamak üzere İstanbul Ataşehir’de 2014’te bitirmeyi planladığı, 43 katlı Palladium Tower’ın sadece 5 katındaki ofisleri satışa sunan Tahincioğlu Gayrimenkul, önümüzdeki 35 yıl içinde halka açılmayı planlıyor. Tahincioğlu Gayrimenkul, Palladium Tower ile birlikte 2015’e kadar 875 milyon dolarlık yatırım yapacak. Tahincioğlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Özcan Tahincioğlu, İstanbul’da gelir ve nüfus artışına göre A sınıfı ofiste bazı bölgelerde büyük bir açık bulunduğunu dile getirdi. Kira getirisi sağlamak için ofislerin geri kalanlarını satmayacaklarını belirten Tahincioğlu, şunları söyledi: “2012’de 175 milyon dolar yatırım yaptık. Elimizdeki projeler 700 milyon dolar. Muhtemel yeni projeler ile yatırımımız artar. Palladium Tower, Nidakule Göztepe, Nidakule Levent, Çengelköy ve Seyrantepe’de konut projeleri ile Antakya’da 2. Palladium AVM ile konumumuzu güçlendireceğiz.” Palladium Tower akıllı bina sistemi, Leed Gold sertifikası özellikleri ve Feng Shui felsefesine uygun olarak tasarlandı. Fiyatlar, 890 bin dolar ile 1 milyon 500 bin dolar arasında. Perakendeciler federasyon kurdu Ekonomi Servisi Perakende sektöründe faaliyet gösteren 6 dernek, Tüm Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Federasyonu’nu (TAMPF) kurdu. Yapılan açıklamaya göre; federasyon 88 milyar dolarlık ciro, 620 binin üzerinde çalışan ve 59 bin mağazayı temsil edecek. Buna göre, Alışveriş Merkezi ve Perakendeciler Derneği (AMPD), Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD), Birleşmiş Markalar Derneği (BMD), Turizm Restoran Yatırımcıları ve İşletmecileri Derneği (TURYİD), Gıda Perakendecileri Derneği (GPD) ve Kategori Mağazacılığı Derneği (KMD) aynı çatı altında buluştu. MERKEZ BANKASI KURLARI DÖVİZ CİNSİ 1 ABD DOLARI ALIŞ 1.7721 20 ARALIK 2012 EFEKTİF SATIŞ 1.7806 1.8719 ALIŞ SATIŞ 1.7709 1.7833 1.8511 1.8831 1ABD Doları: 0.9512 5.6208 0.9108 6.5507 84.42 0.9858 5.5679 3.7503 Avustralya Doları Danimarka Kronu İsviçre Frangı İsveç Kronu Japon Yeni Kanada Doları Norveç Kronu Suudi Arabistan Riyali SERBEST PİYASA ALIŞ SATIŞ ABD Doları 1.7800 1.7840 Avro 2.3630 2.3670 İngiliz Sterlini 2.8750 2.9200 İsviçre Frangı 1.9320 1.9650 24 Ayar Altın 95.40 95.75 Cum. Altını 640.00 643.00 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.8597 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 0.31524 0.31679 0.31502 0.31752 2.3521 2.8855 1.9425 2.3634 2.9006 1.9550 2.3505 2.3669 2.8835 2.9050 1.9396 1.9579 Gazprom doğalgazda indirime gidiyor Haber Merkezi Rusya’nın enerji devi Gazprom, 2013 için spot piyasa ile rekabet edebilmek ve müşterilerinden gelen yoğun talepleri karşılayabilmek için Türkiye dahil Avrupa’ya ihraç ettiği doğalgaz fiyatlarında indirime gidiyor. Basına açıklamada bulunan Gazprom kaynağına göre, bin metreküp için 2013’te öngörülen 400 dolarlık fiyat, 370 dolara çekilecek. 0.26902 0.27182 0.26883 0.27245 1.7981 6.2521 1.8062 6.3344 1.7914 1.8131 6.1583 6.4294 1 Avro: 1.3273 ABD Doları 1 İng. S: 1.6290 ABD Doları 1 Kuveyt D.: 3.5575 ABD Doları 0.31766 0.31980 0.31744 0.32054 GECELİK FAİZLER 1 Günlük Repo 5.06 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.47394 0.47479 0.47039 0.47835 100 JAPON YENİ 2.0953 2.1092 2.0875 2.1172 fonbul.com