Katalog

SAYFA CUMHURİYET 7 KASIM 2012 ÇARŞAMBA kultur@cumhuriyet.com.tr 14 ? Metin Serezli, dünyada ilk kez günlük köşe yazılarının tiyatro oyunu olarak sahnelendiği ‘İsim Şehir Hayvan’ için ‘Tiyatro, uzun zamandır seyircinin gerisinde kaldı. Biz bu oyunla zamanın ruhunu yakalamayı hedefledik. Aldığımız tepki, amacın gerçekleştiğini gösteriyor’ diyor. KÜLTÜR Açlık Grevleri Çeşitli cezaevlerinde elli günü aşkın bir süredir açlık grevleri sürüyor. Yüzlerce tutuklu ve hükümlünün sağlık durumu endişe verici noktalara ulaştı. Talepleri ne olursa olsun bu insanlara, hepimizin olduğunu varsaydığımız devletin sevgi dolu elinin uzanması gerekmez mi? “Yaradılanı severiz yaradandan dolayı” deyişi, bu yönetimin en sık yinelediği sözlerden biri değil mi? Hani, nerede bu sevgi? Yüzlerce kişinin açlık grevi içinde olmasını yok sayarak “hayır beş değil, üç kişi” diye önemsiz gösterme, hafifseme çabaları neyin göstergesi? Karşınızdaki kim olursa olsun, talepleri ne olursa olsun, tek kişi bile olsa, yalnızca insan olması yetmez mi ciddiye alınması için. ??? Bugünün yöneticileri, yetişme yıllarında Sait Faik’in “Kriz” adlı hikâyesini okumuş olsalar böyle mi davranırlardı? O hikâyede birkaç arkadaş tartışırlar. Biri şöyle bir konu atar ortaya: Luvr Müzesi yanmaktadır. Biri, insanlık tarihinin en önemli eserlerinden olan La Jakond’u kurtarmak için alevlerin içine atlar. Ancak tabloyu kurtaracağı sırada, o odada kalmış küçük bir zenci çocuk görür. Tartışma şudur: Jakond mu kurtarılmalıdır, yoksa küçük zenci çocuk mu? Arkadaşlardan biri Jakond’un kurtarılmasını savunur. Çünkü o insanlığın en değerli yapıtlarındandır. Öteki, “İnsanı kurtarırım” der, “çünkü insanı kurtarırsak o insanın bizzat kendisinden veya neslinden birçok şeyler bekliyoruz demektir.” Bir başkası, “Çocuğu kurtarırım” der, “sadece insan olduğu için.” ??? Çağdaş yönetimler, tek tek yurttaşlarının bütün taleplerine kulak vermek zorundadırlar. Cezaevlerindekilere de Taksim’in kazılmasına karşı çıkanlara da... Kendinden yana olanları dost ve yandaş, karşıtlarını düşman gören bir yönetim biçimi faşizm değilse nedir? Büyük ozanımız Dağlarca, yıllar önce yazdığı “Sofra” adlı şiirinde çağdaş bir devlet olma özelliğini bakın nasıl tanımlamıştı: Bir büyük sofra olsa yurdumda Bütün ulus karnını doyursa oradan Bir ucu Çankaya’lar Öbür ucu Edirne, Van, Muş Toplansak üç öğün O kocaman masanın kıyısına Eşit ekmeklerle, eşit peynirlerle hepimiz Yesek içsek Sonra ayağa kalksa sofrabaşı Dese; bugün yemek iyi değildi ya Daha iyilerini sunacağız yarın Yılmaz Özdil’in ‘İsim Şehir Hayvan’ı Metin Serezli rejisiyle tiyatro sahnesinde ‘Zamanın ruhunu yakaladık’ Kültür Servisi Hürriyet Gazetesi Yazarı Yılmaz Özdil’in köşe yazılarından kitaplaştırılan “İsim Şehir Hayvan” Anadolu turnesinin ardından Profilo Kültür Merkezi’nde sahnelenmeye devam ediyor. Tiyatro İstanbul yapımı oyunu Metin Serezli sahneye koyuyor. Kitabı tiyatroya uyarlayanlar ise Saygın Delibaş ve Fethi Kantarcı. Kabare tarzındaki oyunda, kitapta olduğu gibi Türkiye’deki çarpıklıklar eğlenceli bir dille anlatılıyor. Bunu yapmanın hiç de kolay olmadığını söyleyen Serezli, “Gazetelerin köşe yazılarından kitap yapmak elbette çok kolay, ama bunları tiyatro sahnesinde hayata geçirmek çok zor. Bir makaleyi okumakla onu canlı olarak görmek arasında büyük bir fark var, ama hiçbir tiyatro seyircisi konferans dinlemeye gelmez, onların ilgisini canlı tutmanız gerekiyor. Yılmaz Özdil her zaman büyük bir takdirle okuduğum bir yazar ve bu oyunu sahnelememin büyük bir şans olduğuna inanıyorum” diyor. Serezli, 14 kişinin rol aldığı oyunda kişilere ya da kurumlara yönelmediklerini, amaçlarının Türkiye’deki çarpıklıkları sorgulamak olduğunu söylüyor. “Aslında seyirciyi farklı bir şekilde güldürmeyi amaçlıyoruz. Birçok insan korkuyor bizim anlattıklarımızı dile getirmeye.” “İsim Şehir Hayvan”da rol alan oyuncuların, daha önce bir arada bulunmadıklarına da dikkat çeken Serezli, onlara ne yapmaları değil, ne yapmamaları gerektiğini gösterdiğini belirtiyor. “Bu oyunda zamanın ruhunu yakaladık” diyen Serezli şöyle devam ediyor: “Oyunu izleyen herkesten ve yalnızca İzmir’den değil, tüm şehirlerden muhteşem tepkiler geliyor. BuMetin Serezli günkü ortamda böyle bir oyuna ihtiyaç duyulduğu böylece ortaya çıktı. Eleştiri almıyor değiliz. Oyunda çok mesaj olduğu ve ikinci perdenin yeterince komik olmadığı, en fazla ciddiye aldığım eleştiriler oldu. Ancak şu durumu da göz ardı etmememiz gerekiyor: Tiyatro, uzun zamandır seyircinin gerisinde kaldı. Biz bu oyunla zamanın ruhunu yakalamayı hedefledik. Aldığımız tepki, amacın gerçekleştiğini gösteriyor.” Dünyada ilk kez günlük köşe yazılarının kabare haline getirilmesi gibi zor bir işin altına girdiklerini söyleyen Tiyatro İstanbul Genel Müdürü Emin Hamarat ise sözlerini şöyle sürdürüyor: “Yaz boyunca 13 bin kilometre yol yapıp 10 şehir, 14 ilçede toplam 36 oyun sahneledik. İlgi o kadar fazlaydı ki bazı adreslere ikişer üçer kez gittik. Gönül rahatlığıyla söyleyebilirim ki oyun, Türk tiyatrosunda son 20 yılda yapılan en parlak iş. Şimdi İstanbul’da kendi sahnemizde İstanbullularla buluşuyoruz.” “İsim Şehir Hayvan”da Nusret Çetinel, Sabri Özmener, Hülya Gülşen, Bilal Çatalçekiç, Burcu Kazbek, Taner Ergör, Banu Çiçek, Yeliz Şatıroğlu, Levent Çimen, Aybar Taştekin, Anıl Yülek, Serdar Aslan, Alev Azyok ve Zafer Aslan rol alıyor. ‘Baykal Saran Ödülü’ Gülin Ersoy’a önceki akşam Şinasi Sahnesi’nde düzenlenen törenle verildi ‘Sırça Kümes’in başarılı oyuncusu lamda önümüzü açan, ANKARA (Cumhuriyet uzun yıllar büyük çaBürosu) Tiyatroseverlerin balarla elde ettikleri eş“Altona Mahpusları”, siz deneyimi hiçbir kar“Deli Emine”, “Son Ayşılık gözetmeden bizlar” gibi pek çok oyundan lerle paylaşan, bizleri tanıdığı Baykal Saran’ın yetiştiren ustalara saanısını yaşatmak üzere ailesi hibiz” dedi. tarafından düzenlenen Sunucu Mehpare Çelik “Baykal Saran Yılın Tide törendeki konuşmayatro Sanatçısı Ödülü”, sında Baykal Saran’ın Ankara Devlet Tiyatrosu yaşamı boyunca “sanat (ADT) oyuncularından Güeserine meta, sanatı serlin Ersoy’a verildi. gileyen kişilere de ticaÖnceki akşam Şinasi Sahri gözle bakmadığını” nesi’nde “Sırça Kümes” vurgulayarak “Baykal adlı oyunun temsilinin ardından gerçekleşen törene, Gülin Ersoy’a ödülünü Saran kendisini yarınLemi Bilgin verdi. lara bırakmış bir sanat10. Cumhurbaşkanı Ahmet çı. O güç nedeniyle buNecdet Sezer ve eşi Semra Sezer, eski Kültür Bakanı Fikri gün buradayız. O her zaman sade bir Sağlar ve eşi Serap Sağlar, Baykal Sa hayat tarzının insanı oldu. İşte bu neran’ın eşi, tiyatro sanatçısı Beyhan Sa denle bugün aramızda. Ne mutlu ki ran ile kardeşi Gülen ve Erkal Saran Türk tiyatrosunun Baykal Saran’laile sanat dünyasının tanınan isimleri rı var” dedi. Jüri üyeleri DT Genel Müdürü Lemi Bilgin, tiyatro eleştirmeni Atikatıldı. Mehpare Çelik’in sunuculuğunu yap la Sav, tiyatro oyuncuları Rüştü Asyatığı törende, Ersoy’a ödülünü DT Genel lı, Selçuk Yöntem ve Baykal Saran’ın Müdürü Lemi Bilgin verdi. Bilgin ko kardeşi Erkal Saran, Gülin Ersoy’u nuşmasında, tiyatro sanatçılarının çok “Sırça Kümes” adlı oyundaki başarışanslı olduğunu belirterek “Şanslıyız, lı performansı nedeniyle ödüle değer çünkü bize yol gösteren, mesleki an görmüştü. ? Kültür Servisi Lösemili Çocuklar Vakfı’nın (LÖSEV) 14. yıl kutlamasında bugün Zülfü Livaneli bir konser veriyor. Sürprizlerle dolu olacak gecede elde edilen gelirin tümü Lösemili çocukların ücretsiz tedavi ve eğitim giderlerinde kullanılacak. İş Sanat Kültür Merkezi’ndeki konser saat 20.00’de başlıyor. ? Kültür Servisi Hint asıllı İngiliz yazar Salman Rushdie, “Şeytan Ayetleri” adlı romanının yıllar sonra “skandallar ve politika dünyası”ndan çıkarak “kitap dünyası” içinde görülmesinden memnun olduğunu söyledi. ABD’de, Atlanta Basın Kulübü’nde bir konuşma yapan Rushdie, genç okurların “Şeytan Ayetleri”ni edebi bir yapıt olarak görme şansına sahip olduklarını, İran’ın dini lideri Ayetullah Humeyni 1989’da kitap yüzünden kendisi hakkında ölüm fetvası verdiğinde şimdiki genç okurların henüz doğmamış olduklarını vurguladı. Rushdie, kısa bir süre önce, hakkındaki ölüm fetvası yüzünden gizlilikte yaşadığı yılları anlattığı “Joseph Anton” adlı kitabı yayımlamıştı. Livaneli’den LÖSEV yararına konser MÜZE, HEYKELİ AÇIK ALANDA SERGİLEMEYİ ÖNERİYOR Londra Müzesi Moore’un heykeline talip Kültür Servisi Tower Hamlets Council adlı kuruluşun, bütçe sıkıntısı yüzünden Henry Moore’un Londra’da Yorkshire Heykel Parkı’nda yer alan 1957 tarihli 3 metrelik “Draped Seated Woman” adlı bronz heykelini 20 milyon Sterlin’e (55 milyon TL) satışa çıkaracağını açıklamasının ardından Londra Müzesi, heykele ev sahipliği yapmaya hazır olduğunu açıkladı. Direktör Sharon Ament, “Yılda 600 bin ziyaretçiyi çeken Londra Müzesi, heykeli halka açık bir şekilde koruyarak sergilemeyi öneriyor. Böylece herkes bu önemli sanat eserinden bir anlam çıkarabilir” ifadelerini kullandı. Yönetmen Danny Boyle ile Tate Galeri’nin direktörü Nicholas Serota’nın da aralarında olduğu bir grup sanatçı, heykelin satışa çıkmasını eleştiren bir mektup kaleme almış, mektupta Moore’un heykeli 1960 yılında, Londra’da açık alanda sergilenmesi şartıyla, 6000 Sterlin’e (yaklaşık 17 bin TL) sattığı belirtilerek, “Kuruluşun yapmaya çalıştığı bu satış, Henry Moore’un orjinal satışının ruhuna tamamen aykırı” ifadeleri kullanılmıştı. “Draped Seated Woman” adlı bronz heykel. Gençlere ‘Şeytan Ayetleri’ Spears’tan hayatının romanı 2013 YILI 42. ORHAN KEMAL ROMAN ARMAĞANI Son katılım tarihi 10 Ocak Kültür Servisi 2013 yılında 42.’si gerçekleşecek “Orhan Kemal Roman Armağanı”nın son başvuru tarihi 10 Ocak 2013 olarak belirlendi. Tahsin Yücel, Osman Şahin, İnci Aral, Turhan Günay, Feyza Hepçilingirler, M. Nuri Gültekin ve Nazım K. Öğütçü’den oluşan kurulun değerlendirileceği eserlerin Orhan Kemal Roman Armağanı yönetmeliğine uygun eserler olması ve başvuruların yayınevleri tarafından yapılması, istenen koşullar arasında. Orhan Kemal Roman Armağanı’nın kazananı 2013 yılının Mayıs ayında seçici kurulun toplantısında belirlenecek. Kazanan yazara ödülü ise 3 Haziran 2013’te yapılacak Orhan Kemal’i anma gününde verilecek. (www.orhankemal.org, 0 212 252 88 38) ? Kültür Servisi Amerikalı pop müzik şarkıcısı Britney Spears, hayatını konu alan bir roman yazacağını duyurdu. Spears, gerçek kişi ve olayları kurgu gibi göstereceği romanı için Harper Collins yayıneviyle görüşmelere başladı. Spears, 10 yıl önce annesiyle ortak olarak “Britney Spears ile Kalpten Kalbe” isimli bir kitap kaleme almıştı. Yönetmen Leandro Favio öldü ? Kültür Servisi Arjantin’in en önemli kültür insanlarından, sinema yönetmeni, oyuncu ve şarkıcı Leandro Favio, önceki gün yaşamını yitirdi. Romantik baladlarıyla da tanınan Favio 74 yaşındaydı. 1950’ler ve 1960’larda Arjantin sinemasının yıldız oyuncularından biri olan Favio, 1976 yılında askeri diktatörlüğün gelmesi üzerine ülkesinden ayrılarak sürgünde yaşamayı seçmişti. Demokrasinin yeniden oluşturulmasıyla birlikte ülkesine geri dönen Favio, kahramanı General Juan Domingo Peron’u yücelten filmler çekmişti.