Katalog

14 EKİM 2012 PAZAR CUMHURİYET SAYFA HABERLER Yerel seçimlerin erkene alınması referandum sınırında kalınca Erdoğan’ın Köşk hesabı bile bozuldu 7 AKP’nin planları altüst ERDEM GÜL Orhan Veli’yi Anımsama... “Benim, bardağın, sürahinin Önündesin, rengin uçmuş Bu, eski sevdiğim bir duruş Elin içinde benimkinin İçelim, madem ömrümüz hoş Geçmiş, tadmamışız ayrılık Madem ne bardağım kırık Madem ne de sürahimiz boş Bir gün içimizden birimiz İçmek veya doldurmak için Burada olmayabiliriz. Orhan Veli Tüm okurlarıma soruyorum, özellikle şiiri, edebiyatı sevenlere... Orhan Veli’nin bu şiirini bilir miydiniz? Ben de bilmezdim. Kitaplarda yok, anılarda bile yok. Durup dururken nerden çıktı? Ölmeyen anılar vardır. Şair dostlar hep canlıdır. Yaşam doludur. Kimi zaman, düşlerimde birlikte oluruz. Güzel saatler geçiririz. Ben boşuna “Düş Ekmeği”ni yazmadım! Taptaze ekmek gibidir kimi düşler! Benim şairlerle birlikte geçirdiğim o uzun saatler capcanlı duruyor. İçimde, dışımda, her bakışımda, her dizeyi yineleyişimde... Yüksekkaldırım’dan inerken, Unkapanı Köprüsü’nden geçerken, Boğaziçi vapurunda Sait Faik’le, Orhan Veli’yle birlikte dolaşırken İstinye meyhanesinde bir iki kadeh atarken... Şiirler okurduk. Sait Faik tüm şiirlerini bir kitapta toplamak istiyordu. Seçme yapıyorduk. Bunlarda iş yok diye kimini bir yana atıyordu. Sonra yeniden ele alıyordu. Orhan Veli ile böyle bir şiir sohbeti yapamadım. Kendine özgü bir kişiydi. Unkapanı Köprüsü’nden geçerken Necati Cumalı da vardı yanımızda... İstanbul’u bilmeyen Necati, nereye nasıl gideceğini bir türlü tahmin edemiyordu. Orhan Veli, “Şurdan sap, Eminönü’ne çıkar, tramvaya binersin” dedi. Necati bilmediği karanlık sokaklara korka korka dalıp gitmişti... Anılar işte bir başlarsa ardından daha neler gelir! Gelelim Orhan Veli’nin kimsenin bilmediği şiirine... Kim verdi, nereden buldum bilmiyorum? Benim not defterlerim arasından çıkmaz mı? Hem de 15 Şubat 1937 tarihli!.. O mu verdi, bir başkası mı? Şiir gerçekten onun mu, bilmem. Ama yakıştırdım. Edebiyata bir katkısı olsun dedim. Edebiyatçılık böyle bir şey işte! Durup dururken kopuyorsun çevreden. Başka bir dünya bekliyor seni... ANKARA Yerel seçimlerin 5 ay öne alınmasına ilişkin anayasa değişikliği oylamasının MHP ile anlaşmaya rağmen referandum sınırında kalmasının AKP’de yarattığı sıkıntının boyutları büyüyor. Başbakan Tayyip Erdoğan’ın 2014 Köşk başta olmak üzere tüm hesaplarının bozulma riskine karşı AKP, krizden çıkış için çözüm arayışına girdi. Partide şok etkisi yaratan anayasa değişikliğinin 360 oyda kalması, bir süredir 2014 planlarına bağlı olarak uygulamaya konulan projelerin ne olacağı sorusunu gündeme getirdi. Yerel seçimlerin öne çekilmesinin Erdoğan’ın 2014 planları içinde ilk ve ? Yerel seçimlerin öne alınması, referandumda kabul görse bile AKP’nin istediği zamanda yapılması mümkün görünmüyor. Meclis’te ikinci kez 367 barajına takılmaktan da korkan AKP kurmayları, Erdoğan’ın 2014 hesaplarını bozan bu krizi aşmak için yeni formül arayışı içinde. en önemli adım olduğuna dikkat çekiliyor. Bu nedenle öncelikle yerel seçimlerin öne çekilmesinden vazgeçilmeyecek bir çözüm üzerinde duruluyor. Bu çerçevede de Cumhurbaşkanı Gül’ün vereceği kararın AKP açısından geleceği belirleyici nitelikte olacağının altı çiziliyor. geçirme eğilimi ağır basıyor. Ancak MHP ile birlikte sandalye sayısının 367’nin çok az üstünde olması ve AKP içinden en küçük bir firede dahi değişikliğin tehlikeye girmesi durumu doğduğu için CHP’yi de sürece katacak bir bakış açısı öne çıkıyor. Yerel seçimlerin öne çekilmesine ilişkin değişiklikle sınırlı kalınmayıp daha kapsamlı anayasa değişikliğinin gündeme gelebileceği belirtiliyor. Parti içinde, son bir yıl içinde yapılan değişikliklerin seçimde uygulanamayacağı hükmü, değişikliğin Anayasa Mahkemesi’ne gidip yeniden iptal edilebileceği ve bu nedenle yerel seçimlerin öne çekilmesinin mümkün olamayacağı gibi hukuki sıkıntılar da dile getiriliyor. Bunlara karşı da hukuki seçenekler üzerinde çalışılıyor. Ancak en önemli vurgu, Gül’ün vereceği kararın siyasetin 2014 yol haritası çerçevesinde hukuki olmaktan çok siyasi sonuçları olacağına dikkat çekiliyor. Bu nedenle Erdoğan’ın da Gül’ün kararını vermesinin ardından çıkacak duruma göre adımlar atabileceğine dikkat Gül veto ederse Gül’ün veto edip geri göndermesi durumunda AKP’de yerel seçimlerin öne alınmasına ilişkin anayasa değişikliğini hızla yeniden Meclis’ten çekiliyor. Gül’ün anayasa değişikliğini onaylaması durumunda paket doğrudan referanduma sunulacak. Bu durumda aralık ayında referandum gündeme gelecek. AKP, yerel seçimlerin mart ayı yerine ekim ayında yapılmasını “kış koşullarında seçim olmasın” gerekçesine dayandırmıştı. Ancak referandum da bu durumda kış koşullarında yapılacak. Erdoğan’ın, Gül’ün referandum yönünde karar vermesi durumunda yerel seçime yönelik planlarını değiştirerek yeni bir anayasa değişikliğiyle referandumu geçersiz kılacak bir düzenlemeye gidebileceği de konuşuluyor. AKP kurmayları, “Örnekleri var. Referandum da hükümsüz kalır” görüşünü dile getiriyor. DEVLET BAHÇELİ: ARINÇ’TAN SEÇİM YORUMU ‘Sonuç çok üzücü’ Türkiye’ye külfet getirir ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, yerel seçimlerin 5 ay erkene alınarak 27 Ekim 2013’te yapılmasına ilişkin anayasa değişikliğinin referanduma götürülmesi durumunda Türkiye’ye külfet getireceğini belirterek, “Yerel seçimlerin 29 Mart 2014’te yapılması halkımız için daha hayırlı olur” dedi. Bahçeli, parti genel merkezinde düzenlen “Alparslan Türkeş Büyük Ödülü Töreni”nin ardından, gazetecilerin sorularını yanıtladı. Bahçeli, birisi hükümlü, 4’ü özel mazeretli MHP milletvekillerinin oylamaya katılmadığını belirterek “Katılan arkadaşlarımız anayasa değişikliği için verdiği imzanın arkasında durarak beyaz oy kullanmışlar ve seçimlerin 27 Ekim 2013 tarihinde yapılması için gayret göstermişlerdir” dedi. Oylamaya bakılırsa AKP ve MHP’nin oylarının toplamının 368 olması gerektiğini, ancak 360 kabul oyu çıktığını anlatan Bahçeli, “Dolayısıyla 8 oy eksiği olmuştur. Bu oylama sonucunda ben salonda olmayan 5 MHP milletvekili hariç arkadaşlarımın attıkları imzanın arkasında durdukları inancındayım” diye konuştu. Bahçeli, Gül’den nasıl bir tavır beklediklerinin sorulması üzerine, konunun Gül’ün takdirinde olduğunu belirterek, Gül’ün anayasa değişikliğini Meclis’e geri göndermesi halinde MHP’nin imzasının arkasında olacağını kaydetti. İstanbul Haber Servisi Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, yerel seçimlerin öne alınmasını öngören teklifin referandum eşiğinde kabul edilmesinin çok üzücü olduğunu belirterek “Anayasa’da bir hüküm var. Seçimlerin yapılmasından bir yıl önce bir değişiklik yapılırsa o seçimde uygulanmıyor. Yani bu haliyle referandum süreci bu engele takılabilir” dedi. Arınç, İstanbul Küresel Forumu kapsamında “İslamofobi; Irkçılığa Yaklaşımlarda Adalet Sorunu” başlıklı oturumda yaptığı konuşmanın ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı. Arınç, şunları söyledi: “Dün zannediyorum her iki partiden de 8 vekil oylamaya katılamamış. Ama buna ilaveten bir 8 oy daha çıkması gerekirdi. Anlaşılıyor ki, mevcut oy kullanan milletvekilleri içerisinden bu değişikliği uygun görmeyenler olmuş. Bunlar MHP içinden midir yoksa AKP grubundan mıdır bilemiyorum. Ama çok yanlış yapmışlardır, çünkü iki partinin genel başkanı ve grup yöneticileri, kendi imzalarıyla bir kanun teklifi vermişlerse, anayasa değişikliğine ‘evet’ demişlerse bunun parlamentodan geçmiş olması gerekirdi.” İstanbul Küresel Forumu’nun açılışında konuşan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın hedefinde BM vardı. BM’nin Suriye tutumuna tepki göstererek uluslararası kuruluşlardaki işleyişin adaletsiz olduğunu savunan Erdoğan, “BM Güvenlik Konseyi’nde reform şart” dedi. (Fotoğraf: VEDAT ARIK) Yeni hedefi BM’de reform Başbakan Erdoğan, Suriye konusundaki yalnızlığının suçlusunu buldu ÖZLEM GÜVEMLİ TWITTER’DAKİ HAKARETLER ‘CHP kınanmalı’ Arınç, aslında kınanacak partilerden birisinin de CHP olduğunu ifade ederek teklife imza vermeyen CHP’den bazı konuşmacıların destek olacaklarını ifade ettiklerini hatırlattı. Arınç, “Ama anlaşılıyor ki, CHP erken seçim istemiyor. Seçimden korkuyor ve son çıkan anketlerde oy nispetini kendisi için yeterli görmüyor” dedi. Arınç, şöyle devam etti: “Bunun sonucu cumhurbaşkanının takdirlerindedir. Tekrar Meclis’e gönderir mi, yoksa doğrudan referandumu mu tercih eder, onu göreceğiz.” Başbakan Tayyip Erdoğan , BM’nin adil bir yapıya sahip olmadığını belirterek reformun şart olduğunu söyledi. BM’nin Suriye konusundaki tutumunu da eleştiren Erdoğan “ Esed rejimine her gün onlarca, yüzlerce insanı öldürme cesareti veren, adeta yeşil ışık yakan bir tutum var ortada” dedi. Başbakanlık Kamu Diplomasisi Koordinatörlüğü ile Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) tarafından “adalet” temasıyla düzenlenen İstanbul Küresel Forumu, Habriye’deki İstanbul Kongre Merkezi’nde başladı. Forumun açılışında konuşan Erdoğan’ın hedefinde BM vardı. “Kimse BM’nin yapısının adil bir anlayış üzerine bina edildiğini söyleyemez” diyen Erdoğan, BM Güvenlik Konseyi başta olmak üzere, pek çok uluslararası kuruluşun işleyişinde adaletsizliğin görülebildiğini dile getirdi. Erdoğan, “5 tane daimi üye, 10 tane geçici üye... 10 tane geçici üyenin bir anlamı var mı? Yok. 5 daimi üyenin içinden biri çıkıp ‘hayır’ dediği zaman mesele bitiyor zaten. Öyleyse BM niye? Demek ki dünyayı bu 5 üyenin insafına bırakmış durumundayız. Peki bu 5 üyenin etnik yapısından, inancından, düşüncesinden başka dünyada yapı yok mu? Var. Peki tüm insanlığı kapsıyor mu bu temsil? Hayır” diye konuştu. Erdoğan, “Yükselen güç olarak ‘Değişim zamanı’ ifade edilen Türkiye, Brezilya, Hindistan, Endonezya gibi ülkeler açısından adaletsiz işleyiş, sürdürülebilir olmaktan çıktı. BM Güvenlik Konseyi başta olmak üzere uluslararası kuruluşların yapılarının değişme zamanı geldi” dedi. 20 yıl önce Balkanlar’da yüz binlerce insanın katline seyirci kalan BM’nin bugün Suriye’de de acizlik içinde olduğunu dile getiren Erdoğan “20 yıl önceki bu gaflet, uluslararası toplumun Soğuk Savaş’ın bitimiyle ortaya çıkan sorunlarla baş etmekte hazırlıksız yakalandığı şeklinde izah ediliyordu. Peki bugün Suriye konusunda sergilenen acizliğin, adaletsizliğin nasıl bir açıklaması olabilir” diye sordu. Erdoğan’dan Aytaç için suç duyurusu ANKARA (AA) Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Twitter’da kendisine hakaret ettiği gerekçesiyle eski Polis Akademisi öğretim üyesi, yazar Önder Aytaç hakkında suç duyurusunda bulundu. Erdoğan’ın avukatları Ali Özkaya, Muammer Cemaloğlu ve Burhanettin Sevencan tarafından Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na verilen suç duyurusu dilekçesinde, Aytaç’ın 20 Eylül’de, Twitter’a, Erdoğan’a yönelik hakaret içerikli ifadeler yazdığı kaydedildi. Yazının, Erdoğan’ın “kamu görevi” nedeniyle suç teşkil ettiği savunulan doğrudan küfür ettiği iddia edildi. Aytaç’ın, yazıyla ilgili “parmaklarım büyüktü, yanlışlıkla, sehven oldu” gibi ciddiye alınması mümkün olmayan açıklamalar yaptığı ifade edilen dilekçede, Aytaç’a “hakaret” suçundan kamu davası açılması talep edildi. Hukukçulara göre oylamada evet çıksa bile yerel seçimler öne alınmaz ‘Nafile referandum’ İLHAN TAŞCI ‘Referandum külfet olur’ ANKARA Yerel seçimlerin öne çekilmesine ilişkin anayasa değişikliğinin 367 oyun altında kabulü nedeniyle beliren referandum; seçim yasalarındaki değişikliklerin 1 yıl içinde uygulanamayacağı kuralı nedeniyle “nafile” bir girişime dönüşebilecek. Prof. Ülkü Azrak refarandum sonucunun uygulanamayacağı için Cumhurbaşkanı’nın yasa değişikliğini Meclis’e geri göndermesinin doğru olacağını söyledi. Prof. Hikmet Sami Türk ise düzenlemenin yerel yöneticiler için “toplu azil” anlamı taşıdığını bunun da hukuk devleti ilkesine aykırı olduğuna işaret etti. Hukukçuların değerlendirmeleri şöyle: Prof. Dr. Ülkü Azrak: Referandum yapılsa ve kabul edilse bile yerel seçim için bu değişiklik uygulanamayacak. Çünkü anayasanın ‘Seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz’ hükmü var. Bir anlamda nafile bir referandum olmuş olacak. Referanduma sunmaktan vazgeçilmesi en doğrusudur. Boşu boşuna ekonomik maliyet anlamını taşır. Prof. Dr. Hikmet Sami Türk: Cumhurbaşkanı bu kanunu imzalarsa halkoylamasına gönderilmesi gerekir. Gelecek hafta imzalanıp Resmi Gazete’de yayınlanacağını düşünürsek aralık ayının ortalarında halkoylamasının yapılması söz konusu olacak. Fakat tahminim cumhurbaşkanının bu değişikliği Meclis’e geri göndereceği yönünde. Anayasada seçim yasalarındaki değişikliğin bir yıl içinde uygulanamayacağı hükme bağlanmıştır. Bu nedenle yerel seçimler bu hükme aykırı olur. Bunun aşılması için konulan bir geçici madde var. Bu da anayasaya aykırıdır bir düzenleme. Seçme seçilme hakkına, görev güvencesine ve hukuk devleti ilkesine aykırıdır. Yerel yöneticiler 5 yıllığına seçilmiş, 4 yıl 7 ay sonra onları azletmektir bu. Yerel yöneticilerin toplu azli söz konusu. Hangi yönden bakarsanız bakın anayasa aykırı. Bundan ne yarar bekleniyor onu kestirmek güçtür. Anayasa Mahkemesi’ne taşındığında aykırı bir düzenleme olarak iptal edileceğini düşünüyorum. Bahçeli, anayasa değişikliğinin referanduma götürülmesinin tercih edilmesinin Türkiye için ayrı bir külfet getireceğini kaydetti. Bahçeli, “O yolu tercih etmek yerine yerel seçimlerin 29 Mart 2014’te yapılması daha hayırlı olur” dedi. ‘ANAYASAYA AYKIRI ANAYASA’ Prof. Dr. Bertil Emrah Oder: Geçici maddeyle anayasanın 67. maddesinin son fıkrasına anayasa düzeyinde bir istisnai hüküm getirmeye çalışıyorlar. Enteresan olan özel bir fıkraya ilişkin halkoylamasına gidiliyor olması. Bizzat o fıkraya (seçim yasalarındaki değişikliğin bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanamayacağı) istisna getirecek, öz amacını sarsacak anayasa değişikliği yapılıyor. Anayasanın yasakladığı bir şeyi anayasa düzeyinde halkoylamasıyla kabul ettirdiğinizde, onun anayasal değer taşıdığı gerekçesiyle seçimleri daha erken de yapabilirsiniz. “Bu sefer” uygulanmayacak diye değişiklik yaptığınızda anayasa hukukunun varlığına yönelik bir siyasal sorgulama başlatmış oluyorsunuz. Bunu yaptığınızda anayasanın üstünlüğünün içini boşalttığınız argümanıyla karşılaşırsınız. C MY B C MY B