Katalog

8 MAYIS 2011 PAZAR CUMHUR YET SAYFA kultur@cumhuriyet.com.tr KÜLTÜR 21 ‘Destination: stanbul’ MoMA’da Kültür Servisi İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) ve güncel sanatın dünyadaki öncülerinden New York MoMA’nın (Museum of Modern Art) özel bir projesi olan “Destination: İstanbul” MoMa’da açıldı. Bu kapsamda MoMA Tasarım Mağazaları’nda satışa çıkarılan Türkiye’den 41 tasarımcının ev aksesuarından, mobilyaya, mutfak gereçlerinden takılara kadar 100’den fazla ürünü iki ay boyunca meraklılarıyla buluşacak. Seçkinin en önemli özelliği ise Türkiye’ye özgü tasarımları içermesi ve İstanbul’a odaklanması. “Destination: İstanbul” koleksiyonunda tasarımları yer alan isimler arasında Arda Tunçman, Aysun Altındağ, Meltem Maralcan, Berra Alkan, Demir Obuz, Emir Uras, Erdem Akan, Fabio Ricci, Leyla Taranto, Nil Deniz, Oya Akman, Özlem Tuna, Sadi Tekin, Tan Mavitan bulunuyor. Tiyatro Gerçek’ten ‘Üstü Kalsın’ Kültür Servisi Tiyatro Gerçek, doğumunun 80. yılında usta şair Cemal Süreya’nın şiirlerinden ve bazı düzyazı metinlerinden oluşan “Üstü Kalsın” isimli gösteriyi sahneliyor. Prömiyeri bugün saat 15.00’te Ankara Şinasi Sahnesi’nde yapılacak gösteri, yarın saat 20.00’de de aynı sahnede izleyiciyle buluşacak, 17 Mayıs’ta ise İstanbul Kozzy Alışveriş MerkeziGazanfer Özcan Sahnesi’nde olacak. Şiirlerinde kendi hayatından kesitler de sunan Süreya’nın biyografisi niteliğindeki tek perdelik gösteriyi sahneye uyarlayan Atilla Birkiye. Şairin, “Ölüyorum tanrım, Bu da oldu işte. Her ölüm erken ölümdür, Biliyorum tanrım. Ama, ayrıca, aldığın şu hayat, Fena değildir... Üstü kalsın...” şiirinden ismini alan oyunda şiirleri Hakan Gerçek seslendirirken Gerçek’e sahnede Tilbe Salim eşlik ediyor. 80 yaşına 80 kitap sığdıran Rıfat Ilgaz 100 yıl önce ‘derin kar’da dünyaya gelmişti Boşa gitmedi sıcaklığın 7 Mayıs 1911’de doğan Rıfat Ilgaz, 19 Kasım 1991’de son şiirini yazmıştı: “Elim birine değsin / Isıtayım üşüdüyse / Boşa gitmesin son sıcaklığım.” REF K DURBAŞ “Sınıf’ın ozanıyım mimli, / Hababam Sınıfı’nın yazarıyım ünlü. / Kim ne derse desin, / Çocuklar için yazdım hep.” Doğum tarihi nüfus tezkeresinde 24 Nisan 1327, yeni tarihle 7 Mayıs 1911 olarak yer almaktadır. Bu kayda göre bahar aylarında doğmuş olması gerekiyor. Oysa, annesi “derin kar”da dünyaya geldiğini söyleyecektir. Derin kar, Karadeniz kıyılarına 1910’da yağmış... Kimi yerlerde evlerin saçaklarına kadar yükselmiş… Annesi şubat ayında salı günü doğduğunu da söyler. Karadeniz şivesine göre salıya “saali” dendiği için adının Salih olmasını önermiş annesi. Babası “Hadi oradan, salı ile Salih’in ne ilgisi var” demiş… Cide’de Düyunu Umumiye’de memur olduğu için o sıra kendisini denetlemeye gelen müfettişin adını vermiş babası da: Mehmet Rıfat. Doğum yeri Cide’dir ama, nüfus kaydı Bartın’da... 12 Aralık 1991’de, Ataköy’deki evinde 80. yaşı nedeniyle yaptığım konuşmada hayatını şöyle özetlemişti: “Cumhuriyet ilan edildiğinde sıtma ateşiyle yatıyordum yatakta ve toplar atılıyordu. Bu sıtma askerliğe kadar benim vücudumdan çıkmadı. Belli zamanlarda sıtma nöbeti gelirdi de oturduğum sırayı sallardım, arkadaşlar kaçardı. Bünye artık her hastalığa hazır duruma gelmişti. Hapishane hayatım ortalama 45 yıldır, parça parça… Onu tam hesaplayamadım. Çünkü yatıyorum yatıyorum ‘Hadi’ diyorlar, ‘beraat ettin’. Böyle birçok girme çıkma oldu. Zaten mahkumları en fazla yıldıran budur. Tabii yaralı ciğer de işe yarıyor. Bana acıdıkları için değil, hapishaneyi mikroplamamam için de çıkarıyorlardı bazen.” 80 yaşına sığdırdığı 80 kitabın hangisinin adını anmalı? Bir başlangıç olarak denilebilir ki, 192627 yıllarında şiirler yazmaya başlar. Ortaokul son sınıftadır. İlk şiiri 27 Temmuz 1927’de, “Sevgilimin Mezarında” başlığıyla Kastamonu’da Nazikter gazetesinde çıkar. Bu yıllarda yine Kastamonu’da yayımlanan Çalçene adlı mizah dergisinde ilk mizah yazıları yayımlanır. 1934’te “Öğretmenliğimi, sanatımı, edebiyatımı Kastamonu’da kazandım. Öyleyse Kastamonu’yu simgeleyen bir soyadım olsun” diyerek “Ilgaz” soyadını alır. 1942’te askere alınır. Okuldan alınarak asker elbisesi giydirilerek Çorlu tümen komutanlığına gönderilir. Altı saat bu elbisenin içinde kalarak askerlik yapmış olur. Çünkü şube reisi albay, öğretmen olduğunu öğrenince “Ben ortaokul aylığıyla çavuşluk yapacak çok asker bulurum” diyerek cepheye göndermeyecek, çocukları okutmasını isteyecektir. 1944 yılının başlarında ikinci kitabı “Sınıf”, piyasaya çıktığının ayı dolmadan sıkıyönetim komutanlığınca toplatılacaktır. Edebi hayatının değil, “fani ömrü”nün sonu ve sonrası da belki şöyle anlatılabilir: Sabahları hep erken kalkmaya alışmıştır. Radyosu baş ucundadır. Haberleri ve hava durumunu dinler. Çünkü gecenin durumuna göre yorganına sarılacaktır. İşte yine böyle erken kalktığı bir sabah, 19 Kasım 1991’de son şiirini yazar: “Elim birine değsin, / Isıtayım üşüdüyse, / Boşa gitmesin son sıcaklığım”. 1119 Aralık 1991’de Türkiye Yazarlar Sendikası ve PEN Kulüp 80. yaş gününü kutlayan etkinlikler düzenlerler. Etkinlikler İstanbul, Ankara, İzmir ve Kastamonu’da yapılır. Tarih 7 Temmuz 1993’tür. Sabah saat 4.40’ta bakıcısı Hatice Hanım’ı uyandırır, bir çay demlemesini söyler. Hatice Hanım mutfakta çayı demlerken 5.00 dolaylarında 83 yıllık yüreği Sıvas katliamının acısına da dayanamayarak duruverir. Ve 10 Temmuz 1993’te Zincirlikuyu Mezarlığı’nda Sıvas katliamında yakılan Asım Bezirci’nin yanı başında toprağa verilir. Ve ölümünden sonra, 12. TÜYAP Kitap Fuarı’nda “Onur Yazarı” seçilecektir. Bütün kitapları Çınar Yayınları arasında çıkmaktadır. Okan Ersan ‘A Reborn Journey’ (Müzikal) 38 yaşındaki Kıbrıslı cazrock fusion gitarcısı Okan Ersan, kariyerini parlak cümlelerle örmeye devam eden bir müzisyen. 2003 yılında İngiltere’de yılın en iyi beş gitarcısından biri olarak gösterilen Ersan, bu tarihten iki yıl sonra çıkardığı ilk solo albüm “To Whom it May Concern” ile müzik dünyasında hatırı sayılır bir ilgiyi üzerinde toplamıştı. Birkaç prestijli okulda yaptığı çalışmalarla tahsilini ilerleten, yanı sıra mesleğinde üst basamaklara hızla tırmanan, bir yandan da sahneyi ihmal etmeyen Ersan, 10 yıldır Kıbrıs’ta yaşıyor. “A Reborn Journey” virtüöz gitarcının ikinci albüm çalışması. Albümün ortağı, kadrosunda davulcu Volkan Öktem, basçı Eylem Pelit, piyanist Serkan Özyılmaz, tromboncu Aycan Teztel, trompetçi Şenova Ülker ve saksofoncu Levent Altındağ’ı bulunduran, caz camiamızın milli takımı İstanbul Superband. Hayli afili kadroya sahip albümün yıldız konukları ise üçer parçada usta saksofoncu Ernie Watts, darbuka üstadı Mısırlı Ahmet, neyzen Ercan Irmak ve albümün enstrümantal olmayan tek parçası “Stand!”ta soul şarkıcısı Ola Onabule. Albümün miksleri de bir başka markaya, ünlü davulcu Dave Weckl’a ait. Okan Ersan iyi bir fusion doğaçlamacısı ve grup lideri. İlkinin garantisi harmanında özgün renkler taşıması. Caz, rock, blues arasında bizden esintiler duymak mümkün. İkincisinin garantisi ise “A Reborn Journey”nin klasik bir fusion gitarcısı albümü olmaması. Çoklu bileşenle yapılmış olmasına rağmen, ne bir konsept karmaşası var, ne de müzisyenler arası adaletsizlik. muratbeser@muratbeser.com Bill Callahan ‘Apocalypse’ (Drag City) Şarkıcı/şarkı yazarı ekolünün temsilcilerinden Bill Callahan, 1990’da “Smog” takma adıyla başladığı kariyerine 2007’den beri gerçek adıyla devam ediyor. Modern rock ve country etkileşimli indie folk’a odaklanan albümleri, akustik gitar ağırlıklı şarkıları ve karanlık şarkı sözleriyle ünlü. Bill Callahan adı altında yayımladığı dördüncü albümü “Apocalypse” de Amerikalı müzisyenin tipik yanlarını en başarılı şekliyle yansıtıyor. Ancak onu yılın en iyi albümlerinden birisi yapan başka özellikleri de var. Bu albüm, Callahan’ın şarkı sözü yazımında çok üst bir seviyede konumlanmış olduğunun açık kanıtı. Şarkılara karakterini veren en temel özellik, hiçbir agresiflik içermeyen sakin bariton sesi; ancak şarkı sözleri de en az onun kadar önemli. Şarkılardaki anlatıcı bazen bir büyükbaş hayvan sürüsünün çobanı, bazen otel odasında eski kayıtlarını dinleyen bir müzisyen, bazen de kötü zamanlarda özgürlüğün ne anlama geldiğini sorgulayan herhangi birisi... İlk şarkı, “Drover”, akustik gitara eşlik eden kemanın sürüklediği melodisiyle çok güçlü bir açılış yapıyor. “America!” adlı parçada, bir şeylerin yanlış gittiği ülkesini sorguluyor Callahan. Siyasi mesajı ve cızırtılı gitar sesleriyle sound olarak diğerlerinden ayrılan parçada, Afganistan, Vietnam, İran ve Amerikan yerlilerinin adlarını sayıp “sözü edilmese de herkesin bir geçmişi olduğunu” söylüyor. Son parça “One Fine Morning”de kendi kıyametinin geldiğini duyursa da bu albüm Callahan’ın müzik yaşamında önemli bir çıkış. www.zulalkalkandelen.com Bir özgürlük şiiri İkinci Dünya Savaşı yıllarında, bir şairin, muhtemel ki Nâzım Hikmet’tir, şiirlerini daktilo ile temize çektiği için İstanbul Erkek Lisesi’nden Sami adında bir öğrenci tutuklanır ve Rıfat Ilgaz ile aynı koğuşa konulur. Bir gece yarısı bütün koğuş uyandırılır. Herkes bahçeye çıkarılır. “Ne oluyor” demeye kalmadan bir zincir getirilir. Zincirin üzerinde sağlı sollu kelepçeler vardır. Herkes kelepçeye vurulur, Rıfat Ilgaz da genç Sami ile birlikte... Daha sonra Rıfat Ilgaz, “1944 yılındasın yanlışın yok, / Kıştı girdiğin, temmuz ortasındasın. / Emirle de olsa da açıldı ya / İşte demir kapılar ardına kadar, / Dışardasın” diye başlayan “Bu da Bir Özgürlük Şiiri”ni yazacaktır. 100. yaş etkinlikleri Rıfat Ilgaz’ın fotoğraflarıyla donatılan nostaljik Beyoğlu tramvayı, yazarın ünlü eseri Hababam Sınıfı için Melih Kibar’ın bestelediği film müziği eşliğinde dün stiklal Caddesi’nde yol aldı. Yarın ise Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi’nde saat 18.30’da Mehmet Saydur, yazarın oğlu Aydın Ilgaz ve Mustafa Köz’ün katılacağı bir etkinlik düzenlenecek. NG L ZCE Westminster University ve Premier College sertifikalarına sahip, London School of Business Administration’da master yapmış, ÖĞRETMENDEN, BRITISH ENGLISH Gramer ve kişiye özel konuşma dersleri Kadıköy / stanbul TEL: 0532 701 80 41 (0216) 418 94 51 C MY B C MY B İş İngilizcesi (Business English), İngilizce iş görüşmelerine (Interviews) hazırlık