Katalog

SAYFA CUMHUR YET 25 N SAN 2011 PAZARTES 6 KÜLTÜR SÖYLEŞİLERİ 2011 Aydın Doğan Ödülü’nü alan, Türk halk müziğinin duayenlerinden Mehmet Özbek, 50 yıllık uğraşını anlattı Yarım yüzyıllık ustalık M YASE LKNUR CHP ve ktidar 14 Ekim 2010 tarihinde bu köşedeki yazının başlığı şuydu: “CHP Ülkeyi Yönetebilir mi?” Bir dizi akılsız tepkiler de gelmişti... Fethullahçılar, basın toplantısında Kılıçdaroğlu’na bile sormuşlardı: Bursalı böyle yazı yazdı, ne diyorsunuz. Yanıt: “Biz onu ikna ederiz...” Bunları, Sencer Ayata ile sohbet izlemişti. Fikir özetle şuydu: Ülke yönetmek, artık ve bütünüyle bir uzmanlık işi... Hemen bütün alanları kapsayan, uzman bilgiler, raporlar, gelecek perspektifleri, dünyaTürkiye kıyaslamaları... gerekir. Bugün iddia edebiliriz ki, CHP’de bunların hemen hiçbiri yok! Planlar, programlar, simülasyonlar... Soralım: Devletten, sanayiden, ticaretten, kültürden, eğitimden, hemen her alandaki üreticiden, düzenli bilgi akışı örgütleniyor mu? Bir odanız var mı, rafları Türkiye’yi hemen her alanda aydınlığa çıkartacak, raporlar ve uygulama planları ile dolu? Bu ülkeyi nasıl rehabilite edeceksiniz, insanları, kurumları?.. Gençlere nasıl iş yaratacaksınız! Kadınları nasıl özgür kılacaksınız? Ekonomisi ve bilimi ileri teknoloji üreten bir Türkiye nasıl gerçekleştireceksiniz?.. CHP’ye tık tık yapıyoruz, sesleri dinleyince diyorum ki, CHP bugün iktidara gelse, 2 yılı boşa gider bu ülkenin! Acı söylemenin, şimdi tam zamanıdır! e Mahmut Ragıp GazimiMehmet Özb in hal, Halil Bedii Yönetken, halk müziğin ve Ferruh Arsunar, Muzaffer nan yalnızca çalı üzik Sarısözen’le başlayıp Nida m Tüfekçi, Sadi Yaver Ataman, söylenen bir is ve Veysel Arseven gibi üstatlarla ı, h dalı olmadığ mızı devam eden Anadolu’nun kayıp hayal dünya , hazinesi türküleri gün ışığına çın karan ve bir maden gibi işleyezenginleştire e , biz rek günümüze ulaştıran ekolün terbiye eden n bir günümüzdeki en önemli temsilcidıra kişilik kazan lduğu lerinden biri olarak kabul edilir. o Türk halk müziği tarihine adını alkültür ürünü a. tın harflerle yazdıran bu usta, yılkanısınd lardır verdiği emeğe saygının karşılığı olarak bir ödülle taçlandırıldı. Mehmet Özbek’ten söz ediyo“Halk müz ruz elbette. Bu yıl on beşincisi vetoplumun iğimiz, rilen Aydın Doğan Ödülü’nün sab süzgecinde eğeni hibi olan Mehmet Özbek’ten. n geçmiş Urfa ve Kerkük hoyratlarına can bir müzik. O veren, yüzlerce derleme çalışmalı. nsan nun öz masına, yedi kitap ve pek çok ın, k genini taşıy endi albüme imza atan Mehmet Özbek’le ödülünü aldıktan sonra evladını se an v kendisinin ve türkülerin yolcukadar doğ mesi al bir şey luğunu konuştuk. olabilir mi? 1996’dan beri verilen ” Aydın Doğan ödülünün bu yılki kategorisinin “Türk Halk Müziği” olarak seçilmesi ve bu Mehmet Özbek’e göre, halk müziğinin Aydın Doğan Vakfı’nca önemsenmesi, halka ve halk kültürüne saygı anlamını taşıyor. dalda ödüle sizin layık bulunmanız sizde nasıl duygular uyandırdı? alanlarda katkıda bulunmayı ve bu yolda münden sonra Kültür Bakanlığı’nca “Yapohpohladığı popüler kültüre karşı ka Mutluluk ve onur duymayla karışık bir sorumluluk almayı prensip edinmelidirler. zanılan bir zafer mi? digâr Türküler” albümüm çıktı ama ilk duygu. Takdir edilmek insanda şüphesiz Bir zaferden çok bir uyarı gibi algılıyo Bu alanın ilkelerini belirleyecek olan sabasımı tükenince tekrar çoğaltılmadı hergüzel duyguların oluşmasına sebep oluyor. natçıların, kendilerini sürekli yenileyerek rum. Halk müziğimizin Anadolu halkı tahalde. Devlet işi işte… Burada ikinci bir gurur duyma sebebi ise rafından (ki nüfusumuzun yüzde 90’ı diye çok dikkatli ve sağlam adımlarla yürüme Genç neslin Türk halk müziğine olan yedi yıl arayla ikinci kez Türk halk müzileri gerekmektedir. Türkülerin, otantik icbilirim) sevildiği ve öncelikle takip edildiilgisini neye bağlıyorsunuz? ğine ödül verilmiş olmasıdır. Çoğu çevreği bilinmektedir zaten. Halkın popüler kül ralarının yanı sıra, ileri bir anlayışla çalgı Kimlik ve kişiliklerini bulma bilincine lerce derinlemesine anlaşılmadığı için bave armoni bakımından zenginleştirilerek türün gelip geçici olduğunun, insana bir sit, avam işi gibi görülen halk müziğimierişmiş olmalarına bağlıyorum. Silik, yayeni kuşaklara dinletilmesini benimsemiş, şey kazandırmadığının bilinzin, Türk kültür hayatına ciddi van bir kişilikle bir yere varılamayacağı, buna teşebbüs ederek örnekler verecek yöcinde olduğunu görüyoruz. bir biçimde önem veren Aysaygınlık kazanılamayacağı bilincinde neticilere gereksinim vardır. Sitenizde “Türküleri sevdın Doğan Vakfı’nca önem“Televizyonların olan gençlerimiz öncelikle kendi kültürlemek kolaydır, ama gerekli Mehmet Özbek denince aklımıza Ur rine sarılmaktadırlar. Atatürk boşuna mı senmesi bence oldukça gurur türkü adı altında kültür birikimine sahip olvericidir. Bu, halka ve onun sunduğu değersiz madan onları anlamak askültürüne saygıdır. şeyleri esas alanlar, la…” demişsiniz. GünümüzYaklaşık elli yıllık sanat haMehmet de Türk halk müziğinin geyatımda, muhtelif zamanlarda Özbek yörelerindeki niş kitleler tarafından dinçeşitli ödüller aldım. Fakat (sağda) , gerçek türküleri lenmesini hangi açıdan deTürk halk müziğine hizmetten Âşık Halit ğerlendirmek gerek? değil, TV’dekilere dolayı aldığım bu ödül benim Aşan ile Halk müziğimiz, sözlü olbirlikte. için en değerli armağandır. özenerek o sun, sözsüz olsun, toplumun Hayatım boyunca asla ödül bozulmuş şeyleri beğeni süzgecinden geçmiş, beklemedim. Ama ödül verilokuyorlar. Soylu onun duygu ve düşüncesine diğinde de şaşırmadım doğrugöre rafine olmuş bir müzik. su. Çünkü bu işe ne kadar icralarıyla var Onun öz malı. İnsanın kendi emek verdiğimi biliyordum. olanlara ise medya genini taşıyan evladını sevmeHalk müziğimizi kurumlaştırilgi göstermiyor.” si kadar doğal bir şey olabilir maya, halk yaşantısına sosyal mi? Geniş kitleler tarafından ve kültürel alanlarda katkıda sevilmesinin başta gelen sebulunmaya çalıştım. beplerinden biri budur. Ayrıca türkülerde Bu yolda sorumluluk almayı prensip edindim. Bugün bu ödüle layık görülmem kendimizi görür, kendimizi buluruz. Çündeki sırrın, bu prensipleri uyumlu bir şekil kü halk, geleneklerinden edindiği bilgi ve de yürütmemde saklı olduğunu düşünmek birikimi özümseyerek yaratmıştır türküleri. Varlığının bir ihtiyacı olarak görür. İnteyim. sanların fırsat ve olanak eşitliği, yaratılan Yıllardır attığınız tohumların yeşerartı değerlerin adaletli paylaşımı, dünya mesi mi, özel radyo ve TV kanallarının barışı, insan ve doğa sevgisi ve etik değerler, gerçek türkülerin vazgeçilmez konula“Gerçek halk rıdır. Gerçek türküler bazen bir roman, bafa ve Kerkük hoyratları gelizen bilgece söylenmiş sözler destesi gibigençliğe emanet etti Cumhumüziği sanatçısı yor. Kel Hazma, Mukim Tahir, dir. Kısa, yalın, doğal, içten geldiği gibiriyet’i. kendini halk Tenekeci Mahmut, Kazancı dir, ama güçlü bir anlatıma sahiptir. Pir ta yadigârları Bedih, Hafız Nuri, Cemil Canedebiyatı ve folklor Sultan’ın şu deyişi örneğin: “Uyur idik kat, Abdullah Balak, sonraki uyardılar / Diriye saydılar bizi / Koyun Türkülerin gerek söz, konusunda da nesilden Seyfettin Sucu ve siz gerek tavır, gerek ezgileriolduk ses anladık / Sürüye saydılar donatmalı. Mehmet Özbek’ten sonra Urnin tahrif edilerek okunmabizi.” Saatlerce yorumlasanız bitmez. Senfonik müzik fa hoyratlarını hakkıyla okuları birçok Türk halk müzialk müziği kurumlaşmalı’ yan birileri çıkmadı. Günüdinlemeli ve ondaki ği dinleyicisinin yüreğini kanatıyor. Bu duruma ba TRT’nin tek kanal olduğu günlerde müz Urfa sanatçıları hoyrat yüce anlatımın karak “keşke TRT’deki gibi yapılan halk müziği okumaz oldu. Bizden sonraki sırrını öğrenmeli.” bir denetim kurulu olsaydı” programlarının rafinesil artık hoyratları arşivdiye iç geçirdiğiniz oluyor ne bir müzik zevkini den mi dinleyecek? Bu dumu? oluşturmada, farklı rum Kerküklü sanatçılar için Doğrusunu söylemek gerekirse, evet. yöre ve tavırların de geçerli. Yolun sonuna mı geldik? Ama bir zamanlar olduğu gibi tutucu debelletilmesindeki etkisi Yolun sonuna gelmedik. Batan günün ğil. Halk müziğimizin gelişmesini önleyen tartışılmaz. Çok kanallı yeniden doğacağı gibi göz ardı edilen külengellerin kaldırılmış, yayın yoluyla gerradyo ve televizyonlatür öğelerinin de yeniden gündeme geleceçek sanatçılarla dinleyicilerin birbirleri ile rın yayına geçmesiyle, ği düşüncesindeyim. Aslında bu alanda daha yakından ilişki kurmalarını ve kayTRT’nin dinlenme ve gayret gösteren kişiler hâlâ yetişmekte. naşmalarını sağlayan yayınları hayal etmiizlenme oranının da Ancak özellikle televizyonların türkü adı yorum değil. Bizden sonraki genç nesilledüştüğünü düşünürsek altında sundukları değersiz şeyleri türkürin, Türk kültürünü özümseyerek yurt ve Türk halk müziğini geleleri diyemiyorum esas kabul eden bu kişiulus sevgisini gönüllerinde daha yüceltmecek kuşaklara doğru aktarler, üzücüdür ki yörelerindeki gerçek türkü lerinin bu yolla olacağını düşünüyorum. ma ihtiyacı nasıl karşılanave hoyratları değil de TV’dekilere özene Yeni nesil sanatçılara bir usta, bir cak? rek estetik yapısı olmayan ya da çözülmüş, ağabey olarak öğütleriniz ne olabilir? Bugüne kadar edindiğim bozulmuş şeyleri okuyorlar. Soylu icrala Öncelikle halk müziğimizin yalnızca tecrübelere göre halk müzirıyla var olanlara ise medya ilgi göstermiçalınan ve söylenen bir müzik dalı olmadığimizin devamını sağyor ki halk tanısın. ğını, bunların his ve hayal dünyamızı zenlamak için her şeyden ginleştiren, terbiye eden, bize kişilik kaönce halk müziği kuevlet işi işte!’ zandıran, geçmişimizi anlatan ata yadigârrumlaşmalı. Akade Uzun süreden beri akademik çalışları, birer kültür ürünü olduğunu bilmelimik eğitim görmüş malarınız ve yönetici olarak çalışmaları dirler. Türküler birer kutsal emanettir. Onelemanlarca proları önce anlamalı ve sonra da dinleyiciye fesyonelce yöne nız icracılığınızı geri plana itti gibi. “Mum Kimin Yanan Kerkük”le bir nebze anlatmalıdırlar. Türküler yalnızca okuntilmeli. Halk dinleyicilerinizle özlem giderdiniz ama maz, yaşanır adeta. Gerçek halk müziği samüziği sanatMehmet Özbek’i dinlemek isteyenlere natçısı kendisini halk edebiyatı ve folklor çıları, halk vereceğiniz bir müjde var mı? konusunda da donatmalıdır. Senfonik müyaşantısına Şimdilik yok gibi görünüyor. Bir de işi zik dinlemeli, ondaki yüce anlatımın sırrısosyal ve tadında bırakmak gerektiği düşüncesindenı öğrenmelidirler. Gelecek kuşaklardan kültürel yim. “Mum Kimin Yanan Kerkük” albü bunu umuyorum. k, A 7 ay önceydi bu yazdıklarım. CHP üst üste kongreler, olaylar yaşadı; Kılıçdaroğlu ısındı, pişti, güven verdi; Bilim, Yönetim ve Kültür Platformu Başkanı Prof. Sencer Ayata ve arkadaşları doğrusu iyi çalıştı. Çevreyi de harekete geçirdiler, kısa süre içinde bir dizi konuya çözümler ürettiler... İktidara geldiklerinde bir yol haritası ortaya çıktı... Aile Sigortası, Sivil Toplum, Gençlik, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun Ekonomik Kalkınma Programı üzerine raporlar hazırladılar. Seçim bildirgeleri “Özgürlüğün ve Umudun Ülkesi. Herkesin Türkiye’si” 70 sayfa tutuyor. Bu bildirgeye kaynaklık eden Temel Fikirler şu başlıklar altında derleniyor: Özgür İnsan İçin Özgürlükçü Demokrasi; Sürdürülebilir Kalkınma İçin, Üreten, Büyüyen, Paylaşan Çevre Dostu Ekonomi; Sosyal Adalet ve İnsanca Yaşam İçin Eşitlik ve Sosyal Dayanışma; Mutlu Toplum, Mutlu İnsanlar İçin Nitelikli Kamu Hizmetleri, Gün Işığında Yönetim; Çağdaş Yönetimler ve Gelişmiş Kent Toplumu İçin: Kalkınan Bölgeler, Kentleşen Anadolu, Dünya Kenti İstanbul ve Adil ve Güvenli Bir Dünya İçin: Barış, Demokrasi ve Kalkınma Temelli Dış Politika ve Çocuklar İçin Planları.. Dahası gelecek, anlaşılan.. Kılıçdaroğlu’nun “Biz onu ikna ederiz” sözü, şüphesiz ki ortaya koyacakları program, vizyon vb. ile ilgiliydi. İktidar isteyen bir parti için en kötü şey, Türkiye’yi heyecanlandıracak bir gelecek bakışı eksikliğidir... Bu her parti için geçerlidir. Şüphesiz, bu belgeler/raporlar önemlidir. Tartışılacaktır. 2023 hedefini anımsamaları iyidir. Hemen her şey hakkında bir fikir ileri sürüyorlar. “Herkes İçin CHP” bütün topluma bir açılımdır. Açıkladıkları temel fikirler demokratik bir ülke vaat ediyor. Buna her şeyden çok ihtiyacı var bu ülkenin... Bu iktidarın özellikle demokrasi konusunda yarattığı tahribat büyüktür. Tek adam yönetimi ve iktidarı, büyük bir yalaka topluluk ve yalaka anlayış gerçeği yaratmıştır. İnsan onurunu ve özgür düşüncesini, birey olarak varoluş gibi en temel hakları törpüleyen; boyun eğmeyi öneren, ancak otoriter rejimlere ve diktatörlüklere özgü bir toplumsal yapı inşa ediyor Erdoğan ve ekibi. Bu büyük bir tahribattır! Toplumda varolan tarihselkültürel ve geleneksel köklere sahip tabi olma eğilimi, Erdoğan ve müttefiklerinin yatırım yaptığı ve güvendiği ortamdır... CHP silkiniyor. Şüphesiz, açıkladıkları iyi niyetlere dayanıyor. Türkiye’nin zorluklardan kurtulmak için gereksindiği ulusal silkiniş, daha özgün programları şart koşar! Ama 7 ay önceki soruya şimdi başka bir yanıt verebilecek durumdayız: Evet, CHP üst yönetimi ülkeyi yönetmeye fikir olarak hazırdır... “Oda”sına girdiğinizde, kütüphanesinde tartışılacak birikimler buluyorsunuz. Bu iktidara bir güçlü seçenek görmek içindi, dostun acı söylemeleri... Programlarını yeterli bulmam, eleştiririm, ama evet derim... ‘H Polis memuru kaza karbanı İstanbul Haber Servisi Kartal’da evine gitmek için indiği minübüsten, yolun karşısına geçmek isteyen polis memuru Mustafa Aygören, plakası alınamayan bir otomobilin çarpması sonucu yaşamını yitirdi. Polis, Aygören’e çarpıp kaçan sürücüyü yakalamak için çalışma başlattı. Eşi ikinci çocuğuna hamile olan Aygören’in cesedi cumhuriyet savcısının talimatıyla incelenmek üzere Kartal Dr. Lütfi Kırdar Eğitim ve Araştırma Hastanesi Morgu’na götürüldü. ‘D Kaskını verdi yaşamını yitirdi İstanbul Haber Servisi Sultanahmet’teki bir otelin resepsiyon görevlisi Volkan Sezgin (31), mesaisi bittikten sonra kız arkadaşı Nazmiye Demir (30) ile birlikte bindiği motosikletle Eyüp Feshane önünde kaza yaptı. Kaskını kız arkadaşı Demir’e veren, Sezgin kazanın ardından ağır yaralanırken Demir, kazayı hafif sıyrıklarla atlattı. Hastaneye götürürken kalbi duran Sezgin, tüm müdahelalere karşın kurtarılamadı. C MY B C MY B