Katalog

SAYFA CUMHUR YET 18 MART 2011 CUMA [email protected] 18 KÜLTÜR Sedat Yılmaz’ın, son Antalya Festivali’nde SİYAD Ödülü alan politik filmine ilgisiz kalmak olanaksız Gerçeğe kurşun işlemez Herkesi hizaya getirmeye azimli, eleştiriye hazımsız, dediğim dedikçi iktidarın basına uyguladığı baskıların ayyuka çıktığı şu son dönemde, bugün gösterime giren “Press”, 20 yıl kadar öncesinde Özgür Gündem gazetesinin Diyarbakır bürosundaki yoğun insan hakları ihlallerini hikâye ediyor, baştan özetlemek gerekirse. 1972 doğumlu yapımcıyönetmen Sedat Yılmaz’ın, vaktiyle o yörede gazetecilik yaparken ölümlerden kurtulup kapağı İstanbul’a atmış Bayram Balcı’nın yaşadıklarını, Mezopotamya Kültür Merkezi’nde sinema eğitimi alırken not ettiği anılarından yararlanarak senaryosunu yazdığı, çekimine 2008’de başlayıp yığınla borcun altına girerek ancak 2 yılda tamamlayabildiği, montajını yaptığı, başta ve sondaki kasetten çalınan Ciwan Haco şarkısı “Diyarbakır”ın dışında müzik de kullanmadığı “Press”te, kemikleşegelmiş Kürt sorununun insan hakları ihlalleri bakımından en ürkünç dönemi sayılan, her çeşit baskı, kapatma ve para cezalarının yanı sıra gazeteci cinayetlerinin de giderek sıradan karşılandığı o meşum 199294 arası ele alınıyor. JİTEM, Hizbullah, Kontrgerilla vb. gibi derin devlet ağırlıklı siyasetin gündelik şuna gitmeyen haber yapan gazetecinin ‘susturulması’ giderek iyice sıradanlaşmıştı o yıllarda, yani ‘kurşunla tekzip’ yöntemi geçerliydi (oysa malum, ‘gerçeğe kurşun işlemez!’). OHAL bölgesinde sansür uygulayan, tehdit eden, bombalayan, para, hapis, hatta ölüm cezası veren devlet terörünün muhalif Kürt gazetecilere yönelik infazlarını aktaran “Press” bu ülkede bunlar da yaşandı dedirtiyor, yer yer hıçkırıkları boğazında düğümlenen seyirciye. Niteliksel olmasa da niceliksel bakımdan gitgide bir gelişme gösteren sinemamızdan çıkan bu kuşkusuz görülesi ve ayrıksı politik filme ilgisiz kalmak ne mümkün. Özetle devrimci ülküsü, amatör şevki ve yürütme azmiyle bu filmi yazmış, yönetmiş, çekmiş, montajlamış Sedat Yılmaz’a helal olsun! 199294 ara Özgür Gündem sında gaze Diyarbakır büro tesinin su polis baskınları ndaki nı ve hakları ihlalleri insan ni edinen ‘Press’, h konu aft filmi nitelemesi anın ni hak ediyor. van Reitman’ın son filmi ‘Bağlanmak Yok’, seks arkadaşlığı üstüne yeni bir romantik komedi hayata müdahale ettiği, faili meçhullerden geçilmeyen o karanlık dönemin öcü atmosferini duyumsatan, mesleki ve maddi sorunlarla yüz yüze yaşayan, sürekli baskı, takip, tehdit ve hatta her an enseye bir kurşun yeme tehlikesi altındaki idealist ve direnişçi gazeteci kahramanlarıyla seyircinin baştan sona özdeşleştiği filmi, yatıp kalktığı büroda çaycılık ve getirgötür işlerini yapan, Fırat (Aram Dildar) adındaki acemi ama acayip hevesli, işbitirici bir delikanlının gözünden anlatıyor Yılmaz. Kürt sorununun yanı sıra gazeteciliği de tartışmaya açan film, o dönem OHAL Valiliği’nin açıklamaları dışında bir haber yapmayıp bölge muhabirlerinin yazdıklarını değiştirerek kamuoyunu genelde yalanyutturmacalarla yanıltan “bir kısım” medyanın eleştirisini de yapıyor. Yörenin ensesi kalın bir ağasının ho Bağlanmak yok, sevişmek var 1989 yapımı ünlü romantik komedi “Harry Sally’yle Tanışınca”da bilgisayar başında tanışan Meg RyanBilly Crystal ilişkisindeki ‘Hiç sevişmeksizin duygusal bir bağ kurmak olası mıdır?’ sorusunu, günümüzde bir kadınla bir erkek sadece sevişmekten ibaret, duygusuz bir cinsel beraberlik yaşayabilir mi sorusuna çeviren, Hollywood’un işini bilir yapımcıyönetmenlerinden İvan Reitman’ın son filmi “No Strings AttachedBağlanmak Yok” da haftanın gözalıcı yeni Amerikan yapımlarından. Okul yıllarından tanışan ve ilişkilerini sadece kıyasıya cinsellik düzeyinde götürmeye çalışan bir çiftin tabii ki mutlu sona bağlanan hikâyesini ateşli sevişme sahneleriyle süslemiş Reitman. Sinemasal kıymeti harbiyesi bakımından pek bir önem taşımasa da gişeye yönelik, sürükleyici bir kakarakikiri havasında seyredilip tüketilen, gıcır gıcır bir eğlencelik tezgâhlamış. Zaten türün klişelerini allayıp pullamakta pek mahir yönetmenin yapay bir gençlik ateşiyle kotardığı “Bağlanmak Yok” bütün gücünü, çifti oynayan, taze Oscar’lı kuğu Natalie Portman ile yeteneksiz ama yakışıklı Ashton Kutcher ikilisinden alıyor. L M T YOK / Limitless: Altunizade Capitol Spectrum, 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 23.45); Ataköy Cinebonus (Ataköy Plus), 11.15 13.30 16.00 18.45 21.15 (Cuma, C.tesi 23.30); Ataköy Galeria Prestige, 11.45 14.00 16.15 18.45 21.00 (Cuma, C.tesi 23.15); Bahçelievler Metroport Cine Vip, 11.30 13.30 15.30 17.30 19.30 21.30 (Cuma, C.tesi 23.30); Bahçeşehir Cinemax, 12.00 14.20 16.40 19.00 21.20 (Cuma, C.tesi 23.40); Bakırköy Airport Cinemas, 11.45 14.00 16.15 18.30 21.00 (Cuma, C.tesi 23.15); Bakırköy Cinebonus (Capacity), 11.15 13.45 16.15 18.45 21.15 (Cuma, C.tesi 23.45); Beyoğlu Sinepop, 12.00 14.15 16.30 18.45 21.00; Çemberlitaş Şafak, 11.00 13.30 16.00 18.30 21.00; Esentepe Cinebonus (Astoria), 11.00 13.00 15.15 17.30 19.45 22.00 (Cuma, C.tesi 24.15); Etiler Alkent Wings Cinecity, 12.15 14.30 16.45 19.15 21.45 (Cuma, C.tesi 24.15); Haramidere Cinetech Torium, 12.45 15.00 17.15 19.30 21.45; Kadıköy Cinebonus (Nautilus), 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 24.00); Kozyatağı Cinebonus (Palladium), 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 24.00); Kozyatağı Wings Cinecity, 11.30 13.45 16.15 18.45 21.15 (Cuma, C.tesi 23.45); Levent Cinebonus (Kanyon), 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 24.00); Mecidiyeköy Cinebonus (Cevahir), 11.15 13.45 16.15 18.45 21.15 (Cuma, C.tesi 23.45); Suadiye Movieplex, 11.00 13.00 15.15 17.30 19.45 22.00 (Cuma, C.tesi 24.15); Ümraniye Cinebonus (Meydan), 11.15 13.45 16.15 18.45 21.30 (Cuma, C.tesi 24.00). Dünya stilası: Las Angeles Savaşı HAFTANIN S NEMA Ç ZELGES Movieplex, 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 24.00); Ümraniye Cinebonus (Meydan), 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 24.00). ÇINAR AĞACI: Altunizade Capitol Spectrum 14, 11.20 14.00 16.40 19.20 22.00 (Cuma, C.tesi 23.30); Ataköy Cinebonus (Ataköy Plus), 11.15 13.45 16.30 19.15 22.00 (Cuma, C.tesi 23.30); Ataköy Galleria Prestige, 11.15 13.45 16.15 18.45 21.15 (Cuma, C.tesi 23.45); Ataşehir Denizbank ONYX, 12.00 14.30 16.45 19.15 21.00 22.00 (Cuma, C.tesi 23.30); Avcılar Avşar, 11.00 13.30 16.00 18.30 21.15; Avcılar Pelican Mall Pink, 11.45 14.15 16.45 19.15 21.45; Bağcılar 212 AVM Cinemarine, 11.45 14.15 16.45 16.15 20.30 21.45; Bağcılar Sinema Merkezi, 12.45 15.15 17.45 20.15; Bağcılar Site, 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30; Bahçelievler Metroport, 11.00 13.15 15.30 17.45 20.00 22.15 (Cuma, C.tesi 24.15); Bahçeşehir Cinemax, 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 24.00); Bakırköy Avşar, 11.00 13.30 16.00 18.30 21.15; Bakırköy Cinebonus (Capacity), 11.00 13.30 16.15 19.00 21.45 (Cuma, C.tesi 22.45 24.15); Başakşehir Olimpia Site, 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30; Bayrampaşa AFM Forum İstanbul, 10.50 13.30 16.20 19.10 22.00, 12.10 14.55 17.45 20.30 (Cuma, C.tesi 23.40); Bayrampaşa Aquarium Coşkun Sabah, 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 23.45); Beylikdüzü AFM Migros, 11.00 14.00 17.00 20.00 (Cuma, C.tesi 23.00), 12.30 15.30 18.30 21.30; Beylikdüzü Beylicium Favori, 11.00 13.30 16.00 18.30 21.00 (Cuma, C.tesi 23.30); Beylikdüzü Perla Vista Cinema Pink, 11.45 14.15 16.45 19.15 21.45; Beyoğlu AFM Fitaş, 11.15 13.55 16.35 19.10 21.50 (Cuma, C.tesi 23.25); Beyoğlu CineMajestic, 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30; Beyoğlu Sinepop, 11.30 14.00 16.30 19.00 21.15; Büyükçekmece AFM Atirus, 10.40 13.10 15.40 18.00 19.20 20.40 22.00 (Cuma, C.tesi 23.20); Caddebostan AFM Budak, 10.30 13.05 15.40 18.20 21.00 (Cuma, C.tesi 23.40); Çemberlitaş Şafak Movieplex, 11.30 14.00 16.30 18.45 21.00; Esenkent Sunflower, 12.00 14.15 16.45 19.15 21.35; Esentepe Cinebonus (Astoria), 11.15 13.45 16.15 18.45 21.15 (Cuma, C.tesi 23.45); Etiler AFM Akmerkez, 11.45 14.30 17.15 19.10 20.30 21.50 (Cuma, C.tesi 23.15); Eyüp Belediye, 11.00 13.30 16.00 18.30 21.00; Fatih Cinebonus (Historia), 11.00 13.45 16.30 19.15 21.45, 12.30 15.15 18.00 20.30 (Cuma, C.tesi 23.15); Florya Cinebonus (Flyinn), 11.00 13.30 16.15 19.00 21.45 (Cuma, C.tesi 24.15); Gaziosmanpaşa Cinema, 11.15 13.45 16.15 18.45 21.15; Göztepe Cinemarka, 11.00 13.00 15.15 17.15 19.30 21.30; Güngören Cinebonus (Kale), 11.00 13.30 15.15 19.00 21.45; Haramidere Cinetech Torium, 11.30 13.50 16.10 18.30 21.00; İstinye AFM İstinyePark, 10.30 13.00 15.40 18.20 19.40 21.10 22.30 (Cuma, C.tesi 24.00); Kadıköy Cinebonus (Nautilus), 11.00 13.30 16.15 19.00 21.45 (Cuma, C.tesi 24.15); Kadıköy Rexx, 11.00 13.30 16.00 18.30 21.00; Kavacık Boğaziçi, 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30; Kemerburgaz Göktürk Cineport, 10.45 13.15 15.45 18.15 20.45 (Cuma, C.tesi 23.15); Kozyatağı Cinebonus (Palladium), 11.00 13.30 16.15 19.00 21.45 (Cuma, C.tesi 23.30); Kozyatağı Cinepol, 11.15 13.45 16.15 18.45 20.00 21.15 (Cuma, C.tesi 22.30); Kozyatağı Kozzy Avşar, 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30; Kozyatağı Wings Cinecity Trio, 11.45 14.15 16.45 19.15 21.45 (Cuma, C.tesi 24.15); Kurtköy Cine Atlantis, 11.00 13.40 16.20 19.00 21.40; Levent Cinebonus (Kanyon), 11.00 13.45 16.30 19.15 22.00 (Cuma, C.tesi 24.45); Maçka Cinebonus (Gmall), 11.00 13.45 16.30 19.15 22.00 (Cuma, C.tesi 24.45); Maltepe AFM Carrefour Park, 11.00 13.45 16.30 19.15 22.00 (Cuma, C.tesi 24.20); Maslak TİM, 11.30 14.00 16.30 19.15 21.45; Mecidiyeköy AFM Profilo, 11.00 13.40 16.20 19.00 21.40, 12.20 15.00 17.40 20.20 (Cuma, C.tesi 23.00); Mecidiyeköy Cinebonus (Cevahir), 11.15 13.45 16.30 19.15 22.00 (Cuma, C.tesi 23.45); Nişantaşı Citylife (City’s AVM), 11.00 13.30 16.00 18.30 21.00 (Cuma, C.tesi 23.30); Osmanbey Gazi, 11.00 13.30 16.00 18.30 21.00. BAĞLANMAK YOK / No Strings Attached: Altunizade Capitol Spectrum 14, 11.45 14.10 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 23.45); Ataköy Cinebonus (Ataköy Plus), 11.30 13.45 16.15 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 23.45); Ataköy Galleria Prestige, 11.00 13.30 16.00 18.30 21.00 (Cuma, C.tesi 23.30); Bakırköy Cinebonus (Capacity), 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 24.00); Bayrampaşa AFM Forum İstanbul, 11.20 13.50 16.20 18.50 21.20 (Cuma, C.tesi 23.50); Beylikdüzü AFM Migros, 11.40 14.10 16.40 19.10 21.40 (Cuma, C.tesi 24.00); Beyoğlu AFM Fitaş, 11.10 13.40 16.10 18.40 21.10 (Cuma, C.tesi 23.40); Caddebostan AFM Budak, 10.45 13.20 16.00 18.40 21.15 (Cuma, C.tesi 23.45); Esentepe Cinebonus (Astoria), 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 24.00); Haramidere Cinetech Torium, 12.00 14.15 16.30 18.45 21.00; Etiler AFM Akmerkez, 11.15 13.30 16.00 18.30 21.00 (Cuma, C.tesi 23.20); Etiler Alkent Wings Cinecity, 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 24.00); Fatih Cinebonus (Historia), 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 23.45); İstinye AFM İstinyePark, 11.10 13.40 16.10 18.50 21.30 (Cuma, C.tesi 24.00); Kadıköy Cinebonus (Nautilus), 11.45 14.15 16.45 19.15 21.45 (Cuma, C.tesi 24.00); Kozyatağı Cinebonus (Palladium), 11.15 13.45 16.15 18.45 21.15 (Cuma, C.tesi 23.45); Kozyatağı Kozzy Avşar, 12.00 14.15 16.30 18.45 21.00; Kozyatağı Wings Cinecity Trio, 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 24.00); Levent Cinebonus (Kanyon), 11.45 14.15 16.45 19.15 21.45 (Cuma, C.tesi 24.15); Maçka Cinebonus (G mall), 11.45 14.15 16.45 19.15 21.45 (Cuma, C.tesi 24.15); Maltepe AFM Carrefour Park, 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 24.10); Mecidiyeköy Cinebonus (Cevahir), 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 24.00); Nişantaşı Citylife (Citys AVM), 11.15 13.45 16.15 19.15 21.30 (Cuma, C.tesi 23.45); Suadiye DÜNYA ST LASI: LOS ANGELES SAVAŞI / Battle: Los Angeles: Altunizade Capitol Spectrum 14, 11.0013.3016.1019.0021.40; Ataköy Cinebonus (Ataköy Plus), 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi, 24.00); Ataköy Galleria Prestige, 11.45 14.15 16.45 19.15 21.45 (Cuma, C.tesi 24.15); Avcılar Avşar, 11.15 13.45 16.15 18.45 21.30; Bağcılar 212 İstanbul Power Cinemarine, 12.15 14.30 16.45 19.00 21.15; Bahçelievler Metroport, 11.00 13.15 15.30 17.45 20.00 22.15 (Cuma, C.tesi 24.30); Bahçeşehir Cinemax, 11.45 14.15 16.45 19.15 21.45 (Cuma, C.tesi 24.00); Bakırköy Cinebonus (Capacity), 11.00 13.30 16.,00 18.45 21.30 (Cuma, C.tesi 24.00); Bayrampaşa AFM Forum İstanbul, 11.00 13.40 16.30 19.10 21.50 (Cuma, C.tesi 24.20); Beylikdüzü AFM Migros, 11.10 13.50 16.30 19.15 21.50 (Cuma, C.tesi 24.20). İstinye AFM İstinyePark,11.10 13.50 16.30 19.10 22.00 (Cuma, C.tesi 24.00); Kadıköy Atlantis, 11,30 13,45 16,00 18,15 20,30; Kadıköy Cinebonus (Nautilus), 11.15 13.45 16.15 18.45 21.15 (Cuma, C.tesi 23.45); Kozyatağı Cinebonus (Palladium),11.00 13.30 16.00 18.30 21.00 (Cuma, C.tesi 23.30); Kozyatağı Kozzy Avşar, 11.15 13.45 16.15 18.45 21.15; Levent Cinebonus (Kanyon), 11.00 13.45 16.30 019.15 22.00 (Cuma, C.tesi 24.45); Maltepe AFM Carrefour Park, 11.15 13.45 16.20 19.00 21.45 (Cuma, C.tesi 24.30); Mecidiyeköy AFM Profilo, 11.20 14.00 16.40 19.20 20.40 22.00; Mecidiyeköy Cinebonus (Cevahir), 11.30 14.00 16.30 19.00 21.30 (Cuma, C.tesi 24.00). PRESS: Altunizade Capitol Spectrum 14, 11.00 16.00 19.50 22.00; Ataköy Galleria Prestige, 11.30 13.45 16.00 18.30 21.00 (Cuma, C.tesi 23.15); Bağcılar Sinema Merkezi, 11.30 13.30 15.30 17.30 19.30 21.30; Beylikdüzü Perla Vista Cinema Pink, 11.45 13.45 15.45 17.45 19.45 21.45; Beyoğlu Beyoğlu, 12.15 14.30 16.45 19.00 21.15; Çemberlitaş Şafak Movieplex, 11.15 13.15 15.15 17.15 19.15 21.00; Kadıköy Moda, 11.00 13.00 15.00 17.00 19.00 21.00. BEN M H KÂYEM / Barney’s Version: Altunizade Capitol Spectrum 14, 13.10 18.15 21.00 (Cuma, C.tesi 23.15); Ataköy Cinebonus (Ataköy Plus), 12.00 15.00 18.00 21.00; Ataköy Galleria Prestige, 11.15 14.00 16.45 19.30 22.15; Caddebostan AFM Budak, 14.00 17.00 20.00 (Cuma, C.tesi 23.00); Esentepe Cinebonus (Astoria), 11.00 13.30 16.15 19.00 21.45 (Cuma, C.tesi 24.30); Kozyatağı Cinebonus (Palladium), 12.15 15.15 18.15 21.15 (Cuma, C.tesi 23.00); Levent Cinebonus (Kanyon), 12.00 15.00 18.00 21.00 (Cuma, C.tesi 24.00); Maçka Cinebonus (G mall), 12.00 15.00 18.00 21.00 (Cuma, C.tesi 24.00); Nişantaşı Citylife (City’s AVM), 17.00 19.00 21.30; Ümraniye Cinebonus (Meydan), 11.45 14.45 18.00 21.00 (Cuma, C.tesi 23.45). Milyoner’den sonra... ASLI SELÇUK Handan pekçi, ‘Çınar Ağacı’ ve geri bir adım ALPER TURGUT “Ben tepili, sezgisel biriyim. Aron Raltson’ın öyküsünü belgesel türde anlatsaydım doğru bir çalışma olmayacaktı. Böylesi bir çözümleyici değilim. ‘127 Saat’i hep kurgu olarak düşündüm. Belgesel objektif olmak için izleyiciyle arasına bir mesafe koyar. Oysa ben Aron’un yaşadıklarını duyumsatmak istedim” diyen Danny Boyle 2006’dan beri bu filmi çekmeyi planlıyormuş. Boyle’a göre Aron’un Utah kanyonunda altı gün boyunca mahsur kalması, başına gelenlerse ne onun ne de başkalarının suçu. Aron, kurtuluşa, acının ötesine geçerek, acıyı duyumsamayarak, sorumluluklarını yüklenerek, pek çok kişiyi üzeceğini düşünerek ulaşıyor. Gelişen, değişime uğrayan bir insanın serüvenini izliyoruz. ‘127 Saat’, Boyle’a Oscar getiren ‘Slumdog Millionaire’i (Milyoner/2009) anımsatıyor, umut dolu. Aron Ratson’la 2006’da tanışan Boyle önce belgesel çekmeyi düşünmüş, sonra bundan caymış: “Ben tiyatroda yetiştim, belgeselci değilim. Oyunculuğa, oyunculara inanırım” diyen sinemacı bir kanyonda sıkışıp kalan sonunda kolunu kesen bir adamı izlemenin zorluğunu savunuyor, Şilili madencilerin kurtuluşu gibi bu öyküyü de sarsıcı bulduğunu söylüyor. Oyuncuları salt araçlar olarak görmediğini, tiyatro kökenli olunca onların kattığı değerleri daha iyi anlayacağınızı, yönetmenin sinemada lütuf, tiyatroda ise ise oyuncuların güvenini kazanmayı aradığını belirtiyor. Oyuncular grubuyla çalışmaya alışık olan Boyle için ‘127 Saat’ farklı bir dinamik deneyim olmuş: “Burada tüm Benim Hikayem 127 Saat “Çınar Ağacı”, kesinlikle bir sinema filmi değil, TV filmi ya da üç bölümlük bir mini dizi olarak karşımıza çıkarılsaydı belki, bir nebze kabul görürdü. Ama yok, hayır; film, senaryosundan karikatürize karakterlerine dek sorun yumağı gibi… Evet, bu proje neresinden tutarsanız tutun, elinizde kalır. “Büyük Adam Küçük Aşk” ile cesur, kararlı ve geleceğe dair bizlere umut vererek sinema yolculuğuna başlayan Handan İpekçi için bu film, kuşkusuz geri bir adımdır. Üstelik yakın bir tarihte yine kadın yönetmenlerimizden Yeşim Ustaoğlu’nun çektiği “Pandora’nın Kutusu” gibi hayli güzel bir film mevcutken, benzer bir konuyu kendine seçen Çınar Ağacı’na hiç gerek yoktu, inanın. Çınar Ağacı’nın bütçesi 3.5 milyon dolar imiş ve bu film, tam 250 kopya ile gösterime girecek. Şimdi vizyondaki “Gölgeler ve Suretler”, “Press” ve “Saklı Hayatlar” gibi meselesi olan ve vasatı aşan yapımlar, dağıtımcıdan maddiyata dek bir çok sorun yaşıyor ve sinemaseverlerle buluşamıyor. Çınar Ağacı ile Şafak Sezer’in setinde terör estirdiği iddiaları kulağımıza çalınan “Kolpaçino Bomba”yı bir tutacak değiliz ancak Handan İpekçi’den gişeyi hedefleyen bir film beklemiyoruz, bunu da açık seçik söylüyoruz. İki saatlik süresiyle, sıkça tekrara düşmesiyle, antipatik karakterleriyle, inandırıcılıktan fersah fersah uzak düşmesiyle, türünü seçememesiyle, absürd ile trajedi arasında zikzaklar çizmesiyle, hemen her şeyiyle sınıfta kalıyor. Kendisi sebze yemeye mecbur diye, “Hababam Sınıfı” benzeri bir işe kalkışarak, çocuklarının ve torunlarının yemeğine müshil ilacı koyan, gelinini sevmediği için yanlış tarif veren, “tekne kazıntısı” diye lakap taktığı kızına gıcık olan ve kazağını söken bir yaşlı kadın, Çınar Ağacı olabilir mi? Mustafa Kemal Atatürk’ü çok seven emekli öğretmen karakterinin yapmacık hareketleri ve sürekli abartıya kaçması, önemini azaltıyor, sulandırmaktan öte de bir anlam ifade etmiyor, ne yazık ki. Filmin oldukça geniş bir kadrosu var. Nurgül Yeşilçay, Nejat İşler, Celile Toyon, Meral Okay, Ebru Özkan, Settar Tanrıöğen, Hüseyin Avni Danyal, Ragıp Savaş… Artık Settar Tanrıöğen olmadan film çekilemiyor mu bu ülkede? C MY B C MY B Sürekli karşımıza çıkan Hüseyin Avni Danyal ve Ragıp Savaş, keza öyle… Çınar Ağacı’ndaki Celile Toyon nerede, Pandora’nın Kutusu’ndaki Tsilla Chelton nerede? Nurgül Yeşilçay’ın oyunculuk adına hiçbir adımı yok, uzun bir süredir. Nejat İşler’in filmde kısacık bir rolü var, yer almasa da olurmuş. Ancak gelelim, altı yaşındaki Deniz Deha Lostar’a… Bu ne şirinliktir, bu ne sıcaklıktır, güvenin bana, bu afacan kardeşimiz, filmin tüm oyuncularından daha iyi bir iş çıkartmış. Helal olsun. Daha da anlatalım. “Sümsük” oğul bir anda maçoluğa geçiş yapıyor, küçük kızın annesiyle yaşadığı problem, sevmek, sevilmemekten ziyade, yabancı dil ile çözüme kavuşuyor. Torunlar ise ayrı bir âlem… Bir filmde herkes, karikatürize olabilir mi? İzledik, test ettik, oluyormuş. Özetle; Çınar Ağacı, kendi gölgesinden bihaber bir film, kökü mökü yok bu ağacın, derine inmiyor, o kadar yüzeysel işlenirse, elbette devrilir. Tıpkı Grup Kızılırmak şarkısındaki gibi; “Sana kutsal gelen bin yıllık çınar, fiske vuruşuyla yıkılır bir gün…” yetkiyi James Franco’ya verdim, Başka türlü olamazdı. Henüz otuz yaşında, yetkin oyun gücünden habersiz”. Boyle, ‘Milyoner’den sonra Fox Searchlight’ın kendisini borçlu duyumsadığından bu zor projeyi desteklediğini belirtiyor. Filmini tek bir oyuncu üstüne kuran sinemacı Kuzey Avrupalı Anthony Dod Mantle ve Latin Amerikalı Enrique Chediak’la iki farklı görüntü stili yakalamış. Hep gerçeklikten yana olduğunu söyleyen, durumları, davranışları sürekli sorgulayan Boyle, bu gerçekliği gerçeküstüne, düşselliğe doğru taşıyor. Yüksek bütçeli filmler yapamadığını açıklayan yönetmen en kötü deneyimini ‘The Beach’te (Kumsal/2000) yaşamış: “Sette çok yetenekli insanlar vardı. Darius Khondji olağanüstü bir görüntü yönetmeniydi, Leonardo Di Caprio yetenekli, sempatik bir aktördü. Fakat ne yazık ki para herkesi etkiliyor, aktörleri, teknik ekibi, sizi sete götüren şoförü bile. Oyuncuların ücretleri davranışlarına yansıyor. Kimse kötü birşey yapmıyor ama bu durum filmin ruhunu sarsıyor. Dürüst, güvenilir insanlara gereksinimim var” diyen Boyle aynı teknik ekiple çalışmayı yeğliyor. Shallow Grave (Mezarını Derin Kaz/1995), Trainspotting (1996), Kumsal, 28 Days Later(28 Gün Sonra/2002), Sunshine (Gün Işığı/2007), Milyoner filmlerinin başarılı yaratıcısı Boyle, Milyoner’i Hintçe ve İngilizce çekti. Hintli oyuncuları için çalışma yöntemini değiştiren, oyuncularının doğal yorumlarını saptayan sinemacı bu uygulamasından hoşnut: “Hindistan öylesine büyük ve engin ki kendinizi küçük, anlamsız duyumsuyorsunuz. Orada bir yönetmen olarak yerinizi, bulunduğunuz yere saygı duymayı öğreniyorsunuz. Hiçbir şeyi değiştirmeyi, denetlemeye çalışmıyorsunuz. Bu yazgıya duyulan derin inançtan kaynaklanıyor. Oysa Batı’da yazgıya pek inanılmaz”. Danny Boyle şu günlerde İngiltere’de ‘Frankenstein’ın yeni versiyonunu hazırlıyor. Onun Frankenstein’ının yenilikçi, gerçekçi, düşsel olacağı kesin. Limit Yok