Katalog

SAYFA CUMHURİYET 31 ARALIK 2011 CUMARTESİ 18 SANAT VE KÜLTÜR DÜNYASINDA 2011 (1) BOĞAZKÖY SFENKSİ ANAYURDUNDA Boğazköy Sfenksi, 94 yıl sonra Berlin’den ana yurdu Hititlerin başkenti Hattuşa’ya döndü. Sfenks, İstanbul Arkeoloji Müzesi’ndeki ikiziyle birlikte Çorum Boğazköy Müzesi’ne götürülerek sergilenmeye başlandı. SIMON BOLIVAR ORKESTRASI’YLA COŞTUK Roberto Bolle İstanbul’daydı İtalyan balet Roberto Bolle bir gösteri için temmuzda ilk kez İstanbul’a geldi. Dünyanın en iyi ilk beş gençlik orkestrası arasında gösterilen Venezüella Simon Bolivar Senfoni Orkestrası, Gustavo Dudamel’in yönetiminde Haliç Kongre Merkezi’nde ilk kez İstanbullu müzikseverlerle buluştu. Orkestra, Venezüella’da 1975’te Jose Antonio Abreu tarafından başlatılan ve gençleri suçun, yoksulluğun dünyasından uzaklaştıran bir sosyal sistem olan El Sistema üyelerinden oluşuyor. YASAKLAR, SALDIRILAR, SANSÜRLER Sanat yine mahkemelik ? Aydın Orak’ın filmi “Bir Başkaldırı Destanı: Berivan” Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sansürüne takıldı ve eser işletme belgesi alamadı. ? Temmuz ayında 18. İstanbul Caz Festivali kapsamında gerçekleştirilen “Suyun Kadınları” konserinde, Kürt müzisyen Aynur, Kürtçe şarkı söylemesi nedeniyle protesto edildi ve bu nedenle sahneyi terk etti. ? Çoksesli müzik yayını yapan Radyo 3’ün yayın alanı, yalnızca üç büyük il ve turistik sahil kesimine indirgendi. ? Beyoğlu’nun eğlence mekânlarından Asmalımescit’teki kafe ve restoranlara ait sokakta bulunan sandalye ve masalar, temmuz ayında zabıta ekiplerince kaldırıldı. Beyoğlu Belediyesi söz konusu uygulamanın izinsiz olarak yapılan işgallere yönelik olduğunu açıklarken, sokak müzisyenlerine ise “kartları olmaması” ile “esnaf şikâyeti” gerekçe gösterilerek müdahale edildi. ? Şair Can Yücel’in Datça Kent Mezarlığı’nda bulunan Mehmet Aksoy’un yaptığı anıtmezarı, kimliği bilinmeyen kişi ya da kişilerin saldırısına uğradı. ? Topkapı Sarayı Müzesi Müdürü Yusuf Benli’nin 3. Selim’in tahtını lojmanına taşıttığı tarihi taht kapıdan geçmeyince depoya kaldırıldığı iddiaları üzerine Kültür Bakanı Ertuğrul Günay, Yusuf Benli hakkında soruşturma başlattı. ? Sel Yayınları tarafından Süha Sertabiboğlu çevirisiyle yayımlanan William S. Burroughs’un “Cutup” üçlemesinin ilk kitabı “Yumuşak Makine” ve Chuck Palahniuk’un Ayrıntı Yayınları’ndan Funda Uncu çevirisiyle çıkan “Ölüm Pornosu” kitaplarının yayıncısı ve çevirmenlerine “müstehcenlik” nedeniyle dava açıldı. Soruşturma gerekçesi olarak kitapların içeriğinin, Türk toplumunun ahlak yapısına uymaması gösterilirken Uncu, ifade vermek üzere gittiği Bodrum İlçe Emniyet Müdürlüğü’nde sözlü tacize maruz kaldı. Ayrıca gazeteci Ahmet Şık’ın daha basılmadan yasaklanan ve imha edilmek istenen kitabı, “000 Kitap” ismiyle 125 destekçi yazarın imzasıyla Postacı Yayınları’ndan basıldı. ? Plastik Sanatlar Derneği Başkanı, ressam Bedri Baykam ve asistanı Tuba Kurtulmuş, Kars’taki “İnsanlık Anıtı”nın yıkılmasına karşı düzenlenen basın toplantısı çıkışında bıçaklı saldırıya uğradı. ? Heykeltıraş, ressam Bubi’nin İstanbul Modern’de satışa sunulmak üzere yaptığı “Oturak” isimli heykelinin müze tarafından geri çevrilmesi UPSD, AICA ve kimi sanatçılar arasında görüş ayrılığına yol açtı. Bubi, UPSD’den istifa etti, bazı sanatçılar da müzedeki “Hayal ve Hakikat” sergisindeki işlerini geri çekti. ? İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin yazar ve sanatçılarla ilgili, “Terörü besleyen arka bahçe var. (...) Resim yaparak, tuvale yansıtarak, şiir yazarak, şiire yansıtıyor, günlük makale yazarak” şeklinde konuştu. Bu sözler kültür sanat çevresinde tepkiyle karşılandı. ? Ankara DT’nin “Genç Osman” adlı oyunu sahnelenirken Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın kızı Sümeyye Erdoğan’ın sakız çiğnediği gerekçesiyle oyuncu Tolga Tuncer ile yaşadığı polemik sonrası Tuncer’e “uyarı cezası” verildi. ültür sanat dünyası 2011’de bir yandan davalar, yasaklar, sansürlerle baş etmek için bol eylemli, duruşmalı bir yıl geçirdi. Öte yandan gündem, Nuri Bilge Ceylan’ın “Bir Zamanlar Anadolu’da” filmi ile Cannes’da kazandığı “Büyük Jüri Ödülü”, yeni açılan özerk sanat kurumu SALT, Metropolitan Müzesi’nin İslam Eserleri Bölümü’nde Koç Ailesi’nin adını taşıyan galeriler, başarılı yurtiçi, yurtdışı sergiler ve ödüllerle, etkinliklerle hareketlendi, bir taraftan da yitirdiklerimizin acısı paylaşıldı. Yıla damgasını vuran olayların başında ise Emek Sineması, AKM gibi İstanbul’un kültür hayatında önemli yer kaplayan mekânların belirsiz akıbeti ve İçişleri Bakanı İdris Şahin’in sanatçılara yönelttiği terör yer aldı. geçilmedi K Berktaş değer görüldü. ? İstanbul Modern Yönetim Kurulu Başkanı Oya Eczacıbaşı ve İstanbul Kültür Sanat Vakfı Genel Müdürü Görgün Taner’e Fransız devletinin en prestijli nişanı sayılan “Legion d’Honneur” sunuldu. ? İşadamı Öner Kocabeyoğlu’nun özel koleksiyonundan seçilen, 20 sanatçının 433 eserinden oluşan Ferit Edgü küratörlüğündeki “20. Yüzyılın 20 ‘Saç’ Modern Türk Sanatçısı” başlıklı sergi santralistanbul’daydı. ? 30. İstanbul Film Festivali’nin Altın Lale Uluslararası Yarışma ödülü, Mısırlı yönetmen Ahmad Abdalla’nın “Mikrofon” filminin oldu. Tayfun Pirselimoğlu ise “Saç” filmiyle Ulusal Yarışma’da hem Altın Lale’nin hem de En İyi Yönetmen Ödülü’nün sahibi oldu. ? “Arif Damar Özel Ödülü” Gültekin Emre’ye verildi. ? Prof. Filiz Ali ve onun hayata geçirdiği Ayvalık Uluslararası Müzik Akademisi 10. Vehbi Koç Ödülü’ne değer görüldü. ? Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi (MSGSÜ) tarafından ilki verilen Osman Hamdi Bey Sanat Ödülü’nün sahibi mimar Emre Arolat oldu. ? “Memet Fuat Eleştiri/ İnceleme, Deneme, Yayıncılık Ödülleri”nde “Deneme Ödülü”ne “Adasız Deniz” adlı kitabıyla Faruk Duman, “Yayıncılık Ödülü”ne Günışığı Kitaplığı, “Memet Fuat Genç Şiir Ödülü”ne ise “Devrik Ölüm” isimli dosyası ile Aybars Şenyıldız değer görüldü. ? Beyoğlu Terminal, İkincikat, Kumbaracı50, Maya Sahnesi, Mekân.Artı, Şermola Performans tiyatro toplulukları yaşadıkları ortak sorunlara ortak çözümler üretebilmek düşüncesiyle “Alternatif Tiyatro Mekânları Ortak Girişimi”ni kurdu. ? 39. İstanbul Müzik Festivali’nin “Yaşam Boyu Başarı Ödülü” çağdaş klasik müziğin büyük kemancı üstatlarından Gidon Kremer’e verildi. ? 15. Altın Portakal Şiir Ödülü’nün sahibi “Nidâ” adlı eseriyle Ahmet Telli oldu. ? Boğaziçi Caz Korosu, “6. Dünya Koro Olimpiyatları”nda dünya şampiyonu oldu. ? Yönetmen Nuri Bilge Ceylan, 64. Cannes Film Festivali’nde, “Bir Zamanlar Anadolu’da” filmiyle Jüri Büyük Ödülü’nü Jean ve Pierre Dardenne Kardeşler’in “Le Gamin au Velo” filmiyle paylaştı. Ceylan ayrıca Fransız hükümeti tarafından “Sanat ve Edebiyat Şövalyesi MadalyaNuri Bilge Ceylan sı” ile onurlandırıldı. Büyük ödül ise Terrence Malick’in “Hayat Ağacı” filminin oldu. aklaşık 1.5 yıldır “Emek Bizim, İstan? Erdağ Aksel’in “Zenaatin Sureti” adlı bul Bizim! Yıktırmıyoruz!” sloganıyla heykeli Londra’daki Tate Modern Müzesi’nin düzenlenen eylemler bu yıl da koleksiyonuna alındı. devam etti. 9. İstanbul İdare Mahkeme? Tamamı Filistin kökenli sanatçılardan olusi, Emek için öngörülen “çok tartışmalı” şan Filistin Ulusal Orkestrası, 1948’den bu yana projenin yürütmeyi durdurma kararını ilk kez Ramallah’ta konser verdi. iptal etti. Ardından Mimarlar Odası ? Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzekarara itiraz etti ancak bu itiraz si, günümüzün en önemli çağdaş sanatçılarından da mahkeme tarafından reddedilSophie Calle’i “Son Kez, İlk Kez” adlı sergidi. İstanbul Kültür Sanat Vakfı siyle ağırladı. İstanbul’un insanlarına odakla(İKSV) Yönetim Kurulu Başnan sanatçı, sergisinde görme engelli kanı Bülent Eczacıbaşı, kişilerin “gördükleri” son anı ve Emek Sineması konu“İstanbul’da yaşayıp denizi sunda İKSV olarak yeni görmemiş insanlar”ı konu bir proje ortaya koymak edindi. istediklerini söyledi. ? 61. Uluslararası Berlin Film Festivali’nin büyük ödülü “Altın Ayı”ya, “Namerkezi gibi farklı oluşumları bünyesinde barınSpeech/Zoraki Kral” dir ile Simin: Bir Ayrılık” dırıyor. En İyi Film, En İyi Yöadlı filmiyle İranlı yönet? Fransa’nın en prestijli edebiyat ödülü Gonnetmen, En İyi Erkek M.Ö. 4. yüzyıla tarihlenen Yormen Asgar Ferhadi değer court, “Le Fils” isimli romanıyla Michel RostaOyuncu, En İyi Özgün gun Herkül’ün Roma dönemi görüldü. in’in oldu. Senaryo ödüllerini alarak kopyasının 30 yıl önce Per? T.S Eliot Şiir Ödülü, ? “2011 PEN Duygu Asena Ödülü”ne, Oscar’a damgasını vurdu. ge’den çalınan üst bölümü, “hareketli ve kusursuz” emek ve insan hakları savunucusu yazar Nevin Natalie Portman ise Türkiye’ye geri verildi. Heytekniği nedeniyle Kara“Black Swan / Siyah Kukel, altı ile birleştirilerek yipli şair Derek Walğu” filmindeki rolüyle En şimdi Antalya Müzecott’a verildi. İyi Kadın Oyuncu Oscar’ını si’nde sergileni? Tom Hookazandı. yor. per imzalı ? Ceyhun Atuf Kansu Şiir Ödüİngiliz lü’nü 2011 yılı için “Melez Zamanlar” draması adlı kitabıyla Ferruh Tunç kazandı. “The ? Ünlü Fransız heykeltıraş Auguste RoKing’s din’in bronz “Çıplak Balzac” heykeli, renovasyon çalışmaları sırasında Kudüs’teki İsrail Müzesi’nden çalındı. ? Garanti Bankası, Osmanlı Bankası Müzesi, Platform Garanti Güncel Sanat Merkezi ve Garanti Galeri’nin yeniden yapılandırılmasıyla SALT adı altında özerk bir kültür kurumuna dönüştürdü. Araştırma, sergi, söyleşi, konferans, atölye çalışmaları, eğitim programlarıyla farklı disiplinleri karşılaştıracak SALT, müze, sergi mekânı, kütüphane, sinema ya da araştırma EMEK SİNEMASI hâlâ çözümsüz Y Herkül artık yorgun değil Sam Mendes, Kevin Spacey ve III. Richard... stanbul Kültür ve Sanat Vakfı öncülüğünde (İKSV), İstanbul Şehir Tiyatroları’nın işbirliğiyle, Sam Mendes’in yönettiği ve ünlü aktör Kevin Spacey’in rol aldığı Shakespeare’in en önemli eserlerinden “III. Richard”, Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde üst üste 5 akşam sahnelendi. ‘İnsanlık Anıtı’na insanlık ayıbı İ aşbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın 8 Ocak’ta Kars’ta katıldığı toplu açılışlarda “ucube” olarak nitelendirdiği İnsanlık Anıtı’nın iki figürü 13 Haziran’da yıkılmaya başlandı. Başbakan’ın bu söylemi ile anıtın yıkımı, geniş bir kesimin tepkisine de neden oldu. “İnsanlık Anıtı” heykelinin yıkımından sonra Kars’ta iki heykel daha tahrip edildi. B C MY B C MY B