Katalog

28 KASIM 2011 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA dishab@cumhuriyet.com.tr DIŞ HABERLER ‘Neonaziler patlayıcı çaldı’ ? BERLİN (AA) Almanya’da 2000’den beri 8 Türk ile 1 Yunanlı’yı ve 1 kadın polisi öldürdüğü ortaya çıkan ve intihar ettikleri belirtilen Uwe Böhnhardt ile Uwe Mundlos ve kendilerine yardımcı olan Beate Zschaepe’nin, Alman silahlı kuvvetlerinin deposundan 40 kilogram TNT patlayıcısı çaldığı iddia edildi. Bild gazetesinin haberine göre, 1991’de ordunun deposundan patlayıcı maddenin çalınmasından yıllar sonra Zschaepe’nin evinin garajında 1.4 kilogram patlayıcı bulundu. Patlayıcının geri kalan kısmının hâlâ aşırı sağcı grupların elinde bulunması olasılığından endişe ediliyor. 9 Arap Birliği dışişleri bakanları, Suriye yönetimi üzerinde baskıyı arttıracak yeni kararlar aldı Yaptırımlara onay Dış Haberler Servisi Arap Birliği dışişleri bakanları, Suriye’ye yaptırımlar uygulanmasını onayladı. Mısır’ın başkenti Kahire’de dün yapılan ve Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun da katıldığı toplantıda, Suriye’de akan kanın durdurulmasına ve Şam yönetimini baskı altına almayı hedefleyen yaptırımlara onay verildi. Yaptırımlar, Suriye’ye uçuşların durdurulması, temel gıda maddeleriyle halk için gerekli olan mallar dışında ticari ambargo uygulanması, Suriye yönetiminin dışarda bulunan mal varlığının dondurulması, BAŞKENTTE ARAP BAHARI ZİRVESİ üst düzey yetkililere seyahat yasağı, Suriye Merkez Bankası ile ilişkilerin askıya alınması ve Suriye ile mali ilişkilerin dondurulmasını içeriyor. Katar Başbakanı Şeyh Hamad bin Cassim el Tani yap ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Suriye’ye yaptırımlarla ilgili olarak Dışişleri Konutu’nda kabineden 5 bakanla alınan kararları değerlendirdi. Toplantıya, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı ve Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım katıldı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Suriye ile ilgili atılacak adımı birkaç gün içinde açıklaması bekleniyor. tığı açıklamada, Irak’ın çekimser kaldığını ve yaptırımları uygulamayı reddettiğini, Lübnan’ın “kendini yaptırımlardan ayrı tuttuğunu” duyurdu. Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari, daha önce yaptığı açıklamalarda, ülkesinin Suriye’ye yönelik yaptırımlara karşı olduğunu, Lübnan’ın da kendileri gibi düşündüğünü söylemişti. Daha önce ekonomi ve maliye bakanları düzeyinde toplanan Arap Birliği Ekonomik ve Sosyal Meclisi, Suriye’ye yaptırım tasarısını onaylayarak Dışişleri Bakanları toplantısı Irak çekimser Harp Okulu’ndan cunta marşı ? ATİNA (AA) Yunanistan’da, Kara Harp Okulu öğrencilerinin, 1973’te “Albaylar Cuntası”na karşı yapılan 17 Kasım öğrenci ayaklanmasının yıldönümü kutlamaları sırasında “cunta marşı”nı söylemesi ülkede askeri darbe tartışmalarını gündeme getirdi. Haftalık To Vima gazetesi, Kara Harp Okulu’nda düzenlenen törenin ardından, bazı öğrencilerin cunta yanlısı konuşmalar yaparak marşlar söylediğini duyurdu. Gazete, öğrencilerin bu hareketini bir “mini darbe” olarak nitelendirdi. na sunulmasına karar vermişti. Suriye’de çatışmalar dün de devam etti. Muhalif kaynaklara göre, güvenlik güçlerinin operasyonlarında çoğunluğu Humus kentinde olmak üzere Dera ve Deyr Ez Zor kentlerinde 16 kişi hayatını kaybetti ve birçok kişi yaralandı. Suriyeli yetkililer de dün Humus kentinde üç polisin silahlı grupların saldırısı sonucu öldüğünü duyurdu. Bahreyn ve Katar ise vatandaşlarından Suriye’yi terk etmelerini istedi. Bu arada Ürdün, Suriye’de ordu ve polis teşkilatını terk eden yaklaşık 100 asker ve polise sığınma hakkı tanıdı. 2003’ten 2011’e Ankara’nın Ortadoğu Politikası 1 Mart 2003’te Türkiye (ve Ankara) ikiye ayrılmıştı; Irak’a ABD ve İngiltere ile birlikte girelim mi girmeyelim mi sorusunun yanıtı ortada kaldı ve kıl payı ile “Türkiye katılmasın” sonucu TBMM’den çıktı. Oysa TSK bile yeşile yakın, sarımtırak bir tutum sergilemişti. Yine de Türkiye’nin “sivil kesiminin” dediği oldu. Ankara’nın (ve Türkiye’nin) bu oyunbozanlığı “çuval meselesi”nden Kuzey Irak’taki gelişmelere kadar A’dan Z’ye ödetilmeye başlandı. Ankara hükümeti 1 Mart tezkeresinin reddine karşın, “katılım modelini değiştirerek elinden geleni yaptı” ve ABD ile ilişkileri düzeltmeye koyuldu. Askeri ile katılmasa bile iktisadi, siyasi ve kültürel olanakları ve açılımları ile “ABD ve AB’nin Ortadoğu politikasına tam destek vermeye başladı”. İşin kültürel, iktisadi ve siyasi boyutlarında Erdoğan hükümeti hamle üzerine hamle yaptı; S. Arabistan’dan Mısır’a; Suriye’den Libya’ya ve Irak’a kadar çok hızlı gelişmeler sağlandı. Türk firmaları faaliyetlerini genişlettiler; ticaret, inşaat ve turizm alanlarında Arap ülkelerinin payı hızla arttı, Arap sermayesi akın akın Türkiye’ye gelmeye başladı. Özellikle S.Arabistan, Körfez ülkeleri, Suriye, Mısır, Tunus ve Kuzey Irak ile ilişkiler her alanda patladı. Her yıl 45.000 Türk TIR kamyonu, Suriye üzerinden Arap ülkelerine mal taşımaya başladı. Türk televizyon dizileri Arap dünyasında öne çıktı, Ortadoğu ile “doğal bir entegrasyon” görüldü. İkili anlaşmalar yanında gönüllü faaliyetler de yaygınlaştı, her iki taraf da memnundu. İktisadi, kültürel ve diplomatik araçlar ile Ankara, “militarist olmayan, pozitif bölgesel işbirliği olanak”larını devreye sokuyordu. Yumuşak güç öğeleri ile sağlanan bu gelişmelerin öbür yüzünde, işin İslami boyutu vardı. Ancak İslami boyuttaki derinleşmeler bütün Arap ülkelerini kapsamıyordu. Örneğin S.Arabistan ve Suriye ile ilişkilerde bu boyut siyahla beyaz gibi ayrılık gösterdi. Buna rağmen işin “ılımlı İslam boyutu” Türkiye’nin Arap dünyası ile olan 20032010 dönemi içinde egemen oldu. İlişkilerde, “yumuşak güç ve ılımlı İslam boyutları” uygun bir örtüşme gösterdiler. Türk şirketleri, malları, dizi filmleri Arap dünyasına birlikte giriyorlar ve “Türkiye’nin Arap dünyasındaki imajını olumlu etkiliyorlardı”. Türkiye ekonomisi, kültürü ve İslami yapısı ile bu ülkelerde etkisini arttırıyordu. Arap Baharı Ankara’nın Ortadoğu politikasında bir dönüm noktası oldu. Yumuşak güç politikasından yavaş yavaş militarist güç politikasına dönülmeye başlandı. Libya’da deniz ve hava kuvvetlerimiz devreye sokuldu, iç savaşta Kaddafi karşıtı cepheye para yardımı yapıldı. Suriye meselesinde Ankara, en ön safta yer alarak yönetime karşı savaş açtı. Ankara sivil ve yumuşak gücü yerine sert ve askeri gücünü öne çıkarırken ABD ve AB’nin Ortadoğu politikalarının bir parçası olmaya başladı. S.Arabistan, Katar, Irak, Suriye, Mısır ve Libya ilişkilerinde ABD ve AB ile bütünleşti. İran konusunda da çizgi değiştirmeye başladı ve Batı’ya iyice yakınlaştı. İşin siyasi boyutunda Rusya ve Çin’in Arap Baharı konusundaki rezervlerini biliyoruz. Bundan önceki makalemde “yeni küresel kutuplaşmaya” dikkat çekmiştim. Ankara Ortadoğu politikasında “yumuşak güçten militarist çizgiye kayarken” yeni kutuplaşma içindeki yerini de net bir biçimde belirlemeye başladı. Avrasya ve İran ile ilişkileri yeni durumdan olumsuz etkilenecektir. Bu olumsuzluğun, TürkiyeOrtadoğu ilişkilerine yansıması sürpriz sayılmamalıdır. Türkiye’nin, Suriye’ye askeri müdahalenin içinde yer alması hem Avrasya hem de Ortadoğu ilişkilerini her boyutu ile sarsacaktır. Rusya üç zırhlı gemisini, Suriye’yi desteklemek için gönderdi bile. 1990 sonrası hızlanan küreselleşme, yeniden hızlı bir kutuplaşmanın içine mi sürükleniyor? Göstergeler şimdilik bu yönde. ESAD’DAN TÜRKİYE YORUMU ‘Osmanlı hayali kuranlar var’ ŞAM (AA) Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, “Rica ediyorum Türk bayrağını yakmayın, Türk halkı ona çok değer veriyor” dedi. Bir mülakatında Türkiye ile ilgili soruları cevaplayan Esad, “Türkiye’de bazılarının Osmanlı İmparatorluğu hayali kurduğunu ancak bunun imkânsız olduğunu” söyledi. Esad, ülkesinde yaşanan bazı olaylara dikkati çekerek Türk bayrağının yakılmaması gerektiğini, Türk halkının bayrağa çok önem verdiğini kaydetti. Esad, silahlı grupların Müslüman Kardeşler, selefitekfiri gruplar ve idam veya müebbet cezasına çarptırılmış suçlular olmak üzere üçe ayrıldığını belirtti. Öte yandan, Suriyeli eylemciler, dün çoğunluğu Humus’ta olmak üzere, Dera ve Deyr Ez Zor kentlerinde toplam 16 kişinin öldüğünü duyurdu. Suriyeli yetkililer de Humus’ta 3 polisin öldürüldüğünü belirtti. Yumuşak güç ve İslami boyut ‘Rumlar ayağını denk alsın’ ? İstanbul Haber Servisi Avrupa Birliği Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, Rumların AB dönem başkanlığında ABTürkiye ilişkilerinin nasıl olacağına ilişkin bir soru üzerine, dönem başkanlığını Rum kesiminin değil, Ada’da Türk ve Rum tarafının siyasi eşitlik temelinde birlikte kuracakları yeni Kıbrıs Devleti’nin üstlenmesi gerektiğini belirtti. Bağış, “Rumlar gelince de bizim AB komisyonuyla ilişkimiz aynen devam eder. Sadece dönem başkanlığı ile aynı masaya oturmayız. Türkiye’nin artık bir ağırlığı var. KKTC’yi tanımak için haber bekleyen birçok ülke var. Rumlar ayağını denk alsın. Çözüm istiyorlarsa şu önümüzdeki altı ayı iyi değerlendirsinler ” dedi. Pakistan’daki karakola düzenlenen ve 28 askerin öldüğü saldırılar geniş çaplı protestolara yol açtı. (Fotoğraflar: EPA) İSRAİL’DEN TEHDİT ‘Gazze’ye su ve elektriği keseriz’ Dış Haberler Servisi İsrail, El Fetih ve Hamas’ın ortak hükümet kurması durumunda Gazze’nin elektrik ve suyunu kesebileceği tehdidinde bulundu. İsrail Dışişleri Bakan Yardımcı Danny Ayalon, Yedioth Ahronoth gazetesinde çıkan açıklamasında, bir El FetihHamas hükümetinin Filistin yönetimini “terör yönetimine” dönüştüreceğini öne sürdü. Ayalon, El FetihHamas hükümetinin, İsrail ile Filistin’in anlaşmaya varma şansını yok edeceğini de savundu. Filistin devlet başkanı Mahmud Abbas ve Hamas lideri Halid Meşal, geçen hafta önce bir geçiş hükümeti kurulması, ardından da mayıs ayında seçime gidilmesini kararlaştırmıştı. Gazze, elektrik ve su ihtiyacının yüzde 70’ini İsrail’den sağlıyor. Bu arada, İsrail ordusundan yapılan açıklamada, Gazze’de iki ayrı bölgenin vurulduğu duyuruldu. Pakistan, ABD üssünü boşaltıyor Dış Haberler Servisi Afganistan sınırındaki bir karakola NATO helikopterlerince düzenlenen saldırıda 28 askerini kaybeden Pakistan, ülkedeki Şemsi Amerikan Hava Üssü’nün iki hafta içinde boşaltılmasına karar verdi. İki yüksek rütbeli subayın da öldüğü saldırıda 10 da asker yaralanmıştı. Pakistan kamuoyunda büyük infiale yol açan olayı “NATO’nun uluslararası yasaları ihlali” olarak değerlendiren Pakistan Başbakanı Yusuf Rıza Gilani, “Halk ve ordu Pakistan’ın egemenliğini her ne pahasına olursa olsun koruyacaktır” derken NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen de olayı “trajik ve istenmeyen bir kaza” olarak nitelendirdi. Ölenlerin yakınlarına başssağlığı dileyen Rasmussen’in, Gilani’ye bir mektup yollayarak Pakistan askerlerinin ölümünün tıpkı Afgan ya da NATO askerlerinin ölümleri gibi kabul edilemez ve üzüntü verici olduğunu ifade ettiği bildirildi. Öte yandan, ABD yönetimi, NATO güçlerinin Pakistan topraklarında düzenlediği hava saldırısının “bütünüyle soruşturulacağı” sözünü verdi. Arap Baharı ve militarist güç Ortak açıklama ABD Dışişleri ve Savunma bakanlıklarından yapılan ortak açıklamada, Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ve Savunma Bakanı Leon Panetta’nın konuyla ilgili haberleri yakından takip ettiği ve olayda hayatını kaybedenlerden ötürü “en derin taziyelerini” sunduğu belirtildi. “Amerikalı diplomatlar ve askeri komutanların her biri, halkımızın karşılıklı çıkarlarına hizmet eden ABDPakistan ortaklığının önemini vurguladılar” denilen açıklamada, Amerikalı yetkililerin, bu zorlu dönemi atlatmaya çalışırken Pakistanlı muhataplarıyla yakın temas halinde kalmaya devam etme sözü verdikleri de kaydedildi. Ankara, Washington, Brüksel hattı İKİ ÜLKE ARASINDAKİ İLİŞKİLERDE GERGİNLİK GİDEREK ARTIYOR İran’dan İngiliz elçiye sınır dışı Dış Haberler Servisi İran Meclisi, İngiltere’nin Tahran Büyükelçisi’nin iki hafta içinde sınır dışı edilmesi için karar aldı. İran Meclisi dünkü oturumunda, İngiltere ile diplomatik ilişkileri maslahatgüzarlık seviyesine düşürmeyi öngören tasarıyı 194 milletvekilinin katıldığı oylamada 4’e karşı 179 oyla kabul etti. İngiltere’nin Tahran Büyükelçisi’nin sınır dışı edilmesi dahil bu ülkeyle ekonomik ve ticari ilişkilere sınırlama getirilmesini de öngören 2. tasarı da 181 milletvekilinin katıldığı oylamada 3’e karşı 171 oyla kabul edildi. Meclis, “düşmanca” politikalarını terk etmesi halinde İngiltere ile diplomatik ilişkileri büyükelçilik seviyesine çıkarma yetkisini de Dışişleri Bakanlığı’na verdi. Bu arada, İran Savunma Bakanı Ahmed Vahidi, saldırıya uğramaları halinde ABD ve İsrail’e “savaşın ne demek olduğunu göstereceklerini” söyledi. Vahidi, “ABD, Afganistan ve Irak’ta savaştığını sanmasın. Irak’ta Saddam geri çekildi, Afganistan’da ise kimse yoktu ki savaşsın, ABD’nin, Vietnam’da ne hale düştüğünü herkes gördü” dedi. Sevgili BÜLENT TANÖR Aramızdan ayrılışının bugün dokuzuncu yıldönümü. Engin hoşgörün, ödünsüz ve dostane kişiliğin, sorumluluk duygun, yaratıcı, çözümleyici bilim insanı duruşunla hep örnek oldun. Seni unutmadık, unutmayacağız… Bizlerin yetişmesindeki unutulmaz katkıların için sana bir kez daha minnet duygularımızı ifade ediyoruz. Biliyoruz ki, bizi hâlâ duyuyor, izliyorsunuz. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde senin öğrencin olma mutluluğunu yaşamış çok sayıda kişi adına SEÇİMLER 4 MART’TA YAPILACAK UZUN SÜRELİ ATEŞKES İSTEMİ Mısır’da seçim var Dış Haberler Servisi Mısır’da Hüsnü Mübarek rejiminin devrilmesinin ardından bugün ilk kez seçim yapılıyor. Birer ay arayla üç farklı bölgede yapılacak seçimlerde bugün başkent Kahire’nin de aralarında bulunduğu bölgede kurucu meclis seçimleri için oy kullanılacak. Seçimler sonucunda oluşacak meclise 10 kişinin, ülkede denetimi elinde bulunduran Yüksek Askeri Konsey tarafından atanmasına karşı çıkan muhalefet, ordunun bir an önce yönetimi sivillere devretmesini istiyor. Yüksek Askeri Konsey Başkanı Mareşal Hüseyin Tantavi ise ordunun baskılara boyun eğmeyeceğini söyleyerek “Kimsenin ve hiçbir partinin silahlı kuvvetlere baskı yapmasına izin vermeyeceğiz” dedi. Tantavi, ülkede krizin devam etmesinin “son derece ciddi sonuçlar” doğurabileceği uyarısında da bulundu. Putin resmen aday Dış Haberler Servisi Rusya Başbakanı Vladimir Putin, iktidardaki Birleşik Rusya Partisi’nce (BRP) 4 Mart’ta yapılacak devlet başkanı seçiminde aday gösterilmesini kabul ederek adaylığını resmen ilan etti. Putin’in, 4 yıl aradan sonra devlet başkanlığına dönüşünün yolunu açan karar, BRP’nin dün Moskova’da Devlet Başkanı Dimitriy Medvedev’in de katıldığı kongresinde kabul edildi. Medvedev ise Putin’in “en popüler, en deneyimli politikacı” olarak desteği hak ettiğini söyledi. ‘Barzani çabalıyor’ Haber Merkezi Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Başkanı Mesud Barzani’nin, Başbakan Tayyip Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile görüşmelerinde yanında bulunan Bölgesel Yönetimin Başkanlık Divanı Başkanı Dr. Fuat Masum, “Başkan Barzani, Türkiye ile PKK arasında uzun süreli ateşkes için çaba harcıyor” dedi. Masum, Barzani’nin Kürt sorununun siyasi çözümünden bahsettiğini, Türk yetkililere 5 maddelik görüş bildirdiğini söyledi. Masum, Barzani’nin “Silahlı yönteme inanmıyoruz ve bu yolla sonuç alınmaz” dediğini kaydetti. Akın ATALAY C MY B C MY B