Katalog

13 EYLÜL 2010 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA REFERANDUM 9 CMYB C M Y B SÖZDEN YAZIYA SÜHEYL BATUM 13 Eylül Yazısı, Hem de Önceden Bu yazıyı okuduğunuzda, referandumun sonucunu almış ve Türk halkının vermiş olduğu kararı hepimiz öğrenmiş olacağız. Şimdilik sonucu bilmeden yazıyorum. Ama “evet” çıkarsa da, “hayır” çıkarsa da, 13 Eylül sabahından itibaren neler olacağı konusunda tahminlerim var. Bir kere, “evet” çıkmış olursa, göreceksiniz, en geç 15 - 20 gün içinde Anayasa Mahkemesi’nin tüm oluşumu değişmiş olacak. Ve 17 üyenin en azından 10 tanesinin iktidar yanlısı olması hemen gerçekleştirilmiş olacak. Yani derhal çıkartılacak olan, bu konuda ABD’nin baskı yaptığı tüm yasaların Meclis açılır açılmaz hemen çıkartılması sağlanmış olacak; Petrol Yasası gibi. Yani 2007 yılında, Ahmet Necdet Sezer geri çevirdikten sonra, Anayasa Mahkemesi nasıl olsa iptal eder diye, iktidarın bir daha çıkartamadığı, bekletmek zorunda kaldığı Petrol Yasası gibi yasalar. Hemen ardından HSYK’nin oluşumu da değiştirilecek. Ve “daha yeni yasaların tümü yürürlüğe girmemiş” olduğu için, sekretarya yine tamamı ile Adalet Bakanı’na bağlı olacak. HSYK’nin başında yine Adalet Bakanı ve Müsteşar yer alacak. Yönetim, atama taslaklarının hazırlanması, özlük dosyaları, yine tamamen Bakan’ın elinde olacak. Tüm yetkiler, yargıç ve savcıların soruşturulmalarına izin verme yetkisi yine Bakan’da olacak. Yani Sadullah Ergin’de... Hani “mevcut anayasada tam tersi yazmasına karşın, yargıç ve savcıların atanmalarına tamamen kendisi karar vermek için, istediklerini istediği yere atayıp, istemediklerinin de atanmasını engellemek amacıyla, atama listesinin değiştirileceğini anladığı anda, anayasaya tamamen aykırı olarak, alıp götüren” Adalet Bakanı. Hani tüm bunları hepimizin gözünün önünde, gözümüzün içine baka baka yapan Adalet Bakanı. Hani sadece bunları yapsın diye Bakan yapılmış olan kişi... Ve göreceksiniz, çok kısa bir sürede tüm yargıç ve savcıların “dönüştürülmesi” sağlanmış olacak. Neye ya da kime dönüştürülmesi mi? Hani “İlhan Cihaner’i arattıran, yakalattıran, gözaltına aldıran” savcı vardı ya! Ona. Hani Palandöken kayak tesisleri, kendilerine bedava giriş vermediği için, onlara tehditkâr yazı yazanlar vardı ya! Onlara. Hani Van’da ilk alan araştırmasını başlatan, Van 100. Yıl Üniversitesi Rektörü’ne 66 gün eziyet çektirten, Üniversite Genel Sekreteri’nin intihar etmesini sağlayan savcı ve yargıçlar vardı ya! Onlara. Hani İlhan Selçuk’u, diğerlerini sabahın 5’inde gözaltına aldıran, Türkiye’deki hukukçuların neredeyse tamamının karşı çıktığı hukuk zorlamalarını yapan savcılar var ya! Onlara. Hani İlhan Cihaner’in dosyasını nasıl olduysa, iki ay boyunca, Yargıtay’ın tüm ısrarlarına karşın, göndermeyi reddeden yargıçlar vardı ya! Onlara. Hani Mehmet Haberal’ı iki yıla yakın tutuklu yargıladıkları için, Yargıtay’ın tazminata mahkûm ettiği yargıçlar var ya! Onlara. Hani ABD’den gelen isimsiz bir sözüm ona ihbar telefonuna itibar edip, ikna olup, Genelkurmay’ın kozmik odasını arayan yargıçlar vardı ya! Onlara. Hani 102 subay hakkında, hukuku allak bullak ederek, kaçak sanık olarak, yakalama kararı çıkartan yargıçlar vardı ya! Onlara. Hani aylar boyunca isimsiz, kimliksiz arama ve dinleme kararlarına imza atan, hukuku göstere göstere anlamsızlaştıran yargıçlar vardı ya! Onlara. Hani ünlü bir “ikiye bir” mahkemesinin yargıçları var ya! Onlara. Hani 2000 kişiye yakın üyeli YARSAV’a karşı olarak, iktidarın isteği ve desteği ile sözüm ona dernek kuran birkaç savcı ve yargıç var ya! Onlara. Hani 12 Eylül döneminde askeri yargıçlık yaparken, sağcı, solcu tüm sanık ve tutuklulara cehennem azabı çektirten, ama bir mafya üyesinin, sevgilisi ile hem de kendi odasında buluşmasını sağlamaktan çekinmeyen ve son zamanlarda televizyonlara çok sık çıkartılıp, iktidarın hukukçusu olan yargıç var ya! Ona. Ve hani son günlerde televizyona çıkıp, anayasa değişikliği için, “Nasıl olur da hayır denebilir, ne yani çocuklar istismar mı edilsin” türünde, çok derin, bilgi dolu(!) değerlendirmeler yapan Eyüp Savcısı olduğu söylenen bir kişi var ya! Ona. Ama “Hayır” çıkmış olursa, göreceksiniz, tehlike savuşturulmuş olacak. İktidarın “bir taşla üç kuş vurma” operasyonu, bir daha gelmemek üzere bitmiş olacak. “Yasama ve yürütmeden” sonra “yargının” da, Erdoğan’ın elinde toplanması gerçekleşmemiş olacak. Böylece siyasal rejimin açıklıkla “totaliter rejim” ya da “diktatörlük” olması engellenmiş olacak. Hem de Sayın Başbakan bunu çok istemiş ve her yerde dile getirmişken. Hani bu yönde “bitaraf olanın bertaraf olacağı”, “YARSAV’ı halledeceği”, “yargının dedelerden talimat aldığı” şeklinde açıkça dile getirmişken. Bu arada 10 yıldır yargıya da, medyaya da musallat olan “azgın grup” da ortada kalmış olacak. Çoğu “batan gemiyi terk etmeye başlayacak”. Başka gemilere binmeye çalışacaklar. Hangi gemiyi mi terk edecekler? Hangi gemiye binmek mi isteyecekler? Biraz bekleyin dostlar! İlk önce inşallah bu yazıyı okuduğunuzda “hayır” çıkmış olsun. Sonra hep birlikte göreceğiz. Toplumu bölen sorunlarõ çözmek için karşõlõklõ diyalog ve yapõcõlõğa ihtiyaç olduğuna dikkat çekildi TÜSİAD yeni anayasa istediİstanbul Haber Servisi - Türk Sanayicileri ve İşadamlarõ Derneği (TÜSİAD), referan- dumun ardõndan yaptõğõ değerlendirmede halkõn iradesini yansõtan gerçek bir toplum söz- leşmesi niteliğinde yeni bir anayasa önerdi. Anayasa değişiklik teklifi nedeniyle yapõ- lan halkoylamasõnõn ardõndan TÜSİAD’dan yapõlan yazõlõ açõklamada, referandumun so- nucunun saygõyla karşõlanmasõ gerektiği be- lirtildi. Açõklamada, referandum sürecinden çõ- karõlmasõ gereken dersler ve önümüzdeki dö- nemden beklentiler özetle şöyle sõralandõ: “- TÜSİAD referandum sonucundan bağımsız olarak, Türkiye’nin yeni bir anayasaya olan ihtiyacının canlı kala- cağını pek çok kez dile getirmiştir. 1982 Anayasası’nı tümüyle değiştirecek yeni anayasanın oluşturulması konusundaki beklentisini teyit etmiştir. - Türkiye’nin yeni anayasaya giden yol- da toplumu bölen sorunlarını çözmek için karşılıklı anlayış, empati, diyalog ve yapı- cılığa ihtiyacı vardır. Türkiye’nin “3 böle- nini”, “3 birleştiren” haline getirmeye de hizmet etmelidir. Bölenlerden ilki din ve vic- dan özgürlüğüdür; devlet tüm din ve mez- heplere tam anlamıyla eşit mesafede du- racak mıdır? - İkinci bölen kimlikler meselesidir. He- pimiz, Türk, Kürt veya herhangi bir etnik köken tanımlamasının ötesinde “eşit va- tandaş” olma noktasında anlaşacak mıyız? - Üçüncü bölen ise kuvvetler, yani yasa- ma, yürütme ve yargı erklerinin ayrılığı ve hiçbir vesayet altında olmadan etkili çalı- şabilmeleridir. Yasama, yürütme ve yar- gının aralarındaki ilişkilerde doğru kont- rol/denge mekanizmalarının nasıl oluş- turulacağı, yargının tarafsızlık ve ba- ğımsızlığının nasıl korunacağı, vatan- daşın hür iradesinin siyasi partilerde ve Meclis’te en yüksek şekilde nasıl temsil edileceği konusunda anlaşacak mıyız? - Yeni anayasanın bir ana ekseninde bu üç böleni, üç birleştiriciye çevirmesi beklenir. Yeni ve yenilikçi anayasanın; Bireyi merkeze alması, kimlik taleplerine, “ortak değerler- de birleştiren eşit vatandaş” anlayışı çerçe- vesinde yanıtlar vermesi, din ve vicdan öz- gürlüğüne ilişkin sorunları çözmesi, çoğul- cu ve katılımcı demokratik temsili parla- menter rejime, tüm kurum ve kurallarıyla işlerlik kazandırılması, her türlü vesayetten arındırılmış nitelikteki kontrol-denge me- kanizmalarını kurması beklenir. - Siyasi partiler ve seçim kanunlarının demokratikleştirilmesi, seçim barajının düşürülmesi ve örgütlenme-ifade özgür- lüklerinin genişletilmesi alanlarında ka- nunlar düzeyinde ilerleme sağlanması ise yeni anayasa sürecini destekleyecek ve müzakere ve mutabakat iklimini güçlen- direcek niteliğe sahip düzenlemeler ola- rak önümüzde durmaktadır. - Mevcut kutuplaşma ortamı yerini si- yasi partilerin ve toplumun her kesiminin, yeni anayasa üzerine özgürce tartışabile- ceği bir ortama terk etmelidir. SEVİM ERTEMUR Ama bunun suçlusu ben değilim... Suçlu, her görüşten, her kesimden bilim adamlarõnõ, hukukçularõ toplayõp ortak bir anayasa yapmayanlar... Herkesin, “işte benim anayasam” diyeceği bir anayasa değişikliği yoluna gitmeyenler, referandumu dayatanlar... Benim babaannem, 1912 doğumlu. Mahmut kõzõ, Fatma’dan olma Zeh- ra Ertemür (98), Osmanlõ İmparator- luğu döneminde Sivas’ta bir dağ kö- yünde ikinci Meşrutiyet’in ilanõndan 4 yõl sonra dünyaya gelmiş. Yaşarsa 2 yõl sonra dalya diyecek. Son 1 yõla kadar müthişti... Haberleri hiç kaçõrmaz, Türkiye ve dünyadaki ge- lişmeleri izler. Bilgisiyle, yorumlarõyla, dünyadan bihaber yaşayan pek çok genç insanõ hayretlere düşürürdü... Artõk kulaklarõ iyi duymuyor doğal olarak, bir deri bir kemik desem yeri, yardõm etmezsek yürümekte güçlük çekiyor. Bazen de, hani şu hacõ yatmazlar var ya onun gibi bir bakõyorsunuz düşebili- yor. Onun için nereye giderse gitsin kol- tuğuna girip, kucaklarcasõna taşõyoruz. Sabah kalktõğõmõzda açõkçasõ ona kõya- madõk. “Bu kez de kullanmasın” de- dik, biz ailece sandõk başõna gittik... Ba- bam, “Düzayak annemi de getirsek, bir oy bir oydur” dedi. Geldik eve uyandõrdõk, ne olduğunu anlamaya çalõşõyor. Oy kullanmaya gide- ceğini söyledik. İlk kez hiç sesini çõkar- madõ, sandõk görevlilerine nutuk atmadõ. Oyunu kullandõk... Özür dilerim babaanne seni yorduğum, bir 12 Eylül işkencesi yapmak zorunda kaldõğõm için. Hem de binlerce... AKP’den kömür vaadi Hükümet referandum günü de propaganda fõrsatõnõ kaçõrmadõ. Amasya’da köy muhtarõ oyunu kullanan yurttaşlara kömür yardõmõ yapõlmasõ için isim aldõ Yurt Haberleri Servisi - Tür- kiye referandumunun heyecanõnõ yaşarken sandõk başõnda ilginç olaylar yaşandõ. AKP’liler oy kullanan yurttaşlara kömür yar- dõmõ yapõlmasõ için isim aldõ. Amasya Belediye Başkanõ Ca- fer Özdemir, AKP Milletvekili Avni Erdemir, il ve merkez il- çe başkanõ ile birlikte 05 ET 005 plakalõ makam aracõ ile oy kul- lanõlan okullarõ gezdi. Gökmed- rese Mahallesi Muhtarõ Cem Ye- ni’nin oyunu kullanan yurttaşla- ra kömür yardõmõ verilmesi için isim almasõ dikkat çekti. Gelinlikle sandığa Çorum Sungurlu’da düğün ta- rihi referanduma denk gelen Ru- kiye Afacan, gelinliğiyle san- dõk başõna gitti. Afacan, eşi Bekir Afacan’õn (30) oy kullanmak için Ankara’ya gittiğini söyledi. Denizli’de SGK emeklisi Cemal Özer (64), kayõt örneği almak için İl Nüfus Müdürlüğü’ne git- tiğinde kayõtlarda ölü olarak gö- ründüğünü öğrendi. Özer, “Gö- revli, ‘Amca sen ölü görünüyor- sun. Üstelik ölüm raporun hazõr- lanmamõş.’ dedi. Mademki ölü- yüm, neden maaş veriyorlar?” diye tepki gösterdi. Erzurum Tekman’a bağlõ Bey- köy ve Susuz köylerinde yurttaş- lar, yol ve su hizmeti alamadõk- larõ gerekçesiyle oy kullanmadõ. İkametsiz kaldılar Malatya merkeze bağlõ Şah- nahan beldesinin ortasõndan ge- çen Petrol Yolu caddesinin ba- tõsõnda kalan Metehan Mahalle- si sakinleri sõnõrlarõ içine dahil edildikleri Bindal köyüne bağ- lanmak istemedikleri için ika- metsiz kaldõ. Seçmen listelerinde isimleri bulunmayan yaklaşõk 200 kişi sandõk başõna gidemedi. Karaman’da kõsmi felçli Mus- tafa Arslan (78), mahalle muh- tarõ Ahmet Yavuz’un yardõmõ ile otomobille oy kullanacağõ Meh- met Bey İlköğretim Okulu’na gitti. Koltuk değnekleriyle içeri- ye girmek isteyen Arslan, mer- divenleri çõkamayõnca emekle- yerek binanõn içine girdi. Arslan, yine emekleyerek birinci kata kadar çõktõ. Arslan, koluna gi- renlerin yardõmõyla oy kullanacağõ 2’nci kattaki 1204 No’lu san- dõkta oyunu kullandõ. Engellilerin oy çilesi Zonguldak’ta parkinson hasta- sõ ve yürüme engelli Hacer Kaç- mak (65), oyunu kullanmaya gi- demedi. Kaçmak’õn eşi sandõk başkanõyla görüşerek oyunu ev- de kullanmasõnõ istedi. Sandõk başkanõ, zarf ve mühür ile seçmen listesini alarak eve gitti. Kaç- mak, evde oyunu kullanarak, seç- men kâğõdõnõ imzaladõ. Bartõn’da ise yürüme engelli Kadın Metin (74) oy kullan- mak için kõzõnõn ve damadõnõn yardõmõyla Fatih İlköğretim Oku- lu’na gitti. Yaklaşõk 2 kilometre mesafedeki evinden tekerlekli sandalyeyle okula gelen engelli Metin, oy kullanacağõ sandõğõn okulun 3. katõnda olmasõ nede- niyle merdivenleri çõkamadõ. En- gelli kadõn oy kullanamadõ. Çorum’da yaşlõ ve özürlü yurttaşlar üst katlarda bulunan sandõklara sedye ve sandalye üzerinde çõkarõldõlar. Oy kul- lanmaya özürlü annesini teker- lekli sandalye ile getiren çok sa- yõda yurttaş “Annemi de aldım geldim” diyerek Başbakan Tay- yip Erdoğan’a göndermede bu- lundu. Özürlülere yönelik her- hangi bir çalõşmanõn olmamasõ ki- mi zaman sert tepkilere neden olurken, küçük çocuklarõ ile oy kullanmaya gelen bazõ yurttaşlar ise “Çocuğumuzla geldik. Çün- kü geleceklerini ilgilendiren bu oylamaya onların şahit olması- nı istedik” dediler. Çeşitli suçlardan aranan Aydõn, Kütahya, Muğla, Diyarbakõr, Kahramanmaraş ve Çanakka- le’de 276, Tokat’ta 35 kişi, Nev- şehir’de 32, Kõrklareli’nde 14 ve Malatya’da 1 kişi oy kullanmak isteyince yakalandõ. Ayı saldırısı öldürdü Erzurum’un Pazaryolu ilçesine bağlõ Kõlõççõ köyünde sandõk baş- kanõ Özel Bakır’õn (30) cesedi Çatakbahçe köyü yolunda bu- lundu. Vücudu parçalanmõş hal- de bulunan Bakõr’õn, Çatakbahçe köyünden halkoylamasõndaki görevi için Kõlõççõ köyüne yürü- yerek giderken bir ayõnõn saldõrõ- sõ sonucu öldüğü tahmin ediliyor. YUSUF BAŞTUĞ ADANA - Her seçim döneminde oldu- ğu gibi Adana’da referandumda da ger- ginlik yaşandõ. Yasak olmasõna karşõn AKP, okullarda ‘Evet’ yazõlõ su şişeleri dağõttõ. Kürt kökenli yurttaşlarõn yaşadõğõ bölgelerde polis geniş güvenlik önlemi alsa da bazõ kişiler seçmenlerin sandõğa gitmesini engelledi. 3 bin jandarma, 7 bin sivil ve resmi polisin görev yaptõğõ kentte, çok sayõda kişi gözaltõna alõndõ. Panzerli önlem Şakirpaşa Mahallesi’nde polis panzerler eşliğinde geniş güvenlik önlemi aldõ. BDP’nin etkin olduğu mahallede polise ya- põlan “tehdit ediliyoruz” ihbarõ üzerine Seyhan Belediyesi İlköğretim Okulu’nun çevresi boşaltõldõ. Polis okul etrafõnda bek- leyen ve sandõğa giden yurttaşlarõ tehdit et- tikleri savlanan kişileri uzaklaştõrdõ. Polise direnen bazõ kişiler gözaltõna alõnarak Ada- na Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldü. AKP’den ‘evet’ suyu Yasak olmasõna karşõn AKP oy kullanõ- lan okullarda Başbakan Recep Tayyip Erdoğan fotoğrafõ, AKP logosu ve ‘Evet’ yazõsõ bulunan yarõm litrelik su şi- sesi dağõttõ. Yüreğir’de bulunan Tahsilli İlköğretim Okulu’nda dağõtõlan su nede- niyle CHP, MHP ve AKP’liler arasõnda tartõşma yaşandõ. Seyhan’a bağlõ Denizli Mahallesi’ndeki Ahmet Cevdet Çamur- dan İlköğretim Okulu’nda sandõk kurulu üyeleriyle tartõşan ve yakasõnda “AKP Müşahidi” yazõlõ kart bulunan Selahattin Koçak’õn üzerinden BDP adõna düzenlen- miş, imzalõ, mühürlü 17 tane görevli kõs- mõ boş bõrakõlmõş müşahit kartõ çõktõ. Adana’da halka tehdit İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - İz- mir muhalif tavrõnõ bir kez daha göstererek anayasa değişikliklerine “hayır” dedi. Seçmenlerin yüzde 63.47’si hükümetin ge- tirdiği değişikliklere karşõ çõkarken “evet” diyenlerin oranõ yüzde 36.53’te kaldõ. 821 bin 991 evet oyuna karşõn 1 milyon 428 bin 7 İzmirli “hayır” dedi. Kentte seçime katõlõm oranõ yüzde 80 oldu. Aslõnda İzmirliler, oylarõnõn rengini daha sandõklar açõlmadan belli etti. Gazetecilerin oy kullanõrken fotoğraf çekmesine kõzan bazõ İzmirliler, “Tayyip bizi de mi fişleye- cek, onun için mi fotoğraf çekiyorsu- nuz?” diye tepki gösterdi. Oyunu sandõğa atan yurttaşlar, çõkõşta birbirlerine “hayırlı olsun” demeyi ihmal etmedi. Mürekkep korkusu Kentliler, oylarõnõn heba olmamasõ için de azami dikkat gösterdi. Kabine girmeden önce pek çok İzmirli, birbirlerini mührü dikkatli kullanmalarõ ve fazla mürekkep sürmemeleri konusunda uyardõ. Oy kâğõdõ- nõn katlama biçimi de uyarõlar arasõndaydõ. İzmir’in sahil beldelerindeki tatilcilerin büyük çoğunluğunun oyunu kullanmak için kente dönmesi dikkat çekti. Referan- dumda partiler sandõklara sahip çõkmak için çaba harcadõ. Erdoğan’õn deyimiyle “kumsaldakiler” yine hükümetin istedi- ği yönde davranmadõ. Ege Bölgesi’ndeki illerin tamamõnda “hayır” çõktõ. İzmir’in yanõ sõra Çanakkale, Aydõn ve Muğla’da hayõrlar ezici çoğunlukta çõktõ. İzmir yine yanıltmadı 98yaşõndasandõkbaşõnda Silivri Cezaevi ‘evet’ dedi İstanbul Haber Servisi - Silivri Ceza İnfaz Kurumlarõ Yerleşkesi’nde oy kullanõ- lan 36 sandõktan “evet” oyu fazla çõktõ. Yer- leşkede kurulan 36 sandõkta kullanõlan top- lam 5 bin 180 oydan 362’si geçersiz sayõlõr- ken 2 bin 979 “evet”, 1839 “hayõr” çõktõ. Trafik tıkandı oy kullanamadılar İstanbul Haber Servisi - Bayram tatilini İstanbul dõşõnda geçirenler dün oy kullanmak için İstanbul’a yönelince TEM’in Kocaeli ge- çişi trafiğe kapandõ. Trafikte mahsur kalanlar oylarõnõ kullanamadõ. İstanbul’a yönelen tatil- ciler, İzmit ile Dilovasõ arasõ, Körfez gişeleri, Yalova Topçular, Gebze Eskihisar arasõndaki yoğunluk oluşturdu. Yalova’dan İstanbul yö- nüne 1.5 kilometreyi bulan araç sõralarõ oluştu. Olaylarda çok sayıda kişi gözaltına alındı. ‘DEĞİŞİKLİĞE HAYIR’ DEDİ TÜSİAD’dan yapılan açıklamada referan- dumun sonucunun saygıyla karşılanması gerektiğine dikkat çe- kilerek 82 Anayasa- sı’nın tümüyle değişti- rileceği yeni bir ana- yasa istendi. Düğün tarihleri 12 Eylül’e denk gelen ba- zı çiftler gelinlik ve damatlıklarıyla sandı- ğa gitti. Yurt genelinde çok sayıda engelli yurttaş ise güçlükle oy kullandı. (AA)